24 stundir - 05.09.2008, Síða 10

10 FÖSTUDAGUR 5. SEPTEMBER 2008 24stundir
24stundir
Útgáfufélag:
Ritstjóri:
Fréttastjórar:
Ritstjórnarfulltrúi:
Árvakur hf.
Gunnhildur Arna Gunnarsdóttir
Björg Eva Erlendsdóttir
Magnús Halldórsson
Þröstur Emilsson
Elín Albertsdóttir
Auglýsingastjóri: Gylfi Þór Þorsteinsson Ritstjórn & auglýsingar: Hádegismóum 2, 110 Reykjavík
Aðalsími: 510 3700 Símbréf á fréttadeild: 510 3701 Símbréf á auglýsingadeild: 510 3711
Netföng: frettir@24stundir.is, auglysingar@24stundir.is, 24stundir@24stundir.is,
Prentun: Landsprent ehf.
Í fyrirhuguðu lagafrumvarpi forsætisráðherra um bætur til þeirra
sem vistaðir voru sem drengir á sjötta til áttunda áratug í Breiðavík og
sættu ofbeldi er ætlast til þess að þeir gefi sig fram eftir að auglýst
verður eftir þeim. Þá sæti þeir geðrannsókn þar sem metin verði áhrif
vistunarinnar á geðheilsu þeirra. Þeir skori stig og fái bótagreiðslu eft-
ir því hve aumlega þeim hefur liðið eftir vistunina.
Og greiðslan sem þeir geta búist við er frá 375 þúsundum til rúm-
lega tveggja milljóna króna. Þetta er haft eftir forsvarsmönnum
Breiðavíkursamtakanna í fjölmiðlum. Þeir þrýsta á um hærri bætur.
Ekki er hægt að sanna að menn hafi orðið fyrir sálrænu tjóni fyrir
fimmtíu árum, sagði einn mannanna sem vistaður var í Breiðavík í
sjónvarpsfréttum í fyrrakvöld.
Annar benti á í sjónvarpsfréttum að hann hefði orðið fyrir áfalli
þegar hann sá drögin að frumvarpinu. Bæturnar séu snautlegar og
taki ekki mið af til dæmis vinnuframlagi þeirra í vistinni. Menn séu
ekki gráðugir, heldur finnist sér að ef greiða eigi bætur á annað borð
þurfi upphæðin að skipta máli. Og í hádegisfréttum RÚV sagði hann
að hann vildi að bæturnar gerðu tilveruna á einhvern hátt bærilegri,
að upphæðin skipti máli og væri ekki andvirði einnar utanlandsferðar.
Spyrja má af hverju yfirvöld kíki ekki í skjölin sín og skoði hverjir
voru á heimilunum og boði þá í viðtal. Þau axli ábyrgðina en ætli ekki
fyrrverandi skjólstæðingum upptökuheimilanna að bíða eftir auglýs-
ingu til að sækjast eftir bótum. Nauðganir, barsmíðar og vera í myrkv-
uðum, köldum herbergjum og aðrar pyntingar ættu að vera mæli-
kvarði á bæturnar en ekki áhrifin á sálarlíf hvers og eins. Eða eiga þeir
sem náðu frekar að brynja sig gegn ofbeldinu síður rétt á bótum?
Erfitt er að skilja af hverju forsætisráðuneytið
harmar að Breiðavíkursamtökin hafi greint frá
frumvarpsdrögunum. Eru bótafjárhæðirnar
kannski einnig að mati þess of lágar? Mátti búast
við því að bótaupphæðirnar hækkuðu margfalt í
fullunnu frumvarpi? Varla. Breiðavíkurmenn eru
einungis að lýsa þeirri skoðun sinni að þessar svo-
kölluðu sanngirnisbætur séu ekki sanngjarnar. Fé í
stað andlegs áfalls er það sjaldnast.
Færri foreldrar sætta sig nú við að vista börn sín
á heimilum á vegum ríkisins. Mikilvægt er að yf-
irvöld sýni að þeim sé treystandi og beri ábyrgð
fari eitthvað úrskeiðis. Þau snúi ekki baki við þeim
sem brotið er á heldur hjálpi. Friðþæging fæst ekki
á útsölu.
Sanngjarnar
bætur
Í heimsókn sinni til Íslands
kynnti Allyson M. Pollock sér
fyrirhugaðar breytingar á ís-
lenska heilbrigð-
iskerfinu… Nið-
urstaða hennar
var sú að verið
væri að leggja
upp í svipaðan
leiðangur og
Bretar lögðu upp
í fyrir tæpum
tuttugu árum…
Verkamannaflokkurinn undir
forystu Blairs hafi tekið við kefl-
inu þegar hann komst til valda
en innan raða flokksins hafi allt
of margir verið slegnir blindu.
Afleiðingarnar hafi reynst
hörmulegar. Það ömurlegasta
hafi verið hve andvaralaust fólk
hafi verið.
Ögmundur Jónasson
ogmundur.is
BLOGGARINN
Hörmulegt
Er það ekki dæmigert fyrir
þjóðfélagsástandið að þeir Ís-
lendingar sem koma nú í heim-
inn skuli lenda
umsvifalaust
inni í miðri
hringiðu verk-
falls og kjara-
deilu, sem er til
skammar fyrir
okkur....
Nú er engu lík-
ara en að fjár-
málaráðherra sé að streitast
gegn réttmætum kröfum ljós-
mæðra með skammarlegu að-
gerðaleysi í kjaraleiðréttingu, að
því er virðist í þeirri von að
þetta aðgerðaleysi skili rík-
issjóði einhverjum ávinningi í
lægri launagreiðslum en sann-
gjarnt er.
Ómar Ragnarsson
omarragnarsson.blog.is
Aðgerðaleysi
Þjónustutryggingu er ætlað að
brúa bilið frá því að fæðing-
arorlofi lýkur og þar til barnið
byrjar í leikskóla.
35.000 krónur
eru auðvitað ekki
framfærsla, varla
þriðjungur lág-
marksframfærslu
og það er því ekki
skrýtið að for-
eldrar sem senn
halda aftur út á
vinnumarkaðinn spyrji sig: Á ég
að sætta mig við að 260 millj-
ónum úr sameiginlegum sjóðum
okkar verði varið næstu 15 mán-
uðina í lágar greiðslur til foreldra
í stað þess að verja þeim í upp-
byggingu raunverulegra valkosta?
Ég hef lengi talað fyrir því að fæð-
ingarorlofið þarf að lengja.
Oddný Sturludóttir
oddny.eyjan.is
Lenging orlofs
Gunnhildur Arna
Gunnarsdóttir
gag@24stundir.is
Fregnir berast af brotum á réttindum
launafólks hjá veitingafyrirtæki á Austur-
landi og að þau hafi staðið yfir í langan tíma. Það vek-
ur spurningar um það fyrirkomulag sem byggt hefur
verið upp á okkar vinnumarkaði um eftirlit og fram-
kvæmd kjarasamninga og þeirra réttinda sem þeir fela
í sér. Góðu heilli hefur verið almenn sátt um fram-
kvæmd kjarasamninga sem aðilar vinnumarkaðarins
fara með. Verkalýðsfélögin eru hagsmunafélög launa-
fólks og þangað á fólk að snúa sér ef það telur á sér
brotið og ef ekki hefur tekist að ná sáttum í samræðu
við sinn launagreiðanda. Í flestum tilfellum tekst að
ná niðurstöðu sem aðilar geta unað við enda afar mik-
ilvægt að leikreglur vinnumarkaðarins séu virtar.
Vegna þess hversu almennur skilningur er á gangverki
vinnumarkaðarins og hversu samstarf aðila vinnu-
markaðarins og opinberra stofnana er yfirleitt gott,
getur það litið svo út að ekki sé nægilega skjótt brugð-
ist við þegar einstaka vinnuveitendur virða ekki leik-
reglurnar og brjóta á réttindum starfsmanna sinna.
Svigrúm fyrirtækja til athafna þarf að vera gott og
reglur ekki of margar eða flóknar. Það tefur fyrirtækin
sem standa sig vel í starfsemi sinni en getur líka veitt
illa reknu fyrirtækjunum skálkaskjól um tíma. Þær
reglur sem við lýði eru á að halda og um það er enginn
ágreiningur. Upp komast svik um síðir er stundum
sagt og ef fyrirtæki skila til dæmis ekki sköttum og
öðrum opinberum gjöldum eða eru með einum eða
öðrum hætti að brjóta á starfsfólki sínu þá mun það
koma þeim í koll.
Opinberar stofnanir starfa skv. skýrum verklags-
reglum, til dæmis stjórnsýslulögum.
Allir eiga að vera jafnir fyrir lögunum
og enginn er sakfelldur fyrr en sekt er
sönnuð og það getur tekið tíma.
Þannig réttarríki viljum við búa við.
Verkfærin til að nota við að fylgja eftir
reglum vinnumarkaðarins eru fyrir
hendi og hafa dugað ágætlega. Jafnvel
talsvert betur en í löndunum í kring-
um okkur. Lykilatriðið er sem fyrr að
samtök á vinnumarkaði og hið op-
inbera vinni vel saman.
Höfundur er forstjóri Vinnumálastofnunar
Brot á kjarasamningum
ÁLIT
Gissur
Pétursson
gissur.pet-
ursson@vmst.is
Hinar vinsælu
dönsku bókahillur
komnar aftur
Tekk - Kirsuberja - Hlynur - Coffee
Hringið og biðjið um mynda- og verðlista
HÚSGAGNAVERSLUN V/HALLARMÚLA - 108 REYKJAVÍK
SÍMI 553 8177 & 553 1400 - www.heimilisprydi.is