Tíminn Sunnudagsblað - 20.10.1963, Side 8
Þar sá ég þrjá menn fannbarða verka
af sér snjóinn. Eg þekkti þá Eirík og
Stefán, en pabba sá ég ekki, heldur
mann, sem ég þekkli ekki, svo að
ég sneri aftur inn þarna við hurðina,
úr því að ég sá ekki pabba. —
Mömmu mætti ég í göngunum, sem
voru mjó og löng, sneri þá við og
fór á eítir henni fram í bæjardyrnar.
Hún gekk beint að ókunna mannin-
um og kyssti harni, en hann sagði:
„Nú erum við loksins komnir“. Þá
þekkti ég, að þetta var rödd föður
míns. Þessu gleymi ég aldrei. Or-
sökin t’il þess, að ég þekkti hann
ekki áður, var sú, að rökkvað var
og hann, sem var með allmikið al-
skegg, er hann fór að heiman, hafði
klippt það af sér inni á Borg, þar sem
þeir dvöldust meðan hríðin var mest.
En skeggið klippti hann af sér vegna
þess, að í bylnum settist snjórinn svo
rnjög í það.
Allir, sem hafa verið svo lánsam-
ir að eiga ástvini, skilja, hversu mikil
sæla það er að hafa heimt þá úr lífs-
hættu, heila á sál og líkama.
Nú tekur Eiríkur til að segja ferða
sögu þeirra pabba, svo og frá sínum
verkum á laugardaginn fyrir bylinn.
Eiríkur segir svo frá:
Á laugardaginn 3. október vorum
við Sighvatur Gunnlaugsson í Flögu,
sem þá var 19 ára, en ég 13 ára, send-
ir cneð fjárrekstur suður í Breið-
dal að Þorgrímsstöðum, sem er næsti
bær við Breiðdalsheiðina, sem við
þurftum að reka kindurnar yfir. Þær
voru milli 30 og 40 talsins. Þetta
var samtíningsfé úr Breiðdal, er kom
ið hafði fyrir í annarri göngu í Skrið
dal og ef t'il vill úti á Völlum og
norður í Skógum. Kindur þessar
voru orðnar nokkuð mannvanar og
því ekki fyrirhafnarsamt að reka þær.
Við vorum báðir ríðandi. Það var
orðið áliðið dags, er við skiluðum
Jóni bónda þar rekstrinum, og þar
stönzuðum við, meðan við biðum eft
ir góðgjörð, er okkur var boðin. En
er við stigum á bak til heimferðar,
hafði Jón orð á því, hvað dimmt
væri nú í lofti og hvort við vildum
ekki vera þar x nótt, en ég svaraði
því, að helzt vildi ég halda heim í
kvöld og þar með riðum við af stað
heim á leið. Yfir heiðina var nokk-
urn veginn alveg logn, og dagsett
var áður en við komum að Vatns-
skógum, innsta bænum í Skriðdal,
en fór að verða snjóhreyta og gola
á móti, köld og leiðinl'eg, er stutt
kom út fyrir Vatnsskóga og' fór hvort
tveggja vaxandi, er utar kom í dal-
inn. Við Sighvatur skildum við tún-
garðinn í Þingmúla. Sighvatur fór
norður að Flögu, og er hann hér með
úr þessari sögu. Eg spretti hnakkn-
flffl af hestinum, sem var grár að lit,
yið txingarðinn og hélt heim með
fceizlið og hnakkinn á bakinu.
Því miður hýsti ég ekki klárinn
góða, sem var stór heslur, þægur og
lipur til burðar og reiðar, og þess
utan sýndi hann oft, að hann var
vit'rari en títt er með hesta yfirleitt.
T. d. í því, að hann opnaði gripa-
húsin og fór inn, er honum gott þótli,
og fékk sér þá oft góða tuggu af
heyi, ef búið var að gefa það á jötu
eða garða. Grána fennti í þessu veðri.
Hann hafði um nóttina farið inn í
Slekkjarhraun og fennt þar í djúpri
dæld. Fólkið var gengið til náða,
er ég kom heim. Eg var feginn húsa-
skjólinu úr norðaustan nepjugolunni
og snjóhraglandanum, sem enn var
ekki orðinn áberandi mikill. Eg hátt-
aði í rúmið mitt og sofnaði fljótt
vært.
Á sunnudagsmorguninn áður en
fullbjart var orðið, vaknaði ég við-
það, að Páll, húsbóndi minn, ýt'ti við
mér og bað mig að klæðast í snatri.
„Það er kominn þreifandi dimmur
bylur og mig langar til, að við reyn-
um að reka saman það, sem til næst
af fénu‘\ sagði hann. Við bjuggum
okkur í snatri út í bylinn. Stefán
vinnumaður var sendur inn norðan
við Múlann og átti að smala því fé
heim, er hann fyndi, en við Páll fór-
um inn sunnan við hann (Múlann).
Þá var orðinn snarpur stormur, þreif
andi dimm hriðin og ótrúlega þykkir
skaflar í dældum og giljum, þegar
litið er á það, hvað stutt var frá því
að fór að snjóa. Við gengum inn
fjallshlíðina fyrir ofan Stekkinn og
beindum þeim kindum, er við urðum
varir við, heim að Stekknum, en
snerum svo við út á Stekkinn, er við
vorum komnir inn að Stórabotai,
sem er nokkurn spöl innan við Stekk
húsin, en uppi í fjallinu. Kindurnar,
er við fundum í þessari gönguför,
voru nær 30 en 40 að tölu. Er við
höfðum hýst kindur þessar, héldum
við upp Stekkjarhraunið upp að
Stórabotni. Þá var stormurinn lítt
st'æður í þotunum, en dvínaði ög
á milli þeirra. Snjóhríðarmyrkrið var
ódæma mikið. Eg gekk ögn ofar en
Páll í hlíðinni frá Stórabotni inn að
Þrímelum, og hann sagði mér að vera
alltaf kallandi, svo að hann vissi um
ferð mína. Stormurinn stóð skáhallt
utan og ofan úr Melunum. Þetta var
því nokkuð vel undan hríð að halda.
Við fundumst afl'ur við Þrímelana.
Enga kind höfðum við þá fundið.
Ætluðum við svo áfram inn hlíðina,
en fundum, stutt innan við efstu
Þrímelana, slóð, er okkur virtist
vera eftir allmargar kindur. Við rökt
um þessa slóð fram og niður hlíðina
og allt fram og niður að Múlaá, þar
sem áin beygir til austurs, áður en
hún myndar Borgarnesið. Þarna er,
eða var a. m. k. þá, árbakkinn hár,
en slóðin lá beint fram á bakk-
ann í ána. Slóð þessi var sums stað-
ar allbreið, og má af því ætla, að
þarna hafi verið á ferð 50 kindur
eða nokkru fleiri, jafnvel allt að 70.
Við skyggndumst fram af árbakkan-
um, hvort við sæjum nokkuð í ánni,
en Páll t'ók brátt í öxlina á mér og
sagði: „Hér getum við ekkert gert“.
Þarna hefur meginhluti af kvíaán-
um farið í ána, álít ég; á þessum slóð
um héldu þær sig, en eftir ve '
vantaði hlutfallslega meira af þeirn en
öðrum tegundum sauð'fjárins, og aldr-
ei fundust neinar líkur þeirra. Þarna
á árbakkanum var enn veðurnæmara
og jafnhvassara en uppi í hlíðinni.
Hópur þessi hefur því ekki fengið
viðnám og því hrakið fram af bakk-
anum.
Við héldum svo upp í hlíðina og
æt'luðum að leita inn hana, en vor-
um stutt komnir, er við heyrðum
hó og hundgá og rákumst brátt á
þá Sigurð og Sigurjón frá Borg,
sem fundið höfðu á þessum slóð-
um nokkrar kindur. Við slógum þá
í að smala með þeim inn hlíðina
að Borg, og voru það allt að 70
kindur, er við komum í hús á Borg
í rökkurbyrjun.
í slíku veðri, er þarna var, var
ekkert vit að halda út að Þingmúla
í náttmyrkri móti hríð og miklum
stormi, ákváðum við því að gista á
Borg yfir nóttina. — Daginn eftir
mánudaginn 5. október, var veðrið
sízt betra. Það var verra, að minnsta
kosti að því, að snjórinn var orðinn
ótaúlega mikill og dimman var raun
ar meiri, þar sem hvergi sá til jarð
ar, svo að við héldum kyrru fyrir á
Borg þennan dag. Má nærri geta. ”
Páll hefði haldið heim, ef kleift hefði
verið, meðal annars vegna þess, að
í Þingmúla var alveg mjólkurlaust,
en barn þar á fyrsta ári, og fleiri
hægt að fá mjólk. Helzt minnir mig,
að fénu, sem við hýstum á Borg
kvöldið áður, væri ekki gefið hey
þennan dag. Það þótti ekki fært
milli húsa. þátt stutt væri.
Á þriðjudagsmorguninn (6. októ-
ber) var stormur fremur lítill, en
snjókoma mikil, við lögðum þá heim
á leið um fullbirtu. Það var klofó-
færð. Utan við Þrímelana rákumst
við á eina kind, þannig, að fæturnir
á henni stóðu upp úr snjónum — ann-
að ekki. Við drógum hana út á Stekk-
inn. Þetta tafði för okkar mjög. Ærin
var dösuð og því ófært að skilja við
hana úti x fönninni. Þar gáfum við
hey kindum þeim, er við hýstum þar
á sunnúdagsmorguninn. — En er við
komum út úr húsinu frá að gefa kind
unum, kom Stefán vinnumaður að
heiman. Yar hann þá þar kofflinn til
þess að leita okkar. Er heim var kom-
ið, var farið að skyggja. Á því sést,
hvað langan t'íma það tók okkur að
Framhald á 884. slöu.
872
T í M I N N — SUNNUDAGSBLAÐ