Tíminn - 16.09.1973, Síða 1

IGNIS
FRYSTIKISTUR
RAFIÐJAN SIMI: 19294
Hálfnað
sparnaður
skapar
verðmæti
Samvinnubankinn

Jarðskjálftarnir:
FJÖLDI FÓLKS FLÚÐI
HEIAAILI SÍN UAA NÓTT
Mikið tjón í Krýsuvík
— Laugavegurinn gekk í bylgjum
Allharðir jarðskjálftar urðu á
Suðvesturlandi aðfaranótt
laugardags. Snarpasti kippur-
inn kom laust fyrir tvö og
mældist 5,3 stig. Fjöldi fólks
hringdi til lögregiunnar i
Reykavik, Hafnarfirði
Kópavogi, Keflavik, Selfossi
og Akranesi til þess að spyrja
hverju þetta sætti, og
allmargir munu hafa flúið úr
húsum og látið fyrirberast i
bílum sinum, einkum þeir,
sem búa i háhýsum.
Jarðskjálftinn átti upptök
sin sunnan undir Núpshlið, tiu
kilómetra austnorðaustur af
Grindavik.
Kippirnir voru allmargir og
komu með stuttu millibili alla
nóttina. Snarpasti kippurinn
varð klukkan 1,46 og mældist
5,3stigá Richterkvarða. Hinn
næstharðasti kom kl ' 2,22
og mældist 4,9 stig.
Kippir jafnharðir og þessi
munu koma að meðaltali á
tveggja ára fresti.
Norðan úr Hrútafirði
austur í Vík
Skjálftans ^varð vart viða
um land samkvæmt upplýs-
ingum, sem Timinn fékk i
nótt. Á Hvolsvelli hrukku
menn upp af værum blundi
og vart varð titrings allt aust-
ur I Vik i Mýrdal og noröur i
Hrútafjörð.
Margir vöknuðu við vondan
daum og mikið var um
hringingar til lögreglu og
slökkviliðs. Allmargt fólk leit-
aði hælis i bilum sinum til þess
að vera við öllu búið. Einkum
bar á þvi, að fólk, sem býr i
háhýsum, yrði óttaslegið,
enda gætir jarðskjálíta mest i
slikum húsum og þá mest á

efstu hæðum húsanna, af þvi
að sveiflan, sem kemur á hús-
in við hnykkina, eykst eftir
þvi sem ofar dregur.
Töluvert var um það, að
gripir steyptust fram úr hill-
um og myndir féllu af veggj-
um og húsgögn færðust úr stað
og munu ófáir hafa vaknað við
það að rúmið þeirra kipptist
hastarlega til.
Ekki er kunnugt um að tjón
hafi orðið af völdum jarð-
skjálftans annars staðar en i
Krýsuv., en þar urðu allmikl-
arskemmdir. Svo harðir voru
kippirnir, þar ,að bændur
töldu -táðlegast að konur og
börn yfirgæfu bæinn, og var
haft samband við lögregluna i
Hafnarfirði, sem sótti fólkið.
Upptök jarðskjálftans voru
ekki fjarri Krýsuvik, enda lék
þar allt á reiðiskjálfi og grjót
hrundi úr hliðum.
A Akranesi leitaði fimm
manna fjölskylda úr fjögurra
hæða blokk á náðir lögregl-
unnar og fékk að hafast við á
lögreglustöðinni i nótt.
Fólk sem var á ferli á
Laugavegi i Reykjavik i nótt,
sagði fréttamanni Timans, að
greinilega hafi mátt sjá, að
gatan gekk i bylgjum undir
fótum þess, þegar hörðustu
kippirnir riðu yfir.
Glamur í háhýsunum
Þar sem jarðskjálftakippa
gætir mjög i háhýsum, hringd-
um við i frú Ljótunni
Bjarnadóttur, sem býr á 10.
hæð i Sólheimum 27.
— Jú, þetta skalf anzi
mikið. Rennihurðirnar fyrir
fataskápunum i svefnherberg-
inu ollu talsverðum hávaða,
en þær runnu þó ekki til. Það
hrundi heldur ekkert úr hill-
um, en við vöknuðum öll og
fundum seinni stóra kippinn
klukkan 2.22.
Fyrri kippurinn fannst okk-
ur ekki mjög haröur, en hann
stóð svo lengi. Við höfum
fundið hér mun sneggri kippi
fyrir nokkrum árum, og þá
hreyfðust hlutir hjá okkur. Ég
held, að vægir kippir fari
fram hjá okkur eins og öðrum,
ságði Ljótunn.
Miklar skemmdir i
Krýsuvik
Um klukkan hálf ellefu i
gærmorgun náðum við tali af
Asgeiri Sölvasyni í Krýsuvik.
Þá voru þar enn jarðhræring-
ar og Asgeir stóð á skjálfandi
jörðinni viðað tala i simann.
— Hér hefur orðið tjón, sem
við áætlun ekki undir 100
þúsundum króna, sagði hann.
—Við erum með gróðrarstöð
hérna og ræktum tómata.
Um 200 rúður brotnuðu i
gróðurhúsunum og 800-900 kiló
af tómötum hrundi af plönt-
unum. Nú höfum við fengið
hingað niu sjálfboðaliða til að
hjálpa okkur að bjarga þessu
upp. Sem betur fer er hægt að
nota megnið af tómötunum.
Inni i húsinu fór allt af stað,
sem lauslegt var og sitt af
hverju brotnaði. Sprungur
komu i veggi hússins og þetta
er allt hálf ógnvekjandi. Við
erum mest hrædd um, að það
fari/ að hrynja úr fjallinu
hérna fyrir ofan.
Asgeir sagði, aö fólk i
Krýsuvik hefði verið að festa
blundinn, þegar ósköpin byrj-
uðu. — Þaö greip okkur skelf-
Framhald á 2. siðu.
Fúkalyf gætu
orðið útflutn-
ingsvara
VERÐMÆTl lyfja er geysimikið,
ef miðað er við magn. Af þessu
leiðir, að litlu máli skiplir hvar i
veröldiimi lyfjaverksmiðjur eru
staðsettar. Lyfjaframleiðsla gæti
þess vegna orðið mikil út-
flutningsatvinnugrein á tslandi,
ef rétt væri á málum haldið, og
þannig væri enn einni stoð rennt
undir efnahag okkar.
Reynir Eyjólfsson, lic. pharm.,
hefur vakið máls á þvi, að hér-
lendis mætti koma upp lyfja-
iðnaði, þar sem framleidd yrðu
fúkalyf til útflutnings.
Timinn hafði tal af Reyni og
spurði hann um þelta mál.
— Þaö er vel trúlegt, að hér
mætti koma upp lyfjaiðnaði til út-
flutnings, sagði Reynir. Sennilega
væri ekki ráðlegt að ráðast i fjöl-
þætta efnaframleiðslu, heldur
væri rétt, að við sérhæfðum okkur
á einhverju ákveðnu sviði, og þá
tel ég, að framleiðsla fúkalyfja
væri sérstaklega hentugt við-
fangsefni. Orsakir þess eru
margvislegar, en mikilvægast er
þó, að eftirspurn eftir þessum
lyfjum er mjög mikil og mun
áreiðanlega aukast fremur en
minnka.
Það gildir nánast einu hvar i
heiminum lyfjaverksmiðjur eru
staðsettar, þvi að verðmæti fram-
leiðslunnar er svo mikið miðað
við magn hennar og fyrirferð, að
flutningskostnaður yrði sáralitill
og þess vegna væri hægt að flytja
afurðirnar út með flugvélum, án
þess að söluverð hækkaði svo að
nokkru næmi.
Nú á dögum er obbinn al' öllum
lyfjum búinn til á efnafræðilegan
hátt i efnaverksmiðjum, en af þvi
aö fúkalyf eru mjög flókin að
efnafræðilegri gerð, verður ekki
hægt að búa grunnfúkalyfin til á
hagkvæman hátt i rannsóknar-
stofum um fyrirsjáanlega fram-
tið.
Fúkalyfin eru unnin úr
sveppum. Sveppurinn býr til
grunnfúkaefnið og siðan taka
efnaverksmiðjur við og framleiða
afleidd efni. Mér þykir sennilegt,
að bezt væri að framleiða hér tvo
meginstofna fúkalyfja, þ.e. peni-
Framhald á bls. 39.
Minjagripur
frá
konungskomu
Þetta er lögulegasti gripur,
sem maöurinn heldur á, en
átti samt upphaflega heima
á heldur afviknum staö. Fýsi
menn aö vita meira, geta
þeir litiö á 40. hlaösföu.
Timamynd: Itóbert.
Sjálf Skeiðarárbrúin í burðarliðnum:
210 ellefu m langir steinstólp-
ar í undirstöðu 21 brúarstöpuls
—VIÐ erum komnir I návigi
við sjálfa Skeiöará, — þaö er
alveg rétt, sagöi Jónas Gísla-
son, yfirverkstjóri viö brúar-
smiðina á Skeiöarársandi. Viö
höfum reist búöir okkar hér
vestan Skeiöarár, svo sem
fimm hundruð metra frá
vestri brúarsporöinum, erum
búnir aö veita sjálfri ánni
austar á sandinn, og sjálf
brúargeröin er hafin.
Brúin á Skeiðará verður
905 metra löng — langlengsta
brú landsins, en áður en
brúargerð á Skeiðarársandi
hófst var brúin á Lagarfljóti
lengst, 301 metri. Fullyrða
má, að brúarsmiði og vega-
gerð á Skeiðarársandi verði
lokið á tilsettum tima næsta
sumar, ef ekkert óvænt ber að
höndum. Kannski ber það upp
á um svipað leyti og þjóðhátið-
in verður haldin, að akfært
verði orðið milli Fljótshverfis
og öræfa.
— Við erum búnir að reka
niður stólpa undir tiu
brúarstöpla og steypa sex
sökkla, sagði Jónas, en alls
verða stöplarnir undir brúnni
tuttugu og einn. Undir hvern
stÖDul fara tólf stólpar úr
steinsteypu, ellefu metra
langir, og þeir reknir á kaf I
sandinn. í ágústmánuði og
september hefur verið hér
gott veður, og nú er vatn i
Skeiðará farið aö sjatna eins
og gerist á haustin. I vetur
getum við farið allra okkar
ferða yfir hana.
Við sjálfa brúargeröina
vinna nú um fimmtiu manns,
hélt hann áfram, mestallt
vanir menn, þvi að skólapilt-
ar, sem hér voru og vissulega
ötulir, eru nú á förum eða
farnir.Jón Valmundsson,
verkstjóri úr Vik, sem var við
brúargerð á Hvitá við Hvitár-
vatn, kom nýlega með eitt-
hvað tiu menn, og svo á ég von
á Hauki Karlssyni, sem verið
hefur á Fjarðarheiði i sumar.
Þeir menn voru hér báðir i
fyrra. Vélakost höfum við góð-
an.
Tveir aðrir vinnuflokkar eru
svo hér. Austur frá er Þor-
steinn Jóhannsson i Svinafelli
aö ýta upp varnargöröum, og
svo er Eiður Sveinsson með
flokk vegavinnumanna að
bera ofan i veginn fyrir vestan
okkur. Hörgull hefur verið á
bindiefni i ofaniburðinn, en nú
hefur veriö sett upp mölunar-
stöð skammt frá Háöldukvisl
og aur, sem þar fannst, bland-
að saman við. Alls munu vera
eitthvaðsjötíu til áttatiu menn
á sandinum, þegar með eru
taldir þeir, sem Þorsteinn og
Eiður hafa á að skipa. En ég
geri ráö fyrir þvi, að við
gerum hlé á i svartasta
skammdeginu, liklega einn
eða tvo mánuði. Við höldum að
minnsta kosti ekki jólin á
Skeiðarársandi.
Hingað til hefur allt gengið
slysalaust og alls engin óhöpp |
orðið, nema hvað tveir menn ^
meiddust dálitið, er vinnupall- f>
ur fauk vestur á sandinum %
skammt frá Lómagnúpi, þar
sem mun vindsamara virðist
en austur frá. Annar þeirra
var þó orðinn jafngóður eftir
viku, en á hinum brákaðist
handleggur, svo að hann var
frá vinnu i mánaöartima.
Framhald á bls. 39.