Vikublaðið - 24.02.1994, Blaðsíða 9
VIKUBLAÐIÐ 24. FEBRÚAR 1994
l
Samkeppnin
9
með útflutning því verðjöfnunargjald-
ið hvíldi á hæpinni lagastoð og bænd-
ur gátu hafnað þátttöku í þessu átaki.
Það gekk þó eftir að kúabændur
féllust á að greiða verðjöíhunargjald-
ið. Þegar þessu var kornið í kring átti
efdr að finna útflutningsmarkað.
Hann fannst ekki og því var kjötið á
endanum gefið til Albaníu. Utanríkis-
ráðuneytið hafði milligöngu um gjöf-
ina sem var færð í bækur sem þróun-
araðstoð. Sögur eru til af kyndugri
leið þessa kjöts um Evrópu, þar sem
Evrópubandalagið geymir 1,6 milljón
tonna af óseljanlegu nautakjöti, og
yfir til Albaníu.
Loksins alvöru útflutn-
ingur?
Kjötið sem fór til Albaníu var í heil-
um og hálfum skrokkum. Sáralítil at-
vinna verður til við að slátra nautgrip-
um og flytja þá út óunna. En á meðan
ekkert verð fæst fyrir kjötið er lítið vit
í því að leggja út í ónauðsynlegan
kostnað við að koma umffamífam-
leiðslunni úr landi.
Núna sjá sumir fyrir sér að alvöru
útflutningur geti hafist á nautakjöti
ffá Islandi. I samstarfi við útflutnings-
aðila hefúr Landssamband kúabænda
unnið að því að fá bandaríska vottun
fyrir því að íslenskt kjöt sé vistvænt og
ferskt. I kjölfarið er fyrirhugað að
selja kjöt unnið kjöt í neytendapakkn-
ingum til Bandaríkjanna. Fari svo að
ffamtakið heppnast eru bundnar von-
ir við að hægt verði að selja íslenskt
kjöt til Bandaríkjanna með hagnaði.
Ráðgert er að Kaupfélag Þingey-
inga á Húsavík vinni kjötið og einnig
gætu afurðastöðvar á Höfn í Horna-
firði og á Hvammstanga sinnt þessu
verkefni, verði útflutningurinn ábata-
samur.
Fyrsta kastið verður útflutningur-
inn niðurgreiddur með ffamlögum úr
sjóðum landbúnaðarins. Sú staðreynd
hefur orðið tilefni til skeytasendinga á
milli manna.
Ófriður milli bænda,
Neytendasamtakanna og
kjötvinnslumanna
1 síðustu viku kom Jónas Þórir kjöt-
verkandi frarn í fféttatíma Sjónvarps-
ins og sagði eðlilegt að kjötvinnsian
fengi til sín kjöt á sambærilegu verði
og fæst í Bandaríkjunum. Orð Jónasar
verður að skoða í samhengi við
skeytasendingar sem hafa síðusm
misserin gengið á milli talsmanna
kúabænda annarsvegar og kjötvinnsl-
unnar hinsvegar. Asökunum bænda
um að kjötvinnslan hafi ekki skilað til
neytenda verðlækkununt á nautakjöti
hafa kjötverkendur mætt með gagná-
sökunum um að heimaslátrun bænda
eyðileggi markaðinn.
Guðmundur Lárusson svarar
Jónasi í Tímanum á þriðjudag og seg-
ir sérkennilegt að kjötverkendur ætli
að bregða fæti fyrir þessa tilraun til að
flytja kjöt á erlendan markað og skapa
í leiðinni atvinnú hér heima.
Neytendasamtökin hafa blandast
inn í þessa deilu. Kúabændur telja að
samtökin hafi ekki gætt hagsmuna fé-
lagsmanna sinna með því að þau hafa
látið undir höfuð Ieggjast að kanna
það hvort verðlækkun fi-amleiðenda
hafi skilað sér til neytenda. Neytenda-
saintökin kalla þetta tilhæíúlausar á-
rásir á samtökm og spyr á móti hvers
vegna Landssamtök kúabænda birti
ekki nöfn þeirra aðila sem talca til sín
verðlækkanir sem með réttu ættu að
skila sér til neytenda.
Brigslyrðin og tortryggnin á milli
þessara aðila er vísbending um þá ör-
væntingu sem ríkir í nautakjötsfram-
leiðslunni sem allt fram á síðustu ár
naut þess jafnvægis sem lengi ein-
kenndi íslenskan landbúnað. Sumir
telja að ástandið eigi enn effir að
versna.
Tifar tímasprengja
Kjötmarkaðurinn á Islandi er einn,
sem þýðir að nautakjöt er í samkeppni
við aðrar kjöttegundir svo sem kinda-
kjöt, svínakjöt og kjúklingakjöt. Of-
framleiðsla á einni kjöttegund sem
þrýstir kjötverðinu niður hefur áhrif á
aðrar. Núna þegar líkur eru á að kúa-
bændur nái tökum á umframfram-
leiðslunni í sinni búgrein óttast sumir
að offramleiðsla á kindakjöti muni
koma í veg fýrir að jafúvægi náist á
þessurn markaði.
Með búvörusamningnum sem tók
gildi 1. september 1991 var tekið upp
greiðslumark í stað fullvirðisréttar í
sauðfjárrækt og í leiðinni voru út-
flumingsbætur ríkissjóðs afnumdar.
Markmiðið með búvörusamningnum
var að markaðstengja framleiðsluna
þannig að bændur framleiddu aðeins
það magn kindakjöts sem markaður er
fyrir. Smðningur ríkisins við bændur í
beingreiðslukerfinu er með þeim
hætti að bændur fá leyfi til að fram-
leiða ákveðið magn, svokallað
greiðslumark, og fá beinar greiðslur
fyrir ffá ríkissjóði.
Þegar greiðslumarki var fyrst út-
hlutað, haustið 1991, var tekið mið af
innanlandsneyslu almanaksárið 1990
og fyrstu sex mánuði ársins 1991 og
neysla næsta verðlagsárs áætluð út frá
þessu tímabili. Bændur fengu bein-
greiðslur í samræmi við þessa áætluðu
neyslu en vandinn varð til þegar áætl-
unin gekk ekki eftir. Kindakjötssalan
minnkaði og umframbirgðir söfnuð-
ust upp í afúrðastöðvum. Ekki er
leyfilegt að flytja „beingreiðslukjötið"
til útlanda því að það er merkt innan-
landsmarkaði.
Þetta kjöt er eins og tímasprengja á
markaði sem er þegar í uppnámi.
Páll Vilhjálmsson
International Pen
Friends
er alþjóðlegur penna-
vinaklúbbur stofnaður á
írlandi árið 1967.
Hann lætur þér í té a.m.k.
14 jafnaldra, pennavini
frá ýmsum þjóðum,
eftir þínum óskum.
Fáðu þér
umsóknareyðublað.
I.P.F.
Pósthólf 4276
124 Reykjavík
ZANOTTI
fyrir fulivinnsluna og
framleiðsluna í heimabyggð
ZANOTTI
kæli- og frystibúnaður.
Áreiðanlegur og einfaldur
í uppsetningu
ALKUL
Sími657470
HENTU EKKI BILUÐUM HLUT - SPURÐU OKKUR FYRST
RENNISMIÐI -
Viljum leysa vanda þinn
velkominn sértu vinurinn
FRÆSIVINNA - SLÍPUN - VÉLAVIÐGERÐIR
/ Endurbyggjum bensín- og díselvélar
/ Slípum sveifarása, borum blokkir
/ Réttum af höfuðlegusæti í blokkum
/ Lögum legusæti og kambása í heddum
/ Breytum og endurnýjum drifsköft
/ Plönum hedd, blokkir o.fl.
/ Rennum ventla og ventilsæti
/ Lögum legu- og slitfleti með stál-,
kopar-, keramikefnum o.fl.
/ Margs konar nýsmíði
Þú finnur traust í okkar lausn
VÉLAVERKSTÆÐIÐ EGILL HF.
SMIÐJUVEGI 9A KÓPAVOGI - SÍMI 91-44445 - 44457
SÓTTHREINSANDI ÞVOTTADUFT FYRIR MJALTAKERFI
VINNUR GEGN MJÓLKURSTEINSMYNDUN
SÓTTHREINSANDI SPENA- 0G JÚGURÞVOTTALÖGUR
EIGINLEIKAR:
Júgrex inniheldur hreinsi- og sótthreinsiefni og er því
tvívirkur hreinsilögur. Með notkun Júgrex ásamt Joðexi
minnkar hætta á júgurbólgu, þar sem þá eru meirí líkur á
að bakteríum sem ónæmar eru fyrir joði verði eytt.
NOTKUN:
Við júgurþvott skal nota 1% lausn af Júgrexi í heitu vatni,
eða sem svarar einum tappa í tvo lítra af heitu vatni. Látið
þvottaklúta liggja í lausnini milli þvotta til þess að þeir haldist
sótthreinsaðir. Blandið nýja lausn fyrir hvern mjaltatíma.
Sem spenadýfu skal nota 20% lausn af Júgrexi í volgu
vatni. (1 hl. Júgrex í 4 hl. af volgu vatni).
Júgrex má enn fremur nota óþynnt til handsótthreinsunar
t.d. fyrir mjaltir. Skola skal hendur vel á ettir með hreinu
vatni.
INNIHALD: Vatn, tensíd, glyseról, sorbitól, klórhexidingluconat, pH (óþynnt) u.þ.b. 5.5 MAGN: 5 lítrar — VARÚÐ! Berist efnið í augu, skolið þá vandlega með vatni og leitið læknis. Ef efnisins er neytt, drekkið þá vatn eða mjólk og leitiö læknis. GEYMIST ÞAR SEM BÖRN NÁ EKKI TIL : i
GEYMSLA: Geymist í lokuðu íláti fjarri sólarljósi. F
Austursíðu 2 ZÁ Goóatúni 4
603 Akureyri
Sími 96-30425
EFNAVERKSMIÐJAN SJÖFN
210 Garðabæ
Sími 91-657000
HREINSUN A MJOLKURSTEINI:
Nýja alfa alfa duftiö vinnur gegn mjólkursteinsmyndun.Samt sem
áður þarf aö sýruþvo ööru hverju í samráöi við eftirlitsmann. Best er
aö nota sulfamin duft til þessa.
Gerð mjaltakerfanna og gæöi vatns er mjög mismunandi á milli búa.
Þess vegne er ráðlegast að hafa samráð við mjólkureftirlitsmann
um öll þrif.
UM NOTKUN:
Eftir tæmingu röra og tanka skal strax skola út allar mjólkurleifar
með volgu vatni, þó ekki heitara en 35°C.
Leysa skal alfa alfa þvottaduftiö upp í heitu vatni 60°* 80°C og
láta upplausnina vinna á óheinindum í um 10 mín. Skolið með
köldu vatni sem fullnægir kröfum hvað bakteríur varðar.
Reikna má með að u.þ.b. 40 lítra af vatni þurfi á kerfi fyrir 30 kúa
fjós, og að 35 g af alfa alfa þurfi í hverja 10 lítra af vatni.
INNIHALD:
Alkalísk hreinsiefni.
Sílíköt.
Natríum glúkonat.
Virkur klór 5%
MAGN
NOTKUNARMAGN
Hættulegt við inntoku.Myndar
hættulegt klórgas í snertingu við sýru
Ertir augu, öndunarfæri og húð.
Varist innöndun. Berist efnið í augu
skal skola vandlega með vatni og
leita læknis.
35 g eða 0,5 dl
í 10 I af vatni
12 kg
GEYMIST ÞAR SEM BORN NA EKKI TIL