Tíminn Sunnudagsblað - 02.02.1969, Blaðsíða 7

starfsreyinslu í sambandi við upp-
skriftir, þvi að einn liður í starfi
hennar við „Norsfc Matsentrum"
var einmitt að dreifa uppskriftum
á innlendum mat til blaðanna.
Lögð var áherzla á þá vöru, sem
rnest vax í framboði á liverjum
tíma, eplarétti á haustin, þorsk-
rétti á veturna, og svo framvegis.
„Þið búið við langt skamm-
degi,“ segir húin áköf. „Hafið þið
látið athuga vísindalega, hvort
börnin ykkar fá nógu gott fæði
til að vega upp á móti sólarleys-
inu? Já, ég veit þið hlæið og seg-
ið: Við höfum bjargazt bærilaga
á kartöflum og ýsu í þúsund ár.
Við höfum enga þörf fyrir jarðar-
ber og gulrætur.
En aðeins úrvalsfæði tryggir
andlega og iikamlega h-reysti. Þjóð
félagið einkennist af síharðnandi
samkeppni, og í framtíðinni verða
þeir bezt menntu og þeir bezt
tenntu ofan á.
í Norður-Noregi er við hliðstætt
vandamál að glíma, dimman vet-
ur og fábreyttan kost, enda hefur
komið í ljós, að heilsufar almenn-
ings er þar lakara en sunnar,
meira um sjúkdóma eins og hrygg
skekkju og meltingartruflanir."
Hún furðar sig ennfremur á,
hversu langt sumarfrí börnki fá.
Ég segi þau fari öll í sveit á
sumrin.
„Já, en þjóðfélag framtíðarinn-
ar verður ekki bændaþjóðfélag,“
segir hún hissa. „Hin stutta skóla-
ganga leggur gífurlega ábyrgð á
herðar mæðranna, hafið þið gert
ykkur það ljóst?“
Svo segir hún, að í Noregi hafi
foreldrar mikinn áhuga á að fylgj-
ast með því, að uppfræðslan í skól-
unum standist kröfur tímans
hverju sinni. Foreldrarnir í hverju
hverfi myndi gjarna félag um
þetta áhugamál, þar sem námsefni
og aðferðir séu ræddar og kenn-
urum boðið til vinsamlegra við-
ræðna. Óánægð móðir tekur sig
til og gengst fyrir undirskrifta-
söfnun, eða fær grannkonurnar-í
lið með sér að demba reiðibréfum
yfir blöðin.
Hún bætir við: ,,En konur hér
Ikvarta og barma sér yfir mörgu,
en þegar ég spyr þær, af hverju
þær geri ekkert, þá segja þær:
„Við látum stjórnmálamönnunum
það eftir.“ Þá segi ég: „En það
ert þú sjáif, sem ert stjórnmála-
maðurinn.“ Þær yppa öxlum.
Svara: „Heimili mitt mundi saurg-
ast, ef ég færi að skipta mér af
stjórnmálum. Börnunum mínum
yrði strítt í skólanum.“
Þá segi ég: „Ég dáist að kon-
um eins og Sigríði Thorlacius. Hún
er glæsileg í framkomu og virk
í stjórnmálum.11
Þá segja þær: „En hún gerir
ekki nóg.“ Og þá verð ég bálreið:
Hvernig hafa konur, sem ekkert
gera sjálfar, nema drekka kaffi,
leyfi til að tala þannig?“
Þessi orð Ásu minna mig á sög-
una um Salóme Þorkelsdóttur.
Hún var, og er máske enn, í hrepps
nefnd Mosfellssveitar og starfaði
af miklum áhuga að framgangi
nytsemdarmála þar. Þá sagði einn
af karlmönnunum: „Hefur ekki
fconan nóg að gera heima hjá sér?“
En Ása heldur áfram: „Konur
eiga að beita sér í stjórnmálum.
Og ekki sem ósjálfstæðir fylgifisk-
ar karlmannanna, heldur eiga þær
að taka höndum saman um þau
mál, sem sérstaklega vairða þeirra
eigin bagsmuni og barna þeirra,
þvert yfir gjárnar, sem annars að-
skilja flokkana. Þanmig geta þær
unnið ómetanlegt gagn.
í Noregi eru nú konur á þingi
um tíu af hundraði, og fjölda-
margar í bæjar- og sveitarstjóm-
um. Má búast við, að þeim fjölgi
á næstu árum, því áhugi fer mjög
vaxandi fyrir þátttöku þeirra.
Tveir af fjórtán ráðherrum eru
konur, önnur dómsmálaráðherra,
gift og þriggja bama móðir með
langa starfsreynslu sem lögfræð-
inigur að baki.
Mér finnst til dæmis mjög eðli-
legt að konur, sem eru búnar að
koma upp sínum böraum, snúi sér
að þátttöku í þjóðmálum. Þær
ættu að hafa, margar hverjar, góð-
an tíma og líísreynslu og þroska
að miðla samborgurum sínum.
Hugsa sér allar þær konur, sem
fyrir nokkrum áratugum börðust
og fórnuðu öllu til þess, að við
dætur þeirra fengjum kosninga-
rétt og kjörgeng. Við hrækjum
á minningu þeirra, með því að haf-
ast ekkert að, skjóta okkur und-
an ábyrgð. Sitja bara og drekka
kaffi.“
Síðan biður Ása margfaldlega
afsökunar á þvi, að hún sé að ýta
við okkur. Hér á íslandi sé yndis-
legt fólk, yndisleg veðrátta, yndis-
leg barnaheilsuvernd, yndislega
mikið svigrúm fyrir hvern einstakl
ing.
„Og heima i Noregi er síður en
svo allt í sómanum. Margt að gagn-
rýna og betrumbæta, sussujá. En
hér er hlutfallslega svo miklu
færra fólk, að gestinum virðist
fljótiegt að fá nokkra heildarsýn
um ástandið. Og ég fæ ekki betur
séð, að þótt íslenzkar konur séu
þær einu í heimi, sem halda sjálf-
stæðu nafni eftir giftingu, þá séu
þær enn ekki vaknaðar til vitund-
ar um, að þeim heri þess heldur
skylda til að koma fram sem sjálf-
stæðir aðilar í þjóðfélaginu.“
Inga.
HÉÐAN OG ÞAÐAN
•f$C
v
Sízt verra.
Á Austfjörðum var maður sá,
sem nefndur var Jón fótalausi,
mikili atorkumaður Hann var
fiskimaður góður og formaður á
báti. Eitt sinn var það, að hann
kom að lóð, sem Englendingar
áttu undan Húsavikurídetti, og
varð honum það, að hann rændist
í lóðina og hlóð par bát sinn. Eng
lendingar urðu varir óskundans,
sem þeim var gerður, og nokkr-
um dögum síðar kom skip það, er
lóðin hafði tilheyrt að Jóni og fé-
lögum hans, þar sem þeir sátu und
ir færum á miðum úti. Lét skip
stjóri taka þá félaga upp á skipið.
Hét hann Jóni, sem þrætti raun-
ar fyrir brot sitt, hinuin mestu af-
arkostum og jafnvel líftjóni.
Þegar heim hafði verið haldið á
skipinu um hríð, var kallað á skip
verja í mat. og var þeim Jóni bor-
inn matur sem öðrum. Var það
steikt nautakjöt, og þótti Jóni það
gott og tók ósleitilega til matar
síns. Skipsjóri gaf þvi gaum, hve
lystuigur hann var, og hafði orð á
því, að hann léti það ekki á sig
fá, þótt hann ætti skammt ólifað.
„Hvað ætli það sé verra fyrir
mig að deyja saddur ,en svangur“,
svaraði Jón fótalausi.
T f M 1 N N — SUNNUDAGSBLAÐ
79