Morgunblaðið - 31.01.2005, Blaðsíða 2

2 MÁNUDAGUR 31. JANÚAR 2005 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
GÓÐ KJÖRSÓKN Í ÍRAK
Talið er að um 60% skráðra kjós-
enda hafi mætt á kjörstað í Írak í
þingkosningunum í gær, þrátt fyrir
ofbeldishótanir uppreisnarmanna.
Rúmlega 40 manns féllu í tilræðum á
allmörgum stöðum í landinu sem var
mun minna mannfall en margir
höfðu óttast. Kjörsókn var langmest
á svæðum sjíta í sunnanverðu land-
inu og héruðum Kúrda í norðri.
George W. Bush Bandaríkjaforseti
og fleiri þjóðarleiðtogar fögnuðu því
að Írakar hefðu ekki látið ógnanir
hræða sig frá því að kjósa.
Óvíst hvað gerst hefði
Georg Lárusson, forstjóri Land-
helgisgæslunnar, segir óvíst, ef vind-
ur hefði blásið í átt að landi, hvort
tekist hefði að halda skipinu frá
landi. Það sýni að það sé „algjörlega
bráðnauðsynlegt“ að Landhelgis-
gæslan hafi yfir að ráða skipi sem
geti ráðið við slíkar aðstæður. Að
sögn Georgs eru varðskipin tvö, Týr
og Ægir, um 1/10 af þyngd Detti-
foss. Hér á landi séu engin stór
dráttarbátafyrirtæki.
Malbik flettist af vegum
Malbik flettist af vegum á Möðru-
dalsheiði og við Kvísker í gær og
fyrradag í miklu hvassviðri. Þá fór
þjóðvegur 1 í sundur á Mýrdals-
sandi. Mikill snjór og rigning orsak-
aði að ræsi og vatnsop náðu ekki að
taka við vatnsflaumnum og jarðfall
varð undir veginum. Þá varð tölu-
vert tjón á bílum í Neskaupstað.
117 milljónir í tekjur
Greiðslur til höfunda af auðum
geisladiskum og tækjum til staf-
rænnar upptöku árin 2001–2003
námu um 117 milljónum króna.
Tekjurnar hafa vaxið hratt frá því
reglugerð um innheimtu höfund-
arréttargjalda tók gildi árið 2001.
Það ár voru tekjurnar 21,5 milljónir,
41,3 milljónir 2003 og 54,1 milljón
2003. Tölur fyrir árið 2004 liggja
ekki enn fyrir.
Óbreyttur kvóti OPEC
Samtök olíuútflutningsríkja,
OPEC, ákváðu í gær að draga ekki
úr framleiðslu til að hækka verðið.
Hins vegar var samþykkt að hverfa í
bili frá markmiði sem sett var árið
2000 um að halda markaðsverði á
olíufati í kringum 25 dollara. Það er
nú um 48 dollarar.
Rætt verði við Írana
Mohammed ElBaradei, yfirmaður
Alþjóðakjarnorkumálastofnunar-
innar, hvatti í gær Bandaríkjamenn
til að taka þátt í tilraunum til að
leysa deilur um kjarnorkutilraunir
Írana með friðsamlegum viðræðum.
Y f i r l i t
Í dag
Sigmund 8 Dagbók 26/28
Vesturland 12 Myndasögur 26
Erlent 13 Velvakandi 28
Daglegt líf 14 Leikhús 29
Listir 15, 29 Fólk 30/33
Umræðan 16/17 Bíó 30/33
Bréf 17 Ljósvakar 34
Forystugrein 18 Veður 35
Minningar 20/24 Staksteinar 35
* * *
Morgunblaðið Kringlunni 1, 103 Reykjavík. Sími 5691100 Innlendar fréttir frett@mbl.is Ágúst Ingi Jónsson, aðstoðarfréttaritstjóri, aij@mbl.is Sigtryggur Sigtryggsson, aðstoðarfréttaritstjóri, sisi@mbl.is Erlendar fréttir Ásgeir Sverrisson, fréttastjóri, asv@mbl.is
Viðskipti vidsk@mbl.is Agnes Bragadóttir, fréttastjóri, agnes@mbl.is Úr verinu Hjörtur Gíslason, fréttastjóri, hjgi@mbl.is Daglegt líf Guðbjörg Guðmundsdóttir, gudbjorg@mbl.is Menning menning@mbl.is Orri Páll Ormarsson, ritstjórnarfulltrúi, orri@mbl.is Skarp-
héðinn Guðmundsson, skarpi@mbl.is Umræðan|Bréf til blaðsins Magnús Finnsson, fulltrúi ritstjóra, magnus@mbl.is Guðlaug Sigurðardóttir, gudlaug@mbl.is Hallur Þorsteinsson, hallur@mbl.is Minningar minning@mbl.is Hilmar P. Þormóðsson, Stefán Ólafsson
Dagbók|Kirkjustarf Ellý H. Gunnarsdóttir, elly@mbl.is Íþróttir sport@mbl.is Sigmundur Ó. Steinarsson, fréttastjóri, sos@mbl.is Útvarp|Sjónvarp Auður Jónsdóttir, dagskra@mbl.is mbl.is netfrett@mbl.is Guðmundur Sv. Hermannsson fréttastjóri gummi@mbl.is
GÖTUR og gangstéttir í höfuðborginni eru víða auðar eftir umhleypinga
síðustu daga. Þá er gott að skella sér út og hreyfa sig og á það jafnt við um
menn og ferfætlinga. Þetta fólk var einmitt í þeim hugleiðingum þegar ljós-
myndari mætti því í Laugardalnum í gær á gangi með hundana sína þrjá.
Morgunblaðið/Jim Smart
Á hressingargöngu með hundana
SÍLDARVINNSLUNNI hf. í Nes-
kaupstað bar ekki að greiða stimp-
ilgjöld til ríkisins er félagið óskaði
eftir því í framhaldi af samruna þess
við SR-Mjöl hf. að það yrði skráður
þinglýstur eigandi að fasteignum
sem höfðu verið í eigu SR. Þetta er
niðurstaða Hæstaréttar í máli Síld-
arvinnslunnar gegn íslenska ríkinu.
Þar með hefur Hæstiréttur staðfest
niðurstöðu héraðsdóms Reykjavíkur
frá því í apríl 2004.
Málið er þannig vaxið að eftir
sameiningu félaganna 1. janúar
2003 var farið þess á leit við sýslu-
menn víðs vegar um landið þar sem
SR-Mjöl hafði átt fasteignir, að leið-
réttar yrðu fasteignaskrár þannig
að Síldarvinnslan yrði skráður þing-
lýstur eigandi að fasteignunum. Hjá
öllum sýslumönnunum, nema sýslu-
manninum á Seyðisfirði, var beiðni
þessi tekin til greina og heimt þing-
lýsingargjald fyrir, en ekkert stimp-
ilgjald.
Í ákvörðun sýslumannsins á
Seyðisfirði, sem síðar var kærð til
fjármálaráðuneytisins, kemur fram,
að með hliðsjón af eðli þeirra við-
skipta, sem áttu sér stað við sam-
runa hlutafélaganna tveggja og með
vísan til 2. mgr. 16. gr. laga nr. 36/
1978 um stimpilgjald, sé það mat
sýslumannsins að Síldarvinnslunni
hf. beri að greiða stimpilgjald vegna
eignayfirfærslu sem nemur eignar-
hlut Síldarvinnslunnar hf. í hinu
sameinaða félagi, eða 60% hlut. Alls
voru þetta kr. 1.212.236.00.
Fjármálaráðuneytið staðfesti
ákvörðun sýslumanns 22. júlí 2003.
Í málinu var því deilt um það,
hvort samruni félaganna hafi haft í
för með sér eigendaskipti að þess-
um fasteignum, þannig að skylt hafi
verið á grundvelli laga um stimp-
ilgjald að greiða gjaldið vegna
breytinga á skráningu eigenda
þeirra.
Engin ákvæði um gjaldskyldu
vegna samruna félaga
Í dómi Hæstaréttar segir að í lög-
um um stimpilgjald séu hins vegar
engin ákvæði um stimpilskyldu
gagna, sem tengjast samruna fé-
laga.
Hluthafar í SR-Mjöli hf. fengu við
samrunann eingöngu hlutabréf í
Síldarvinnslunni sem endurgjald
fyrir hluti sína. Þessi hlutabréf voru
hvorki endurgjald fyrir umræddar
fasteignir né rann það til SR-Mjöls
hf. Verður því ekki talið, segir í
dómnum, að eigendaskipti að fast-
eignunum hafi átt sér stað heldur
hafi þær runnið saman við eignir
stefnda sem hluti eigna SR-Mjöls
hf. án þess að um raunverulega
eignayfirfærslu væri að ræða. Fell-
ur samruninn því ekki undir ákvæði
laga nr. 36/1978 að mati Hæstarétt-
ar. Samkvæmt þessu er niðurstaða
héraðsdóms staðfest, þ.e. felldur er
úr gildi úrskurður fjármálaráðu-
neytisins um staðfestingu ákvörð-
unar sýslumannsins á Seyðisfirði
um ákvörðun stimpilgjalds vegna
samruna Síldarvinnslunnar hf. og
SR-mjöls hf.
Íslenska ríkið var dæmt til að
greiða málskostnað, 300.000 kr., fyr-
ir Hæstarétti.
Málið dæmdu hæstaréttardómar-
arnir Guðrún Erlendsdóttir, Garðar
Gíslason og Hrafn Bragason. Lög-
maður íslenska ríkisins var Guðrún
Margrét Árnadóttir hrl.
Ekki átti að greiða stimpil-
gjöld vegna samruna
„ÞÝÐING þessa máls er sú að það á
ekki að taka stimpilgjöld við sam-
runa fyrirtækja samkvæmt ákvæð-
um stimpillaga – aldrei. Það er
kjarni málsins,“ sagði Jónas A. Að-
alsteinsson hæstaréttarlögmaður
sem sótti málið fyrir hönd Síldar-
vinnslunnar í samtali við Morgun-
blaðið í gær. „Dómurinn segir ein-
faldlega mjög afdráttarlaust að það
séu engin ákvæði í stimpillögunum
um stimpilgjöld af samrunanum sem
slíkum eða þinglýsingum sem eru í
tengslum við þann samruna.“
Jónas segir að í sumum tilfellum,
við ákveðnar aðstæður, hafi fjár-
málaráðuneytið ákveðið stimpilgjald
við samruna fyrirtækja en stundum
ekki. Hann segir að það liggi fyrir
að fleiri fyrirtæki en Síldarvinnslan
hf. hafi því átt að greiða stimpilgjöld
við samruna. Honum þykir því ekki
ólíklegt að fleiri fyrirtæki eigi eftir
að skoða þessi mál í kjölfar dómsins.
„Þetta er afskaplega mikill léttir
því þetta hefur valdið gríðarlegum
kostnaðarauka í þeim tilvikum sem
ráðuneytið hefur talið að það hafi
átt að borga stimpilgjald. Þetta eru
engar smáupphæðir þegar það eru
að renna saman fyrirtæki sem eiga
miklar fasteignir.“
Hefur valdið gríðarlegum
kostnaðarauka
NÝLEGA náðu hjálparsveitar-
menn í Aðaldal tveimur ungum
kúm á snjósleðum við eyðibýlið
Glaumbæjarsel vestan í Fljóts-
heiði, til móts við Þingey. Þetta
reyndust vera mæðgur, fyrsta-
kálfskvíga og dóttir hennar sem
höfðu tapast frá bænum Sýrnesi í
Aðaldal sl. sumar.
Ragnar Þorsteinsson, bóndi í
Sýrnesi, var búinn að leita að
þeim víða og hringja í allar áttir,
en svo var það í haust að til þeirra
sást í svokölluðum Einarsstaða-
skógi sunnan Glaumbæjarsels,
þegar verið var að smala fé. Erfitt
reyndist þá að eiga við þær
mægður og stungu þær sér alltaf
inn í skóginn og földu sig, og gáfu
lítið færi á sér þrátt fyrir nokkrar
tilraunir, allt fram í snjóa.
Færi afleitt fyrir kvígur
Lokaviðureignin við kvígurnar
átti sér svo stað fyrir nokkrum
dögum þegar hjálparsveitarmenn-
irnir Þorsteinn Ragnarsson og
Viðar Hákonarson fóru á sleðum,
til að færa þeim hey. Þá um nótt-
ina hafði loks blotað svo í snjó, að
færi fyrir vélsleða var gott, en af-
leitt fyrir kvígurnar. Þeir náðu að
komast upp að þeim á sleðunum
og handsama þær og selfluttu þær
síðan á sleðunum heim að bænum
Fljótsbakka þangað sem Ragnar í
Sýrnesi sótti þær.
Þessar ungu kýr eru ótrúlega
vel á sig komnar þrátt fyrir harð-
indi undanfarinna vikna og telur
Ragnar að búast megi við að þær
hefðu bjargað sér til vors þar sem
þetta er á mjög skjólgóðu svæði
og oft snjóléttu miðað við aðra
staði í sýslunni.
Útigöngukvígur komnar á hús
Aðaldal. Morgunblaðið.
Ljósmynd/Ragnar Þorsteinsson
Mæðgurnar komnar á hús í Sýrnesi
og eru ánægðar með grænt heyið.