Morgunblaðið - 05.08.2005, Blaðsíða 16

16 FÖSTUDAGUR 5. ÁGÚST 2005 MORGUNBLAÐIÐ
ERLENT
London. AFP. AP. | Tony Blair, for-
sætisráðherra Bretlands, hélt í gær
tvo fundi um málefni Norður-Ír-
lands, annan með Ian Paisley, leið-
toga Lýðræðislega sambandsflokks-
ins (DUP), og hinn með Gerry
Adams, leiðtoga Sinn Féin. Fundirn-
ir voru haldnir viku eftir að Írski lýð-
veldisherinn (IRA) gaf út þá yfirlýs-
ingu að hann hygðist láta af vopnaðri
baráttu sinni. Var markmið þeirra að
kanna hvort byggja mætti einhvers
konar samkomulag milli andstæðra
fylkinga í landinu á grunni yfirlýs-
ingarinnar og er Blair sagður vilja
reyna að kanna grundvöll fyrir sam-
steypustjórn flokkanna tveggja.
Paisley sagði í gær að flokkur sinn
myndi ekki hefja viðræður um sam-
vinnu með kaþólikkum við stjórn
landsins fyrr en ljóst yrði að IRA
stæði við yfirlýsingu sína. Sagði
hann við Blair að DUP þyrfti að fá
„langan aðlögunartíma“ til að ganga
úr skugga um að IRA stæði við lof-
orð sitt.
Adams sagði að yfirlýsingar Pais-
ley kæmu sér
ekki á óvart. Eftir
fundinn í gær
sagði hann að
Sinn Féin myndi
ekki bíða enda-
laust eftir því að
Paisley ákvæði
hvort hann vildi
taka þátt í sam-
steypustjórn.
Adams sagði að Paisley stæði
frammi fyrir vali: „Annaðhvort sam-
einast hann okkur og öllum öðrum í
að byggja upp þetta ferli, eða að
hann stendur til hliðar,“ sagði hann
og bætti því við að bresk og írsk
stjórnvöld gætu ekki leyft DUP að
„tefja, tefja og tefja enn á ný.“
Paisley vill „langan
aðlögunartíma“
Blair heldur fundi með Adams og Paisley í kjölfar yf-
irlýsingar IRA um endalok vopnaðrar baráttu
Gerry Adams og Tony Blair. Ian Paisley
Kabúl. AP. | Yfirmaður Barnahjálpar
Sameinuðu þjóðanna (UNICEF) í
Suður-Asíu, Cecilia Lotse, greindi
frá því á blaðamannafundi í gær að
neyðarástand ríkti í Afganistan
vegna þess hve mörg ung börn deyja
þar í landi og margar konur deyja við
barnsburð.
Lotse sagði að eitt af hverjum
fimm börnum í Afganistan deyi áður
en það nái fimm ára aldri. Dánaror-
sakir barnanna væru sjúkdómar af
ýmsu tagi svo sem niðurgangspestir,
malaría og lungnabólga. Benti hún á
að koma mætti í veg fyrir fjölda
þessara dauðsfalla með einföldum
aðgerðum, svo sem bólusetningu,
með því að útvega fólki aðgang að
hreinu vatni og bæta þekkingu um
almennt hreinlæti.
Lotse benti einnig á að skólaganga
meðal afganskra stúlkna væri ein sú
minnsta sem þekkist í heiminum.
„Þarna er á ferðinni gríðarleg sóun á
mannauði og möguleikum fólks,“
sagði hún.
Á sumum svæðum deyja 6 af
100 mæðrum við barnsburð
Lotse greindi einnig frá því að af
hverjum 100 þúsund mæðrum sem
fæða börn í Afganistan deyi að jafn-
aði 1.600 við barnsburð eða sjúk-
dóma í kjölfar barnsburðar. Í sum-
um landshlutum þekkist það að 6.000
mæður af hverjum 100 þúsund deyi
vegna barnsburðar. Til samanburð-
ar benti Lotse á að í heimalandi sínu,
Svíþjóð, deyi þrjár af hverjum 100
þúsund konum vegna barnsburðar.
Reuters
Afgönsk móðir með barn sitt. Yfirmaður UNICEF á svæðinu segir neyðar-
ástand ríkja í Afganistan vegna barnadauða og dauða mæðra við barnsburð.
Fimmtungur nær
ekki 5 ára aldri
Yfirmaður hjá UNICEF segir
neyðarástand ríkja í Afganistan
Toronto. AP. | Er skelfingu lostnir
farþegar flúðu brennandi flak Air
France-þotunnar, sem rann út af
flugbrautinni í
Toronto í Kan-
ada á þriðjudag,
stóð Guy Ledez
í forugu gilinu
og hjálpaði far-
þegunum að
komast úr flug-
vélinni.
Þetta hófst
allt saman þegar
Ledez ók bifreið
sinni eftir vegi sem liggur sam-
hliða flugbrautinni. Hann tók fljótt
eftir að ekki var allt eins og það
átti að vera. „Eldingu sló í vélina
og svo sá ég mikinn reyk. Flug-
vélin hvarf skyndilega í skógi vaxið
gil við flugbrautina,“ segir hann.
Margir sneru við
Fjölmargar aðrar bifreiðar óku
sama veg og Ledez, en ökumenn
þeirra sneru flestir við til að forða
sjálfum sér frá mögulegum skaða.
Ledez hélt ótrauður áfram og stóð
brátt á gilskorningnum, sem var
háll eftir miklar rigningar.
„Ég leit niður og sá allt fólkið
sem var að reyna að komast út,“
segir hann. „Mér voru færð tvö
ungbörn í hendur.“
Annar vegfarandi kom brátt að
og hjálpuðust þeir Ledez að við að
toga farþegana upp úr flakinu og
aðstoða nokkra aldraða við að
komast upp úr gilinu. Til að vera
vissir um að allir væru komnir út
úr flugvélinni klöngruðust fé-
lagarnir upp rennibrautina við
neyðarútganginn inn í flugvélina
og hlupu hvor um sinn ganginn í
leit að fólki. Á þeirri stundu er
Ledez stefndi að útgöngudyrunum
segist hann hafa heyrt sprengingu
og að flugvélin hafi síðan rifnað í
sundur. Ledez stökk út og hljóp
sem fætur toguðu. Það var fyrst þá
sem hann segist hafa áttað sig á
hvílíkum háska hann hafði komist
undan.
„Það liggur engin djúp hugsun
að baki, bara: „Ég þarf að hjálpa“
og svo – búmm – gerir maður
það,“ segir Ledez þegar hann rifj-
ar upp atburði þessa örlagaríka
kvölds. Hann er þó ekki viss um að
hann verðskuldi að vera kallaður
hetja.
Allir 297 farþegar flugvél-
arinnar, auk áhafnar, sluppu nær
ómeiddir úr slysinu á þriðjudag og
allir voru komnir út úr flugvélinni
á innan við tveimur mínútum. Hef-
ur þetta verið talið kraftaverki lík-
ast og áhöfn vélarinnar hlotið mik-
ið hrós fyrir skjót viðbrögð.
Svörtu kassarnir fundnir
Hinir svokölluðu „svörtu kassar“
flugvélarinnar fundust í gær, en
þeir hafa að geyma upplýsingar
um hvað varð þess valdandi að vél-
in rann út af flugbrautinni. Segjast
sérfræðingar ekki vissir um að eld-
ingu sé um að kenna, því eldingar
hafi yfirleitt ekki áhrif á flugvélar.
Hvunndagshetja bjargar flugfarþegum
Guy Ledez
Kuala Lumpur. AFP. | Fyrrver-
andi aðstoðarforsætisráðherra
Malasíu, Anwar Ibrahim, fagn-
aði afsökunarbeiðni sem hann
fékk í vikunni og segir hana
vera mannréttindasigur.
Anwar var á miðvikudag op-
inberlega beðinn afsökunar og
hlaut ótilgreindar skaðabætur
fyrir barsmíðar og þjáningar
sem hann varð fyrir af hendi þá-
verandi lögreglustjóra eftir að
hafa verið handtekinn árið 1998
vegna ásakanna um spillingu.
Anwar hóf á mánudag einka-
mál fyrir rétti þar sem hann
krafðist afsökunarbeiðni og
bóta frá ríkisstjórninni, fyrrum
forsætisráðherranum Mahathir
Mohamad og lögreglustjóran-
um Abdul Rahim.
Dómssátt varð milli Anwars
og Rahim sem baðst afsökunar
á framferði sínu. Anwar segist
taka afsökunarbeiðninni og
vonar að málið verði öðrum víti
til varnaðar. Rahim sagði starfi
sínu lausu árið 1999 eftir að
hann játaði að hafa misst stjórn
á skapi sínu og gengið í skrokk á
Anwar og sat auk þess í fangelsi
í tvo mánuði fyrir verknaðinn.
Anwar barst hvorki afsökun-
arbeiðni frá ríkisstjórninni né
Mahathir en sagðist ánægður
með þá sem hann fékk frá Ra-
him. Hún hafi verið einlæg og
sterk. Skilaboð hans til malas-
ískra yfirvalda voru þessi:
„Þetta land verður að virða og
hlíta settum lögum, ekki lögum
frumskógarins.“
Fagnar
afsökun-
arbeiðni
KÍNVERSK börn sjást hér við
fimleikaæfingar í íþróttaskóla í
Anhui-héraði í austurhluta lands-
ins. Nemendur skólans eru á aldr-
inum fimm til ellefu ára og
stunda æfingar í að minnsta kosti
átta klukkustundir ádag. Að sögn
skólans er ætlunin sú að börnin
verði atvinnuíþróttamenn í fram-
tíðinni.
Reuters
Íþróttamenn
framtíðarinnar