Morgunblaðið - 05.08.2005, Page 27
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 5. ÁGÚST 2005 27
MINNINGAR
✝ Margrét Jónfríð-ur Björnsdóttir
fæddist á Akri í A-
Húnavatnssýslu 21.
apríl 1927. Hún lést
á Hjúkrunarheim-
ilinu Eir 30. júlí síð-
astliðinn. Foreldrar
hennar voru Björn
Teitsson frá Kringlu
og Steinunn Jóns-
dóttir frá Hnífsdal.
Systur Margrétar
eru Elinborg, f.
1917, og Hrefna, f.
1931. Margrét giftist
árið 1952 Guðmundi Magnússyni
frá Kirkjubóli, Staðardal í Stein-
grímsfirði, f. 9. júní 1925. Þau eiga
þau þrjá syni. Þeir eru: 1) Magnús
Már, f. 1954, búsettur í Reykjavík.
2) Vignir veitingamaður, f. 1956,
búsettur í Reykjavík, kvæntur Sig-
urbjörgu Þráinsdóttur, þau eiga
tvær dætur, a) Margréti, f. 1973, í
sambúð með Magnúsi Viðari Árna-
syni, sonur þeirra er
Róbert, f. 2001, og b)
Kristjönu, f. 1980, í
sambúð með Gísla
Pétri Hinrikssyni. 3)
Björn Steinar húsa-
smiður, f. 1960, bú-
settur í Danmörku,
kvæntur Laufeyju
Helgu Ásmundsdótt-
ur, synir þeirra eru
Guðmundur, f. 1987,
Brynjar, f. 1989, og
Kristófer, f. 2001.
Margrét stundaði
nám við Héraðsskól-
ann á Núpi í Dýrafirði og í Hús-
mæðraskólanum í Reykjavík. Eftir
að drengirnir fóru að heiman
starfaði hún hjá SS í Glæsibæ við
afgreiðslustörf og síðar við póst-
burð í Grafarvoginum en þau voru
með þeim fyrstu til að flytja í það
nýja hverfi 1984. Margrét verður
jarðsungin frá Grafarvogskirkju í
dag og hefst athöfnin klukkan 13.
Hún var hæglát kona, hún tengda-
móðir mín, sem við kveðjum í dag.
Hæg og hljóð. Stundum um of. Vildi
ekki trana sér fram. En hún var alls
ekki skoðanalaus. Ónei. Það sá ég oft
þegar við áttum gott spjall. Ég veit
að henni þótti gaman að fá „stelpu“ í
karlasamfélagið sitt og stóðum við
svolítið saman, við tvær, þegar okkur
þótti karlremban einum of. Í eldhús-
inu í Gnoðarvoginum sátum við oft
tvær einar eftir matinn og fengum
okkur sterkt kaffi og spjölluðum um
allt milli himins og jarðar. Þá fann ég
hvað henni þótti innilega vænt um
fjölskylduna sína og bar hag hennar
fyrir brjósti. Það kom best í ljós þeg-
ar Margret yngri fæddist, hún gat
setið með hana nöfnu sína í fanginu
og horft á hana, „sjáðu hún er með
eyrun mín og fingurna þína“ sagði
hún og velti endalaust vöngum yfir
því hvort hún væri lík þessum afan-
um eða hinni ömmunni. Ekki þótti
henni verra þegar önnur stelpa leit
dagsins ljós sjö árum síðar. Kittý átti
alltaf stóran part í ömmuhjartanu.
Hún var afar viljug að líta eftir prins-
essunum sínum og eftir að við flutt-
um í sömu götu í Grafarvoginum
fannst þeim systrum mjög gott að
hafa ömmu og afa í næsta húsi og
geta skroppið í nýsteikta ástarpunga
og ískalda mjólk.
Ég sagði áðan að hún hefði verið
hæglát. Eiginlega svona prúð …
Hún þurfti ekki á fjölmenni að halda í
kringum sig. Var afar heimakær,
enda átti hún mjög fallegt heimili,
prýtt alls kyns hannyrðum og göml-
um munum, sem hún hélt mikið upp
á. Hún var afar fróð um blómarækt
og trjárækt og var ekki komið að
tómum kofunum hjá henni ef ég
þurfti eitthvað að vita um þau mál.
Síðustu tæp tvö árin dvaldi hún á
Hjúkrunarheimilinu Eir og naut þar
afar góðrar aðhlynningar hjá því
góða fólki sem þar starfar.
Að leiðarlokum vil ég þakka
Margreti fyrir allt sem hún gerði fyr-
ir mig í gegnum árin. Það var heiður
að fá að kynnast henni. Hún var góð
móðir og góð tengdamóðir. Hafðu
þökk fyrir. Hvíl í friði.
Sigurbjörg.
Hún amma mín var fullkomin –
fyrir mig. Hún var fullkomin amma í
alla staði, hún prjónaði, hún bakaði
bestu mömmukökur í heimi og hún
sagði sögur. Og í ofanálág hafði hún
alltaf tíma fyrir mig. Það var alveg
sama hvort ég var pínulítið ungabarn
sem hún dáðist að í tíma og ótíma
sem þurfti að líta eftir eða fullvaxta
ung kona sem þurfti húsaskjól í heil-
an vetur eða svo, skutl heim úr
vinnunni, lánaðan bílinn, ráð í
prjónaskap, lánaða saumavél eða
ískyggilega fallegan pels sem keypt-
ur var í París fyrir fjörutíu árum. Í
mínum augum var hún alltaf sann-
kölluð hefðarfrú, mér fannst alltaf
eins og hún hefði fæðst til að vera
uppáklædd á hverjum degi með
þjóna á hverjum fingri í risastóru
húsi. Þannig var mín sýn af henni.
Við áttum yndislegar stundir sam-
an á kvöldin þegar ég bjó hjá henni.
Þá átti hún sýnar prívat stundir, þar
sem hún var búin að koma sér vel fyr-
ir framan sjónvarpið með sígarettur
og einstaka sinnum bjór eða sherry,
þá sátum við oft saman og nutum
þess að vera bara við tvær saman
nöfnurnar.
Ef ég ætti að lýsa henni ömmu
minni í fáum orðum þá væri það fág-
un, einfaldleiki og glæsileiki. Hún var
ekki bara fullkomin amma heldur var
hún fullkomin húsmæðraskóladama í
orðsins fyllstu merkingu. Það var allt
eftir bókinni hvort sem það var þrif á
heimili, eldamennska eða hannyrðir.
Til að mynda eru laugardagarnir
mér mjög minnisstæðir þar sem mat-
seðillinn samanstóð af saltfiski og
grjónagraut í hádeginu – alltaf. Og á
eftir fylgdi svo allsherjar hreingern-
ing um húsið, þó svo að ekki þyrfti
mikið að þrífa því það var alltaf mjög
hreint hjá henni. Og í seinni tíð lét
hún nú reyndar bara grjónagrautinn
nægja. Hún var mjög nægjusöm, og
þótti sumum um of, og einnig mjög
nýtin á allt. T.d. áttum við mæðgurn-
ar samfestinga, einn bleikan og einn
hvítan og þegar við vorum löngu
hættar að nota þá gat hún sprangað
um í þeim eins og þeir væru nýjasta
nýtt og aldrei eins glæsileg.
Þegar ég bjó hjá þeim fannst mér
alveg yndislegt að heyra ömmu og
afa tala saman. Alltaf gat amma tam-
ið afa með glettni og hlýju. Amma
hafði sérstakan áhuga á garðyrkju og
var alltaf að reyna að koma mér inn í
þessi hugðarefni sín. – Elsku amma
mín, það gekk ekki og mun sennilega
aldrei ganga, því manneskja með
„rauðari“ putta hefur sennilega aldr-
ei fundist, ef svo má að orði komast.
Ég skal játa það að hárið mitt er frá
þér, en sennilega væri best fyrir mig
að taka einn vetur í Húsmæðraskól-
anum til að geta leikið þína takta eft-
ir. Svo sem eins og þrif, eldamennsku
og tiltekt. Því miður fékk ég ekki þá
eiginleika í vöggugjöf frá þér. En
prjónaskapinn og saumaskapinn
fékk ég frá þér. Takk fyrir.
Ég var fyrsta ömmubarnið hennar
og henni fannst hún þurfa að bíða
ansi lengi eftir langömmubarninu, al-
veg heil 28 ár. Ég gleymi aldrei blik-
inu í augunum á henni þegar hún
óskaði mér til hamingju, og sagði við
mig „loksins, ég hélt ég ætlaði ekki
að ná því að verða langamma“. Og
brosinu á vörum hennar þegar hún
dáðist að hárinu á barninu og skildi
ekkert hvaðan allt þetta hár hefði
komið.
Elsku amma mín, takk fyrir að
hafa fylgt mér alla mína ævi, hlakka
til að hitta þig á ný í notalegum skýj-
unum þar sem við getum haldið
áfram að englast saman.
Guð geymi þig og verndi allir engl-
ar.
Þín Músla,
Margret.
Elsku amma mín. Um leið og ég
vissi að þú værir farin sá ég þig bros-
andi fyrir mér. Loksins laus við sjúk-
dóminn sem hefur heft þig í nokkur
ár. Loksins hefur þú fengið frelsi á
ný. Þetta er búin að vera löng og
ströng ganga sem bæði þú og afi haf-
ið gengið saman. Yfirleitt er ég kom í
heimsókn til afa þá var hann hjá þér.
Ein af mínum fyrstu minningum
um þig var í Gnoðarvoginum þegar
þú laumaðir til mín rúsínum í litla
skál og ég fékk að borða þær alveg
ein. Alltaf var ég velkomin heim til
þín og yfirleitt voru aðrir gestir fyrir.
Ég var svo heppin að fá að búa hjá
ykkur afa þegar ég var á öðru ári í
MS. Og það sem þú hugsaðir vel um
mig, alltaf heitur matur sem beið mín
þegar ég kom heim og fötin mín alltaf
hrein og pressuð. Það var yndislegt
að vera í kringum þig, alltaf rólegheit
og notalegt. Og yfirleitt áttir þú eitt-
hvert góðgæti sem þú annaðhvort
hafðir bakað sjálf af þinni alkunnu
snilld og kærleik eða eitthvað sem afi
hafði keypt til að fá með kaffinu. Það
var alltaf fastur liður heima hjá ykk-
ur að afi kæmi heim um fjögurleytið
og þá varst þú búin að hita kaffi og
setja á borð fyrir hann. Mikið ynd-
islega hugsaðir þú vel um hann afa
minn þegar þú hafðir enn krafta til.
Ástarpungarnir þínir eru frægir og
vonandi getum við fjölskyldan haldið
þeirri hefð áfram. Ég man eftir því
sem lítil stelpa þegar við fórum norð-
ur á Strandir, þá var alltaf stoppað á
leiðinni og drukkið kaffi og með því
úr fallegu boxunum þínum. Það er
svo margt sem minnir mig á þig, þó
svo að ekki hafi mikið farið fyrir þér.
Bara koddaverið sem ég sef með er
verk eftir þig, bróderað með stafnum
mínum og blómamynstri og fallegri
blúndu. Allt sem þú gerðir eða snert-
ir var gert af þvílíkri vandvirkni að
fáir gætu hermt eftir. Ég hlakka svo
til að fá að nota brúðarsængurverið
sem þú heklaðir í milliverk bæði fyrir
mig og hana Margreti systur mína.
Ég veit að þú verður við hliðina á mér
á þeim stóra degi er ég játast manni
mínum frammi fyrir Guði.
Elsku amma mín, mér líður eins og
ég geti á ný talað við þig, og ég veit að
þú heyrir í mér og okkur hinum sem
sakna þín sárt. En við vitum að núna
líður þér vel og þú vakir yfir okkur.
Ég skal passa hann afa fyrir þig og
knúsa hann og kyssa líka fyrir þig,
því ég veit að þér þótti svo notalegt
að fá smá knús. Takk fyrir allt sem
þú hefur gefið okkur, þína hlýju og
öll verkin þín sem þú skilur eftir þig.
Þau eru fjársjóður sem eiga eftir að
fylgja okkur alla tíð. Og vonandi á ég
eftir að geta fetað í þín fótspor og
skilið eftir mig svona falleg verk sem
lifa áfram.
Mig langar til að kveðja þig, þó að
það nísti mig inn í hjarta, með bæn-
inni sem þú kenndir okkur öllum.
Vertu, Guð faðir, faðir minn,
í frelsarans Jesú nafni,
hönd þín leiði mig út og inn,
svo allri synd ég hafni.
(Hallgrímur Pétursson.)
Einnig langar mig að þakka öllu
því fólki sem hugsaði af alúð og kær-
leik um þig í þínum veikindum á
Hjúkrunarheimilinu Eir.
Þín
Kristjana (Kittý).
MARGRÉT J.
BJÖRNSDÓTTIR
✝ Jóhanna Guðna-dóttir fæddist í
Hlíð í Hrunamanna-
hreppi 1. júní 1925.
Hún lést á hjúkrun-
arheimilinu Skjóli
24. júlí síðastliðinn.
Foreldrar hennar
voru hjónin Kristín
Jónsdóttir, f. á Dynj-
anda í Arnarfirði 2.
apríl 1892, d. í
Reykjavík 3. júní
1988, og Guðni Jóns-
son, f. í Auðsholti í
Biskupstungum 20.
apríl 1895, d. í Reykjavík 7. nóv-
ember 1982. Systkini Jóhönnu eru:
Sigurjón, f. 7. nóvember 1917, Jón,
f. 31. október 1920, Davíð Brynj-
ólfur, f. 14. desember 1922, d. 30.
mars 2003, Guðbergur, f. 5. mars
ur, f. 20. desember 1967. Dóttir
þeirra Íris Birna, f. 28. apríl 2002.
2) Björg, f. 21. nóvember 1945, fað-
ir Sveinbjörn Sveinbjörnsson pró-
fastur í Hruna, f. 9. desember 1916,
d. 22. nóvember 1996. Björg var
gift Jóni Kristjánssyni, f. 22. sept-
ember 1943. Þau skildu. Börn
þeirra eru: a) Kristján Valur, f. 8.
nóvember 1970, kvæntur Erlu Ósk-
arsdóttur, f. 29. október 1971. b)
Steinvör, f. 12. mars 1976, í sambúð
með Finni Inga Einarssyni, f. 3.
október 1973. Dóttir þeirra Ylfa
Björg, f. 25. mars 1998. Eiginmað-
ur Bjargar er Þórhallur Valgarð
Aðalsteinsson, f. 9. janúar 1947.
Börn hans af fyrra hjónabandi eru
Margrét, f. 17. janúar 1964, Elín, f.
6. maí 1967, og Ríkarður, f. 7. jan-
úar 1973.
Minningarathöfn um Jóhönnu
verður í Bústaðakirkju í dag og
hefst hún klukkan 13.
Útför Jóhönnu verður gerð frá
Höfðakapellu á Akureyri mánu-
daginn 8. ágúst og hefst athöfnin
klukkan 11.
1924, Guðmundur, f.
24. janúar 1931, og
Guðrún, f. 24. janúar
1931.
Hinn 5. júlí 1958
giftist Jóhanna
Garðari Hvitfeld Jó-
hannessyni bónda, f.
19. júlí 1924, d. 2.
október 1992. Sonur
þeirra f. 1. október
1959, d. 2. október
1959. Fyrir átti Jó-
hanna tvær dætur,
þær eru: 1) Lilja, f. 28.
mars 1943, faðir Ólaf-
ur Hólmgeir Pálsson múrarameist-
ari í Reykjavík, f. 7. júlí 1926, d. 4.
janúar 2002. Lilja er gift Gunnari
Sigurðssyni, f. 12. apríl 1939. Son-
ur þeirra Gaukur, f. 29. mars 1964,
í sambúð með Helenu Kristinsdótt-
Mamma var fimmta barn foreldra
sinna sem áttu fjóra drengi fyrir, sá
yngsti þá ársgamall en sá elsti á átt-
unda ári. Litla telpan var áreiðanlega
velkomin þótt þessi sjö manna fjöl-
skylda þyrfti að deila baðstofunni,
eina íveruherberginu, með eldri hjón-
um sem nytjuðu hálfa jörðina á móti
Kristínu og Guðna. Réttu ári síðar, á
afmælisdegi mömmu, flutti fjölskyld-
an að Jaðri í sömu sveit og þar átti
mamma eftir að eiga heima næstu 30
árin.
Amma og afi sögðu mömmu hafa
verið afar bráðþroska og efnilega.
Hún var altalandi tveggja ára og skýr
eftir aldri en þegar hún var á þriðja
ári fékk hún kíghósta og upp úr hon-
um veiktist hún svo alvarlega að
henni var vart hugað líf. Hún náði aft-
ur heilsu en veikindin skildu eftir
spor.
Mamma ólst upp við sveitastörf og
þau voru henni að skapi. Hún hafði
gaman af hestum og var ekki há í loft-
inu þegar farið var senda hana lang-
an veg til að leita hrossa sem gengu
laus á heiðum. Skepnur og útivera
voru hennar líf og yndi. Á yngri árum
fékkst hún dálítið við hannyrðir og
hún hafði yndi af söng. Hún var heið-
arleg, orðheldin og þagmælsk um það
sem henni var trúað fyrir.
Vorið 1956 fluttist mamma að Nesi
í Saurbæjarhreppi í Eyjafirði. Þar
bjó Garðar H. Jóhannesson með
móður sinni, Margréti, sem farin var
að reskjast. Þau Garðar gengu í
hjónaband tveim árum síðar og
bjuggu í Nesi í um aldarfjórðung.
Þegar Margrét gerðist ellimóð hjúkr-
aði mamma henni heima meðan kost-
ur var. Í Nesi voru jafnan krakkar til
snúninga á sumrin, aðallega strákar.
Ófáir unglingar vörðu sumrum í Nesi
og margir þeirra mynduðu varanleg
tengsl við Garðar og mömmu.
Eyjafjörður er þéttbýl og búsæld-
arleg sveit. Á þeim árum sem
mamma og Garðar bjuggu þar var
blómlegt bú á hverjum bæ, mikil
mjólkurframleiðsla en einnig sauð-
fjárrækt. Félagslíf var gott í sveitinni
og gestkvæmt í Nesi. Oft var glatt á
hjalla því Eyfirðingar kunnu að
leggja frá sér amboðin í amstri hvers-
dagsins og gera sér dagamun. Þetta
voru hamingjurík ár í lífi mömmu.
Eftir að Garðar og mamma hættu
búskap bjuggu þau í nokkur ár í
Reykjavík en fluttust svo til Akureyr-
ar þar sem þau áttu heimili þar til
Garðar lést eftir erfið veikindi. Eftir
það bjó mamma í Reykjavík. Hún
vann aðallega við umönnun aldraðra
bæði fyrir sunnan og norðan. Sam-
skipti okkar mömmu voru mjög náin
eftir að hún flutti suður og ég er
þakklát fyrir þau ár sem við áttum
saman. Það er þroskandi að fá tæki-
færi til að endurnýja samband við
foreldra sína á fullorðinsárum, átta
sig á því hvernig líf móður og dóttur
tengist og vinna sig út úr þeim smá-
munum sem oft skyggja á það sem
mestu máli skiptir, en það er kærleik-
urinn.
Síðustu æviár sín dvaldi mamma á
hjúkrunarheimilinu Skjóli í Reykja-
vík. Ekki er hægt að hugsa sér betra
hlutskipti þeim sem heilsu sinnar
vegna er háður stöðugri hjúkrun og
umönnun en að fá að vera á þeim
stað. Starfsfólkið hefði vart getað
sýnt henni meiri nærgætni og um-
hyggjusemi þótt þar færi þeirra eigin
ættingi og mamma fann öryggi og
skjól í faðmi þeirra. Starfsmenn á
Skjóli höfðu sérstaklega á orði
hversu jákvæð hún væri og hve góða
kímnigáfu hún hefði. Gott viðmót
samferðafólks laðar fram það besta í
hverjum manni.
Ég minnist móður minnar með
kærleika í huga og bið Guð að varð-
veita hana.
Lilja.
Jóhanna móðursystir mín bjó fyrir
norðan og ég þekkti hana ekkert þeg-
ar ég fór þangað fyrst í sveit, þá 7 ára
gamall. Kynni okkar áttu þó eftir að
verða náin því ég var þar ásamt
Guðna bróður mínum á hverju sumri
til 15 ára aldurs. Það var mikið til-
hlökkunarefni að komast í sveitina á
vorin. Jóhanna og Garðar bjuggu
myndarlegu búi að Nesi í Saurbæj-
arhrepp sem er í framanverðri Eyja-
fjarðarsveit. Mikið var að gera á
sumrin og allir tóku þátt í vinnunni.
Frá fyrsta sumri áttum við okkar
ákveðnu verkefni. Alltaf var þó séð til
þess að við ofgerðum okkur ekki í
vinnu, fengjum nægan frítíma og
svefn og vel að borða. Jóhanna
frænka var góð kona og vildi öðrum
vel. Sveitavistin var ekki alltaf dans á
rósum. Við vorum fjarri foreldrum og
stálpaðir vinnumenn neyttu stundum
aflsmunar gegn yngri mönnum á
bænum.
Á erfiðum stundum var gott að
halla sér að Jóhönnu frænku. Oft var
slegið á létta strengi og mörg voru
uppátækin. Minnisstæðir eru
skemmtilegir sunnudagsbíltúrar eða
þegar við smíðuðum kassabíl og ók-
um með Jóhönnu frænku í hringi
kringum bæinn. Henni þótti það hin
mesta skemmtun og rifjaði oft upp
síðar á góðum stundum. Eftir að Jó-
hanna og Garðar brugðu búi bjuggu
þau lengst af á Akureyri. Oft heim-
sóttum við þau norður og fengum æv-
inlega höfðinglegar móttökur. Börnin
okkar nutu virðingar þeirra hjóna
sem væru þau þeirra eigin. Mér og
fjölskyldu minni var það mikill heiður
að í fyrsta og eina skiptið sem Jó-
hanna fór út fyrir landsteinana var
hún að koma í heimsókn til okkar
þegar við bjuggum í Hollandi. Þá var
hún um sjötugt. Jóhanna þjáðist af
parkinsonsveiki í mörg ár. Á áttræð-
isafmælinu hennar var hún orðin svo
langt leidd af sjúkdómnum að hún
gat lítil samskipti haft við annað fólk.
Þó var auðséð á henni að hún vissi
hvað var að gerast og að henni líkaði
vel að hafa ættingja og vini hjá sér
þennan dag. Ég kveð Jóhönnu
frænku með söknuði en jafnframt
miklu þakklæti. Gott er að trúa því að
nú er hún komin á betri stað. Megi
hún hvíla í friði.
Snorri Ingimarsson.
JÓHANNA
GUÐNADÓTTIR