Tíminn Sunnudagsblað - 22.09.1963, Blaðsíða 22

Jackson forseti hafði heitið, að skyldi
(vera þeirra ,,svo lengl sem gras
grær og vötn falla til sjávar“. Á nokk
um hluta þessa lands voru fluttir
Indíánaættbálkar úr norðurríkjunum,
en meginhluta þess var skipt niður
á milli hvítra bænda til ræktunar.
Þeirri skoðun, sem Andrew Jack-
son hafði haldið fram, að samninga-
gerð við Indíána væri skripaleikur,
sem bæri að I^ggja niður, óx sífellt
fylgi. Á áiunum eftir borgarastyrjöld-
ina kom til ágreinings milli þingdeild-
anna um það mál. Samkvæmt stjórn-
arskránni skyldi forsetinn gera samn
inga fyrir hönd ríkisins með sam-
þykki öldungadeildarinnar, en full-
trúardeildin taldi, að öldungadeildin
hefði farið illa með þetta vald sitt í
málefnum Indíána og krafðist að
vera með : ráðum. Þessi ágreiningur
var meira en togstreita milli deild-
anna um hvor skyldi gera samning-
ana, fulltrúadeildin vildi láta hætta
samningagerðinni með öllu. Einn þing
manna mótmælti því, ag Indíánar
væru viðurkenndir sem eigendur
landsins. „Þeir hafa aldrei átt neitt
land“, sagði hann. „Þeir voru ræn-
ingjar og villimenn. Þeir áttu aldrei
og gátu ekki átt land. Þeir gátu ekki
skilið, hvað það var að eiga land“
Og annar þingmað'ur taldi samninga
vijs þá vera slíka hneisu, að hann
lagði til afi orðunum „svo kallaður"
yrði bætt við, hvenær sem „samning-
ur“ væri nefndur í þingskjölum.
En Indíánarnir voru ekki með öllu
án málsvara Einn öldungadeildar-
þingmaður sagði í ræðu um málið:
„Þegar vér vorum veikir og Indíán-
arnir öflugir, þótti oss gott, að geta
gert samninga við þá og uppfyllt þá
samninga. Nú höfum vér orðið vold-
ugir og þeir veikir, en það sæmir ekki
þessari þjóð að snúa við blaðinu og
traðka á rétti þess veika“.
Fulltrúadeildin hafði sitt fram. —
Eftir tveggja ára látlausar umræður
í öldungadei'ldinni komst hún að
þeirri niðurstöðu. að engin nauðsyn
væri til þess að gera samninga við
Indíána, öll samskipti við þá væri
hægt að ákvarða með lögum, og það
væri enda mun tryggara að fela báð-
um þingdeildum mál Indíána í sam-
einingu en öldungadeildinni einni.
Og f þeim lögum, sem þá voru sam-
þykkt um málið, segir: „Héðan i frá
skal engin Indíánaþjóð eða ættbálk-
ur innan landamæra Bandaríkjanna.
njóta viöurkenningar sem sjálfstæð
þjóð eða ríki, sem Bandaríkin get
gert samninga við“. Þetta var árið
1871, Og «lðan hefur það verið stefna
Bandaríkjastjórnar að semja ekki við
Indíána, heldur setja lög um mál
þeírra, oft án samráðs við þá og án
þess aff spyrja þá álits.
GLETTUR
FerSalag sonarins
Á PRESTSKAPARÁRUM Finns
biskups Jónssonar í Reykholti, bar
það við, að hann primsigndi barn. —
Gömul hjón héldu barninu undir sign
ingu. Prestur spyr, í hvers nafni barn-
ið sé skirt.
„Föður og andá“, svöruðu þau.
„Hvar er þá sonurinn?" spyr prest-
ur.
Kerling svarar:
„Sonurinn — hann fór ofan að
Sturlureykjum að leiða kú“.
Guðs náS og sála biskupsins
Hannes biskup Finnsson vísiteraði
á Stóra-Núpi, er Jón Brynjólfsson
Thorlacius bjó þar. Skoðaði hann að
venju kirkjuna, kannaði eigur hennar
og athugaði reikningana. Sá hann þá,
að hlaupið hafði verið yfir opnu í
reikningabókinni og skrifaði í hana:
„Allt, sem í þessa opnu er skrifað,
skal vera ógilt og ómerkilegt“.
Þegar biskup hafði þetta skrifað,
tók Jón pennann og bætti við:
„Guð veri sálu herra biskupsins,
Hannesar Finnssonar, náðugur á sið-
asta degi“.
Eins söknuðu þeir
Séra Árna Halldórssyni í Grímsey
var veittur Stærri-Árskógur, og sett-
ist hann að í hinu nýja brauði sínu
árið 1810. Sóknarbörnunum féll prýð-
isvel við nýja prestinn, og rómuðu
þau ræður hans og embættisfærslu
alla. Þó var einn ljóður á ráði hans,
er.da verður sjaldnast á allt kosið.
Bændur forðuðust þó fyrst í stað að
vikja að þessu við prest, en þegar
þeir fóru að kynnast honum betur,
sögðu þeir honum eins og var: Þeir
söknuðu þess, að hann skyldi aldrei
vera góðglaður vig guðsþjónustu, svo
sem verið hafði háttur gömlu prest-
anna.
Endurleyst af frelsaranum
EINAR EIRÍKSSON og Sunnefa
Þorláksdóttir bjuggu í Hrunakrók i
Hreppum. Var hispursleysi Sunnefu
mjög á orði haft þar eystra.
r mmm ........................
Lausn
74. krossgátu
Eitt sinn leituðu Flóamenn í fjall-
ferð gistingar í Hrunakróki, og var
búið um þá í flatsæng á baðstofu-
gólfinu, því að húsakynni voru ekki
rífleg. Þegar allir voru komnir til
náða, heimamenn og gestir, minnist
Sunnefa þess, að hú^ þurfti ag ná
í eitthvað, er geymt var á hillu yfir
rúmi því, er var gegnt hjónarúminu.
Rís Sunnefa upp alstrípuð, því að
þá berháttaði fólk að jafnaði. En með
því að hún vildi síður stíga ofan á
gestina, er lágu á gólfinu, en mjótt á
milli rúmanna, tekur hún þag til
bragðs, að hún glennir sig stokka á
milli, svo aðhún geti seilzt á hillu.
Einari gamla gazt ekki alls kostar
að þessum aðförum húsfreyju uppi
yfir næturgestunum.
„Hvernig er þér varið, manneskja?"
segir hann í umvöndunartón.
Sunnefa hnussaði:
„Hu — ef þeir sjá nokkuð, þá sjá
þeir ekki annað en það, sem gug hef-
ur skapað og frelsarinn endurleyst“.
„Einn er hjá mér“
SÉRA Gunnar Pálsson í Hjarðar-
holti stóg í stólnum og fjölyrti um
syndir mannanna. En þær voru svo
sem ekkert fágæti: „Víða er pottur
brotinn", sagði prófastur.
Nefndarbóndi, Brynjólfur Jónsson
í Ljárskógum, sat við altarishornið
og var nokkuð við skál. Hann vakn-
aði sem af draumi, þegar prófastur
vék að hinum brothættu pottum,
rykkti upp höfðinu og svaraði stund-
arhátt:
„Þag er satt, séra Gunnar — einn
skrattinn er hjá mér botnlaus úti í
smiðjuglugga"
o«n
790
T I M I N N — SUNNUDAGSBLAÐ