24 stundir - 04.07.2008, Blaðsíða 14

14 FÖSTUDAGUR 4. JÚLÍ 2008 24stundir
HEIMSHORN
frettir@24stundir.is a
Við heilluðumst sannarlega af landinu,
menningu þess og sögu, náttúrufegurð
og ekki síst af fólkinu.
„Segið fólkinu ykkar frá okkur,“
sögðu Íranar þegar þeir báðu okk-
ur ferðamenn frá Íslandi þess
lengstra orða að koma því til skila í
okkar heimalandi að almenningur
í Íran styddi ekki stefnu klerka-
stjórnarinnar og óttaðist mjög yf-
irvofandi stríð. Þetta er fólk sem
hefur lifað stríðstíma áður og
þekkir af eigin raun þann toll sem
stríðin taka.
Ég fór ásamt fleiri Íslendingum, í
hópferð til Íran í tvær vikur í vor.
Tvær vikur eru ekki langur tími, en
hann var nógu langur til að ferða-
hópurinn næði að komast í snert-
ingu við magnaða sögu þessa forn-
fræga lands og heillandi íbúa þess.
Þarna kynntumst við nýjum heimi
sem byggir á mikilli sögu og hefð-
um. Ólíkan þeim sem við þekkjum
en þó svo líkan, vegna þess að í
hinni fornu Persíu liggja rætur
vestrænnar menningar.
Við áttum því láni að fagna að
ferðast undir leiðsögn innfædds Ír-
ana, Ali Amoushahi, sem hefur
verið búsettur á Íslandi um árabil
og hefur skipulagt reglubundnar
hópferðir til Íran undanfarin ár.
Farið er að vori þegar allt er í
blóma í Íran, en þó ekki orðið of
heitt í veðri. Við heilluðumst sann-
arlega af landinu, menningu þess
og sögu, náttúrufegurð og ekki síst
af fólkinu. Leið okkar lá frá höf-
uðborginni Teheran í norðri til
borgarinnar Shiraz í suðri með við-
komu á ótal mörgum þekktum
sögustöðum, ásamt borgunum Es-
fahan og Yazd sem eru borgir sem
flestir heimsækja. Reyndar fara fáir
erlendir ferðamenn til Íran, en það
gerir heimsókn þangað að mörgu
leyti enn þá eftirsóknarverðari.
Mannlífið
Mörgum hnykkti hálfpartinn
við þegar við sögðumst vera að fara
til Íran – þar væri vafalaust hættu-
legt að vera. Það er óhætt að full-
yrða að reyndin var allt önnur.
Ósjaldan vorum við stöðvuð á
förnum vegi og boðin velkomin til
Írans. Maður fann vel fyrir sérlega
hlýju og einlægu viðmóti. Almennt
er fólk frjálslegt í fasi, en þó er mik-
ill munur á stöðu kynjanna, þar
sem konurnar fara halloka. Sam-
kvæmt lögum ber þeim að ganga
með höfuðklúta og klæðast svört-
um fötum, síðbuxum og síðum
jakka. Mjög margar sveipa um sig
svörtum kuflum (sjador). Konur
ganga inn í strætisvagna að aftan
en karlar að framan og víða á op-
inberum stöðum er sérinngangur
ætlaður hvoru kyni fyrir sig. Að-
komufólki finnst líka óneitanlega
sérkennilegt að sjá að í þessu sann-
kallaða sólarlandi skuli enginn
njóta sólarinnar á þann hátt sem
venja er í suðrænum löndum.
Hvergi sést fólk busla í vatni í hit-
anum eða sóla sig. Almennings-
garðar eru fjölmargir og bæði fal-
legir og afar fjölsóttir, þar leggur
fólk sig gjarnan á daginn, en hvergi
sér í bert hold kvenna, það er frekar
að þær vefji teppum utan yfir al-
klæðnað sinn til að verjast sólarhit-
anum. En Íranar eru almennt mjög
elskulegir og vinalegir og það er
einstök upplifun að heimsækja
þetta stórkostlega land.
Ágrip af sögu fyrri tíma
Blómatími Persíu til forna var
þegar Persar skópu heimsríki sitt í
tíð Kýrosar, hins mikla stjórnanda
landsins um 550 f. Krist. Kýros var
afburðastjórnandi og hófsamur
herkonungur. Hann varð fljótt
þekktur fyrir mildi sína og hún
auðveldaði honum landtökur.
Hann leyfði sigruðum ríkjum að
halda öllum sínum einkennum og
virti menningu þeirra, trú og
tungu. Við skoðuðum einmitt
Persepólis, þann sögufræga stað,
sem ber þess glöggt vitni að Persar
urðu fyrir miklum áhrifum af þeim
menningarþjóðum sem þeir tengd-
ust og þau áhrif komu meðal ann-
ars fram í byggingarlist og högg-
myndalist.
Reza Shah Palevi sem varð keis-
ari í Íran árið 1925 var mjög hallur
undir vestræna menningu og inn-
leiddi af hörku ýmsa evrópska siði í
Íran, bannaði konum með lögum
að sveipa sig kufli (shador) og gaf
þeim kosningarétt. Hann bætti líka
stöðu gyðinga, veitti þeim sömu
stöðu og öðrum íbúum landsins.
Hann efldi einnig mennta- og heil-
brigðiskerfið í landinu. Sonur
hans, Muhammed Reza Palevi, fet-
aði í fótspor föður síns og hélt
hinni vestrænu menningu mjög á
lofti og var hallur undir Bandarík-
in, en varð fyrir vikið óvinsæll af
sjía-múslimum auk þess sem hann
og fjölskylda hans voru talin lifa
óhóflegu munaðarlífi. Hann varð
að flýja land árið 1979 og þá tók
Ayatollah Khomeini við völdum og
landið varð íslamskt lýðveldi. Þá
hafði Íran verið einveldi undir
stjórn keisara nær látlaust frá árinu
1501 til 1979.
Íran í dag
Í alheimsfréttum er dregin upp
dökk mynd af Íran og ekki að
ástæðulausu. Eins og alkunna er,
hefur verið mikill þrýstingur á Ír-
ana vegna kjarnorkuáætlunar
þeirra, ekki síst af hálfu Banda-
ríkjamanna. Íranar svara því til að
kjarnorkuáætlun þeirra snúist fyrst
og fremst um orkuver, ekki kjarn-
orkuvopn. Það er þó ekki trúverð-
ugt, enda eiga þeir nægar auðlindir
og hafa ekki verið samvinnuþýðir
við alþjóðlegar eftirlitsstofnanir.
Bandaríkjamenn líta á kjarnorku-
væðingu Írana sem mikla ögrun
við sig af því að í Íran eru fjórðu
mestu olíuauðlindir heims og
Bandaríkjamenn sjá fram á að svo
gæti farið að Íranar geti, þegar
fram líða stundir, haft afgerandi
ítök í Írak auk eigin olíuauðs. Enda
hafa Bandaríkjamenn lýst því yfir
að Íran sé eitt af öxulveldum hins
illa.
Og nú hefur Ehud Olmert for-
sætisráðherra Ísraels sagt að stöðva
þurfi kjarnorkuáætlun Írana með
öllum ráðum. Hann dreif sig á
fund Bush Bandaríkjaforseta fyrir
skemmstu og þeir deildu áhyggjum
sínum af stöðu mála í Íran. Í fram-
haldinu fór Bush milli Evrópu-
landa og þrýsti á aðgerðir gegn Ír-
an. Talið er að Ísraelsmenn og Bush
hyggist jafnvel ráða niðurlögum
kjarnorkuáætlunarinnar með
hernaðaraðgerðum áður en nýr
Bandaríkjaforseti kemst til valda.
Barack Obama forsetaframbjóð-
andi hefur talað fyrir beinum við-
ræðum við Íran og það hefur vakið
vonir um að friðsamleg lausn mála
gæti verið í sjónmáli.
Eins og sagði í upphafi, var fólki
í Íran mikið niðri fyrir þegar það
bað okkur Íslendingana þess
lengstra orða að skila því til fólks í
okkar heimalandi hve vel almenn-
ingur í Íran kæmi okkur fyrir sjón-
ir. Ákallið var: „Við og fjölskyldur
okkar erum saklaus og biðjumst
vægðar.“
Margrét K. Sverrisdóttir.
Höfundur er vara
borgarfulltrúi í Reykjavík.
Ákall
frá Íran
 Margrét Sverrisdóttir fór með hópi Ís-
lendinga til Íran
Í Íran Greinarhöfundur ásamt lítilli, íranskri stúlku.
Gaman saman Tvær stöllur hlæja dátt
saman, greinarhöfundur til hægri.
Grafhýsi Khomeinis Peningaseðlar um
allt sem fólk gefur svo minnisvarði hans
megi verða sem glæsilegastur. Í námi Einbeittar stúlkur í listnámi.
Kátt á hjalla Margrét Sverrisdóttir og
Kalla Karlsdóttir ásamt írönskum konum
og telpum.
Margt í boði Markaður í Íran.
Persepólis Minnisvarði um blómaskeið
Persa.
a
En Íranar eru al-
mennt mjög elsku-
legir og vinalegir og það
er einstök upplifun að
heimsækja þetta stór-
kostlega land.
a
Bandaríkjamenn líta
á kjarnorkuvæðingu
Írana sem mikla ögrun
við sig.
Heimsferðir bjóða nú síðustu sætin til Alicante / Benidorm
9. júlí í 1 eða 2 vikur á einstökum kjörum. Gríptu tækifærið
og njóttu lífsins á einum vinsælasta áfangastað Íslendinga.
Skógarhlíð 18 • sími 595 1000 • www.heimsferdir.is
Alicante
Allra síðustu sætin!
Verð kr. 19.990
Netverð á mann. Flugsæti báðar leiðir með sköttum, 9. júlí í 1 eða 2 vikur.
Munið Mastercard
ferðaávísunina
Birt með fyrirvara um prentvillur. Heimsferðir áskilja sér rétt til leiðréttinga á slíku.
Ath. að verð getur breyst án fyrirvara.
frá kr. 19.990
9. júlí
2 fyrir 1 til