Fréttablaðið - 06.03.2004, Blaðsíða 15

Áundanförnum mánuðum hafaákveðnir aðilar hér á landi ítrek-
að haldið þeirri fullyrðingu á lofti að
samningurinn um Evrópska efna-
hagssvlðið (EES) hafi veikst og standi
höllum fæti. Hann þurfi því að upp-
færa svo hann sé í takti við þær
breytingar sem hafi orðið á Evrópu-
sambandinu síðan hann var upphaf-
lega gerður fyrir rúmum áratug síð-
an. Hins vegar fylgir þessum fullyrð-
ingum aldrei nein útskýring á því í
hverju þessi meintu veikindi samn-
ingsins felist. Ítrekað hefur verið
óskað eftir svörum við því hvað hafi
veikst við samninginn, við þá aðila
sem þessu halda fram, en án alls ár-
angurs.
Flest bendir til þess að hér sé
einfaldlega um að ræða ómálefna-
lega aðför að EES-samningnum í
því augnamiði að telja fólki trú um
að hann sé orðinn, eða að verða,
gagnslaus og því sé ekkert annað að
gera en að fara lengra inn í gildruna
og gerast aðilar að Evrópusamband-
inu. Á sínum tíma börðust helstu
Evrópusambandssinnar á Íslandi
fyrir því að EES-samingurinn yrði
samþykktur, en nú er hann orðinn
hindrun að þeirra mati fyrir því að
geta talið þjóðina á það að framselja
sjálfstæði sitt til Brussel. Þá
þvertóku þeir fyrir það að EES-
samningurinn væri fullveldisskerð-
andi, en nú hamra þeir á því að við
verðum að ganga í Evrópusamband-
ið til þess að endurheimta það full-
veldi sem framselt var til Brussel
við undirritun samningsins. M.ö.o.
segja þeir að þjóðin muni endur-
heimta það fullveldi með því að
afsala sér enn meira fullveldi með
aðild að sambandinu – hvernig sem
þeir fá það nú til að ganga upp.
Rétt er að geta þess að lokum að
persónulega er ég ekki hrifinn af
ýmsu varðandi EES-samninginn þó
annað sé vissulega góðra gjalda vert.
Ég er t.a.m. engan veginn sáttur við
það framsal á fullveldi sem í honum
felst. Engu að síður tel ég samninginn
langtum betra hlutskipti en aðild að
Evrópusambandinu sem fæli í sér að
Umræðan
HJÖRTUR J. GUÐMUNDSSON
■ sagnfræðinemi skrifar um
EES-samninginn.
15LAUGARDAGUR 6. mars 2004
Landsvirkjun hefur sett á stofn sjó› til styrktar nemendum á fram-
haldsstigi háskólanáms (meistara- og doktorsnám) sem eru a› vinna
a› lokaverkefnum sínum og ver›a styrkir veittir úr sjó›num árlega.
Ákve›i› hefur veri› a› verja samtals 3 milljónum króna í námsstyrki á
flessu ári og ver›ur fyrstu styrkjunum úthluta› í maí næstkomandi.
Hver styrkur ver›ur a› lágmarki 400 flúsund krónur.
Markmi› me› námsstyrkjunum er a› efla menntun og hvetja til
rannsókna á hinum margvíslegu svi›um sem tengjast starfsemi
Landsvirkjunar. Umsækjendur eru sérstaklega hvattir til a› kynna sér
hina fjölbreyttu starfsemi Landsvirkjunar á vefsí›u fyrirtækisins.
Styrkjunum er ætla› a› standa undir hluta af kostna›i vi› lokaverkefni
sem hafi› er e›a mun hefjast á flessu ári. Umsækjendur flurfa a› leggja
fram l‡singu á verkefninu, me›mæli lei›beinanda og rökstu›ning fyrir
flví a› verkefni› tengist starfsemi Landsvirkjunar.
Umsóknum ásamt fylgigögnum skal skila á skrifstofu Landsvirkjunar,
Háaleitisbraut 68, 103 Reykjavík, merktum:
„NÁMSSTYRKIR LANDSVIRKJUNAR 2004“.
Umsóknarey›ublö› og nánari uppl‡singar um styrkveitinguna og starf-
semi Landsvirkjunar er a› finna á vefsí›u Landsvirkjunar, www.lv.is.
Einnig veitir Ólöf Nordal upplýsingar í síma 515 9000 og olof@lv.is.
Umsóknarfrestur er til 5. apríl 2004.
Öllum umsóknum ver›ur svara› og fari› me› flær sem trúna›armál.
Styrkir til nema
á framhaldsstigi
háskólanáms
Landsvirkjun er í hópi stærstu fyrir-
tækja landsins. Tilgangur fyrirtækisins
er a› stunda starfsemi á orkusvi›i
ásamt annarri vi›skipta- og fjármála-
starfsemi. Hjá Landsvirkjun starfa um
330 starfsmenn me› mjög fjölbreytta
menntun.
Forgangsverkefni fyrirtækisins eru
m.a. a› taka flátt í fyrirhugu›um breyt-
ingum á skipulagi orkumála til a›
tryggja stö›u Landsvirkjunar á orku-
marka›i og efla gæ›a- og umhverfis-
stjórnun. Mikil áhersla er lög› á nú-
tíma mannau›sstjórnun me› áherslu á
flekkingarstjórnun, fjölskylduvænt
starfsumhverfi, jafnrétti og tækifæri til
starfsflróunar.
L a n d s v i r k j u n a u g l ‡ s i r e f t i r u m s ó k n u m u m s t y r k i v e g n a m e i s t a r a - e › a d o k t o r s v e r k e f n a
RAFMAGN Á ÍSLANDI 1904–2004
N
O
N
N
I
O
G
M
A
N
N
I
I Y
D
D
A
•
0
1
4
1
4
•
s
ia
.i
s
Öxulveldi gegn RÚV
Með öxulveldum á ég við Frétta-blaðið, DV og Norðurljós sem
ekki bara hafa sameinast undir
merkjum nýrra eigenda, heldur
einnig í því sameiginlega markmiði
að knésetja RÚV á einn eða annan
hátt. Þessi afstaða birtist lands-
mönnum í ýmsum myndum á þess-
um miðlum.
RÚV og málefni þess eru tekin til
gagngerrar umfjöllunar nánast á
degi hverjum á einhverjum þessara
miðla. Þessa dagana hefur Stöð 2
mikið fjallað um hlutverk RÚV og
gjarnan kallað til einhverja til að tala
með eða móti. Oftast verður Mörður
Árnason fyrir valinu til að halda
fram málstað RÚV sem er æði
skondið. Flestir sem til þessara mála
þekkja vita að Mörður hefur verið
andstæðingur núverandi rekstrar-
fyrirkomulags RÚV árum saman.
Vill til dæmis að RÚV hverfi eða hafi
takmarkaðan aðgang að auglýsinga-
og kostunartekjum!
Fyrir hverja er RÚV?
Annað sem ber hátt í umræðunni
þessa dagana er gagnrýni á kaup
RÚV á innlendu dagskrárefni. Virð-
ist sem ákveðinn hópur telji að RÚV
beri að sýna svo til eingöngu inn-
lenda dagskrárgerð. Ég spyr, fyrir
hverja er RÚV? Er það ekki fyrir
fólkið í landinu? Ber þá ekki að vera
með fjölbreytta dagskrá sem höfðar
til flestra í landinu, sambland af
fréttum, menningar-, fræðslu-, íþrót-
ta- og afþreyingarefni. Ég óttast
mjög stöðuna þegar upp er kominn
fjölmiðlarisi sem er búinn að festa
sig í sessi á íslenskum markaði með
öllum þeim hættum sem því fylgja.
Mig langar til að benda á nokkra at-
hyglisverða punkta í því samhengi
sem birtust í grein í Morgunblaðinu
fyrir nokkru. Þar skrifar ungur mað-
ur í fjölmiðlanámi í Ástralíu um
stöðu einkarekinna fjölmiðlarisa.
„Fjölmiðlakóngurinn Robert
Murdoch hefur orðið uppvís að því
að styðja stjórnmálamenn, einkum
ef þeir hafa reynst tilbúnir að rýmka
starfsskilyrði fyrirtækja hans.
Menningarlega hafa Murdoch og
James Packer, sem er ráðandi á sjón-
varpsmarkaði, mikil áhrif með því
að hampa afþreyingarefni sem þeir
framleiða, á kostnað annars efnis. Þá
hefur alríkisþingmaðurinn Peter
Andren, fyrrum sjónvarpsfrétta-
maður í Sydney, sagt að Packer hafi
áhrif á fréttaflutning fréttastofa
sinna. Þá eru fjölmiðlar Murdochs
og Packers þekktir fyrir allt annað
en menningarlegan metnað og vand-
aða rannsóknarblaðamennsku sem
mikið til hvílir á herðum ríkisreknu
sjónvarpsstöðvanna ABC og SBS.“
Lýkur þessi ungi maður síðan
grein sinni á þann veg að með til-
komu fjölmiðlarisa á Íslandi hafi
skapast skilyrði fyrir sams konar
misnotkun á fjölmiðlum og vart hef-
ur orðið í Ástralíu. Hann telur jafn-
framt að í krafti stöðu sinnar geti
slíkur risi auðveldlega haft mikil
áhrif á neyslumynstur og tísku, svo
eitthvað sé nefnt.
Þrýstingur á ráðamenn
Ég er sjálfur þeirrar skoðunar að
áróður öxulveldanna sé ekki tilkom-
inn af umhyggju fyrir þjóðinni held-
ur eingöngu til þess að eiga auð-
veldara með að ná til sín tekjum
Ríkisútvarpsins. Með umfjöllun
sinni reyna þessir fjölmiðlar jafn-
framt með ýmsum hætti að setja
þrýsting á ráðamenn, og jafnframt
að búa til andstöðu við RÚV í sam-
félaginu. Ég vona að menn láti ekki
áróður þeirra slá ryki í augu sín um
raunverulegan tilgang þessarar
áróðursherferðar. ■
Hvernig hefur EES-
samningurinn veikst?
farið væri úr öskunni í eldinn. T.a.m.
fjallar EES-samningurinn aðeins um
mjög afmarkað svið þjóðfélagsins
ólíkt Evrópusambandsaðild sem
myndi þýða meira eða minna yfirráð
sambandsins yfir öllum sviðum ís-
lenzks þjóðlífs. Enn fremur er hægt
að segja EES-samningnum upp ef
ástæða þykir til, en eins og staðan er
í dag er ekki einu sinni gert ráð fyr-
ir því að ríki geti sagt sig úr Evrópu-
sambandinu. ■
Umræðan
LÁRUS GUÐMUNDSSON
■ auglýsingastjóri RÚV skrifar um
áróður fjölmiðla.