Eintak - 15.08.1994, Qupperneq 14

Tónlistarmaðurinn David Byme er á leið til landsins og ætlar að halda tónleika í Háskólabíói
5. og 6. september. Hann var aðalsprautan í bandarísku hljómsveitinni Talking Heads en hefur nú hafið
0 sóló-feril. Loftur Atu Eiríksson og Gerður Kristný tóku viðtal við kappann.
Islandsvi
| „Ég fékk áhuga á að koma
íslands og halda tónleika
:ftir að hafa séð myndir það-
;n. Myndirnar voru ólíkar
'llu því sem ég hafði áður
ð. Landslagið gæti hæft
öðrum hnetti. Ég hef hvergi
séð neitt annað því líkt,“
segir Byrne.
Umboðsmaður
Byrne hitti Sigtrygg
Baldursson fyrir á
tónleikum hjá Björk í
Bandaríkjunum og
purði hann þá hver
gæti tekið að sér að sjá um
tónleika hans á ís-
landi. Smekk-
1 e y s a ,
sem
þau Sigtryggur og Björk eru meðal
eigenda að, þóttist geta tekið að sér
starfið en þó ekki fyrr en að Bjark-
artónleikunum hér á landi yfir-
stöðnum.
Einar Öm Benediktsson segir
hins vegar íslenskt brennivín eiga
stóran þátt í heimsókninni. Þegar
Byrne var viðstaddur tónleika Risa-
eðlunnar í Bandaríkjunum fyrir
nokkrum árum var honum boðið
upp á brennivín og hafi það vakið
upp ást hans á landinu.
Byrne kemur hinn fjórða sept-
ember til landsins og dvelur hér í
fjóran og hálfan dag sem er nokkuð
langt miðað við tónleikaferðalög.
Tónleikarnir hér á lándi eru upphaf
tónleikaferðar um Evrópu.
„Mér skilst að nokkrir Sykurmol-
anna ætli að segja mér hvað ég eigi
helst að sjá og upplifa á íslandi. Ef
til vill ferðast þeir eitthvað um með
mér og vel má vera að ég fari í hjól-
reiðaferð. Ég er mikið fyrir hjólreið-
ar enda er það mun þægilegra í
stórborgum í stað þess að sitja fast-
ur í bíl í umíerðaröngþveiti."
Af íslenskri tónlist segist Byrne
aðeins þekkja til Sykurmolanna og
t Bjarkar.
„Mér finnst Debut plata Bjark-
ar mjög góð. Það er skrýtið að
henni skuli ekki hafa verið
tekið jafn vel í Bandaríkjun-
um og í Evrópu. Ég skil það
ekki en það er heldur ekki
mitt hlutverk að útskýra því
um líkt,“ segir Byrne.
Persónulegasta
platan til
þessa
Býrne gaf út nýja
plötu síðastliðið vor
og ber hún einfald-
lega heitið David
Byrne. Eftir að
hafa fengist við
suður- ameríska
tónlist undan-
farin ár hefur
ann aftur
núið sér að
ónlist líka
eirri sem
'alking Heads
lék.
„Ég held að
essi plata sé
ersónulegri
n önnur verk
aín. Ef til vill
r það vegna
ess að mér er
prðið alveg
sama hvað fólki
finnst um mig,“
Segir Býrne.
Með honurn á plöt-
unni leika þeir Todd
Turkisher á trommur, Paul Soc-
olow á bassa og Mauro Refosco á
marimba og önnur hljóðfæri. Byrne
leikur sjálfur á gítar og syngur.
Bandið hefur ferðast víða að und-
anförnu og er nú nýkomið frá Arg-
entínu og Orúgvæ.
„Hljómleikarnir sem við höldum
eru ekki mjög umfangsmiklir enda
er þetta aðeins fjögurra manna
hljómsveit. Við leikum lög af nýju
plötunni sem og nokkur lög með
Talking Heads. Við byrjum eflaust á
því að leika órafmagnað en verðum
svo smám saman háværari. Þetta er
um tveggja tíma dagskrá. Mér
fmnst mun meira gaman að koma
fram nú en áður og reyni að leggja
mig allan fram við það,“ segir
Byrne.
Talking Heads leikur
aldrei aftur saman
Hann lagði strax mikið upp úr
sviðsframkomu meðan hann starf-
aði með Talking Heads og áhrifin
gæddi jafnt frá gjörningalist sem og
evangelískum predikunum.
Talking Heads var stofnuð árið
1975 af þeim Byrne, Tinu
Wymouth, Chris Frantz og Jerry
Harrison. Hún fór brátt fremst í
flokki nýbylgjuhljómsveita með
tónlist hlaðna áhrifum af fönki og
afrískri tónlist. Plötur hennar urðu
tíu talsins áður en yfir lauk.
„Talking Heads á ekki eftir að
koma saman afitur. Það yrði of erfitt
því við erum öll farin í sitt hvora
áttina í tónlistinni,“ segir Byrne.
Hann hóf sólóferi! eftir að Talk-
ing Heads leystist upp og árið 1989
kom platan Rei Momo út þar sem
Suður-Amerískir tónlistarmenn
fluttu tónlist hans enda var tónlistin
frá áhrifum þess heimshluta.
Þremur árunr síðar kom svo út
platan Uh-Oh sem naut þó nokk-
urra vinsælda. Þar voru einnig lög
með suður-amerískum takti. Byrne
fékk þar eðaltónlistarmenn til liðs
við sig eins og trompetleikarann og
hljómsveitarstjórnandann Angel
Fernandez. Á tónleikaferðalaginu
sem farið var í kjölfar útkomu plöt-
unnar var smokkum dreift til tón-
leikagesta til að minna þá á alnæm-
ishættuna.
Af þeirn plötum sem Byrne er
hvað ánægðastur með af þeim sem
hann hefur gert eru þær sem hann
vann með Brian Eno og platan
Naked sem Talking Heads gerði.
Hann hefur einnig samið tónlist
fyrir leikhús og kvikmyndir. Árið
1988 gerði hann til að mynda tónlist
við myndina Síðasti keisarinn sem
Bernardo Bertolucci leikstýrði.
Sama ár stofnaði Byrne útgáfu-
fyrirtækið Luaka Bop sem hefur
það að markmiði að koma heims-
tónlist á framfæri á Vesturlöndum
og gaf meðal annars út plötu með
hinni fyrna góðu söngsveit Zap
Mama. Einnig gaf Luaka Bop út
fyrstu kúbönsku plötuna í Banda-
ríkjunum eftir að viðskiptabann var
sett á landið árið 1961. Næstu útgáf-
ur fyrirtækisins verða meðal annars
með ungri hljómsveit sem heitir
Geggy Tah sem Byrne segist hafa
sérstaklega miklar mætur á.
„Tónlistin hefur breyst síðan ég
fór að fást við hana sem og allt sem
henni fylgir,“ segir hann. „Nú er
ekki lengur talað um tónlistar-
bransann heldur tónlistariðnaðinn.
Á því sést að hann er orðinn mun
umfangsmeiri en áður. Þegar ég
byrjaði í tónlistinni tíðkuðust til
dæmis engin tónlistarmyndbönd.
Nú eru þau alveg ómissandi og geta
haft áhrif á hvort hlustað er á tón-
listina eður ei. Það er dálítið órétt-
látt en til allrar hamingju hef ég
gaman af að gera myndbönd."
Þáttagerð og Ijós-
myndun
En Byrne hefur fengist við rnargt
fleira en tónlist um dagana. Hann
hefur unnið fyrir sjónvarp og í þátt-
um hans er húmorinn sjaldnast
langt undan. Hann hefur meðal
annars gert heimildamynd urn hér-
aðið Candomblé Nago í Brasilíu og
stutt er síðan hann gerði þátt um
Texas þar sem skotið var inní leikn-
um húmorískum atriðum. Byrne
segist hafa mikinn áhuga á að vinna
meira fyrir sjónvarp í framtíðinni.
En hugur hans stendur til fleira
og Ijósmyndun er eitt af því. Mynd-
ir hans hafa birst bæði í tímaritum
og verið sýndar á sýningum.
„Ég er með Ijósmyndasýningu á
Edinborgarhátíðinni sem fram fer
um þessar mundir og þegar henni
lýkur verður sýningin send til Berl-
ínar. Ég tek aldrei myndir af fólki
heldur aðeins af hlutum og stund-
um af landslagi. Myndavélin verður
að sjálfsögðu með í farangrinum til
íslands."
Byrne hefiir reynt fyrir sér í kvik-
myndabransanum og ár er síðan
hann gerði síðustu mynd sína. Hún
vakti hins vegar ekki athygli.
„En ég held þó áfram að reyna,“
segir Byrne.
Hann er mikill fjölskyldumaður
og á fimm ára gamla dóttur. Hann
segir hana stundum fá að koma
með í tónleikaferðir.
„Oftast nýt ég föðurhlutverksins
en það reynir á rnann og stundum
er það alveg að gera mig brjálaðan,“
segir Byrne. „Ég er ekki frá því að
föðurhlutverkið hafi haft áhrif á
tónlistina nrína en ég vona þó að
það hafi ekki gert hana of
14
MÁNUDAGUR 15. ÁGÚST 1994