NT - 15.03.1985, Blaðsíða 2

Föstudagur 15. mars 1985
Utandagskrárumræður á Alþingi um kennaradeiluna:
Óbilgirni kennara eða að
gerðarleysi ríkisstjórnar
■ „Það er auðheyrt að þarna
talaði maður sem ekki situr
lengur í ríkisstjórn,“ sagði
Steingrímur Hermannsson for-
sætisráðherra er hann svaraði
fyrirspurn Hjörleifs Guttorms-
sonar um kennaradeiluna á Al-
þingi í gær. Hann vísaði þar til
útlistana Hjörleifs á tildrögum
deilunnar og orsökum hennar.
Kvaðst forsætisráðherra leiða
þær skýringar hjá sér en lýsti
þeirri skoðun sinni að deilan
ætti rætur að rekja til almennra
efnahagsörðugleika og til að
koma í veg fyrir deilur af þessu
tagi þyrfti umfram allt að ná
jafnvægi í efnahagsmálum.
Steingrímur sagði megin:
atriði deilunnar vera þrjú: í
fyrsta lagi; hve mikla hækkun
þurfa kennarar að fá til að
leiðrétt verði það misræmi sem
er á kjörum þeirra og annarra
opinberra starfsmanna, í öðru
lagi; hvernig meta eigi aukna
ábyrgð og kröfur sem gerðar
eru til kennara sbr, skýrslu
menntamálaráðuneytisins um
starfsmat kennararstéttarinnar
og í þriðja lagi; hvernig meta
eigi þann kjaranrismun sem er á
milli opinberra starfsmanna
annars vegar og manna með
sambærilega menntun og
ábyrgð á hinum almenna
vinnumarkaði hins vegar. Um
þessi atriði hefði ekki náðst
samkomulag og því hefði verið
ákveðið að vísa máljnu þegar í
stað til Kjaradóms til úrskurðar.
Hann minnti á að ríkisstjórnin
hefði nreð samþykkt sinni 12.
mars lýst þeirri skoðun að leið-
rétta beri þann mun sem sé á
kjörum kennara og annarra
háskólamenntaðra manna hjá
ríkinu og þeirra sem starfa á
einkamarkaði og hefði hann
áréttað þann skilning við for-
mann HÍK. Varðandi saman-
burðarskýrslu þá sem BHM og
launamálaráð BHM hefur deilt
um að undanförnu minnti for-
sætisráðherra á að hún væri
einungis áfangaskýrsla, hins
vegar væri hann þeirrar skoðun-
ar að unnt væri að gera saman-
burð á kjörum ríkisstarfsmanna
og annarra á þann hátt að ekki
þyrfti um niðurstöður að deila.
Ragnhildur Helgadóttir
menntamálaráðherra sagði að
þar sem deilunni hefði nú verið
vísað til Kjaradóms gæti
menntamálaráðuneytið sem
fagráðuneyti ekki né ætti að
hafa frekari afskipti af deilunni.
Kjaradómur væri óháður dóm-
stóll og ætti að hafa starfsfrið
eins og aðrir dómstólar.
Menntamálaráðherra gaf síðan
yfirlit yfir þá kennslu sem nú fer
fram í framhaldsskólunum. (Sjá .
bls. 5).
Síðan vék menntamálaráð-
herra að öðrum áhrifum sem
uppsagnir kennara hefðu hat't í
för með sér og snertu andann í
skólunum. Kennarar hefðu kos-
ið að hafa lagafyrirmæli að
engu. Ringulreið hefði skapast
í skólunum. Ráðherrann kvaðst
hafa fengið upphringingar og
fjölda bréfa frá foreldrum sem
segðust ekki lengur geta hvatt
börn sín áfram til náms vegna
óvissunnar sem lægi yfir skóla-
starfinu. Hún kvaðst hafa
áhyggjur af því hvaða áhrif
síðustu atburðir hefðu á ástund-
un nemenda og hið innra starf
skólanna yfirleitt. Þá sagði ráð-
herrann að næstu daga kæmi í
ljós hversu margir kennarar
sneru aftur til starfa og þá yrði
ákveðið hvort hafist yrði handa
við ráðningu forfallakennara.
Guðmundur Einarsson fór
hörðum orðum um tvöfeldni í
afstöðu til menntamála. Annars
vegar væri talað um að þróa
iðnað og aðra atvinnustarfsemi
sem byggðist á þekkingu og
hugviti en á sama tíma væri
verið að leggja skólakerfið í
rúst. Hann sagði ummæli
menntamálaráðherra um
kennara vegna ákvörðunar
þeirra um að ganga út úr skólun-
um slá út ummæli fjármálaráð-
herra um kennarastéttina í
haust. Guðmundur sagði eina
ástæðu lágra launa kennara um-
hyggju þeirra fyrir nemendum,
þeir hefðu í áraraðir kyngt
kjaraskerðingum af því að þeir
treystu sér ekki skólanna og
nemendanna vegna, að standa í
verkföllum og kjarabaráttu.
Jón Baldvin Hannibalsson
sagðist sem skólameistari á fsa-
firði hafa fengið til starfa ungan
eðlisfræðing, besta starfsmann
sem hann hefði haft þar sem
hann hefði haft mannaforráð.
Þessi maður væri hugsjónamað-
ur sem hefði lagt nótt við dag í
starfi sínu. Nú væri hann hættur
störfum. Honum væru boðin 80
þúsund krónur á mánuði hjá
litlu einkafyrirtæki. Jón sagði
málið snúast um það hvort ríkið
hefði efni á að hafa ekki slíka
starfsmenn í sinni þjónustu.
Spurningunni um það hver laun
kennara ættu þá að vera svaraði
Jón með því að segja að ríkið
ætti að greiða góðum starfs-
mönnum markaðsverð fyrir
vinnu þeirra.
Guðrún Agnarsdóttir talaði
síðast og vitnaði til ýmissa um-
mæla kennara sjálfra sem hún
sagði að vel mættu heyrast í
þingsölum. Allir ræðumenn
stjórnarandstöðunnar sögðu að
ríkisstjórnin hlypist undan eigin
ábyrgð með því að vísa deilunni
til Kjaradóms í stað þess að
leysa hana með samningum.
RKÍ með
æfingu
■ Neyðarnefnd Reykja-
víkurdeildar Rauða kross
íslands heldur æfingu á
morgun klukkan 9 fyrir
hádegi. Æfingin fer fram í
Langholtsskóla.
Æfingin hefst nreð því
að neyðarnefndir úr fjór-
um skólum koma til skrán-
ingar í Langholtsskóla, og
mun neyðarnefnd skólans
ásamt konum úr kvenna-
deild Rauða krossins ann-
ast móttökuna.
Aðalverkefni neyðar-
nefndarinnar er, að undir-
búa móttöku flóttafólks frá
hættusvæðum, á þeim
stöðum sem valdir hafa
verið sem fjöldahjálpar-
stöðvar.

Þingsályktunartillaga frá Alþýðubandalagi:
Nauðungaruppboð
verði stöðvuð
og vextir lækki
■ Vetrarorlofsvika fyrir bændur stendur nú yfír á vegum bændasamtakanna og í vikunni hefur hópur
40 bænda heimsótt hin ýmsu fyrirtæki og stofnanir á höfuðborgarsvæðinu. Mynd þessa tók Ijósmyndari
NT í verksmiðju ÁTVR en af öðrum fyrirtækjum sem þeir hafa heimsótt má nefna Mjólkursamsöluna,
Osta- og smjörsöluna og Áburðarverksmiðjuna. í kvöld fer þessi sami hópur svo í Þjóöleikhúsið og
horfir þar á Gæja og píur en bændaorlofínu lýkur um helgina. NT-mynd: Árni Bjarna.
■ Lögð var fram á Alþingi í
gær tillaga til þingsályktunar
um tafarlausa lækkun vaxta og
stöðvun nauðungaruppboða.
Flutningsmenn eru allir þing-
menn Alþýðubandalagsins.
I tillögunni er gert ráð fyrir að
Alþingi feli ríkisstjórninni að
fyrirskipa tafarlausa lækkun
vaxta og endurmat á hækkun
einstakra húsnæðislána, vegna
verðtryggingarákvæða, eftir að
bannað var að greiða vísitölu-
bætur á laun frá l. júní 1983.
Ennfremur er kveðið á um í
tillögunni, að meðan rannsókn
á þessum málum fari fram, verði
óheimilt að láta fara fram nauð-
ungaruppboð á íbúðum, enda
sé um einu íbúð viðkomandi að
ræða. Er lagt til að rannsókn og
tillögugerð verði lokið fyrir 30.
apríl nk. en þanga.ð til skal
viðskiptabönkunum og Hús-
næðisstofnun gert kleift að
fresta afborgunum lána.
KEA í Grikklandi
■ Þessa mynd rákumst við á
í KEA-fréttum og væri í sjálfu
sér ekkert undarlegt við það,
ef ekki væru staðfastar heim-
ildir fyrir því að myndin er
ekki tekin í Eyjafirðinum,
heldur í Grikklandi.
Samkvæmt KEA-fréttum er
þó hið eyfirska stórfyrirtæki
ekki búið að koma sér upp
útibúi þar, heldur er skýringin
einfaldlega sú að ein af hinum
fjölmörgu grísku eyjum heitir
- KEA.
En konan var
í fjósinu
■ Fáeinar kvenmannssálir . - ,K , , ,
vöktu feiknaathygli á bænda- P30 GfU viða gæjar og piur!
tundi a Hvolsvelh nu í vikunni.
a
Þar var verið að stofna hags-
munafélag kúabænda á Suður-
landi og allt yfirbragð fundar-
ins annað en við eigum að
venjast á bændafundum. Þarna
var meirihluti fundargesta ung-
ir menn, bændur sem byggðu á
verðbólgu- og verðtryggingar-
tímum. Ogþarnavorunokkrar
konur sem er fágætt á bænda-
fundum.
Steingrímur Lárusson stóð
upp og óskaði þess að fundur-
inn bæri nú gæfu til þess að
kjósa konu í stjórn þessa ágæta
félags. Hann bætti svo við:
„Kannski væri stéttin ekki
svona illa stödd ef hún ætti
konu í stjórn einhverra af þess-
um karlrembufélögum
sínum."
Ekkert minna. En Guð-
mundur Stefánsson frá Stéttar-
sambandinu vék einnig að
þessum konum í sinni tölu.
Hann hafði tekið tvær bónda-
konur á fundinum tali og þær
höfðu sínar skýringar á því af
hverju þær væru ekki fleiri á
fundinum. Fundurinn byrjaði
nefnilega níu um kvöldið og
víða um meira en klukkutíma
akstur að fara þannig að kon-
urnar höfðu bara ekki verið
búnar í fjósinu þegar
„bóndinn" þurfti að rjúka af
stað - á fund kúabænda.
Og eftir þessar ræður var
auðvitað kosin kona í stjórn.