Tíminn Sunnudagsblað - 14.07.1963, Page 22

þarna koma fram einber eyðilegg-
ingarárátta1'
Við höldum áfram að spjalla um
vitana og vitabyggingar. Og þegar
um það efni er rætt, getur ekki hjá
þvi farið, að fyrr eða síðar berist
talið að þeim manni, sem byggt hef-
ur flesta vita landsins. Það er Sigurð-
ur Pétursson frá Sauðárkróki, sem
var verkstjóri við vitabyggingar frá
árinu 1935 til vorsins 1956. Sigurður
var einstakur atorkumaður og gat
verið þungur fyrir, þar sem hann
lagðist á. Áhuginn og viljakraftur-
inn gerðu honum stundum kleifa
hluti, sem ílestir hefðu snúið frá
aðrir. Og hann varð ýmislegs var,
sem öðrum var hulið. Sigurjón nefn-
ir eina hlið þessa merkilega manns
í þann mund, sem ég er að standa
upp og kveðja.
„Sigurður var á margan hátt ein-
stakur. Hann bjargaði einu sinni
mönnunum hjá sér með draumspeki
sinni. Hann var þá að byggja vitann
í Hrólfssken á Eyjafirði. Þeir bjuggu
þar í skúr t skerinu, og veður var
orðið slæmt og brim farið að ganga
upp á skerið Sigurður vaknar upp
eina nóttina, vekur alla mennina og
skipar þeim að flytja sig úr skúrn
um yfír í vitahúsið, sem þá var hálf-
byggt. Þeir eru ekkert alltof hrifnir
af því að l'ara, en gera það samt,
þegar þeir sjá, hve Sigurður sækir
það fast. Hálftíma síðar losnar skúr
inn upp og hverfur í hafið. Fyrir
þessu hafði Sigurð dreymt þá ttm
nóttina“. KB.
Fornar bfkupur
Framhald af bls. 590.
veiki, i ölkeiduvatni því, sem fjallið
heitir eftir, höfðu þá ekki sjónvarp,
golf eða tennis og yfirleitt ekkert
sér til dægrastyttingar, annað eu að
höggva fangamark sitt inn i kletta
og klappir, og það gerðu þeir líka
af hjartams iyst.
-k
Þrtðja fynrbrtgðið er sléttur steinn
úr gneisi, sem minnir mjög á „fórn-
arborðið“ í North Salem, og er einn-
ig með hrtnglaga skoru, sem vökvi
getur runnið eftir i rennunri má
sjá merki eftir stálmeitii En þau
geta stafað af því, að bóndí einn not-
aði steininn til að kremja á honum
epli, þegar hann bjó sér til eplavín,
og af þeim sökum hefur steinninn
hafnað á landbúnaðarsafni í Hadley
Það virðist nærtækt að líta svo
að meitilfönn séu ekki gerð vegna
upphafslegs ætlunarverks steinsins.
heldur hafi bóndinn reynt að dýpka
rennuna með meilli. Aðferð hans vif
bruggun eplavíns er nefnilega alveg
einstæð og þjónar miklu verr sínum
tilgangi en sú gamla, góða venja að
nota sérstaka eplapressu úr tré, eins
og aðrir bændur gera og gerðu alla
tíð, sem eplavín var bruggað hér ;
sveit. Bóndinn hefur greinilega
fundið rennusteininn í landi sínu og
reynt að hafa af honum ejtthvert
gagn.
En til hvers hefur steinninn verið
hafður í upphafi? Hafa steinaldar-
menn notað hann við fórnir dýra og
manna eins og „blótsteininn'- í North
Salem? Til hvers annars? Eitt e:
víst, og það er, að fleiri sléttir stein-
ar með rennu en þessir tveir hafa
ekki fundizt um gervalla Ameríku,
til hvers sem þair svo hafa verið
hafðir.
Það gagnar lítið að snúa sér ti!
heimamanna þarna. íbúar Nýja Eag-
lands eru ekki málgefnir og fullir
tortryggni gagnvart ókunnugum. ftg
þeir eru með öllu áhugalausir um
sögu sína og héraðs síns. Það, sem
þeir hafa ekki not fyrir, er í þeirra
augum ekki annað en gamalt drasl,
og þá skiptir engu, til hvers það
kunni einu sinni að hafa verið notað.
Frederick J. Pohl, höfundur
tveggja bóka um forsöigu Ameríku,
„The Lost Discovery“ og „Atlantic
Crossings before Columbus“, hefur
sögu að segja um þetta. Fyrir ára
tug fann hann af tHviljun steingrunn
að hriuglaga byggingu með ferhyrnd-
uin forgarði. Grunnurinn minnti
Prófraunir
Framhald af bls. 591.
í munnlegu stærðfræðinni leið
kennaranum miklu verr en mér.
Hann gekk um allt gólf og átti
sýnilega í miklu sálarstríði. En
hann þurfti ekki að reikna nema
annað dæmið fyrir mig, svo að
það var óþarfi af honum að láta
svona. Ég hafði eytt miklum tíma
í að reikna í aukatíma hjá lækna-
stúdent inni í Bústaðahverfi, Sigga
hafði reiknað með mér í skólan-
um og mig hafði ekki dreymt
annað en tölur alla nóttina, en
svo gat ég ekkert reiknað í skrif-
lega prófinu, þegar til kom. Slepp-
um því. Þá er það nú félagsfræð-
in. Þar gat ég bara allt, þótt merki-
legt sé. Já, af þessu yfirliti ætti
lesandinn að vera orðinn þess
vísari, að það er mjög gaman i
prófum, sérstaklega þegar allt
gengúr eins vel og það gekk hjá
mér . . . ?!!!
Hrefna Hektorsdóttir.
Lausn
66. krossgátu
Pohl znjög á undirstö'ður steinaldar-
byggmga í Englandi. Hann bað því
um og fékk leyfi eigandans til þess
að grafa þarna. Þegar hann kom eft-
ir nokkna daga með nauðsynleg tæki,
þekkti hann staðinn naumast aftur.
Steinunum hafði verið kastað á v"
og dreif, og í miðri tóftinnj var djúp
gryfja. Bóndinn bafði talið víst, aö
Pohl hefði komizt á snoðir um fjár-
sjóð, sem lægi grafinn í landareign-
inni. Því hvaða vit var að öðrum kosti
í því að grafia þarna? Og bóndinn
hafði gert það, sem að hans áliti
var hið eina skynsamlega. Hann
hafði orðið á undan bannsettum
borgarbúanum. Að vísu án þess ao
bafia neitt upp úr krafsinu.
Greenfield í Massachusetts
í maí 1963.
Gunnar Leistikow.
Ketilsstaðir á Yöllum
VIÐ GREIN MlNA: Ketilsstaðir á
Völlum í 24. tbl. Sunnudagsblaðsins
óskast leiðrétt: —
1. Þar sem getið er sýslumanna á
Ketilsstöðum í tíð Jóns Sigfússonar
ættfræðings, hefur misritast nafn hins
síðasta, sem nefndur er Stefán Jóns-
son í stað Þorsteinn Jónsson (síðar
kanselliráði. — Stefán Jónsson (síð-
ar umboðsmaður) var þar einnig bú-
settur í tíð Jóns sem settur sýslumað-
ur þrisvar - ár í hvert sinn.
2. Þar sem svo er frá sagt að
Sigríður Árnabjörnsdóttir kona Gunn
ars málssonar hafi látizt nokkrum
árum eftir aldamótin leiðréttist, að
Sigríður lézt ekki fyrr en 1920. (Eftir
það bjó Gunnar með ráðskonu).
Halldór Stefánsson.
598
T í M I N N — SUNNUDAGSBLAfi