Fréttablaðið - 20.06.2004, Blaðsíða 25

SUNNUDAGUR 20. júní 2004 17
Fyrir fjórum árum þóttu þeir púkalegir sem létu sjá sig í t-bol með íslenskri áletrun eða mynd úr íslenskri náttúru. Slíkt var aðeins fyrir
túrista og lúðulaka. Í þessu hafa orðið pólskipti, því í dag ber götutískan þess merki að þjóðerniskennd er Íslendingum í blóð borin og sjá
má feita lunda, íslenskar rollur, skjaldarmerkið og sjálfan forsætisráðherra á brjóstum landsmanna.
Með forsetann og
sviðakjamma á bringunni
Það eru ekki ýkja mörg ár síðan óhugs-
andi þótti fyrir Íslending með vott af
sómatilfinningu að klæðast íslenskum
bol með þjóðernistákni á borð við lunda,
hval eða Geysi á bringunni, svo ekki sé
talað um íslenska hljómsveitaboli, nema
viðkomandi væri þá gallharður aðdáandi
Sykurmolanna eða Bjarkar. Nei, það eru
ekki nema tæp fjögur ár síðan íslenskir
bolir þóttu púkalegur túristafatnaður og
síst boðlegur fyrir þá ofursvölu víkinga,
Íslendinga. Það var ekki fyrr en hið
framsýna tískupar Gunni og Kolla í
verslunum GK hófu útflutning á fatalínu
sinni í útlöndum að þau vildu auðkenna
sig frá tískuhönnuðum heimsins með því
að koma Íslandi, farsælda Fróni, á fram-
færi með einum eða öðrum hætti. Á
þeim tíma fór að verða æ viðurkenndara
að klæðast bolum undir jakkaföt og
fannst Kollu og Gunna viðeigandi að sér-
prenta íslensk skilaboð á boli GK-línunn-
ar, ásamt því sem þau máluðu íslenska
þjóðsönginn á veggi verslana sinna og
útbjuggu auglýsingar þar sem íslenski
fáninn, lifrarpylsa, sviðakjammi og
sauðagærur voru í aðalhlutverkum. Í
fatalínunni leit fyrstur dagsins ljós bol-
ur með íslenska skjaldarmerkinu og olli
talsverðu fjaðrafoki, því lögum sam-
kvæmt mátti hreint ekki nota íslenska
skjaldarmerkið né íslenska fánann á
fatnað sem ætlun var að selja og hafa
gróða af. Þau Gunni og Kolla höfðu
reyndar sýnt þá fyrirhyggju að fá
teiknarann Gunnar Karlsson til að hanna
sitt eigið íslenska skjaldarmerki, þar
sem í stað nautsins var komin íturvaxin
kona, svo ekki var hægt að fárast meira
í því, þótt lögreglan hafi gert skurk í því
að þjóðsöngurinn fyki af veggjum GK.
Fleiri íslenskir bolir voru fáanlegir, með
áletrunum á borð við „Akrafjall og
Skarðsheiðin“, „Breiðholt“ og fimm
arma stjörnu með áprentuðu neitunar-
valdi forseta Íslands, sem vitaskuld fær
mikla eftirspurn í hita og leik íslensks
þjóðlífs í dag. Reyndar eru bolir þeirra
GK-hjóna ekki lengur á slám búðanna,
en fáanlegir baka til og hægt að eignast
án mikils tilstands.
Það er skemmst frá því að segja að
hinir þjóðlegu bolir GK ýttu af stað snjó-
bolta sem sífellt hleður utan á sig. Brátt
fór fína fólkið á Íslandi að klæðast bol-
um sem gáfu frá sér óvéfengjanleg ein-
kenni þjóðernisstolts og sjá mátti fræga
fólkið í útlöndum íklætt íslenska skjald-
armerkinu á bústnum börmum. Aukinn
áhuga landsmanna á íslenskum bolum í
stað bandarískra háskólabola má svo
hiklaust skrifa á þann veruleika að Ís-
land var komið á kortið sem svöl heims-
borg í fallegasta landi í heimi, með til-
stuðlan Bjarkar og fleiri kúlborgara. Nú
má fá boli með íslenska skjaldarmerkinu
í Hagkaup og Rammagerðinni, sem og
frjósama flóru íslenskra ádeilu-, þjóð-
ernis-, húmors- og hljómsveitabola í
þeim sjóðheitu bolaverslunum Dogma,
Ósóma, Oní og Nonnabúð. Úrvalið er
endalaust og mýmargir hönnuðir kepp-
ast við að koma skilaboðum sínum og list
á framfæri. Og vitaskuld í þökk þessara
stoltu eyjarskeggja sem vilja að heimur-
inn viti hvaðan þeir koma og fyrir hvað
þeir standa.
thordis@frettabladid.is
UPPHAFIÐ Á ÍSLENSKU ÞJÓÐERNISBOLUNUM
Bolirnir frá GK. íslenska skjaldarmerkið, Breiðholtið, neit-
unarvald forsetans og Akrafjall og Skarðsheiðin.
FETAÐ Í FÓTSPOR GK
Rammagerðin hefur í áratugi
boðið upp á íslenska túrista-
boli, en nú koma Íslendingarnir
inn og kaupa íslenska skjaldar-
merkið til eigin nota. Afdráttar-
laust val þar innan um lunda,
hvali og Geysi.
VINSÆLAST Í
NONNABÚÐ
Listamaðurinn Jón Sæ-
mundur Auðarson hefur
slegið í gegn með bol-
um sem skreyttir eru
minningum frá íslenskri
æsku og aðdáun á ís-
lensku landi og þjóðar-
einkennum.
HÚMOR OG ÁDEILA Í ÓSÓMA
Nýjasta bolabúðin í bænum er
Ósóma á Laugavegi í eigu Þórdísar
Claessen og Gunnlaugs Grétarsson-
ar. Þar má finna heita hljómsveita-
boli, íslenskan húmor og
þjóðfélagslega ádeilu.
Löggubolurinn er
langvinsælastur.
ROKK OG RÓL Í DOGMA
Dogma er fyrsta eiginlega bolabúðin
í Reykjavík, en þar segja menn boli
vera fyrir alla þá sem vilja ekki ganga
um naktir. Mínusbolurinn umdeildi,
forseti og forsætisráðherra lýðveldis-
ins á einni mynd og svo íslenska
skjaldarmerkið hans Fjölnis tattú.
ROLLUR OG FEMÍNISTAR HJÁ ONÍ
Femínistabolir rjúka út í kringum nítjánda
júní, og svo eru stillimynd RÚV og íslenski
sauðurinn vinsæl á íslenskar bringur.