Morgunblaðið - 25.06.2004, Síða 11

FRÉTTIR
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 25. JÚNÍ 2004 11
ÚR VERINU
TÖLUVERT hefur verið um að salt-
fiskbirgðir hafi safnast upp hjá
framleiðendum hérlendis í sumar.
Hafa kaupendur erlendis haldið að
sér höndum til að þrýsta á um verð-
lækkanir en einnig sjá framleiðend-
ur á Íslandi fram á hærra verð fyrir
saltfiskinn með haustinu, einkum
stærri fiskinn.
Gunnlaugur Karl Hreinsson,
framkvæmdastjóri GPG á Húsavík,
segir sumarmánuðina jafnan vera
hvað erfiðasta fyrir saltfiskseljendur
en telur þó að markaðurinn sé nokk-
uð þyngri nú en oft áður. „Neytend-
ur í Evrópu velja að fá sér ís eða bjór
frekar en saltfisk á heitum sumar-
dögum. Það hefur verið töluverður
þrýstingur á verðlækkanir um all-
nokkra hríð. Það hefur því verið
nokkuð erfiðara að selja fiskinn og
menn freistast til að safna birgðum,
kannski einkum þeir sem vinna
meira af smáum fiski því það er auð-
veldara að selja stóran fisk. Stærri
fiskurinn er ákveðinn lykill á þessum
markaði og er gjarnan notaður til að
selja smærri fiskinn.
En sumrin eru ekki góður sölutími
fyrir saltfisk. Aftur á móti finnst mér
eins og markaðurinn hafi verið
nokkuð þyngri í sumar en oft áður
og meiri þrýstingur á lægra verð. En
þó er það alls ekki svo að það hafi
skapast neitt örvæntingarástand.
Menn eru ýmsu vanir á þessum
markaði,“ segir Gunnlaugur.
Þórarinn Kr. Ólafsson, vinnslu-
stjóri í fiskverkuninni Þrótti ehf. í
Grindavík, segir sumarið alltaf erfitt
fyrir saltfiskseljendur en telur að
birgðasöfnun nú skýrist fyrst og
fremst af væntingum um hærra verð
í haust.
Ekki mikil neyzla á sumrin
„Það er ekki mikil neysla á salt-
fiski í Evrópu þessa dagana og því
þurfa kaupendur að geyma þann fisk
sem þeir kaupa fram á haustið. Þeir
halda því að sér höndum í augnablik-
inu. Einnig eru uppi væntingar um
að verð á saltfiski hækki með haust-
inu, einkum á stærri fiski enda eru
kaupendur þá að búa sig undir jóla-
söluna. En nú verður væntanlega
minna framboð af stórum fiski frá
Íslandi, því í haust tekur gildi reglu-
gerð sem bannar 9 tommu riðil í net-
um sem hafa tekið hvað mest af
stóra fiskinum. Þetta mun hafa þau
áhrif að minna berst af stærri fiski á
land. Því má ætla að margir fram-
leiðendur haldi stærri fiskinum í
sumar, enda líklegt að verð á honum
hækki í haust þegar framboðið
minnkar.“
EM í fótbolta hafði áhrif
Þórarinn segir að saltfisksala hafi
gengið óvenjuvel í vor, sem rekja
megi beint til Evrópukeppninnar í
knattspyrnu sem haldin er í Portú-
gal þessa dagana en Portúgal er
stærsti saltfiskmarkaður Íslend-
inga. „Það eru gríðarlega margir
ferðamenn í Portúgal vegna keppn-
innar, meðal annars frá þjóðum sem
borða mikið af saltfiski, svo sem
Spáni, Ítalíu og Grikklandi. Við
fundum greinilega fyrir því að það
var auðveldara að selja saltfisk til
Portúgals í vor en í fyrra, enda vant-
aði þá fisk fyrir ferðamennina. Það
hægist oft á sölunni á sumrin en
núna var sölutímabilið þremur til
fjórum vikum lengra en venjulega og
reyndar fór ekki að hægjast um fyrr
en keppnin byrjaði. Því miður eru
Spánverjar og Ítalir fallnir út úr
keppninni en Grikkir eru enn þá með
og verða vonandi sem lengst,“ segir
Þórarinn.
Þyngri salt-
fiskmarkaður
Morgunblaðið/Hjörtur
Birgðir hafa
safnast upp
víða í sumar
GULLBERG VE 292 fann loðnu í
fyrrakvöld fyrst skipa í sumar um 80
sjómílur norður og norðaustur af
Hornbjargi, en Gullbergið er eitt
fimm íslenskra loðnuskipa sem er nú
við loðnuleit norður af landinu. Gull-
bergið var komið með um fullfermi,
1.250 tonn í gærkvöldi, þegar Morg-
unblaði ræddi við skipstjórann Eyjólf
Guðjónsson, er þeir voru um 90 mílur
norðaustur af Horni.
„Heyrðu það liggur bara vel á mér.
Þetta er góð loðna sem við erum að
dæla um borð núna, sennilega 55
stykki í kílói, en við erum með ágætis
kast á síðunni, sem líklega dugir til að
fylla skipið.“
Eyjólfur segir að erfitt sé að meta
hve mikið sé af loðnu á þessum slóð-
um, því mjög erfitt sé að mæla hana.
Til þess þurfi hátíðni asdik, sem ekki
séu öll spip með slíkan búnað. Það sé
þó ljóst að töluvert sé að loðnu, en
þeir eigi eftir að fara á vænlegasta
svæði töluvert vestar, en þeir hafi
ekki komizt þangað vegna íss fyrr í
túrnum. Í gærkvöldi voru Ísleifur og
Harpa einnig búin að fá afla og Björg
Jónsdóttir var að kasta nokkru norð-
an en Gullbergið var.
Rannsóknaskipið Árni Friðriksson
heldur út til mælinga árdegis í dag.
Hjálmar Vilhjálmsson, fiskifrææð-
ingur, segir að það sé eitthvað að ger-
ast, menn hafi orðið varir við loðnu á
nokkuð stóru svæði, en eins og er sé
ekki meira um það að segja. „Það
voru hvalatalningamenn á flugi á
þessum slóðum, sem sáu töluverða
hnúfubakavöðu og við gerðum síðan
þeim á Gullverginu viðvart og héldu
þeir þangað,“ segir Hjálmar.
Hann segir að skipin hafi orðið vör
við loðnu töluvert vestar og einnig
austar, en hún hafi ekki verið veið-
anleg. „Við förum út klukkan 10 á
föstudagsmorgun og byrjum að skoða
svæðið út af sunnanverðum vestfjörð-
um og fikrum okkur svo norður og
austum um og þá kemur þetta í ljós.“
Gullberg VE er komið með fullfermi af loðnu, sem fékkst um 90 mílur
norðaustur af Horni.
Það liggur
bara vel á mér
Gullberg VE með fyrstu loðnu sum-
arsins í loðnuleitarleiðangri
ESKJA hf. hefur nú tekið á móti
síðasta farminum af fjórum af
þorskseiðum til áframeldis í Mjó-
eyrarvík. Seiðin eru um 50 þúsund
og voru alin í Ísafjarðardjúpi, í eld-
isstöðinni Háafelli, sem Eskja á
hlut í. Þorskseiðin voru 140 g þegar
tekið var við þeim og eru ársgömul.
Seiðin verða alin í tvö ár til við-
bótar og þeim síðan slátrað. Reikn-
að er með að þau 50 þúsund seiði
sem í kvínni eru munu skila um 200
tonnum af matfiski.
Eskja ætlar að taka þorskseiði til
eldis árlega og byggja þannig upp
nýja búgrein við Eskifjörð. Fiski
sem safnað hefur verið til áfram-
eldis í kvíum við Skeleyri á að fara
að slátra og gefur líklega milli 80
og 90 tonn af fiski.
Eskja tekur á
móti 50.000
þorskseiðum
í áframeldi
Morgunblaðið/Helgi Garðarsson
Hugað að fimmtíu þúsund fiskseið-
um: Eskja með öflugt áframeldi á
þorski í Mjóeyrarvík við Eskifjörð.
Það má segja að leikfélagiðhafi búið við ákveðnaóvissu í allmörg ár,“ segirÁrni Þór, sem undanfarið
hefur beitt sér fyrir farsælli lausn
málefnaLeikfélags Reykjavíkur
(LR). „Það hafa verið átök og erf-
iðleikar innan þess á köflum á und-
anförnum árum.
Reykjavíkurborg
ber að mínu mati
ríkar skyldur
gagnvart leik-
félaginu og þeirri
starfsemi sem
fram fer í Borgar-
leikhúsinu al-
mennt. Hins vegar
hafa líka verið
uppi þau sjónar-
mið að það þurfi að
verða ákveðin breyting á rekstrar-
formi Borgarleikhússins og aðkomu
leikfélagsins sem félagsskapar að
því.“
Nú hefur félagið verið opnað fyrir
almenning og hver sem er getur
gerst félagi. Árni Þór segir að með
opnuninni hafi LR tekið ákveðin
skref í því að breyta sinni starfsemi
og koma til móts við borgina og það
hafi að hans dómi opnað fyrir mögu-
leikana á samningnum sem gerður
var við leikfélagið. „Ég lýsti þeirri
skoðun í umræðum um fjárhags-
áætlun í desember síðastliðnum að
ég teldi óhjákvæmilegt að auka
framlög til leikfélagsins umfram það
sem gert var ráð fyrir í fjárhagsáætl-
uninni. Þessi samningur endurspegl-
ar það að það var rétt mat hjá mér,“
segir Árni og bætir við að hann sé
feginn að sú niðurstaða hafi náðst.
„Nú er félagið sjálft opnað, svo
það er breiðari vettvangur. Áður var
það hópur starfsmanna og leikara
sem skipaði leikfélagið, en borgin
átti enga sérstaka aðkomu að leik-
félaginu,“ segir Árni. Þá hefur verið
komið á fastri samráðsnefnd milli
borgar og leikfélags þar sem borgin
á tvo fulltrúa, en annar þeirra er for-
maður menningarmálanefndar. „Það
er mjög eðlilegt að tengja menning-
armálanefndina við þessa starfsemi í
Borgarleikhúsinu. LR er væntan-
lega stærsta einstaka menningar-
verkefni sem borgin styrkir. Síðan
hefur borgin haft áhrif á það líka að
fleiri aðilar geti komið inn í Borg-
arleikhúsið. Það eykur fjölbreytnina
og nýtinguna á húsinu, sem mér
finnst mjög jákvætt.“
Svipur borgarinnar breytist
Skipulagsmál hafa einnig verið of-
arlega á baugi og mynd borgarinnar
er að breytast mjög, ekki síst strand-
lengjan frá Kringlumýrarbraut að
Granda. Nýtt skipulag Mýrargötu-
svæðis er í kynningu, Borgartúnið
tekur örum breytingum, sem og
Skuggahverfið, auk þess sem gert er
ráð fyrir uppbyggingu ráðstefnu- og
tónlistarhúss á Austurbakka. Þetta
segir Árni vera stóran hluta af þeirri
þéttingu byggðar sem R-listinn hef-
ur unnið að, ekki aðeins í ytri hverf-
um heldur einnig í miðbænum.
Mýrargötusvæðið sé sérstaklega
mikilvægt í þessu samhengi, því þar
myndist tenging milli miðborgarinn-
ar, nýrrar íbúabyggðar og atvinnu-
svæðanna á Granda. Einnig eru uppi
áform um nýtt Sjóminjasafn Reykja-
víkur að Grandagarði 8, sem mynda
mun sterk tengsl milli hafnar og mið-
bæjar. „Ég tel að þetta sé það verk-
efni sem er mest spennandi í mið-
borginni um þessar mundir. Svæði
eins og þetta eru mjög þýðingarmikil
í því sambandi að efla og styrkja
miðborgina. Þarna hefur verið slipp-
ur í hundrað ár og auðvitað munu
margir sakna þess, en á móti kemur
að við fáum þarna svæði sem tengir
saman líf við höfnina og miðborgina
með bæði íbúðum, þjónustu af ýms-
um toga, afþreyingu og auðvitað
hafnarstarfsemi. Þetta er mjög flók-
ið verkefni, en um leið mjög spenn-
andi og ögrandi.“
Árni segir vissulega styr hafa
staðið um skipulagsmál undanfarin
misseri, en alltaf séu uppi mismun-
andi sjónarmið í skipulagsmálum og
ekki hægt að fara eftir öllum þeim
athugasemdum sem gerðar eru,
enda séu hagsmunir oft ósamrýman-
legir. Það sé í raun í eðli skipulags-
mála að fólk verði óánægt, þar sem
yfirleitt verði einhverjir halloka í því
ferli. „Og stundum er millivegurinn
sú leið sem enginn er ánægður með
þegar upp er staðið,“ segir Árni. „Á
endanum verður borgin þó að taka
ákvörðun og taka ábyrgð á henni.“
Meiri fagmennska í pólitík
Helgi Hjörvar, alþingismaður
Samfylkingarinnar, hefur deilt hart
á R-listann og sagt hann skorta póli-
tíska forystu. Árni segist ekki deila
skoðunum Helga um meint forystu-
leysi R-listans. „Ég tel að það sé
ágætis pólitísk forysta fyrir Reykja-
víkurlistann þó hún sé með öðrum
hætti heldur en hún var meðan Ingi-
björg Sólrún Gísladóttir var borgar-
stjóri,“ segir Árni þór. „Ég held að
hún sé ekki veikari þó við höfum
skipað málum með þessum hætti.
Við tókum þá ákvörðun, þegar Ingi-
björg Sólrún ákvað að söðla um og
fara yfir í landsmálin, að ráða ópóli-
tískan borgarstjóra. Það var ekki
auðvelt tímabil sem R-listinn gekk í
gegnum en sýnir samt styrk hans að
okkur tókst að leysa þau mál.“
Í gær var Árni Þór endurkjörinn
forseti borgarstjórnar auk þess sem
aftur var kosið í borgarráð. Í þessum
kosningum felst að visst mat er lagt
á störf embættismanna borgar-
stjórnar. Athygli vakti að Sjálfstæð-
ismenn og fulltrúi frjálslyndra, Ólaf-
ur F. Magnússon, greiddu Árna Þór
atkvæði sín, en hefð hefur verið fyrir
því að minnihlutinn sitji hjá. Árni
Þór segist telja mikilvægt að auka
fagmennskuna í hinu pólitíska starfi.
„Stundum er litið á pólitík og fag-
mennsku sem andstæður. Ég hef tal-
ið mikilvægt að auka fagmennskuna
í kringum hið pólitíska starf og líka
að treysta undirstöður pólitísks
starfs innan borgarinnar,“ segir
Árni. „Þess vegna hefur mér fundist
mikilvægt að bæta starfsaðstæður
borgarfulltrúa, svo þeir geti tekið á
móti fólki í viðtöl og haft góðan að-
gang hér að öllum gögnum sem
varða borgarmálin. Sömuleiðis hefur
mér fundist mikilvægt að breyta fyr-
irkomulagi borgarstjórnarfunda,
þannig að menn setji ákveðin mál á
dagskrá, að tekin séu fyrir ákveðin
mál sem eru til umfjöllunar í borg-
arkerfinu og fram fari lýðræðisleg
umræða um þau og tekin ákvörðun
um þau í kjölfarið í stað þess að ræða
í belg og biðu öll þau mál sem heyra
undir hverja fundargerð fyrir sig.
Það er afskaplega ómarkvisst og óá-
heyrilegt fyrir almenna áheyrendur.
Það er mikil samstaða um þessar
breytingartillögur og allir borgar-
fulltrúar sammála um þær eftir því
sem ég best veit og ég held að þær
horfi til bóta.“
Opið leikfélag
verði grundvöllur
betra samstarfs
Árni Þór Sigurðsson var í gær endurkjörinn
forseti borgarstjórnar. Svavar Knútur
Kristinsson ræddi við Árna Þór um LR,
skipulagsmál og fagmennsku.
svavar@mbl.is
Árni Þór
Sigurðsson