Tíminn Sunnudagsblað - 22.09.1963, Blaðsíða 16

var myrtur f.
Og sjálfsagt hefur hún arkað út
að bæjarlæknum með blóðstokkn-
ar rekkjuvoðirnar, þegar hún var
búin að jafna sig.
Tæpum tveimur árum eftir morð
in hjó annar sonur hennar, Guð-
mundur Ketilsson, er tók við búi
á Illugastöðum eftir Natan, þau
Friðrik Sigurðsson og Agnesi i
Vatnsdalshólum. Það hafði aldrei
verið vegur til virðingar að gerast
böðull, og almannarómurinn varð
ekki Guðmundi mildur. Það var
ýmist sagt, að hann hefði tekið að
sér böðulsverkið af hefnigirni eða
fégirnd, og til varnar sér gegn þeim
orðrómi tók hann þann kost að af-
sala sér böðulslaununum, miklu fé.
Ef til vill hefur Bjarni Guðlaugs-
son í Öxl verið einn i hópi bænd-
anna húnvetnsku, er stóðu um-
hverfis höggstokkinn, þegar höfuð
in ultu af bolnum undan öxi Guð-
mundar, og þá hefur móðir hans
ekki þurft langt að fara til þess að
hafa spurnir af handlagni hans við
þennan nýja starfa. En ekki hafa
þær sögur né dómar þeir, sem Guð-
rekkjuvoðir úr rúminu, sem sonur hennar
mundur hlaut, verið nein smyrsl í
sár móðurhjartans.
V.
Nú var ekkert barna Guðrúnar
eftir heima hjá henni. Ketill var
kominn í vinnumennsku, og Ket-
ilríður gerðist bústýra á Tungu-
bakka, hjá bónda þeim er hét Árni
Jónsson og var ýmist kallaður Árni
hvítkollur eða Árni stutti. Mun það
enginn virðingarmaður hafa verið.
Árni gekk að eiga bústýru sína ár-
i 1829, og um svipað leyti eða
nokkru síðar kvæntist Ketill konu
þeirri, er hét Hallveig Þorkelsdótt-
ir og gerðist bóndi á Þverá í Norð-
urárdal.
En hvorugt þessara hjónabanda
varð langætt. Ketilríður lamaðist
svo, er hún ól fyrsta barnið, að hún
reis aldrei framar úr rekkju, og
að lokum rofnaði hjónabandið. Fór
hún með nokkra tilgjöf eða pró-
ventu að Geitaskarði, þar sem hún
lá síðan í rekkju sinni allt til ævi-
loka. Naut hún þess nokkuð, að hún
var hög á hendur, auk þess sem
hún gat haft ofan af fyrir litlum
börnum í kör sinni. Að fáum árum
liðnum var Ketill einnig þrotinn
að heilsu. Hann þjáðist af sulla-
veiki og andaðist af meinlætafylli
í aprílmánuði 1839, bláfátækur. —
Áföllum linnti ekki, þótt liði á ævi
Guðrúnar. Samt hafði hún hug á
að ala upp nýja kynslóð niðja
sinna. Hún tók til sín lítinn dreng,
sem Ketill hefur líklega átt utan
hjónabands, Guðmund að nafni. —
En hann dó hjá henni ársgamall.
Sama árið og Ketill dó, var
Bjarni Guðlaugsson, maður Guð-
rúnar, svo vanheill orðinn, að hann
var með öllu ófær til vinnu. Hefur
þá sennilega verið orðið mjög
þröngt í búiíÖxlogtókBjarniþað
ráð að flytjast brott frá konu sinni
og leitaði á náðir bróður síns, Guð-
laugs Guðlaugssonar á Branda-
skarði á Skagaströnd. Guðrún hélt
samt áfram búskapnum um sinn.
En ekki entist hún lengi til þess.
Hún kom sér innan skamms fyrir
í húsmennsku á Laxárdal, og fer nú
engum sögum af henni um hríð.
Sonarsonur hennar, Hans Nat-
ansson kvæntist árið 1849 og
fór að búa á Björnólfsstöð-
um í Laxárdal, — en fluttist
bráðlega að Hvammi. — Til
hans leit^ði Guðrún í ellinni, og
hjá honum átti hún athvarf til ævi
loka. Á þessum árum dóu líka þau
tvö börn hennar, er lengst lifðu.
Guðmundur Ketilsson andaðist
1853 og Ketilríður 1857. Gamla kon
an hjarði ein með þunga meira
en áttatíu ár á baki og taldist nið-
urseta þessi efstu ár.
Árið 1862 gerðist krankfellt í
Húnaþingi. 1 Blöndudalshólapresta
kalli dóu eigi færri en átján menn
úr la.ndfarsótt. Um áramótin var
farið að draga úr mannfallinu, en
þó varð þessi sótt enn tveimur að
bana í byrjun ársins 1863. Guðrún
gamla Hallsdóttir varð næstsíðasta
fórnarlamb þessa faraldurs. Hún
andaðist í Hvammi hinn 7. janúar,
sögð 93 ára gömul, en mun þó varla
hafa verið meira en 91.
Það er í rauninni fátt, sem nú
er vitað um Guðrúnu, utan það, af
hvílíku þreki og stillingu hún stóð
af sér storma lífsins. Það getur
vel verið. að hún hafi siálf verið
blendin. Ýmiss konar brestir kunna
að hafa verið í fari hennar. En
hetja var hún eigi að síður.
(Helztu heimildir: Búendatal
Skagafjarðarsýslu, manntalsbæk
ur og dómabækur Skagafiarðar-
sýslu, manntöl 1801, 1840, 1845,
1855 og 1860, prestsþjónustubæk-
ur og sóknarmanntal Blöndudals
hóla og Höskuldsstaða, skipta-
bækur og dómabækur Húnavatns
sýslu, Annáll nítjándu aldar, Ævi
saga Jóns Espólíns, Natans saga
og Rósu eftir Gísla Konráðsson).
784
T í M I N N — SUNNUDAGSBLAÐ