Sunnudagsblaðið - 16.05.1965, Blaðsíða 20

erhazy, sem var góSur vinur Hen-
rys og hafði átt þátt í að koma
Henry til mannvirðinga. Henry
þótti trúlegt, að hann myndi falla
sjálfur, ef við Esterhazy væri
hreyft, og fyrstu viðbrðgð hans
voru að reyna að stöðva málið á
þessu stigi. Hann reif bréfið í
tætlur.
En njósnarinn, sem hafði haft
hendur í hári bréfsips, gerði sig
ekki ánægðan með þau málalok.
Honum var, ljóst, hve þýðingar-
mikið skjal hann hafði krækt í,
og hann knúði Henry til þess að
iíma bréfið saman á ný og afhenda
það yfirboðurum sínum, en auð-
vitað lét Henry þess ógetið, að
hann þekkti rithöndina. Yfirmenn
njósnadeildarinnar drógu þá á-
lyktun af eðli bréfsins, að það
hefði skrifað foringi í stórskotalið-
inu, sem hefði tengsl við herráð-
ið. Þetta þótti líklegt, því að af
þeim fimm atriðum, sem nefnd
voru í bréfinu, voru þrjú viðvíkj-
andi fallbyssum. Þegar þessi álykt-
un hafði verið dregin, var næsta
skrefið að kanna, hvaða stórskota-
liðsforingjar gátu þar komið til
greina. Eitt. nafnið á listanum bar
það með sér, að um Gyðing væri
að ræða og því var strax slegið
föstu, að hann hlyti að vera söku-
dólgurinn. Um það voru þeir sam-
mála allir þrír, yfirmaður njósna-
deildarinnar Sandherr, de Bois-
defrre hershöfðingi, forseti her-
ráðsins og Mercier hershöfðingi,
hermálaráðherra. Og þeir sann-
færðust um, að þetta álit væri
rétt, þegar í Ijós kom, að rithönd
bréfsins virtist vera ekki ósvipuð
rithönd Dreyfusar. Að vísu töldu
tveir rithandarsérfræðingar, að
ckki væri um sömu rithöndina að
ræða, en þrátt fyrir það, fyrir-
skipaði Mcrcier Iiandtöku Dreyf-
usar. Hann var tekinn höndum 15.
október 1894.
Handlakan kann að virðast
nokkuð fljótfærnisleg. Sönnunar-
gögnin gegn Dreyfusi voru aðeins
tvær óstaðfestar ályktanir: — að
njósnarinn væri stórskotaliðsfor-
ingi i tengslum við herráðið, og að
Dreyfus væri umræddur foringi.
Ekkej-t lá fyrir, sem skýrði hvað
Drcyfusi gæti hafa gengið til, —
nema sa fordómur, að Gyðjngum
væri trúandi til alls. Mercier varð
því að útvega gildari sannanir til
þess að unnt yrði að dæma Dreyf-
us, en þrátt fyrir það, að fang-
anum væri haldið í ströngu gæzlu-
varðhaldi í nokkrar vikur og hann
yfirheyrður hvað eftir annað, án
þess að honum væri kunngert
sakarefnið, hafðist ekki upp á
þeim sönnunum. Það benti allt
til þess, að málið yrði að falla
niður. Það hefði að vísu verið á-
litshnekkir fyrir Mercier, en þau
málalok hefðu ekki þurft að verða
opinber eða almennt kunn.
En það var Henry majór, sem
kom í veg fyrir, að af því gæti
orðið. Hann var hræddur um að
það gæti haft slæmar afleiðingar
fyrir sig, ef Dreyfus yrði ekki
dæmdur, og því lét hann blöðum
fjandsamlegum Gyðingum í té frá-
sögn um handtökuna. Þessi blöð
fóru óðar af stað og réðust heift-
arlega á Dreyfus, og ríkisstjórnin
tók málið til meðferðar. Mercier
var spurður að því á ríkisráðs-
fundi, hvort hann hefði nægar
sannanir til þess að geta fengið
Dreyfus dæmdan, og þegar svo var
komið, þorði hann ekki að viður-
kenna þau mistök, sem honum
hafði orðið á. Hann svaraði spurn-
ingunni játandi og skipaði, að
Dreyfus yrði leiddur fyrir herrétt.
Róttarhöldin hófust 19. desem-
ber í París og fóru fram fyrir
luktum dyrum. Það kom brátt í
ljós, að sannanir ákæruvaldsins
voru í þynnsta lagi, og við því var
jafnvel búizt, að Dreyfus yrði
sýknaður. Henry bað þá um leyfi
til að bera vitni á ný. Það leyfi
var veitt og síðan sór hann, að ó-
véfengjanlegur heimildarmaður
hefði skýrt sér frá því, að Dreyfus
hefði síaðið í sviksamlegum þréfa
skriftum við erlenda aðilja. Hins
vegar neitaði hann að láta uppi,
hver þessi heimildarmaður væri,
en rétturinn tók þrátt fyrir það
mikið tillit til framburðar hans.
Síðan voru Jögð fyrir dómarana
skjöl, sem fanginn fékk þó ekki að
kynna sér sjálfur. f þessum skjöl-
um var hvergi beinlínis vikið að
Dreyfusi, en þeim fylgdi löng
gcrínargcrð samin af þeim Sand-
hciT og dc Boisdefí're, þar sem
hann sagðj, að þessi skjöl fjöll-
388 SUNNUPAGSPÍ.AP - AÞÝÐUBLAPIP
uðu um Dreyfus, en af
ástæðum væri ekki hægt að o)
þau. Mercier hefmálaráðherra ^
í sama streng, og herforingjar ’
sem sátu í dómarasætunum, t0
sig þess ekki umkomna að reD?
vitnisburði þessara þriggí3 F
boðara sinna. Gegn staðhæf*11^1*
þremenninganna og eiðsvöm
vitnisburði Henrys stóð jú e^6jr
nema fullyrðing Gyðings. Og " g
voru ekki í neinum vafa uirl’ _
Gyðingurinn hlyti að ljúga. D ^
stóllinn dæmdi Dreyfus til að p
fyrirgert öllum mannvirðíaS ,
sínum í hernum og til að dvdl®
fangelsi ævilangt. í janúar 1
var hann formlega rekinn úr b
um, og í marz var búið að
hann til fanganýlendunnar
ræmdu á Djöflaey. Áður D ^
honum og verjanda hans ve
bent á, að það væri höfuðsÖk ^
skýra nokkrum frá því, sem &tX.
ist í herrétti, sem haldú511 v
fyrir luktum dyrum.
• : - !í/ ■ Oo
Þótt Dreyfus væri dæmdúf "
öll sund virtust lokuð, gaí • ■ ,
hieu Dreyfus, bróðir Alfreðs ^
áttuna ekki upp á bátinn.
var sannfærður um sakleysi
þróð'
crfiti-
uin
að
ur síns, en hanp átti ._ ,
vik. Hann hafði ekki fengi ^
hafa neitt samband við
meðan hann sat f gæzluvarð
inu, og öll bréf, sem fóru á
þeirra, eftir að Dreyfus var ^
inn til Djöflaeyjarinnar, vorú
skoðuð. Auk þess vissi hv°r° ^
bróðirinn, hvað hafði staðið i
gögnum, sem dómstóllinn .g,
grundvallað dóm sinn á. Fan®e
stjóri fangelsisins, sem Drfftsr.
hafði verið geymdur í fyrir re &g
höldin, sagði Mathieu að vísu> ^
sú saga, sem hafði verið h°rl
um það leyti sem Dreyfus val. ctfi
inn úr liernum um, að hann ^
játað sekt sína, væri uppl°8in’ s
fyrir milligöngu fangelsisstJ0^...^
komst hann einnig yfir rninniSvörn
sem Dreyfus hafði notað við
Siðar skyr
sína fyrir réttinum.
Faure, forseti Frakklands, Pn jgj
frá því, að dómstóllinö ^
byggt úrskurð sinn á upplýsin° að
sem fanginn hefði ekki feöS1 ^
vita um, en lengra en þetta
. Mathieu Dreyfus ekki. í,etiaupp,
allt sem honum tókst að gra)3