Morgunblaðið - 02.11.2005, Blaðsíða 1
STOFNAÐ 1913 297. TBL. 93. ÁRG. MIÐVIKUDAGUR 2. NÓVEMBER 2005 PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS mbl.is
Guðjón Rudolf
með þjóðsöng
Hann er búinn að finna húfuna sína
og semur allan daginn | 50
Úr verinu | Slægingarþjónusta komin á Hofsós Steinbítur í ofn-
inn Grindavík með mestan aflakvóta Íþróttir | Meistaradeildin
Pálmi Rafn og Valur Fannar til Vals Kostic tekur við 21 árs liðinu
Úr verinu og Íþróttir í dag
ásamt Möltubúum og Svisslend-
ingum. Allar fá þessar þrjár
þjóðir 8 stig af 10 í rannsókn
Veenhoven. Íslendingar koma
fast á hæla granna okkar með 7,8
stig. Sé aðeins litið til Norður-
landanna koma Svíar næst á eftir
okkur með 7,6 stig, Finnar með
7,5 stig og lestina reka Norðmenn
með aðeins 7,4 stig.
Löndin sem samkvæmt rann-
sókn Veenhoven eru lægst á ham-
ingjustuðlinum eru Tanzanía með
3,2 stig, Zimbabwe með 3,3 stig,
Moldavía með 3,5 stig, Úkraína
með 3,6 stig og Armenía með 3,7
stig.
ÍSLENDINGAR eru ein ham-
ingjusamasta þjóð í heimi sam-
kvæmt könnun Ruut Veenhoven,
prófessors í félagsvísindum við
Erasmusháskólann í Rotterdam,
er nefnist World Database of
Happiness, en hún hefur rann-
sakað hamingju níutíu þjóða
heims og birt niðurstöður sínar
þar um árlega sl. 20 ár. Þetta
kemur fram í frétt sem birtist í
norska dagblaðinu Aftenposten í
gær.
Samkvæmt rannsókn Veenhov-
en eru Danir hamingjusamastir
allra Norðurlandabúa og ham-
ingjusamasta þjóð í heiminum
Danir hamingjusamastir í heimi,
Íslendingar fylgja fast á eftir
Morgunblaðið/Ásdís
Danir og Íslendingar eru hamingjusamastir af Norðurlandabúum.
SMÁHÝSI,
sem breski
arkitektinn
Richard
Horden hefur
hannað, hafa
vakið mikla
athygli og
hafa nú verið tekin í notkun til reynslu hjá
háskólayfirvöldum í München í Þýska-
landi. Þá hafa bresk yfirvöld einnig sýnt
þeim mikinn áhuga.
Í húsunum, sem eru 2,74 m á breidd,
lengd og hæð, aðeins 7,6 fermetrar, eru
samt tvö svefnherbergi, setustofa, eldhús-
aðstaða og bað og það síðastnefnda raunar
einnig inngangurinn. Setustofan er einnig
svefnherbergi, með tvíbreitt rúm, sem
fellt er upp að vegg, og skúffuplássið er
undir stólunum. Ef rúmið er fellt að
veggnum og stólarnir settir til hliðar geta
þrjár eða fjórar manneskjur sem hægast
tekið nokkur dansspor á gólfinu að því er
sagði á fréttavef BBC, breska ríkis-
útvarpsins.
Nokkurt þorp þessara smáhýsa er nú
risið við háskólann í München en þar eru
nemendur 90.000 en íbúðir á vegum skól-
ans aðeins 10.000.
Réttnefnd
smáhýsi
Berlín. AP, AFP. | Talsmenn atvinnulífsins í
Þýskalandi skoruðu í gær á stjórnmálamenn
að koma saman ríkisstjórn í landinu svo unnt
væri að takast á við brýn úrlausnarefni í
efnahagsmálunum. Lýstu þeir mikilli
óánægju með óvissuna og í sumum fjölmiðl-
um var spurt hvort stjórnmálamennirnir
væru ekki með öllum mjalla.
Þótt liðinn sé hálfur annar mánuður frá
þingkosningunum í Þýskalandi virðist enn
nokkuð í land með að stóru flokkarnir, kristi-
legir demókratar og jafnaðarmenn, gangi frá
myndun nýrrar stjórnar.
Síðustu daga hafa innanflokksátök meðal
jafnaðarmanna sett svip á stjórnarmyndun-
arviðræðurnar og vegna þeirra ákvað Franz
Müntefering, formaður jafnaðarmanna, í
fyrradag að setjast ekki í stjórn. Í gær var þó
haft eftir frammámanni í flokknum, að hann
ætlaði að taka þátt í henni en talsmaður
flokksins sagði, að það væri ekki alveg víst.
Stoiber ekki með
Ekki minnkaði óvissan í gær þegar Ed-
mund Stoiber, leiðtogi Kristilega sósíalsam-
bandsins í Bæjaralandi, bróðurflokks kristi-
legra demókrata, ákvað að verða ekki
efnahagsráðherra í væntanlegri stjórn eins
og fyrirhugað var. Hefur hann lagt til, að
Michael Glos taki við embættinu.
Stoiber sagði ástæðuna fyrir ákvörðun
sinni vera þá, að stjórnmálaástandið hefði
breyst, jafnaðarmenn væru ekki jafn út-
reiknanlegir og áður.
Þjóðverjar
að missa
þolinmæði
Stjórnarmyndun
dregst og menn ým-
ist á leið inn eða út
Óvissa | 16
ÞORGERÐUR Katrín Gunnars-
dóttir, menntamálaráðherra, opnaði
formlega Emblu, nýja leitarvél sem
skilur íslensku, í gær. Sagðist Þor-
gerður sjá fyrir sér að hún ætti eft-
ir að nota leitarvélina mikið og
„embla á netinu“ eins og hún orðaði
það.
Embla er samstarfsverkefni
mbl.is, Spurl ehf og Orðabókar Há-
skólans en vélin er vistuð á mbl.is.
Embla leitar á íslenskum vef-
svæðum sem nú eru í kringum átta
milljónir síðna, ásamt því að leita
samhliða í Gagnasafni og Mynda-
safni Morgunblaðsins.
Embla byggist á verkefninu
Beygingarlýsing íslensks nútíma-
máls sem unnið var af Orðabók Há-
skólans fyrir styrk úr Tungu-
tæknisjóði sem menntamálaráðu-
neytið setti á laggirnar 1999.
Ætlar að
„embla á
netinu“
Ný leitarvél | 4
Morgunblaðið/Sverrir
Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir
menntamálaráðherra opnar Emblu.
„JÖKULLINN hefur tekið mikl-
um breytingum á aðeins fáeinum
árum,“ segir Benedikt Bragason
leiðsögumaður, sem oftsinnis legg-
ur leið sína á Mýrdalsjökul vinnu
sinnar vegna, en hann rekur vél-
sleðaferðir undir merkjum Arcan-
um auk þess sem hann annast
tækjabúnað Raunvísindastofnunar
Háskóla Íslands sem ætlað er að
fylgjast með hreyfingum fjallsins í
því skyni að hægt sé að átta sig á
því hvenær næst gjósi.
Aðspurður segir Benedikt jökul-
inn hafa tekið breytingum allhratt.
„Mýrdalsjökull er að minnka rétt
eins og aðrir jöklar. Við sjáum
mjög mikla breytingu á landslaginu
hér, vissar jökultungur sem hafa
staðið vel frammi undanfarin ár eru
á hraðri leið til baka,“ segir Bene-
dikt. Spurður hvort jökullinn verði
fyrir vikið hættulegri yfirferðar
svarar Benedikt því játandi, enda
mun fleiri sprungur á nýjum svæð-
um í jöklinum. „Á öðrum svæðum
hefur hop jökulsins hins vegar þau
áhrif að sprungumyndunin hægir á
sér þegar skriður minnka úr jökl-
inum. Þannig að sumir staðir eru
allt í einu orðnir greiðfærir sem
okkur datt ekki í hug að fara á áður.
Það má segja að jökullinn sé farinn
að leyfa okkur að fara á staði sem
hann leyfði ekki áður.“
Sem dæmi um síbreytileika jök-
ulsins má nefna hina ýmsu íshella
sem myndast reglulega og hverfa
síðan aftur innan nokkurs tíma.
Meðal þess er íshellirinn sem ljós-
myndari Morgunblaðsins náði að
fanga á filmu þegar hann var á ferð
á jöklinum í gær. Að sögn Bene-
dikts er venjan að slíkir hellar
standi í eitt til tvö ár og má gera ráð
fyrir að þessi hellir standi eitthvað
fram á næsta ár. „Íshellirinn verð-
ur til við það þegar jökullinn skríð-
ur fram og keyrir, eins og í þessu
tilviki, á stóran klett, sem þrýstir
jöklinum upp. Í þessu tilfelli hefur
hann myndað stóran boga sem
vindurinn hefur náð að leika sér um
og brætt þarna upp ágætis helli.“
Mýrdalsjökull tekur
hröðum breytingum
Morgunblaðið/RAX
Fjöldi íshella er í Mýrdalsjökli. Þessi varð til þegar jökullinn skreið fram og rakst á stóran klett sem þrýsti
jöklinum upp. Í kjölfarið hefur vindurinn síðan náð að leika um jökulinn og holað heilmikinn helli.
Eftir Silju Björk Huldudóttur
silja@mbl.is
„Við sjáum mjög mikla breytingu á landslaginu“