Morgunblaðið - 19.09.2004, Blaðsíða 26

26 SUNNUDAGUR 19. SEPTEMBER 2004 MORGUNBLAÐIÐ
hljóðfæraleikurinn er einhverstaðar
á bak við hann. Ég veit ekki hver átti
þá hugmynd, eða hvernig hann
komst upp með það.“
Nick færist allur í aukana, hann
veifar handleggjunum til að stað-
setja afstöðu söngraddarinnar gagn-
vart hljóðfæraleiknum í rýminu með
látbragði.
„Tónlistin er hér, og röddin ein-
hverstaðar þarna og – mig grunar að
það gæti hafa verið mín hugmynd –
en það stöðvaði mig enginn.“
Vondir menn í illa
sniðnum jakkafötum
Var mikið mál að sannfæra plötu-
útgefandann að það væri góð hug-
mynd að gefa út tvöfaldan geisla-
disk?
„Nei, þeir hjá Mute Records leyfa
okkur að gera það sem við viljum.
Þeir hafa mjög gamaldags hug-
myndir um hvernig á að gera plötur
og halda fast í þá skoðun að tónlist-
armennirnir viti hvað þeir eru að
gera. Þetta er nokkuð sem ég held
að eigi sér ekki lengur stað hjá
plötufyrirtækjum.“
Aftur grípur Nick til látbragðsins.
„Það eru mennirnir þarna uppi, í
illa sniðnum jakkafötum, sem halda
að þeir viti hvernig hljómsveitin
hérna niðri eigi að hljóma og vand-
inn er að með ProTools hugbún-
aðinum geta þeir gert það. Þeir geta
látið hvaða hljómsveit sem er hljóma
eins og þeim hentar.“
Notið þið ekki ProTools?
,,Jú, en ekki til að breyta grund-
vallarhljómi laganna. Við tökum allt
upp „live“ á segulband en notum svo
hugbúnaðinn til að flýta fyrir við að
leggja niður bakraddir og annað. Þá
fer ekki neinn tími í að spóla fram og
til baka og svoleiðis. Þetta er frábær
uppfinning ef hún er ekki misnotuð.“
Nick segir mér að þó að bakradd-
irnar á þessari plötu hafi verið tekn-
ar upp einar og sér í London þá hafi
þær verið stór hluti af plötunni og
verið með frá upphafi.
„Við æfðum með London Comm-
unity Gospel Choir og kórinn átti
mikinn þátt í þróunarferli plötunnar.
Þetta var ekki eitthvað sem við
ákváðum að setja inn eftir á til að
bjarga einhverjum málum.“
Nú eru Abbatoir Blues
og The Lyre of
Orpheus svo-
lítið ólíkar
í sér.
Hvern-
ig völdust
lögin á þær?
„Það var ein-
falt, þau lög sem
Jim Sclavunos
trommaði á fóru á Abb-
atoir Blues og lögin sem
Thomas Wydler trommaði á
fóru á The Lyre of Orpheus.
Einfaldlega vegna þess að Jim
er mjög „þungur“ trommuleikar,
stíllinn er harður. Thomas er létt-
ur með flókinn stíl og djassaðan.“
Ekki algild sýn á heiminn
Við leiðumst út í hugleiðingar um
ástina og tónlistina og hvaða hvatar
kveikja hjá honum löngun til að
semja lög.
„Megnið af mínum lögum er sam-
ið útfrá atvikum sem ég hef lent í.
Sérstaklega ástardótið, þú veist,
eins og línan „Teddy bear clamped
between her knees“ [í laginu Super-
naturally]. Það kemur beint úr raun-
veruleikanum, ég sá konuna mína
liggja tælandi á rúminu, en svo sá ég
að hún var með barnaleikfang á milli
læranna. Það segir mér eitthvað um
hjónalífið og að eiga börn og svoleið-
is dót. Mér finnst sjálfum að á Abb-
atoir Blues séu öll lögin töluð til lífs-
förunautar fremur en almennings,
ég nota orðið „dear“ [mín kæra]
mikið sem er svolítið gamaldags,
maður rekst ekki svo oft á það í
rokktónlist lengur, kannski „babe“
og „sugarthighs“ og þannig dót.“
Nick Cave and the Bad Seeds eru
ekki lengur neðanjarðar rokksveit.
Þeir eru orðnir svo miðaldra og
mjúkir að þeir eiga meira að segja
lag í teiknimyndinni Shrek 2.
Hér áður var hinn þröngi aðdá-
endahópur hljómsveitarinnar yf-
irleitt svartklæddar menntaspírur
með pönktendensa. En þeir sem
hlusta á tónlist hans í dag hafa vaxið
úr grasi, klárað háskólann, eignast
börn og jafnvel keypt sér þægilegri
föt. En skyldi Nick sakna þess að
vera ekki lengur neðanjarðar-
harðjaxl?
Hann hugsar sig vandlega um,
smjattar á spurningunni og end-
urtekur hana upphátt svona eins og
fyrir sjálfan sig og segir svo:
„Nei, ég sakna þess ekki. Innst
inni veit ég að mín tónlist verður
alltaf jaðartónlist, það verður ávallt
takmarkaður fjöldi fólks sem kaupir
plöturnar mínar. Það verða aldrei
allir á mínu bandi. Ég kem aldrei til
með að verða eins og Bruce Springs-
teen eða U2 vegna þess að mín sýn á
heiminn er ekki algild. Og ég vona
innilega að mín sýn á heiminn verði
aldrei algild því á margan hátt er
mitt viðhorf til heimsins fremur
drungalegt... “
Nick virðist gleyma stað og stund,
hann þagnar og horfir út í loftið á
meðan sígarettan hans reykir sig
sjálf milli fingra hans. Svo lítur hann
aftur á mig og segir:
„... og nú er ég búinn að gleyma
hver spurningin var.“
Og brosir afsakandi. Hann vill
ekki ræða sína dökku sýn á heiminn
frekar og ég spyr hann um lag á
nýju plötunni sem heitir „Brown
Ape“. Þar segir frá Emmerich
bónda sem finnur snák úti í hlöðu.
Snákurinn er að sjúga mjólk úr kú
bóndans og með snáknum er brúnn
api sem er með þunga keðju
um hálsinn.
„Já, þetta
er kveðju-
lag til
Blixa
Bargeld,“
segir hann leiftur-
snöggt. Blixa Bargeld er
meðal annars söngvari og stofn-
meðlimur þýsku nýbylgju-
hljómsveitarinnar Einstürzende
Neubauten og hefur jafnframt verið
gítarleikar í The Bad Seeds frá upp-
hafi, allt þangað til á Abbatoir Blues.
„Hann er Emmerich bóndi, vís-
bendingin liggur í þýska nafninu og
fólk getur síðan reynt að finna eitt-
hvað út úr restinni. Þetta er ljúft
lag, en ef ég á að vera hreinskilinn
þá veit ég ekki almennilega hvað ég
er að fara með því. Þetta er lag um
kveðjustundir á einhvern hátt.“
Hver er þá brúni apinn
íþyngdur af keðj-
unni?
„Ætli
það
sé
ekki
ég. Þetta
var bara góð
saga fannst mér
og hún hefur sína
merkingu í mínum
kolli.“
Hvenær slituð þið samstarf-
inu?
„Við slitum ekki samstarfinu,
hann fór. Við skulum hafa það alveg
á hreinu, það var ekki samkvæmt
neinu samkomulagi. Hann sendi
mér og öðrum meðlimum grúpp-
unnar bara tölvupóst þar sem hann
sagðist hafa tekið þá ákvörðun að
hætta í hljómsveitinni. Þetta var
ákaflega óvænt og þegar ég las þetta
leið mér eins og að handleggurinn
hefði verið höggvinn af mér. Fyrst
hugsaði ég með mér að allt væri
ónýtt en næsta hugsun var að núna
gætum við fengið James Johnston
til að spila á orgelið. Þannig er ég
bara, ég er ekki mikið fyrir að
syrgja hluti. En ég sakna Blixa ákaf-
lega mikið. Þegar við erum á tón-
leikaför sakna ég návistar hans og
kraftsins sem geislar út frá honum.“
Það er mikill kraftur í þessari
nýju plötu, jafnvel end-
urheimtur hljómur
sem minnir á
hluti sem þið
voruð að
gera
fyrir tíu
árum,
ákváðuð þið
að sýna fram á
að þið gætuð
rokkað án Blixa?
,,Nei, það var ekk-
ert slíkt tal í gangi. Við
fórum bara inn í hljóð-
verið og út kom þetta sam-
ansafn af lögum. Það er ekkert
sorglegra en aldraðar rokk-
stjörnur að reyna að endurheimta
glataða æsku. Ég stunda ekki slíkt.“
Rímað að hætti rokkara
Hvernig kom það til að lagið
„People Ain’t No Good“ af plötunni
The Boatman’s Call var notað í
Shrek 2?
,,Ég hef það bara fyrir reglu að
leyfa fólki að nota lögin mín í kvik-
myndum. Það þarf að vera andskoti
léleg mynd til að ég geri það ekki.
Það er svo augljós leið til að koma
minni tónlist til hlustenda sem ann-
ars hefðu misst af henni og það er
leið sem er ekki niðurlægjandi eins
og sjónvarpsauglýsingar.
Fæstir þeirra sem fara að sjá
Shrek 2 koma til með að eiga Bad
Seeds plötu í safninu sínu og svo er
bara verið að henda í mann pen-
ingum. Þetta er einfalt, það koma
menn sem segja: „Megum við nota
lagið þitt? Við skulum láta þig hafa
pening.“ Svarið við slíkum spurn-
ingum er að sjálfsögðu: „Allt í fína“.
En ég fæ líka mörg tilboð upp á
miklu hærri upphæðir frá auglýs-
ingageiranum. Það eru hreinlega
viðbjóðslega háar upphæðir sem
þeir eru að bjóða. Og ég segi ávallt
nei við slíkum tilboðum því mér
finnst það ekki rétt að setja þessi lög
sem skipta kannski fólk máli og
tengjast fortíð og uppvexti þeirra í
það samhengi. Mér finnst það vera
niðurlægjandi fyrir hlustendurna.
Til dæmis þegar þeir nota „Lust for
Life“ í einhverja andskotans bíla-
auglýsingu. Þetta lag skipti mig máli
þegar ég var unglingur á fylliríi með
félögum mínum í Ástralíu, þetta var
okkar baráttusöngur. Og nú sér
maður þetta notað í auglýsingu sem
er að reyna að selja manni einhvern
bíl og mér finnst eins og að það sé
búið að taka frá mér hluta af æsku
minni og gera lítið úr henni og það
ergir mig. Ég veit ekki afhverju
Iggy Pop og David Bowie leyfðu
þetta, kannski eru þeir blankir eða
gamlir og er alveg sama, ég veit það
ekki. Ég fæ heilmikið út úr því að
senda svar við svona fyrirspurnum
þar sem ég segi þeim að fara í rass
og rófu, slík tækifæri fær maður
ekki of oft í þessu lífi.“
Myndirðu segja að það væri meiri
húmor í þínum verkum í seinni tíð?
„Já, það er kannski aðgengilegri
kímnigáfa sem hefur komið upp á yf-
irborðið í seinni tíð. Ég er ástralskur
og Ástralir hafa þurrasta húmor
sem hægt er að hugsa sér, jafn þurr
og eyðimörkin í miðju landsins. Í
Ástralíu finnast mönnum hlutir sem
eru á mörkum þess að vera fyndnir
ákaflega fyndnir. Hlutir sem maður
er ekki viss um hvort séu fyndnir
eða bara hræðilegir. Þannig er mín
kímnigáfa og þannig eru margir
hlutir í mínum verkum.
Fólk hlustar á plöturnar og veit
ekki hvort ég er að grínast eða er
háalvarlegur að ræða hroðalega
hluti. Abbatoir Blues er ekki svo
mikið þannig, þar liggja hlutirnir
meira og minna í augum uppi, ég hef
lagt mig fram um það að þessu sinni.
Ég hef ávallt litið á mig sem grínhöf-
und þó að ég hafi gefið út texta sem
hafa verið óhemju drungalegir og al-
varlegir þá sný ég ávallt aftur til
kómedíunnar.
Hversdags er ég pirrandi skens-
ari, ég er fyndinn gaur. Konan mín
er bresk með háttvísa kímnigáfu og
mig grunar að stundum fari ég
óhemju mikið í taugarnar á henni.
Sérstaklega þegar ég neita að taka
hluti alvarlega.“
Eftir smá umhugsun bætir hann
við: „Ég er fyndinn náungi, þó að ég
sé ekki endilega glaður gaur. Ég
myndi vilja gera þann greinarmun.
Hamingjusamur eða óhamingju-
samur, hverjum er ekki sama.“
Líturðu á sjálfan þig sem ljóð-
skáld? Standa textarnir þínir sjálf-
stætt sem skáldskapur að þínu
mati?
’Nick Cave and the Bad Seeds eru ekkilengur neðanjarðar rokksveit. Þeir eru orðn-
ir svo miðaldra og mjúkir að þeir eiga meira
að segja lag í teiknimyndinni Shrek 2.‘