Tíminn - 05.07.1974, Blaðsíða 2

2
Föstudagur 5. júlí 1974

Vatnsberinn: (20. jaa-18. febr.)
ÞaB er afskaplega óliklegt, að ráðleggingar, sem
reynt verður að troða upp á þig i dag, komi þér
að nokkru liði, svo aö þú skalt ekki vera að taka
tiHit til þeirra, þó að þær séu sjálfsagt vel meint-
ar.
Fiskarnir: (19. febr-20. marz)
Heldurðu, að það geti ekki verið, að starfið sé
oröið þér of vélrænt, — að vaninn hafi náð helzt
til sterkum tökum á þér? Þetta ættirðu að at-
huga og gera upp við þig, og það sérstaklega
núna, áöur en það er um seinan.
Hrúturinn. (21. marz-19. april)
Ef þú átt i einhvers konar fjármálasambandi við
aöra, þá ættir þú að veita fjármálunum sérstaka
athygli, og helzt að gera heildaryfirsýn yfir þau.
Það litur út fyrir einhverja atburði, sem snerta
þetta náið.
Nautið: (20. apriI-20. mai)
Þetta gæti orðið furðulegasti dagur. Aö minnsta
kosti litur út fyrir, að þú ættir að hafa nóg fyrir
stafni, þegar llða fer á kvöldið, og af þeim sök-
um, ættir þú að taka lífinu með ró framan af
degi.
Tviburamerkið: (21. mai-20. júni)
Þú skalt ekki hika við að beita kröftum þfnum i
dag. Þaðerheldur ekki vist, að þéi- veiti neitt af
þvi, og það eru einhverjir erfiðleikar framund-
an, sem þú skalt fara að búa þig undir að mæta.
Krabbinn: (21. júni-22. júli)
Þetta getur vissulega orðið góður dagur, en það
er undir ýmsu komið. Þú skalt ekki hugsa of
langt fram, né gefa þig á vald dagdraumum,
sem vikja raunveruleikanum til hliðar og slæva
gagnrýnina.
Ljónið: (23. júli-23. ágúst)
Þú skalt gæta þess að fara með gætni að öllu I
dag, ef ekki á að fara illa fyrir þér. Sérstaklega
verðuröu að gæta þin I ástamálunum I dag.
Fljótfærni I starfi gæti orðið til þess, að þú þyrft-
ir að vinna allt upp.
Jómfrúin: (23. ágúst-22. sept)
Faröu gætilega, ef þú lendir i fjölmenni i dag, —
eða i kvöld. Og fram eftir öllum degi skaltu gæta
þln I umferðinni. Sumir dagar eru öðrum dögum
hættulegri á ýmsum sviðum, og þá ber að fara
að öllu með gát.
Vogin: (23. sept-22. oktj
Þú mætir góðum vinum og hlýjum kveðjum
fram eftir öllum degi. Einhver einlægur vinur
gæti sýnt þér sérstaka vináttu. Þú geröir ekki
vitlaust i þvi að afla þér vitneskju um ýmislegt,
og jafnvel fara i ferðalög.
Sproðdrekinn: (23. okt.-21. nóv.)
Þetta er einkennilegur dagur, og þú skalt hafa
þaö hugfast, að ekki er allt sem sýnist. Það er
ýmislegt, sem þú þarft að athuga i dag, og að
minnsta kosti er vissara að flana ekki að neinu.
Bogmaðurinn: (22. nóv-21. des.)
Þú þarft aö skoöa vel hug þinn I dag, af þvi að þú
ert sannfærður um, að stolt þitt verði fyrir áfalli,
ef þú gerir ekki eitthvaö i ákveönu máli, en það
er afskaplega hætt við þvi, að svo sé i rauninni
ekki.
Steingeitin: (22. des.-19. janj.
Fjármálin þarftu að skipuleggja I dag, eins og
raunar öll þin störf, þvi að þá hefuröu ef til vill
möguleika á frii um helgina. Ef þú hefur stund
aflögu ættiröu aö huga að fjármálunum, þaö
veitir vlst ekki af.
AUSTUR-
FERÐIR
Um Grimsnes — Laugarvatn — Geysi —
Gullfoss
Um Selfoss — Skeiðaveg — Hreppa —
Gullfoss.
Um Selfoss — Skálholt — Gullfoss — Geysi.
Daglega frá BSÍ — Simi 2-23-00 — Ólafur’
Ketilsson.
___TÍMINN______________ Föstudagur 5. júli 1974
OPIÐ BRÉF TIL GÍSLA
MAGNÚSSONAR MÝRUM
Ég vil hér með heilsa þér og
spjalla við þig um hina mjög svo
fróðlegu historiu þina i blaðinu
Timinn 15. marz s.l. Hefur hún
allt ofanað miðju sinni nokkuð
sagnfræðilegt gildi — en þar fyrir
neðan og aftur undir lokin kveður
við þann boðskap, sem ég vildi
taka nokkuð til frekari
umþenkingar.
Eitthvað minnir mig um það,
að I vetur hafið þið óskað eftir
tveggja kilómetra landhelgi fyrir
netalagnir frá viðkomandi æðar-
varpi, það er enginn smáspotti,
eða til litils mælzt, eða það jafn-
vel liggur við, að þið vilduð eiga
allan sjóinn en svo tekur ekki
betra við en það, að krafan er, að
ekki megi leggja net i sjó á
grynnra vatni en á 10 faðma dýpi i
grunnenda miðað við fjörumál,
sem þýðir hér um slóðir sem næst
12 faðma dýpi, það yrði þvi lang-
róið hjá okkur hérna til að mega,
sem frjáls maður, leggja net-
stubba, til að fá sér rauðmaga i
soðið.
Til að greiða fyrir þessu smá-
viki ykkur til handa, setur þú allt
þitt traust á drenglund forsætis-
ráðherrans okkar, ólafs
Jóhannessonar, — að svo verði.
um hnútana búið fyrir 1. mai n.k.
— og slika réttarfarsaðstoð hlýtur
svo háttsettum manni að vera
innanhandar að veita ykkur til
verndar hinum „marghrjáðu”
blikum ykkar og kollum, og ekki
til mikils mæzt um liðveizluna.
Ég vil hins vegar vona það, þar
til annað ég reyna mætti, — að
forsætisráðherrann okkar sé
miklu skynsamari og meiri
persóna en það, að hann léti hafa
sig 1 það, — að standa að fram-
kvæmd þeirrar ódulbúnu ný-
lendukúgunar — sem óneitanlega
felst i þessari friðhelgisþvingun,
sem svo sannarlega speglar i öllu
sinu veldi þá gömlu hugsun, er
maöur þó hélt að væri ekki alltaf
jafn ný, hvað þá svona opinskátt
sett fram, að ef ég fæ mfnum
hagsmunum i höfn komið, — þá
skiptir ekki máli um hina.
Ég er búinn að vera i námunda
við eitthvert hið mesta æðarvarp
á ísl. frá þvi ég fæddist, og búinn
að stunda hrognkelsaveiðar frá
þvi fyrst ég man eftir mér, að
mér var lofað með i netin, sem
svo var kallað, og við vorum ekki
meir en svo farnir að lofta grá-
sleppunni, strákarnir, þegar við
vorum notaðir til að bera hana úr
bátnum uppá kambinn, og verka
hana þar. Og frameftir minum
unglingsárum, og reyndar leng-
ur, var hrognkelsaveiðin sá eini
bjargvættur heimilanna sem
treysta mátti á til matbjargar
hverju heimili sem við sjó bjó —
og einnig að dalamenn komu
netum i sjó hjá þeim sem næstir
voru. Þá var meira að segja
hveljan utan af grásleppunni
þvegin og hert, og sett i súr á
vetrum, og var þannig ágætur
matur, enda þá engu kastað, sem
ætilegt var. En æðarfugl I neti
sáum við aldrei.
Það er kannski að vonum nú, að
æðarvarpseigendur geri ekki ráð
fyrir að sá hörgull sé i búi nú á
dögum, að þörf sé á að fá sér i
soðið, rauðmagatitt, eða grá-
sleppuskrokk til að salta eða siga,
en það er nú þó svo, að mörgum
finnst þetta góður matur, já
hreinasta lostæti, en svo þykist ég
kunnugur hér með löndum
Djúpsins, að ekki yrðu mörg net
framá 12 faðma dýpi lögð hér um
slóöir og hræddur er ég um það,
að gömlu mönnunum hefði ekki
þótt fiskilegt fyrir hrognkelsa-
veiöar frammá þvi dýpi, þvi það
er vlðast hér langt undan.
En hvað þá um selalagnirnar?
Flestar netalagnir munu hér
vera á 3-5 faðma dýpi, en yfirleitt
á 3-4 faðma dýpinu, það yrði þvi
heilu svæðin hér sem ekki mætti
leggja net á — eftir þessari nýju
friðunarkenningu ykkar æðar-
varpseigenda — og það er einnig
sú staðreynd, sem flestir þekkja,
að hrognkelsaveiði er ekki um
allan sjó — heldur á takmörkuð-
um svæðum i þaragróðri um
hrygningartimann á grunnu
vatni, enda þótt einhvers staðar
sé lagt á 10-12 faðma dýpi, þar
sem svo hagar til, en hitt vist að
megnið af lögnum er á vikum.
vogum og með ströndum fram á
grunnu vatni, enda bezta veiðin
viða allt uppundir fjörumál. Það
er einnig vitað, að æðarfuglinn
kafar allra dýpst fugla á djúpu
vatni, og langt niðurfyrir 12-15
faðma, mér er þvi til efs, að
þessi 10 faðma dýptarmörk séu
nokkuð annað til að styðjast við,
en staðlausir stafir, órannsakaðir
á allan hátt.
Hér er engrar samvinnu leitaðtil
nokkurs landeiganda — aðeins
krafizt landhelgistilfærslu af
æðarvarpseigendum einum
saman, þeim, sem búa við stór-
hlunnindi framyfir alla aðra, sem
ég þó öfunda þá ekkert af, og þeir
mega að öllu eiga i friði, en svo
bezt, að þeir sjái aðra menn i friði
með þann rétt, sem þeim hefur
verið áskapaður og i heiðri
haldinn hefur verið siðan landið
byggðist, eða mega leggja sin net
þar sem allar götur tiðkazt hefur,
en að troða á þeim rétti, og fá
hann lögboðinn sér til handa I
hagsmunaskyni en þó að alger-
lega órannsökuðu máli, er langt
fyrir neðan virðingu þeirra sem
heiðri og drengskap vilja unna.
Þá er sá þatturinn ekki ómerk-
ur til athafna, sem að lög
gæzlunni snýr, þegar allir hrepp-
stjórar, og aðrir löggæzlumenn
eiga að mæla dýpið við hverja
einustu grásleppunetatrossu, sem
I sjó er lögð. Hvað haldið þið að
allur sá útbúnaður kostaði i
vélbátum, tilfæringufn og
mannskap, þvi alla daga gætu
menn fært netin sin uppá hið
friðhelga svæði. Liklega yrði
komin undir eitt af hinum nýjustu
orðmyndum og þá e.t.v. kölluð
kolluhelgin, og hver ætti svo að
borga allan þann kolluhelgis-
kostnað, nema samborgarinn —
rikið (lengi hægt að bæta á
Skjónu). Úti allt þetta „þorska-
strið” á svo að ota sjálfum for-
sætisráðherranum með sérstakri
bænarskrá æðarvarpseigenda^að
með hraðborði verði að lögvaldi
orðið fyrir 1. mai n.k. Sussu svei,
hér er til of mikils mælzt.
Nei, Gísli minn á Mýrum, ég
hefi aðeins séð þig sem hinn
gjörulegasta mann i ein tvö skipti
á ævinni. Ég hefði getað ályktað
að ef þú ættir 2 fiska — gæfirðu
meöbróður þinum annan, ef þú
héldir að hann þyrfti hans með —
en að þú gætir bendlað nafn þitt
við jafn óhugnanlegt drottinvald i
garð náunga þins — eins og felst i
þessum áformum ykkar, hefði ég
ekki trúað, enda sannast held ég
hér orð skessunnar: að hér ert þú
ekki einn I ráðum.
Þá segir þú, að það mætti segja
þér að tugþúsundir æðarfugla
farist i grásleppunet á hverju
vori. Hér er um þann einstaka
sleggjudóm að ræða, að furðu
gegnir. Það voru lika til þeir
æðarvarpseigendur, er blákalt
heldu þvi fram, að margir dræpu
æðarfugl af ásettu ráði, jafnvel þó
vitað væri, að þeir ekki ættu
byssu til. Þetta er einskonar
taugaörvinglan — getgátur um
staðlausa hluti. Það er ekki raun-
hæf fræðimennska, sem liggur
hér á bak við.
Nú skal ég ekkert um það
fullyrða hve mikið af æðarfulgi
ferst I hrognkelsanetum lands-
manna á ári hverju, og þaðan af
siður áætla það magn, sem svart-
bakur eða aðrir ránfuglar taka,
ég hygg, að um það séum við allir
jalntróðir, og við vitum ekkert
um það, ekki heldur vitum við,
hvað annað getur orðið þessum
fuglum af fjörtjóni, það er nærri
þvi jafnvel alveg óvist hvort
fuglinum hefur fækkað mikið eða
ekki, minnkandi varp, sem sumir
láta mikið af að sé, er engan
veginn fullvissa um það, að hon-
um hafi fækkað. Sumir segja
mér, að varpið hafi jafnvel aukizt
hjá sér. Og er ekki óliklegt, að þar
i séu margar samverkandi
aðstæður. Margar æðarvarps-
stöðvar eru komnar i eyði, og
umhirða viða allt önnur en oft á
tiðum áður var, og um tiundina á
þessari vöru veit enginn. En hver
svo sem ástæðan kynni að vera,
og þótt hún væri i allan máta
raunhæf, þá er hér siður en svo
veriö að rannsaka málin ofani
kjölinn, heldur slegið fram get-
gátum og fullyrðingum, sem ekk-
ert raungildi hafa. A þvi á að
byggja eitthvert hið óhugnanleg-
asta nýlendusjónarmið sem
nokkru sinni hefir verið slöngvað
fram fyrir þá — sem eins og
frjálsbornir menn, hafa borið sig
eftir þeirri björg — sem öllum
hefir heimil verið talin, og
fjöldinn megi bera skarðan hlut
fyrir örfáum hlunnindabændum,
sem margir hverjir hafa ekki
einu sinni getu til að hirða það
sem fyrir var. Mætti i þvi sam-
bandi benda á ótal staði, sem að-
eins er komið á part úr vorinu, til
að hirða það sem þá liggur fyrir
fótum þeirra, en margt þá fokið
úti veður og vind, rignt til ónytis,
og á margan annan hátt mis-
farizt. Allt þetta er á allt annan
hátt en sú nostursumhriða, sem
mér hefir verið tjáð af gömlum og
grónum eyjamönnum, að til
þyrfti, svo þessi hlunnindi nytu
sin. Og einkennilega kemur
manni það fyrir sjónir, að einmitt
hér I safjarðardjúpi, þar sem um
mikið æðarvarp er að ræða, að
einmitt hér skuli ekki bera á
þessu mikla æðarfugladrápi i
hrognkelsanetum manna, og hef-
ur þó viðar verið lagt net hér um
sjóinn.
Jæja, GIsli minn Vagnsson — ég
hefði viljað komast hjá þvi, að
standa i deilum við þig, og enda
þótt þetta sé til þin stilað, átt þú
þó ekki nema bróðurpartinn af
þvi. En maður verður stundum að
gera fleira en gott þykir, og enda
þótt ég af afspurn viti, að þú hefir
manna mest ræktað æðarvarp,
sem þvi nafni er hægt að kalla, er
ég hræddur um, að margur æðar-
varpseigandinn leggi ekki þar af
mörkum sömu alúðina. En það er
gömul saga, sem ég held að sé
ennþá ný, að þeir sem mikið
vilja afla, verði mikið á sig að
leggja, og flestum held ég sé það
ljúfara, að leggja sjálfur eitthvað
fram til ágætis sinum hag, en að
gera kröfur si og æ i náungans
rann.sér og sínum til velfarnaðar
og hagsældar.
En svo vil ég kveðja þig, og
óska þér allrar gæfu að á önnur
mið þið róa megið, en á þau mið
náungans, sem lengst af hafa
honum frjáls verið til þeirra
fanga, að fá sér i soðið
rauðmagakrili eða grásleppu-
skrokk og þá er metnaðarkenndin
ekki I öndvegi huga ykkar
dúntekjubænda, ef annars dauði
þarf að verða ykkar brauð.
Með kærri kveðju.
Jens í Kaldalóni.
-ROR
1/8" 3 1/16'
1/4" 5/16"
7/16" 1/2"
POSTSENDUM UAA ALLT LAND
4i
ARMÚLA 7 - SÍMI 84450