Tíminn Sunnudagsblað - 29.03.1970, Qupperneq 4

f
i
o
Hvers vegna veljum við, meðal
aQis þess fjölda karla og kvenna,
sem við mætum á ævinni, einn
eða eina fremur, til þess að ein-
beiita hugsunu'm okkar að? Um
það mætti setja fram tvær kenn-
ingar, og er í báðum nokikur sann-
leikur. — Hin fyrri er sú, að á
vássum skeiðum ævinnar, einkum
á uinglingsárunum, og sömuleiðis
á fimmtungsaldri, séum við sér-
staklega hæf tii ásta. Óljós þrá,
sem ennþá beinist ekki að neinni
ákveðinni persónu, vekur þægi-
lega eftirvæntingarkennd. Þegar
svo er á'Statt, faila ungir memn í
faðm draumdísa sinna, af þvi
að raunverulegar konur enu hvergi
nænri. Ungar stúilkur hrífast af
skáidsagnahetjum, frægum leikur-
um eða kenmurum sínum. Æskan
er áhrifataest ailra ástardrykfcja.
„Þegar þú hefur teygað þann
dirykk", segir djöfulinn í leikdti
Goethes, „muntu sjá gyðju í hverri
konu“. Þegar iíkaminn bíður þess,
kvíðafulilur, að hitta elskhuga eða
ástmey, getur svo fairið, að sá eða
sú fyrsta, sem á vegimum verður,
og þægilegt viðmót hefur, veki ást
í brjósti.
Hin kenmiugin er aftur á móti
j sú, að „leiftur“ eða ást vdð fyrstu
I
! 244
i
Um ástina
Guðrún bjó til prentunar
sýn eé vitnisburður uim forlög. Svo
er sagt í grískri goðsögn, að í önd-
verðu hafi mammlegar verur verið
bæði fcairl og kona. Síðan hafi ein-
hver guð skipt hverri veru i
tvennt, og þessir helmingar ledti
stöðugt hvor anmars. Þegar svo
helmingarndr hittast, geri skyld-
leiki þeirra vart við sig með á-
kafri sælukennd, sem gagntekur
bæði. Við berum öll hið innra
með okkur „ftrummynd þeirrar sér
stöku fegurðar, sem okkur er að
skapi, og leitum eftirmyndar henn
ar um alian heim“, og faæi svo,
að við rekumst á mannveru, sem
hefur t'i að bera þá kosti, sem við
höfum gætt draumadísir æskuára
okkar, fölium við í stafi af aðdá-
un.
Ti er það fólk, sem gerir hvort
tveg'gja, að töfra skiivit okkar með
fegurð sinni og seiða hug ofckar
með yndi og þokka orðræöna
sinna. Við elskum það ósjálfrátt.
Hverja stund, sem við erurn í ná-
vist þess, sanmfærumst við æ bet-
ur um yfirburði þess. Við finnum,
að okkur myndi efcki koma tii hug-
ar, að óska þess, að það væri öðru
Vísi, j'afnvei þótt það stæði í valdi
okkar að breyta því. Raddblær þess
er sem himmeskur hljémiur, og orð
““ --- —I !
þess likiust ljóði að mýkt og hrynj-
andi. Ótakmörkuð aðdáun veitir
mikia sælu, og ást, sem byggist
jafnt á aðdáun á líkamlegri feg-
urð og andlegu atgervi, er án efa,
ómengaðasta unaðstifinning, sem
hugsast getur.
Loks er alilstór hópur karla og,
kvenna, sem hvorki hefur hlotn-
azt lífsförunautur af tiviljun né
ómótstæðilegri augnablikshrifn-
ingu. Þeim er þess vegna vaMð
frjálst. Þá má hafa í huga nokkrr
ar megi'nreglux: Segja má, að jafnr
aðargeð, þolinmæði, og þó einkunx
kímnigáfa, séu mikilsverðir kostir
í leitinni að hamingju, og að þeirf
eigi oft rót sína að rekja til and-
legrar og líkamiegrar heilbrigði,
þótt ekki sé það algiid regla. At-
huga verður gaumgæfilega fjöl-
skyldu væntaniegs miafca, þvi að
gæfa þrífst þair, sem gæfa er fyrir,
og ástin föinar brátt í fúlu and-
rúmsiofti önugrar sambúðar.
Svo virðist sem konur verði haim-
ingj'uisamiar í sambúð við röska og
ötuia menn, en kar'lmönnum hæfi
bezt, að komurnar séu ljúfar og
ieiðitamiair. Kornungar konur segja
stundum, að þær vilji eiga mann,
sem þær geti stjómað, en aidrei
hef ég þek'kt konu, sem nyti sín
T í M I N N — SUNNUDAGSBLAÐ