Morgunblaðið - 02.11.2005, Blaðsíða 17

MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 2. NÓVEMBER 2005 17
ERLENT
Berlín. AFP. | Mikil óvissa ríkti í gær
um viðræður stóru flokkanna í
Þýskalandi um myndun samsteypu-
stjórnar eftir að Franz Müntefering,
formaður Jafnaðarmannaflokksins,
lýsti því yfir að hann hygðist láta af
formennsku vegna valdabaráttu inn-
an flokksins.
Þegar Müntefering skýrði frá
þessari ákvörðun kvaðst hann efast
um að hann tæki sæti í stjórninni.
Kurt Beck, forsætisráðherra sam-
bandslandsins Rheinland-Pfalz,
sagði þó í gær að Müntefering væri
tilbúinn að taka við embætti vara-
kanslara og vinnumálaráðherra eins
og gert var ráð fyrir en stæði við
ákvörðunina um að láta af for-
mennsku. Talsmaður flokksins, Lars
Kühn, sagði hins vegar að Müntefer-
ing hefði ekki tekið endanlega
ákvörðun í málinu. Hann tæki ekki
sæti í stjórninni nema „rétt skilyrði“
yrðu sköpuð, meðal annars að flokk-
ur hans styddi stjórnina og hlutverk
hans í henni.
Afsögn Münteferings varð til þess
að Edmund Stoiber, leiðtogi systur-
flokks kristilegra demókrata í Bæj-
aralandi, ákvað að taka ekki við emb-
ætti efnahagsráðherra.
Ákvarðanir Münteferings og
Stoibers voru álitnar reiðarslag fyrir
Angelu Merkel, væntanlegan kansl-
ara og leiðtoga kristilegra demó-
krata, þar sem talið hafði verið að
þeir yrðu máttarstólpar stjórnarinn-
ar. Þingmenn úr röðum kristilegra
demókrata létu í ljós efasemdir um
að stóru flokkarnir gætu myndað
samsteypustjórn án Stoibers og
Münteferings og nokkrir stjórnmála-
skýrendur spáðu því að efnt yrði til
nýrra kosninga snemma á næsta ári.
Müntefering ákvað að láta af for-
mennsku eftir að Andrea Nahles,
sem fer fyrir vinstrivæng Jafnaðar-
mannaflokksins, sigraði í atkvæða-
greiðslu í stjórn flokksins um hver
ætti að verða framkvæmdastjóri
hans. Mikill ágreiningur hefur verið í
flokknum um þá ákvörðun Gerhards
Schröders, fráfarandi kanslara, að
knýja fram breytingar á velferðar-
kerfinu og sigur Nahles benti til þess
að flokkurinn væri að færast til
vinstri. Nahles sagði í gær að til
greina kæmi að hún drægi framboð
sitt til baka á landsfundi flokksins
eftir hálfan mánuð þegar nýr fram-
kvæmdastjóri verður kjörinn.
„Hefur flokkurinn misst vitið?“
Müntefering hafði farið fögrum
orðum um Merkel og samstarfið við
hana í stjórnarmyndunarviðræðun-
um en það varð til þess að þingmenn
á vinstrivæng Jafnaðarmannaflokks-
ins óttuðust að hann myndi fallast á
of miklar tilslakanir. Vikublaðið Der
Spiegel sagði í forystugrein á Netinu
að erfitt yrði fyrir Jafnaðarmanna-
flokkinn að ná sér á strik án Schröd-
ers og Münteferings. „Flokkurinn er
með kanslara sem er að kveðja og
formann sem hefur verið vængstýfð-
ur í miðjum stjórnarmyndunarvið-
ræðum – jafnvel Græningjar hefðu
ekki leyft sér slíkt pólitískt fúsk þeg-
ar þeir voru villtastir. Stjórnmála-
menn í Berlín eru agndofa frammi
fyrir rústunum og spyrja: Hvers
vegna? Hefur flokkurinn misst vit-
ið?“
Dagblaðið Bild tók í sama streng
og sagði að stóru flokkarnir hefðu
ekki enn áttað sig á úrslitum kosn-
inganna 18. september þegar hvorug
meginfylkinganna fékk meirihluta á
þinginu. „Eruð þið stjórnmálamenn
að ganga af göflunum?“ spurði blaðið
í forsíðufyrirsögn.
Mikil óvissa um myndun
samsteypustjórnar í Berlín
Washington. AFP. | George W.
Bush, forseti Bandaríkjanna,
bað í gær þing landsins um fjár-
veitingu að andvirði 7,1 millj-
arðs dollara, sem samsvarar
430 milljörðum króna, til að
auka viðbúnaðinn vegna hugs-
anlegs flensufaraldurs í heim-
inum, til að mynda vegna hugs-
anlegrar útbreiðslu mann-
skæðs afbrigðis fuglaflensu-
veirunnar.
„Sem stendur er enginn
flensufaraldur í Bandaríkjun-
um eða heiminum,“ sagði Bush.
„En ef við bíðum þar til farald-
ur hefst verður of seint að hefja
viðbúnað og manntjónið gæti
orðið mikið ef við bregðumst
ekki við núna.“
Peningana á meðal annars að
nota til að þróa bóluefni og
kaupa lyf.
Boðar
flensu-
varnir
Addis Ababa. AFP. | Minnst sex
manns týndu lífi og 29 særðust þeg-
ar lögregla í Mercato-hverfi í Addis
Ababa, höfuðborg Eþíópíu, hóf skot-
hríð á hóp stjórnarandstæðinga í
gær. Enn ríkir mikil spenna í land-
inu vegna þingkosninga í maí en
stjórnarliðar í Lýðræðis- og bylting-
arfylkingu eþíópísku þjóðarinnar
(EPRDF) eru sakaðir um að hafa
haldið völdum með kosningasvindli.
Óeinkennisklæddir öryggisverðir
handtóku í gær Berhanu Nega, sem
er varaformaður stærsta stjórnar-
andstöðuflokksins þar í landi,
Bandalags einingar og lýðræðis
(CUD), á götu í Addis Ababa. Verð-
irnir eru sagðir hafa slegið hann í
andlitið með skotvopnum sínum
þegar þeir handtóku hann. Formað-
ur flokksins, Hailu Shawel, var
sömuleiðis handtekinn heima hjá
sér.
Meles Zenawi, forsætisráðherra
Eþíópíu, hefur áður sakað Berhanu
um landráð. Meles hefur auk þess
sakað stjórnarandstöðuna um ýmis
alvarleg afbrot fyrir kosningarnar í
maí sl. Hefur ríkisstjórnin íhugað að
fara með málið fyrir dómstóla.
Lögregla við neyðarmóttöku
meinaði í gær fréttamanni AFP að
sjá lík hinna látnu á sjúkrahúsi sem
veitti særðum aðstoð. Læknar
sjúkrahússins staðfestu hins vegar
mannfallið. Mótmælendurnir í
Mercato köstuðu grjóti í lögreglu-
menn, reistu götuvígi og brenndu
hjólbarða. Lögreglumenn eru sagðir
hafa skotið af handahófi inn í mann-
þröngina.
Öflugt lið óeirðalögreglumanna
var í hverfinu í gær, að sögn sjón-
arvotta voru götur á svæðinu þaktar
glerbrotum eftir átökin. Berhan
Hailu, upplýsingamálaráðherra Eþ-
íópíu, varpaði skuldinni á CUD, sem
skipulagði mótmælin. Sagði hann
CUD reyna stöðugt að grafa undan
friði og stöðugleika í landinu.
Boða allsherjarverkfall
CUD fékk 109 af alls 547 sætum á
þingi landsins í maí ef marka má töl-
ur yfirvalda en hefur neitað að taka
þátt í þingstörfum í mótmælaskyni
við meint kosningasvindl stjórnar-
flokksins. Segja talsmenn CUD að
flokkurinn hafi í reynd hlotið meiri-
hluta á þingi. Nær 100 stjórnarand-
stæðingar hafa verið handteknir síð-
an í september, sakaðir um
ólöglegan vopnaburð. CUD fullyrti í
liðinni viku að um 20 flokksmenn,
þar á meðal þingmenn, hefðu sætt
barsmíðum af hálfu lögreglumanna
fyrir utan aðalstöðvar flokksins.
Talsmenn CUD hafa boðað til
fimm daga allsherjarverkfalls í
Eþíópíu síðar í mánuðinum og vilja
að almenningur neiti að kaupa vörur
frá fyrirtækjum í eigu ríkisins,
hunsi ríkisfjölmiðla og hafni öllu
samstarfi við fulltrúa lögreglu.
Fram að verkfallinu verður efnt til
umfangsminni aðgerða.
Blóðug átök í Addis Ababa
Reuters
Eþíópískar konur syrgja fallna stjórnarandstæðinga á sjúkrahúsi Svarta
ljónsins í Addis Ababa í gær. Sex féllu í átökum við óeirðalögreglu og tugir
manna særðust þegar lögreglan skaut á mannfjöldann.