Tíminn Sunnudagsblað - 12.05.1968, Blaðsíða 9

asp.eTiín- ag kíni'nskammt ag fór
aiftur'aS safa. Þetta endurtók 9ig
imdir morgun. Þá vakti Stubbur
niig.
„Sérðu filmuikassann, maður.“
Ég leit á hann. Hann var grár af
Ms. „Þær eru svangar, maður.
Ætla í filmuna mína. Svöng, litlu
kviklndin, maður.“
Beddarnir voru kvikir af þeim.
Ég hef fengið lús í stríðinu, en
ég hef aldrei séð neitt líkt þessu í
Þrakíu. Horfði niaður á húsgögn-
in, eða hvaða stað sem var á
veggnum, örlitla stund, sáust þær
fara að skríða, ekki nákvæmlega
skríða, heldur litla, loðna bletti
fara að iða.
„Þær gera manni ekkert,“ sagði
Stubbur. „Þetta eru bara smákvik-
indi.“
„Þessiar eru litlar. Þú ættir að
sjá fullvöxnu tegumdina í Lule
Burgas.“
Maddama María, stór, hlussuleg,
króatí9k kona, gaf okkuir kaffi og
súrt brauð í berangurslega her-
berginu, sem var allt í senn, borð-
stofa, vínstofa, afgreiðsla og setu-
stofa.
„Það er lús í herberginu okkar,
madame,“ 9agði ég glaðtega tii
þess að 9egja eitthvað.
Hún baðaði höndunum. „Það er
betra en sofa úti! Ekki satt, mon-
sjör? Er það ekki skárra?“
Ég samsinnti því, og við fórum
út. Hún horíði á eftir okkur.
Úti var suddarigning. Við enda
forugrar hliðargötunnar, 9em við
bjuggum við, mátti greina órofa-
göngu fólks á hægri ferð,' eftir
steinlögðum þjóðveginum, sem
liggur frá Adríanópet yfir Maritza-
dalinn til Karagatce _og skiptist
síðan í aðra vegi, sem bugðast
um öldótt landið í áttina til Vest-
ur-Þrakíu og Makedóníu.
Stubbur og félagar Leyfðu mér
að sitja í dálítinn spöl niður eftir,
í sömu átt og flóttamennirnir fóru.
Hægfara, stórhjólaðir vagnar,
dregnir af uxum og bufflum, vagg-
andi úlfaldalestir og þyngslalegir,
flýjandi hændur héldu í vesturátt,
en móti aðalstraumnum kom strjál
ingur af tómum kerrum. Þeim óku
Tyrkir með sóðalega vefjarbetti
í gegndrepa tötrum. Fyrir aftan
hvern Tyrkja sat í kerrunini grísk-
ur hermaður með riffil milli
hnjánna og uppbrettan frakfca-
kragamn vegna rigningarinnar.
Samkvæint skipun Grikkja voru
kerrur þessar á leið upp í inn-
sveitir Þratóu til þiss að sækja
eigur flótfamannanna og veita
þeim aðstoð. Tyrkirnir voiru
gremjiutegir og mjög hræddir.
Þeir höfðu futla ástæðu til þess.
Þar sem þjóðvegurinn skiptist
fyrir utan Adríanópel, var allri
umferð beint til hægri. Það gerði
hermaður úr gríska riddaraliðinu
Hann sat á hesti sínum með
skammlhleypu aftur á öxl og sló,
eins og annars hugar, svipunni
sinni framan í hvern þann hest
eða uxa, sem beygði til vinstri.
Hann benti einni tómu Tyrkja-
kerrunni að beygja til hægri. Tyrk
inn beygði svo klaufalega, að ux-
arnir tryUtuist.
Grísll varðmaðurinn fyrir aftan
hann hrökk upp, og með því hann
sá, að Tvrkinn var að fara út af
veginum, gaf hann honum vel
útilátið högg í mjóhrygginn með
byssustingnum.
Tyrkinn, þetta var illa klæddur
sultarlegur, tyrkneskur bóndi,
slengdist út úr vagninum beint á
andlitið, rauk á fætur í angist, og
hentist eins og héri niðui veginn.
Grískur riddaraliði sá til hans,
beyrði hest sinn sporum og reið
Tyrkjan niður. Tveir grískir her-
menn og riddaraliðinn drösluðu
honum aftur á fætur og börðu
hann nokkruim sinnum í andlitið
Tyrki þessi, sem allan tímann
hafði hljóðað eins og lungun
leyfðu, var nú færður aftur í
kerruna sína, blóðugur og star-
andi, án þess að hann hefði hug-
mynd um ástæðuna fyrir þessum
ósköpum. Enginn í göngunnj veitti
atvikinu minnstu athygli.
Ég gekk átta kílómetra með
flóttamönnunum. Við og við varð
ég áð vílcja fyrir rambandi úlföld-
um. Ég fór frarn hjá breiðhjóluð-
um uxaherrum, hlöðnum rúmföt-
um, speglum, ininianstokksmunum,
bundnum grí9um, mæðrum, sem
hjúfruðu sig með börn sín undir
ábreiðuim. GamaLmenni studdu sig
aftan við buffLavagnana, gengu
mjög hægt og horfðu beint niður
fyrir sig. Múldýr í skotfærafiutn-
ingum voru klyfjuð riffium, sem
voru festir þannig saman, að
minnti á kornibundini. Einn og
einn dældaður Ford með grískum
liðstoringjum, rauðeygðum og
þrútnum at svefnieysi.
Og LinnuLaust þrammaði hið
þrakverska bændafólk áfraim í rign
ingunni, riðandi, þjakað og bLautt,
og Lét heimiLi sín að baki.
Maritza-fljótið beljaði mórautt
firam, míluf'jórðungsbreitt, þar
sem daginn áður hafði verið upp-
þornáður farvegur með möirgum
fLóttamannavögnum. Þar sneri ég
við og þræddi hiiðargötur að gisti-
’húsi Madömu Maríu tii að semja
ákeyti til The Star. Allar simalín-
ur voru slitnar, en á endanum félck
ég ítalskan herforingja á leið til
Konsitantínópél á vegum Banda-
manna til þess að lofa mér að
senda það þaðan næsta dag.
. Ég var með bullandi hita, og
Maddama María færði mér flösku-
af værnnu Þrakíuvíni til að skola
niður kínininu.
„Saima er mér, hvenær Tyrkir
koma,“ ságði hún, hlassaði sér mð-
ur við borðið og klóraði sér á
hökúnnd.
„Því þá?“
„Þetta er allt sama tóbakið.
Gribkirnir og Tyrkirnir og BúLg-
ararnir. Þetta er altt sama tóbak-
ið.“ Hún þáði glas af víninu. ,,Ég
þekki þá aila. Þeir hafa allir tekið
Karagatiih“
„Hverjir eru beztir?“ spurði ég.
„Enginn. Þetta er allt sama
tóbakið. Grísku iiðsforingjarniir
gista hérna núna, og bráðum koma
tyrknesku liðsforingjarnir. Ein-
hvern tíma koma grí9ku liðsfor-
ingjarnir aftur. Þeir borga
allir reikningiinn sinn.“
Ég fyllti glasið hennar.
„En veslings fólkið úti á þjóð-
vegunum?"
Ég gat ekki hætt að hugisia um
hina ægilegu, þrjátíu og fimm
kílómetra löngu göngu. Ég hefði
svo margt séð átakanlegt þennan
dag.
„Nú, hva?“ Maddama María
ypptj öxlum. „Það er alitaf eins
með fóLkið. Toujours La meme
dhose. Tyrkinn á sér máLtæki, skal
ég segja þér. Hann á sér mörg
góð máLtæki: „Sökin er ekki axar-
ininar einnar, heldur Líka trésin«.“
Þétta er hans máltæki."
ALveg rétt, þetta er tyrkneskt
máltæki.
„Mér leiðist þetta með lýsnar,
monsjör.“ Vínið h-afði gert hana
sáttfúsa. „En við hverju getið þér
búizt? Þetta er ekki París.“ Hún
stóð upp, stór og hlussuleg og
vitur eins og fóLk verður á Balkan-
skaga. „Verið þér sæLir, monsjör.
Jú, ég veit, að hundrað drökmur
er of mifcið En ég rek eina gisti-
húsið hérna. Það er betra em sofa
úti? Er það ekki?“
T í M I N N - SUNNUDAGSBLAÐ
345