Tíminn - 19.03.1972, Blaðsíða 6
6
TÍMINN
Sunnudagur 18. marz 1972.
Þessa dagana ber frumvarp
rikisstjórnarinnar til laga um
tekjustofna sveitarfélaga hátt
yfir önnur mál.
Af hálfu stjórnarandstöðu er
flest fundið þvi til foráttu, og er
það raunar til sönnunar að frum-
varpið falli vel að hag alþýðu
manna.
Aberandi rangfærslur hafa
verið hafðar i frammi um skatta-
byrði þeirra kvenna giftra, er
starfa utan heimilis, en sann-
leikurinn er sá, að hagur þeirra er
i engu skertur með hinu nýja
frumvarpi.
önnur rangfærsla er sú að með
hinum nýju lögum verði skattar
almennt hærri. Rétt er hinsvegar
að með hinum nýju lögum (eða
lagafrumvarpi) verða skattar af
miðlungstekjum lægri en sam
kvæmt gömlu löginum.
Vegna hækkandi meðaltekna
munu hinsvegar flestir þurfa að
greiða hærri skatta nú, en þá ber
þess sérstaklega að gæta, að ef
fylgt hefði verið gömlu lögunum
heföu skattar almennt orðið hærri
á flesta launþega. Viðurkennt er
af rikisstjórninni að frumvarp
þetta kunni að breytast nokkuð i
meðförum Alþingis og er
vonandi, að ekki sé um að ræða
eingöngu fögur orð. Með þessu
hefi ég i huga 23. grein fumvarps-
ins, eða þann hluta þeirrar
greinar, er hljóðar svo: ,,Nú
vinnur einstaklingur eða hjón,
annað hvort eða bæöi, eöa ófjár-
ráða börn þessara aðila, viö eigin
atvinnurekstur eða sjálfstæða
starfscmi, og skal þá skattstofn,
sem brúttótekjur þar af, aldrei
Kristinn Snæland:
Ofarlega á
ákveðinn lægri I heild en ætla
máy. að laun þessara aðila,
miðað við vinnuframlag þeirra,
hefði orðið, ef þaeir hefðu unnið
starfið I þágu annars aðila.”
Þessi grein eða greinarhluti mun
ætlaður skattstjórum eða niður-
jöfnunarnefndum til að áætla tek-
jur á þá sjálfstæða atvinnu-
rekendur, er hafa eöa gefa upp
grunsamlega lágar tekjur.
Með þessu er skattlagningar-
aðila gefin heimild, án sönnunar-
skyldu, til þess að hækka upp tek-
jur aðila viö sjálfstæöan atvinnu-
rekstur, án þess að fyrir liggi
nokkuð annað en að uppgefnar
tekjur hans eru lægri en tekjur
launþega i sömu atvinnugrein.
Margir smáatvinnurekendur
hafa af eigin raun kynnzt, vægast
sagt, vafasömum vinnubrögðum
skattlagningaraðila samkvæmt,
eða i skjóli, gallaös skattakerfis.
Algeng aðferð skattlagningar-
aðila við gamla kerfið var, að
krefja smáatvinnurekendur (ekki
bókhaldskyldir) um nákvæma
sundurliðun á einhverju smá-
atriði i rekstri þeirra. Vegna þess
að þessir atvinnurekendur voru
ekki bókhaldsskyldir voru þeir oft
Kristinn Snæland.
ófærir um að gefa umbeðnar upp-
lýsingar.
1 skjóli þess að umræddir aðilar
gátu ekki svarað útsmognum
spurningum skattlagninga-aðila,
var siðan bætt verulegri upphæð
við uppgefnar brúttótekjur
þeirra.
Þessi umræddi hluti 23. greinar
er til þess gerður að leiða i lög
1300 KG LYFTIGETA A BEIZLI
100;: OHAÐ VÖKVAKERFI
LAS A MISMUNADRIF
8 HRAÐA SAMHÆFÐUR
GÍRKASSI
ranglæti, sem jafnvel er enn
verra en fyrrgreind klækjabrögð
skattlagningar-aðila.
Skynsamlegast væri að þessi
hluti greinarinnar yrði felldur
niður, en þar sem ráðherra er
veitt heimild til þess i lok
greinarinnar, að gefa út reglu-
gerð um framkvæmd hennar, er
hugsanlegt að vitur ráðherra eyði
áhrifum umrædds hlutar greinar-
innar með reglugerðarákvæðum.
Fleiri atriði þarfnast endur-
skoðunar, svo sem a. liður 27.
greinar, en þar er vitanlega
óraunhæft að miða við ákveðna
fjárhæð (eða þvi skyldi ekki
gjaldandi eiga sama rétt, ef út-
svar hans er 31 þúsund kr.? Og
hvaða upphæð verður sambærileg
við 30 þús. kr. árið 1975?)
Ætla mætti að pólitiskt virkir
menn væru farnir að skilja, að
óraunhaéft er að slá föstum krónu-
tölum inní islenzk lög.
Þrátt fyrir framangreinda
galla er hið nýja frumvarp að
flestu til góðs, og að lokinni með-
ferð Alþingis má vænta þess að
um verulega gott frumvarp verði
að ræða, eða lög.
Kostir staðgreiðslukerfis skatta
eru þó svo miklir (sérstaklega i
sliku happdrættisþjóðfélagi sem
hið islenzka er) að harma ber að
eigi skuli slikt kerfi tekið upp i
sambandi við þessar breytingar,
en vonandi verður þetta ekki til
þess að seinka þvi máli.
Listamannalaun
tlthlutun þeirra, eða öllu
heldur þáttur i sjónvarpi um
úthlutmina, hefur vakið mikla
athygli og umræður.
Þrjú atriði voru sérstaklega
athygli verð, eða val þátttakenda,
— orð Guðm. Jónssonar, — og
viðhorf listamanna til upphæðar
launa.
Fyrsta atriðið var — gróf fjar-
vera þeirra aðila er kosta
veizluna eða neytenda, ef svo má
orða það. Umræður um lista-
mannalaun er alls ekki einkamál
úthlutunarnefndar og listamanna
— og þessvegna kannski sjón-
varpað.
Mjög jákvæðar skoðanir, er
fram komu hjá Guðmundi Jón-
ssyni um „List um landið”, er
hlotið hafa eindæma góðar undir-
tektir.
Loks er sú furðulega fyrirlitning,
er listamenn höfðu á 45 — 90
þúsund krónum, þótt undan-
tekningar væru til þarna. Lista-
mönnum til fróðleiks má nefna,
að verkamaður i vinnu hjá Einari
rika (fiskvinnu), sem samkvæmt
siðasta hluta eigin ævisögu er
mikill baráttumaður hárra launa
fyrir verkalýðinn, getur staðið i
ströngustu vinnu fyrir 102 kr. og
50aura á timann. Vikulaun verða
þá 4100.00 á viku fyrir dagvinnu.
Sparneytinn listamaður ætti þvi
að geta lifað i 10 vikur á lægsta
listamannastyrk og einhverju
getur góður listamaður afrekað á
10 vikum.
Til þessa að gera nú aðeins
Framhald á bls. 19
STEREO
segulband á
13,700 kr
merkið,sem menn treysta
FORD er lausnin viljir þú fá góðan traktor á sanngjömu verði.
FORD hefur einnig fleiri stærðarflokka en nokkur annar og full-
komnasta tækniútbúnað.sem völ er á. Kraftmiklar vélar tryggja lágan
viöha Idskostnað og hátt endursöluverð.
Þeir sem kaupa FORD taktor í ár njóta forréttinda.
ÞAÐ BEZTA ER ALLTAF ÓDÝRAST.
PANTIÐ FORD TRAKTOR FYRIR 20.MARZ
SÍMINN ER
81500
TRAKTORAR
ÞORHF
REYKJAVÍK SKÓLAVÖRDUSTÍG 25
Verzlunin GELLIR selur v-þýzkar úrvalsvörur
frá ITT SCHAUP-L0RENZ. Kynnist tæknilega
fullkominni framleiöslu. Ferðaviðtæki, segul-
bönd, STEREO-hljómtæki og sjónvörp.
Það borgar sig að kaupa það vandaða.
Veitum heiðruðum viðskiptavinum okkar full-
komna varahluta- og viðgerðaþjónustu._
Verzlunin T
GELLIR I
Garðastræti 11 sími 20080