Vikublaðið - 24.02.1994, Blaðsíða 4

4
Kjaramálin
VIKUBLAÐIÐ 24. FEBRÚAR 1994
Réttur bænda til atvinnuleysisbóta:
Fábætur ef þeir gefast upp
16 bændur hafa sótt um atvinnuleysisbætur. 5 fengu en 11 umsóknum var hafnað
Þótt samþykkt hafi verið lög á síðasta ári
sem opnuðu sjálfstætt starfandi einstak-
lingum leið til að fá atvinnuleysisbætur
eru skilyrðin í gildandi reglugerð afar ströng.
Svo ströng að menn verða hreiniega að gefast
upp og hætta allri sjálfsbjargarviðleitni. Meira að
segja er „kerfið“ búið að viðurkenna þetta og
boða endurskoðun á reglunum. Má þá væntan-
lega búast við því að bændur, vörubílstjórar,
trillukarlar og aðrir sjálfstætt starfandi öðlist rétt
til bóta án þess að leggja upp laupana.
Umræður um þessi mál fóru fram á Alþingi í
síðustu viku þegar Svavar Gestsson, Hjörleifur
Guttormsson og Jón Helgason spurðu um
greiðslur atvinnuleysisbóta til ofangreindra
þriggja stétta sjálfstætt starfandi einstaklinga.
Það vakti að vonum athygli þegar Jóhanna Sig-
urðardóttir félagsmálaráðherra svaraði til um
umsóknir bænda um bætur, að ffá því lögin tóku
gildi á síðasta ári hafa Í6 bændur sótt um bætur,
en aðeins 5 fengið jákvæða afgreiðslu. 11 um-
sóknum var synjað. Ráðherrann upplýsti að til
að öðlast bótarétt þurfa bændur að vera hættir
rekstri eða hafa tilkynnt til launagreiðendaskrár
ríkisskattstjóra að búrekstri sé hætt. Þeir þurfa
að hafa skilað inn virðisaukaskattsnúmeri og
staðið í skilum með greiðslur tryggingagjalds
síðustu 12 mánuði sem þeir störfuðu. Synjanirn-
ar áðurnefndu stöfuðu af því að umsækjendur
höfðu ekki staðið í skilum með tryggingagjald
eða tekið sig út af virðisaukaskattsskrám.
Ofstrangar reglur segir
ráðherra
Jón Helgason, fyrirspyrjandi og formaður
Búnaðarfélags Islands, sagði við þetta tækifæri
vegar hafa verið settar svo þröngar skorður að
lokað hafi verið allt of mikið fyrir þann rétt,“
sagði Jón.
Undir þetta tók Páll Pétursson. „Það er verið
að gera mönnum það skyjt að gefa upp alla von,
gefa sig upp á bátinn og hætta allri sjálfsbjargar-
viðleitni."
I umræðunum kom ffam hjá Jóhönnu að hún
teldi einsýnt að reglurnar hefðu yerið hafðar
mjög strangar og að alltaf hefði verið gert ráð
fyrir að endurskoða þær í ljósi fenginnar reynslu.
„Mér finnst reynslan sýna okkur þótt stuttur
tími sé að það hafi komið ffam á þessu ýmsir
annmarkar þannig að fyrr en seinna þarf að end-
urskoða alveg þessa reglugerð um skilyrði þess
að sjálfstætt starfandi einstaklingar fái atvinnu-
leysisbætur,“ sagði hún.
Reiknað endurgjald hækkaði í
niðurskurðinum
Skilyrðið um greiðslu tryggingagjaldsins er
reyndar ekki eina skattadæmið sem plagað hefur
bændur undanfarið. Eins og ástatt hefur verið í
atvinnugreininni hefur greiðsla tekjuskatts ekki
íþyngt mjög mörgum bænduin. Þó hefur það
gerst hjá bændum sem orðið hafa að skera niður
jafiivel allan stofn sinn vegna riðu eða hafa dreg-
ið rekstur sinn mikið saman að ekki hafi verið
tekið tillit til þess við álagningu skattyfirvalda.
Nefnt er dæmi um að á síðasta ári hafi orðið
15 prósent flatur niðurskurður í sauðfjárbúskap,
en þó hafi ríkisskattstjóri hækkað reiknað endur-
gjald bænda um 1,7 prósent. Þetta nefndi einn
viðmælandi blaðsins sem dæmi um að forysta
bændasamtakanna hefði brugðist.
Friðrik Þór Guðmundsson
að engin stétt hefði orðið fyrir jafnmiklum
tekjusamdrætti á síðustu þremur árum og sauð-
fjárbændur. Vegna samdráttar hefðu launatekjur
þeirra dregist saman um nálægt helming á tíma-
bilinu. Á búum þar sem tveir unnu áður sé ekki
lengur næg vinna nema fyrir einn. Með lögum á
síðasta ári sé gert ráð fyrir rétti sjálfstætt starf-
andi einstaklinga til atvinnuleysisbóta. „Hins
Til aðfá atvinnuleysisbxtur þurfa bænchir að hætta búrekstri, skila inn virðisaukaskattsnúmeri og hafa
staðið í skihim með tryggingagjaldið síðustu 12 mánuði sem þeir störfuðu. Mynd: Ol.Þ.
BÆNDUR - VERKTAKAR. SVEITARFÉLÖG
K.R. tækin vinsælu eru nú til afgreiðslu strax eða með stuttum fyrir-
vara á góðu verði og greiðslukjörum.
KR H estiriis irxrrré 11 irrgcir
KR Cjcxmcir fyrir sorp og örxnvtr nrgctngsefni
KR Myícjudceiur
KR JS/Lylcjnsniglctr fyrir ctflnttctlc e<5ct <völc<vctlcniknir
KR Losxtnctrbitncið'itr fyrir vothteystnrnct 1 og 3 fctsct
KR 13 ciggcxt ímtr
KR Æfrnllctrctr fyrir rtíllttbctggct
KR Stctnrctborctr> þvermál eftir óslcitm lcctttpendct
KR Steypvdxrcerivélctry tvcer stceröir
KR 5/ctltctrctr, vcttnsfyllir
KR Qjctfctgrindvtr fyrir ritllxtbctggcty prjctr geröir
KR Httrðir, Httröctlctmir og lcesingctr, mctrgctr geröir
Áralöng reynsla okkar í smíði tækja fyrir íslenskan landbúnað
tryggír gæði og notagildi KR tækjanna.
Kaupfélag Rangæinga
Hvolsvelli
Sími: 98>78225 & 98-78136