Fréttablaðið - 25.10.2003, Blaðsíða 26

26 25. október 2003 LAUGARDAGUR
Nú, er þetta orðinn fréttamaturá heimsvísu?“ spyr Ólafur
Sigurðsson forviða. Hann er son-
ur Sigurðar Péturssonar sem bet-
ur er þekktur sem Ísmaðurinn óg-
urlegi. Ólafur er starfandi í Nuuk
en ekki hefur náðst í Sigurð Pét-
ursson. Hann var þá farinn til
hafs frá Kuummiit, heimabæ sín-
um á austurströnd Grænlands, og
vissi ekki til þess að heimspress-
an er á eftir honum og vill ná tali
af honum vegna fréttar um sögu-
legt hákarladráp hans.
Í samtali fyrr í vikunni vildi
Ísmaðurinn ekki gera mikið úr því
afreki sem Fréttablaðið hefur
greint frá, er hann óð út í blóðdrif-
inn sjóinn, náði taki á hákarli og
drap hann með hnífslagi. Sigurður
Ísmaður hafði þá verið að gera að
náhveli í fjörunni og var hákarl-
inn á sveimi þar við og ætlaði sér
bita af girnilegri bráð Ísmanns-
ins. „Þetta var bara aumingi og
var alveg máttvana eftir að ég
náði taki á sporðinum,“ segir
Sigurður um 300 kílóa hákarlinn.
Opinberun í Qaqortoq
En hver er hann þessi Sigurður
Pétursson Ísmaður sem sest hefur
að á þessum afskekkta stað? Hvað
fær mann til að snúa baki við há-
tæknisamfélagi Íslands og gerast
nánast frummaður á Grænlandi?
Sigurður er Vestfirðingur að
uppruna og starfaði árum saman
sem fengsæll og þekktur togara-
skipstjóri. Eitt árið kom hann til
dæmis með verðmætasta afla að
landi á togaranum Má SH. Svo er
það árið 1997, en þá var hann
starfandi við smábátaútgerð í
Ólafsvík, að hann fór í skemmti-
ferð til Grænlands á slóðir Stef-
áns Hrafns Magnússonar hrein-
dýrabónda. Ísmaðurinn vissi það
ekki þá, en teningunum var kas-
tað. Í bænum Qaqortoq varð hann
fyrir opinberun. Það fór vel á með
honum og heimamönnum og Sig-
urði leið líkt og hann væri einn
víkinganna sem bjuggu þarna
fyrr á öldum. Hann sagði við ís-
lenska förunauta sína, 15 manna
ferðamannahópi, að á Grænlandi
ætlaði hann að eiga heima fyrir
lífstíð. Það var hlegið að honum en
aðeins hálfum mánuði síðar var
Sigurður búinn að ganga frá sín-
um málum á Íslandi og var á leið
frá fjölskyldu og vinum til Græn-
lands - alfarinn. Hann seldi tvo
báta sem hann átti og sigldi til
Grænlands, þá á báti sem Stefán
Hrafn átti.
Útgerð í Kuummiit
Til að byrja með starfaði Sig-
urður á hreindýrabúi Stefáns
Hrafns en stefndi leynt og ljóst að
útgerð - grálúðuveiðum nánar til-
tekið. Hann keypti bát á Íslandi,
Stellu ÁR sem hafði skemmst í
bruna, gerði hann upp og endur-
skýrði Leif Eiríksson. Seinnipart
vetrar 1998 rakst hann á Gunnar
Braga Guðmundsson, forstjóra
Nuka A/S, fyrirtækis sem kaupir
mestallan fisk sem veiðist við
strendur Grænlands. Gunnar
Bragi greiddi götu Sigurðar, út-
vegaði honum hús í smáþorpinu
Kuummiit á austurströnd Græn-
lands og gekkst í það eftir nokkurt
bras að útvega honum tilskilin
leyfi til veiða. Ísmaðurinn er eini
maðurinn sem fengið hefur slík
leyfi til útgerðar en reglur kveða
á um að þau fáist ekki fyrr en eft-
ir þriggja ára fasta búsetu á
Grænlandi.
Eftir ævintýralega ferð, þar
sem Ísmaðurinn sigldi báti sínum,
ásamt syni sínum suður fyrir
Hvarf og norður eftir austur-
ströndinni - mikla háskaför - náði
hann landi á Kuummiit og hefur
verið þar síðan, í afar afskekktu
bæjarfélagi sem telur 400 íbúa og
skortir öll nútímaþægindi. Þar
stundar hann grálúðuveiðar, og
náhval veiðir Ísmaðurinn einnig
sem og eitt og annað sem til fellur.
Í bókinni „Seiður Grænlands“ eft-
ir Reyni Traustason segir svo:
„Koma okkar [...] vakti óskipta at-
hygli og allt starfslið frystihúss-
ins mætti á bryggjuna auk nokk-
urra þorpsbúa. Í plássinu var al-
talað að ég væri á leiðinni fyrir
Hvarf og norður. Margir urðu
hissa þegar Leifur Eiríksson birt-
ist og ég skynjaði mikla virðingu
þorpsbúa. Ég var í þeirra huga
maðurinn sem kom út úr ísnum“.
Og af þessu sökum er Sigurður
nefndur Ísmaðurinn.
Hinn íslenski sirkus
Eftir að Ísmaðurinn fluttist til
Grænlands skildi hann við konu
sína eftir rúmlega 20 ára hjóna-
band og þrjú börn. Eitt barn átti
Sigurður Pétur fyrir hjónaband. Á
Grænlandi hefur Sigurður tekið
saman við grænlenska konu og
unir hag sínum vel, í slarksömu
lífi og harðdrægu, alls ólíku því
sem hér þekkist. Í Seið Græn-
lands má lesa þetta, sem ef til vill
útskýrir að nokkru hvers vegna
Ísmaðurinn umturnaði lífi sínu
með þessum hætti, en Sigurður
telur sig hugsanlega hafa fæðst
öldinni of seint. Hugsanlega hefði
hann unað sér vel í íslensku þorpi
fortíðarinnar: „Ísland bíður ekki
upp á neitt nema stress. Þar eru
allir alltaf að fara eitthvert eða
koma einhvers staðar frá án þess
að maður sjái beinlínis tilganginn.
Bílaumferðin er yfirþyrmandi og
annar hver maður blaðrar í far-
síma. Kæfandi eftirlit er með öllu
og þjóðfélagið í heild er að
springa úr streitu. Mér leiðist
þetta og get ekki hugsað mér að
verða aftur hluti þessa sirkuss.
Því er Grænland sá kostur sem ég
hef valið og þar ætla ég að vera.“
jakob@frettabladid.is
Koma okkar vakti
óskipta athygli og
allt starfslið frystihússins
mætti á bryggjuna auk
nokkurra þorpsbúa. Í pláss-
inu var altalað að ég væri á
leiðinni fyrir Hvarf og norð-
ur. Margir urðu hissa þegar
Leifur Eiríksson birtist og
ég skynjaði mikla virðingu
þorpsbúa. Ég var í þeirra
huga maðurinn sem kom út
úr ísnum.
,,
SIGURÐUR „ÍSMAÐUR“ PÉTURSSON
Hér stendur hann í fjörunni við Kangerslussuaq og gerir að náhveli miklu sem hann hafði veitt. Atgangurinn litaði sjóinn blóði og hákarl sem átti leið hjá veitti því eftirtekt. Hann kom
sveimandi að ströndinni en hefði betur sleppt því. Ísmaðurinn óð út í sjóinn og greip um sporð hákarlsins og drap hann svo.
M
YN
D
/
FR
EY
R
Sigurður Pétursson skipstjóri varð fyrir opinberun þegar hann heimsótti
Grænland fyrir sex árum. Hann fullyrti að þarna ætlaði hann að eiga heima
fyrir lífstíð. Hann stóð við orð sín og lifir nú ævintýralegu lífi á Grænlandi.
Heimspressan er nú á höttunum eftir honum eftir að hann drap 300 kílóa há-
karl með berum höndum.
Ísmaðurinn ógurlegi
ratar í heimspressuna
ÍSMAÐURINN MEÐ NÁHVELI
Eftir háskalega för á plastbáti sínum suður fyrir Hvarf og norður eftir austurströndinni í gegn-
um háskalegan hafísinn sögðu þorpsbúar Kuummiit hann manninn sem kom úr ísnum.
SIGURÐUR PÉTURSSON
Sneri baki við nútímalegum lífsháttum á Íslandi, sem hann segir stressaða og mannfjandsamlega, og stundar nú útgerð frá þorpi á
Grænlandi. Slíkt líf segir hann eiga ólíkt betur við sig.