Íslendingaþættir Tímans - 10.07.1970, Síða 21

MINNING
Auðbjörg Magnúsdóttir
Fædd 28.4. 1899.
Dáin 4.4. 1970.
Auðbjörg fæddist að Ásbjarnar-
stöðum á Vatnsnesi í Vestur-IIúna-
vatnssýslu 28. apríl 1899. Þar ólst
hún upp og bjó þar framan af
ævi með móður sinni. Um hríð
dvaldist hún á Harastöðum í Vest-
urhópi en þaðan fluttist hún að
Tungukoti í.Hlíðardal á Vatnsnesi
með eftirlifandi eigihmanni sínum
Sigurbjarti Þorlákssyni en þau
giftust árið 1944. Frá Tungukoti
fluttust þau síðan að Græna-
hvammi á Vatnsnesi og bjuggu þar
er hún lézt.
Þetta er í örfáum orðum ævi-
ágrip Auðbjai'gar, konu sem hef-
ur háð alla sína lífsbaráttu í sveit.
Æviágrip sem er stutt og einfalt
en segir okkur að sjálfsögðu m.jög
lítið um þessa merku konu.
Ég kynntist Auðbjörgu nokkr-
um dögum eftir lýðveldishátíðina
1944 er ég var sendur til sumar-
dvalar til hennar og Sigurbjarts
frænda míns. Ég man glöggt eftir
því er við heilsuðumst á hlaðinu
á Tungukoti, en Bjartur frændi
hafði komið til móts við mig á
Hvammstanga og fórum við ríð-
andi út í Tungukot. Við þessi
fyrstu kynni kom Auðbjörg mér
fyrir sjónir sem mjög hlédræg
kona, kurteis og ströng, en um
leið höfðingleg. Ég hafði ekki dval
izt nema í örfáa daga í Tungukoti,
er ég fann að mér hafði skjátlazt.
Strangleiki og jafnvel dálítið
kuldaleg framkoma, sem ég þótt-
ist finna við þessi fyrstu kynni
hvarf eins og dögg fyrir sólu, þeg-
ar ég fór að kynnast henni betur.
Ég hef fáum konum kynnzt, sem
átt hafa þá hlýju og ástúð í við-
móti til að bera við hvern er var,
sem hún. Oft kom þetta
bezt fram, þegar um var að ræða
þá, sem voru lítils máttar og áttu
hvergi athvarf. Hjálpsemi hennar
og umburðarlyndi að þessu leyti
var svo mikið, að mér þótti stund-
um nóg um. Ég fann einnig brátt
að Auðbjörgu var ekki um það gef
ið að aga aðra, en aftur á móti
átti hún til að bera sjálfsaga, sem
var svo smitandi að það tók fiam
öllum þeim aðferðum í uppeldis-
fræði, sem ég hef nokkurn tímann
haft kynni af.
Tryggð Auðbjargar við það fólk,
sam hún kynntist, var alveg ein-
stök. Við vorum sex drengirnir,
sem vorum svo heppnir að eiga
þess kost að vera um skemmri
eða lengri tíma í sumardvöl hjá
henni og Bjarti. Veit ég, að ég
mæli fyrir munn okkar allra, er
ég segi, að tryggð hennar og um-
hyggja fyrir okkar hag hefði ekki
getað verið meiri, þótt hún hefði
verið móðir okkar. Því miður áttu
þau hrjónin engin börn.
Þegar Auðbjörg var að alast upp
voru möguleikar á því að afla sér
menntunar mjög takmarkaðir.
Hún átti því eins og flestir aðeins
kost á barnafræöslu í nokkrar vik
ur. Síðan átti hún þó því láni að
fagna að geta dvalizt einn vetur á
Kvennaskólanum á Blönduósi.
Þrátt fyrir þessa takmörkuðu
skólagöngu leit ég*alltaf á Auð-
björgu sem menntaða konu. Hún
var einstaklega vel gefin og hafði
alla tíð mikinn áhuga á bókmennt
um bæði bundnu og óbundnu
máli. Ég er sannfærður um það,
að hún var að mörgu leyiti betur
lesin en margir, sem þó hafa langa
skólagöngu að baki. Ég hef fáum
kynnzt, er kunnu þau ógrynni af
Ijóðum sem hún. Þær stundir eru
óteljandi, sem hún veitti mér
ánægju með því að miðla mér af
þessum ffóðleik sínum. í viðræð-
um var hún einstaklega skemmti-
leg og uppörvandi. Hún var ákveð
in í skoðunum, sem einkenndust
af heilbrigðri skynsemi, auðugu og
lifandi hugmyndaflugi.
Hún hafði alveg sérs'takt lag á
að tala við börn og gaf sér mik-
inn tíma til þess, enda hændust
þau fljótt að henni. Hafði maður
það á tilfinningunni að hún talaði
við þau eins og fullorðið fólk og
jafningja. Gerði hún allt til þess,
að þau ættu sem virkastan þátt 1
umræðum og fengju tækifæri til
þess að gefa ímyndunaraflinu laus
an tauminn og láta í ljós skoðan-
ir sínar á skynsaman hátt. Hún
kenndi þeim að elska og virða
landið okkar og meta hina fögru
og ósnortnu náttúru þess. Hún
kenndi þeim að umgangast dýrin
með nærgætni, enda var unaður
að vera vitni að þeirri umhyggju
og þeim tilfinningum, sem hún
bar til þeirra.
Er Auðbjörg lézt, hafði hún átt
við vanheilsu að stríða í mörg ár.
Hún kvartaði aldrei, og gekk til
allrar vinnu, þótt hún væri oft sár
þjáð. Hún var forkur dugleg og
ósérhlífin í -starfi, sem gerði það
að verkum að hún var orðin slit-
in kona þegar hún andaðist. Hvað
sem á gekk var hun alltaf jafn
glaðlynd og æðrulaus.
Ég votta Sigurbjarti eiginmanni
hennar, systkinum og öllum ætt-
ingjum hennar og vinum samúð
mína. Ég þakka Auðbjörgu fyrir
allt það, sem hún kenndi mér, og
fyrir alla þá ástúð, sem hún sýndi
mér og minni fjölskyldu. Að lok-
um þakka ég fyrir að hafa fengið
tækifæri til þess að vera einn af
drengjunum sex, sem fengu að
votta henni virðingu og þakklæti
með því að bera hana síðasta spöl-
inn frá kirkjunni á Tjörn á Vatns-
nesi, kirkjunni í fæðingarsveit
hennair. Sævar HalUlórsson.
ÍSLENDINGAÞÆTTIR
21