Morgunblaðið - 15.09.2004, Qupperneq 2

FRÉTTIR
2 MIÐVIKUDAGUR 15. SEPTEMBER 2004 MORGUNBLAÐIÐ
YFIR 70 FALLA í ÍRAK
Að minnsta kosti 73 biðu bana í
sprengjutilræðum og bardögum í
Írak í gær, þar af 47 þegar bíl-
sprengja sprakk nálægt lögreglu-
stöð í Bagdad. Samtök Abus Muss-
abs al-Zarqawis, sem eru talin
tengjast al-Qaeda, lýstu tilræðinu í
Bagdad á hendur sér.
Ráðherraskiptin í dag
Davíð Oddsson, formaður Sjálf-
stæðisflokksins og forsætisráðherra,
stýrði sínum síðasta ríkisstjórnar-
fundi í gærmorgun eftir rúmlega
þrettán ára samfellt starf sem for-
sætisráðherra. Hann tekur við starfi
utanríkisráðherra af Halldóri Ás-
grímssyni, formanni Framsóknar-
flokksins, á ríkisráðsfundi í dag.
Skólaárið lengt í 180 daga
Skólaárið í framhaldsskólum
verður lengt í 180 daga á ári og ein-
ingum í framhaldsskólum fækkað úr
140 í 111, ef tillögur höfunda nýrrar
skýrslu um breytta námsskipan til
stúdentsprófs verða að veruleika.
Eykur líkur á verkfalli
Kennarasamband Íslands segist
líta á það sem klárt verkfallsbrot ef
fyrirtæki skipuleggja starfsemi fyrir
grunnskólanemendur á þeim tímum
dags sem börn hefðu annars átt að
vera í skóla.
Efnavopnum beitt í Darfur?
Þýska dagblaðið Die Welt segir að
Sýrlendingar hafi beitt efnavopnum
í tilraunaskyni gegn óvopnuðu fólki í
Darfur-héraði í Súdan í júní og orðið
tugum manna að bana.
Olíunotkun stóreykst í Kína
Olíuinnflutningurinn í Kína jókst
um tæp 40% á fyrstu átta mánuðum
ársins, miðað við sama tímabil í
fyrra. Aukin olíunotkun Kínverja
stuðlaði að mikilli hækkun á olíu-
verði á heimsmarkaði á árinu.
Y f i r l i t
Morgunblaðið Kringlunni 1, 103 Reykjavík. Sími 5691100 Innlendar fréttir frett@mbl.is Ágúst Ingi Jónsson, aðstoðarfréttaritstjóri, aij@mbl.is Sigtryggur Sigtryggsson, aðstoðarfréttaritstjóri, sisi@mbl.is Erlendar fréttir Ásgeir Sverrisson, fréttastjóri,
asv@mbl.is Viðskipti vidsk@mbl.is Ólafur Stephensen, aðstoðarritstjóri, olafur@mbl.is Úr verinu Hjörtur Gíslason, fréttastjóri, hjgi@mbl.is Daglegt líf Guðbjörg Guðmundsdóttir, gudbjorg@mbl.is Menning menning@mbl.is Orri Páll Ormarsson, ritstjórnarfull-
trúi, orri@mbl.is Skarphéðinn Guðmundsson, skarpi@mbl.is Umræðan|Bréf til blaðsins Magnús Finnsson, fulltrúi ritstjóra, magnus@mbl.is Hallur Þorsteinsson, hallur@ .is Minningar minning@mbl.is Hilmar P. Þormóðsson, Stefán Ólafsson Dagbók|Kirkjustarf
Ellý H. Gunnarsdóttir, elly@mbl.is Íþróttir sport@mbl.is Sigmundur Ó. Steinarsson, fréttastjóri, sos@mbl.is Útvarp|Sjónvarp Auður Jónsdóttir, dagskra@mbl.is mbl.is netfrett@mbl.is Guðmundur Sv. Hermannsson fréttastjóri gummi@mbl
„MÉR þykir afskaplega vænt um að
fá svona einhuga tilnefningu og met
það mikils að vera treyst til þess að
halda utan um þetta virðulega og
þýðingarmikla hlutverk,“ sagði
Rannveig Guðmundsdóttir í samtali
við Morgunblaðið, en Rannveig var
tilnefnd samhljóða sem forsetaefni
Norðurlandaráðs á fundi Íslands-
deildar ráðsins í gær. Á fundinum
var einnig ákveðið að tilnefna Jónínu
Bjartmarz sem varaforsetaefni
starfsárið 2005. Formlega verður
kosið í embættin á þingi Norður-
landaráðs í Stokkhólmi 1.–3. nóvem-
ber nk., en Ísland fer með forsæti
Norðurlandaráðs á næsta ári. „En
þetta er ekki aðeins stór stund fyrir
mig því þetta er líka stór stund fyrir
jafnaðarmenn, því við jafnaðarmenn
á Íslandi höfum aldrei áður farið með
embætti forseta í
Norðurlandaráði.
Mér er sýnt mikið
traust og það
verður mjög
ánægjulegt að
taka við svona
stóru embætti
undir svona góð-
um og jákvæðum
kringumstæð-
um.“
Rannveig hefur verið þátttakandi í
Norðurlandaráði síðan 1991 með ör-
stuttum hléum. Á þeim tíma hefur
hún m.a. sinnt formennsku í menn-
ingarnefnd Norðurlandaráðs. Hún
er núna formaður í stjórn menning-
arsjóðsins á vegum Norðurlanda-
ráðs og á sæti í forsætisnefnd ráðs-
ins.
Rannveig Guðmundsdóttir tilnefnd
sem forsetaefni Norðurlandaráðs
Sýnt mikið traust
Rannveig
Guðmundsdóttir
BEIN, óbein og afleidd áhrif stanga-
veiði á Íslandi, bæði innlendra og er-
lendra veiðimanna, eru áætluð 7,8 til
9,1 milljarður króna á ári. Þar af eru
bein áhrif af veiði talin nema um 1,7 til
2,1 milljarði en óbein og afleidd áhrif
eru talin nema 6,1 til 7 milljörðum á
ári. Þá er talið að lax- og silungsveiði
styðji við bakið á 1.000 til 1.200 störf-
um í landbúnaði og öðrum geirum á
ári.
Þetta er meðal helstu niðurstaðna í
skýrslu sem hagfræðistofnun Há-
skóla Íslands og Veiðimálastofnun
hafa unnið að beiðni Landssambands
veiðifélaga um efnahagsleg áhrif lax-
og silungsveiði og líffræðilega stöðu
auðlindarinnar.
Einhver mesta auðlind
sem við eigum
Óðinn Sigþórsson, formaður sam-
bandsins, afhenti Guðna Ágústssyni
landbúnaðarráðherra fyrsta eintak
skýrslunnar á fundi með blaðamönn-
um í gær og sagði Guðni við það tæki-
færi að það væri gríðarlega þýðing-
armikið að fá fram niðurstöður um
efnahagsstærðir vegna stangaveiði.
„Auðvitað er efnahagsstærðin
kannski enn þá stærri en maður gerði
sér vonir um. [-] Ég hef lengi gert mér
grein fyrir því að veiðin, laxveiðiárnar
og vötnin eru einhver mesta auðlind
sem við eigum Íslendingar og þurfum
að standa vörð um. Þau hafa mikla
þýðingu í náttúru okkar lands, hafa
mikla þýðingu fyrir landbúnaðinn í
heild og búsetuna og hafa enn meiri
þýðingu fyrir það að við eigum mikla
aðdáendur þessa lands sem eru veiði-
menn um allan heim,“ sagði ráðherra.
Í niðurstöðum skýrslunnar segir að
úttektin gefi til kynna að stangaveiðin
leggi mun meira til þjóðarbúsins en
áður hafi verið ætlað. Bein, óbein og
afleidd áhrif stangaveiði innlendra og
erlendra veiðimanna eru áætluð á
bilinu 7,8–9,1 milljarður kr. á ári. Þar
af er gert ráð fyrir að sölu- og leigu-
tekjur veiðifélaganna séu á bilinu
868–961 milljón kr. og að viðbótar-
tekjur leigutaka séu á bilinu 173–228
milljónir kr. á ári. Útgjöld innlendra
veiðimanna til neyslu á innlendri vöru
eða þjónustu eru metin á bilinu 501–
543 milljónir kr. á ári og útgjöld er-
lendra stangveiðimanna á bilinu 201–
403 milljónir kr. Samtals eru því
beinu áhrifin talin vera á bilinu 1,7–
2,1 milljarðar kr. á ári. Óbein og af-
leidd áhrif eru talin vera 6,1–7 millj-
arðar kr. á ári. „Af þessum niðurstöð-
um má ráða að tekjur veiðifélaga og
leigutaka séu aðeins lítill hluti af þeim
efnahagslegu umsvifum sem lax- og
silungsveiði á stöng á Íslandi hafa í
för með sér, eða um 13%,“ segir í
skýrslunni.
Morgunblaðið/Einar Falur
Stangaveiðin skilar
mun meiru en talið var
„NIÐURSTÖÐUR skýrslunnar
komu okkur aðeins á óvart. Í fyrsta
lagi eru beinu tekjuáhrifin nokkuð
meiri en við höfðum gert okkur í
hugarlund,“ segir Óðinn Sigþórsson,
formaður Landssambands veiði-
félaga. „Í öðru lagi eru það óbeinu
áhrifin. Menn höfðu kannski talið að
óbeinu tekjuáhrifin af laxveiðum í
heild sinni væru eitthvað í kringum
3,5 milljarðar að verðmæti en þarna
erum við að tala um helmingi hærri
tölur. Í þriðja lagi kom það okkur á
óvart hversu hátt hlutfall tekjur af
laxveiði eru af atvinnutekjum í land-
búnaði á einstök-
um landsvæð-
um.“
Óðinn segir
veiðina tvímæla-
laust styðja við
búsetu í dreifbýl-
inu. „Þarna er
verið að tala um
að greinin standi
að baki allt að
þúsundum starfa í dreifbýli þannig
að það er engin spurning.“
Spurður um mögulega vaxtar-
brodda í greininni segir Óðinn að
þótt laxveiðiauðlindir séu að mestu
fullnýttar séu sóknarfæri á ein-
stökum svæðum. „Það má segja að
þótt við séum langt komnir með að
fullnýta þessa auðlind þá eru nokkur
tækifæri enn þá. Í silungsveiðinni
sjáum við hins vegar geysileg sókn-
arfæri. Við erum að sjá að útlend-
ingar eru að uppgötva þessa afþrey-
ingu á Íslandi – jafnframt því sem
við Íslendingar eru mjög duglegir
við að stunda silungsveiði – og við
eigum eftir að sjá aukningu í því að
útlendingar nýti sér silungsveiðina,“
segir Óðinn.
Verðmæti laxveiða kom á óvart
Óðinn Sigþórsson
RAUÐI kross Íslands hefur svarað
neyðarbeiðni Alþjóða Rauða kross-
ins og sent eina milljón króna til
Beslan. Einnig hefur verið farið
fram á það við félagið að það útveg-
aði sérfræðing í áfallahjálp til starfa
í Beslan og verið er að kanna mögu-
leika á því.
Að auki er í undirbúningi að veita
þeim sem urðu fyrir líkamstjóni
sjúkraþjálfun og heimahlynningu,
starfrækja félagsmiðstöð fyrir ung-
menni í Beslan og greiða fyrir dvöl á
heilsuhæli fyrir fjölskyldur sem eiga
um sárt að binda.
Um tvö þúsund manns hafa hringt
í söfnunarsíma Rauða krossins og
gefið 1.000 krónur til hjálparstarfs-
ins. Auk þess gaf Og Vodafone hálfa
milljón króna sem talið er að séu
tekjur af SMS skeytasendingum
fólks sem hvatti vini og kunningja til
þess að setja kerti í glugga til að
minnast fórnarlambanna í Beslan.
RKÍ sendir eina
milljón til Beslan
EFNAHAGSBROTADEILD ríkis-
lögreglustjóra hefur ákært fjóra
menn fyrir brot á útvarpslögum
með því að hafa selt aðgang að
læstum útsendingum nokkurra er-
lendra sjónvarpsstöðva í gegnum
einkahlutafélag þeirra. Eru þeir
sakaðir um að hafa veitt 1.650 að-
ilum í Reykjanesbæ aðgang að sjón-
varpsstöðvunum, allt frá árinu
2000. Meðal þeirra sjónvarpsstöðva
sem um ræðir í málinu eru Sky One,
Cartoon Network, Fox Kids o.fl.
Krafist er refsingar yfir ákærðu
og upptöku á 8 myndlyklum og
fleiri tækjum sem lögregla lagði
hald á við rannsókn málsins. Norð-
urljós hf. krefjast 290 milljóna
króna greiðslu úr hendi ákærðu.
Krafðir um 290
milljónir kr.
HÆSTIRÉTTUR stefnir að því að
skila dómsmálaráðherra umsögn-
um um hæfi og hæfni umsækjenda
um stöðu hæstaréttardómara í
þessari viku. Ráðherra óskaði eftir
því að Hæstiréttur skilaði umsögn-
um til sín fyrir 10. september en
var tjáð af dóminum að ólíklegt
mætti teljast að hægt yrði að verða
við þeirri ósk. Verið er að skrifa
umsagnir og er stefnt að því að
skila þeim í vikunni sem áður gat.
Sjö umsækjendur eru um dóm-
arastöðuna. Samkvæmt lögum um
dómstóla skal dómsmálaráðherra,
áður en hann skipar hæstarétt-
ardómara, leita umsagnar dómsins
um hæfi og hæfni umsækjenda til
að gegna starfinu.
Skila líklega um-
sögnum í vikunni
Í dag
Sigmund 8 Bréf 24
Viðskipti 11 Minningar 25/28
Úr verinu 12 Dagbók 32/34
Erlent 13 Staður og stund 34
Höfuðborgin 15 Listir 35/37
Akureyri 16 Af listum 37
Suðurnes 17 Fólk 38/41
Daglegt líf 18/19 Bíó 38/41
Umræðan 20/24 Ljósvakamiðlar 42
Forystugrein 22 Veður 43
Viðhorf 24 Staksteinar 43
* * *

 


 

 


 
 



  

 

  

 


 


 !

"
# 

 








  $ 

 
 

%&' (

 )***