Tíminn - 08.05.1975, Blaðsíða 11

Fimmtudagur 8. mai 1975,
TÍMINN
11
ÞENNAN DAG fyrir réttum
þrjátiu árum lauk grimmúðug-
asta hildarleik, sem mannkynið
hafði háð fram að þeim tima.
Heimsstyrjöldinni, sem staðið
hafði siöan á haustdögum 1939
var að ljúka.
Við, sem vorum komin af
bamsaldri vorið 1945, munum
vel þessa eftirvæntingarfullu
daga. Blöðin okkar voru ekki öll
orðin dagblöð á þessumárum,
en þau voru lesin með áfergju,
og reynt var að hlusta á út-
varpsfréttir, hvenær sem þvi
varö við komið. Þegar maður
hitti mann á fömum vegi, var
byrjað að spyrja: Hvaö er nýj-
ast að frétta af striðinu? Eru
möndulveldin ekki alveg að gef-
ast upp? Ahuginn fór ekki i
manngreinarálit. Bændur við
voryrkjur, sjómenn á hafi úti,
verkamenn i landi, verzlunar-
fólk á skrifstofum og við búðar-
borð, — öllum brann sama
spumingin i huga og á vörum:
Hvenær fær mannkynið frið?
Hvenær lýkur þessum ósköp-
um?
Og svo kom friðurinn — loks-
ins. Þriðjudagurinn 8. mai 1945
mun seint liða þeim úr minni,
sem þá voru komnir á þann ald-
ur, að þeir gæfu atburðum um-
heimsins verulegan gaum.
Þann dag birti Timinn svohljóð-
andi fyrirsögn með stóru letri
yfir þvera forsiðu:
Styrjaldarlok i Evrópu i dag.
Og greinin, sem bar þessa yf-
irskrift hófst þannig:
„ídagkl. I31ýkur styjöldinni I
Evrópu. Stórveldin þrjú, Bret-
land, Bandafikin og Rússland
munu þá birta sameiginlega
yfirlýsingu um að Evrópustyrj-
öldinni sé lokið. Þessara miklu
gleðitiðinda mun siðan hátiö-
lega minnst i öllum þeim lönd-
um, sem hafa átt i styrjöld við
Þjóöverja, nema þar sem enn er
þýzkt lið og Bandamenn hafa
ekki að öllu leyti tekið við
stjórninni.”
Það er gaman að veita þvi at-
hygli nú, þrjáti'u árum siðar,
hvert hugur Islendinga beindist,
— með hvaða þjóðum samúð
okkar var rikust. Til hliðar við
aðalfréttina á forsiðu Timans 8.
mai, er stór mynd af Kristjáni
X. Danakonungi. Yfir myndinni
standa þessi fagnandi orð: Dan-
mörk frjáls, en neðan undir
myndinni er grein, þar sem
meðal annars er komizt svo að
orði:
„Siðan islenzka lýðveldið var
stofnað á siðastl. ári, hefir eng-
inn atburður vakið hér jafnmik-
inn fögnuð og frelsun Danmerk-
ur. Strax þegar fregnin um upp-
gjöf þýzka hersins f Danmörku
barst hingað að kvöldi 4. þ.m.,
voru fánar viða dregnir að hún,
og allan næsta dag blöktu fánar
á stöng viðs vegar i sveitum,
þorpum og kaupstöðum lands-
ins I tilefni af þessum atburði. A
margan annan hátt kom það
glöggt i ljós, hve sterkur er
bróðurhugur íslendinga til
dönsku þjóðarinnar.”
Siðar i greininni segir:
„Það eitt skyggði á fögnuð Is-
lendinga i þessu sambandi, að
enn höfðu ekki borizt fregnir um
frelsun hinnar norrænu þjóðar-
innar, Norðmanna, sem sætt
hefir sömu kjörum og Danir
undanfarin ár. Sá timi virðist þó
skammt undan, að Norðmenn
hljóti sömu laun hinnar fræki-
legu baráttu sinnar og Danir, og
þessar tvær þjóðir fái aftur að
skipa málum sinum, frjálsar og
óháðar. Það er einlæg ósk ís-
lendinga, að með þvi hefjist nýtt
timabil frelsis og framfara á
Norðurlöndum og aukið sam-
starf hinna norrænu þjóða. Til
Styrjaldarlok i Evrópu i dag
næstii ára
m 'Anm <«.
ISftiM>fUirtt4>)tdar 8, I. %.
u*tíf ***** itttfcV*!* 4ii *» 4*t»:
í>>**ní* »***tti**«'«»í**tttt*» »Éir»tiif>iá<iii s, I, *» «•*» «*
M. ******* Vor «i «» **&»*» *«<t*. i
i tn t tiiit, tttttit
iií-ttí ♦» ». «m *» :
tttVÍ *# «-» *ík*iw *iAr»l*kr« «»« )»**r:
ítrrtX i t MtAfOV* k*t»í»ííítt«-t*>». S*tl þttS Vttf*-
*-*«* tftk írtt*ftV***ff#att»» *« *»«»***** i
.»«* <fg MnmiiMitw v**#i «r»l.
— Sfewk 14 m,t(t ttjtt i ftt*#. fe* haffe *mtf tti t«»fe.
ttwtt, tt ***** »»# HttWtð *f«i» feS fetitt
fea.ttttSfeviM*>fc»í»* >i*-í « ittttSif asa* tttófe *ri«* öttsti <>« m
-- M <*f attfeSf *# m •«« ttíö. •*,-.• ;
*f H KfeÞ >*fi af fetífett, visiövltttttrfeftesi tii ttoUctíSfeS
Ötti # fettvs- SKttýbjftt ÞSfeftÍKÖ .fisitv
'tisVttKi étiYfiastt. »»*#« vfifts fKVír.w;í»tíál> feifcí *m»- ;
*« f«i*fe. tttófettsfcas ifeSSösiöir vttt*. *fe-«í*A «r s
fes íttttfet fe.ttfefeí vtft *6 sttttVs i ösSÖ. *«««'
ttjffefe «#*fe»feffett VttffcttfMfc fertft «t hr<ttl«e»fe #»VAjv*ítt«s
ifettfe feV/fettp ttttfeitt* fc>siRJsttfri ** ws»s» *Jtttps. « StU*
festttSfi. AttfcfeffsM'SsA Ki {fefe'SÍ <#}*#$: frtsift {:fetf» í,<;4Masyý!.-<- :
tt#r» fy»*s. m. *fe »ftf ttttffarft. <^sr .y.i Sfeij/ »<»/!# ». •
Sfe< <*i !;.«.->#* v»s ö.wffcfesi fettfe' rtti-S* *&«<;>"*• ♦'<«> isrítt*s. K-st.-s:
.feJUfe fefer-■% Uuttfefe fc-r.fe *i*tM ** iftttfe wl,
.!»í tfe fcs>istt»#t ttr. Voh» H fr*ujr«*t«*tt*. *iof»Vttw»
fefrw ttMtst tfei. fsr# *<i#tttt!rtfer* h*itt» «•» verW h«f j
ttttfeii i<v*ft Ö»fes fcstfesi t ifttft ttf ' tr |>íitt#i«*» Wfe *>«»}#», *S8;
feöifttt ftí Umrh, « fefcvfefMí» «S*t, fyr*u tts* vswjíife, mjk* l»#*r!
M t« swfcftt* iwfefs ttii utœi* »í» ottts íi«u ttfe tt-fet #tt«s istsö ;
<fe ttttfeintttfe fejr iftfeði tinfcutto rs «*-•*«. ft * «*mi»r Söft»- i
«»*í4isYm» * sft fcysifett tisfer «*(<*/ <t* «t*r *a;ur. frftsn-J
fsifettí ttSttmsVftíf örisíors'ftittt r#wUr »sýfr<* SSUts ixstfe «tfe'|
« H««íía <«*» t«t» *** 5
<«i as«ð þéifei Wft« tt* fe #r«feð' fe»Wi»*r»« Íttíttt. *w<»
vi<ss }*«>•<:* *;íttí>is*K» fettss Kjfes fesfesf# rs f: «ss»feS' ötf isríttH rttsít;
ífetttttto-fe ttttvífe ftti» þ»i mftðfe
fefett- ÍW.tt ttis tSSff* V<s RStt'.tttt
ttSKrrt
<«s fiVfeSrti# * <>tt uk* U'ifttt íftfA «r« rftfeftss ttfefci í isrttS'
fe« tft* jtsrfettt «»; stríðt »8 itiferts; |<4tt KfefSr *8»ttt* rfefc;
fetftfeS, «< «js fstttrtöí fe.8 s*4« ttfeíW fSMtfettð » ffeftSffc #»s »»t
Danmörk frjáls Þýzka herstjórnin íélíst á
skíiyrðisiausa uppájöf
í fyrrinólt
) dMit lit. 13 tilttttr r
Jfefóffc^Wtft þr|ó< firttlÍttMl. ««
tiMtt*t»*ö<Í, «»♦«»« |*ó blrti* fc «.rtý-»fe<
ít*a»» »»* «í» Kvr«|Hs»o kó tnfci*.
ara mtktv nU*ö!f tatatta w«n «!#««♦ t«át4tMr<ft«
mlMvt 4 «tU»m U»*Kl«*a, m*m Kaf* «tf í
*tyej&lé ti) «*'«** |wr *rm co* rr
fiirkf itft oe RandatnrHB tMfi'a febkl aft ölt«
Irvtt U4II fc tll Mjár»ttt»I.
Alwtrfettx »«r Vfeiftt *« #.» t *»t. feí saftfftttffefeU aw ftW'fMtt*-
tttt íttrfef ishtt Jti ftttt ðfefeítVft, fcttt' **«t tMÍ tt «s* fettfet'ttftf ttJtt t>«
tít»tft*yS4 a« feYSWjttíft vawi V«to k» feftrtftfft* fcttfttft'
>»*» fem *fctltt<M«tt«tt ofeMÍttf >»»fe» UwUjjft Vk |h>(V» #sr*f «0
ftvBfet »f hfsfett »t*ftr£felvYtt«fe*ívtt»w«tt. Ktt*ttttttit» ÍS**ttyfe trrtf*.
I tftffe*. H itutttt n»M< » ftft»v»ftft<«rfe»v»/f«* S«U* ttfe«fe«*fc »fe
vviftftSKSttffeitt fetrfc* tt.ffeftv b*Í$i vw» tt«4fettfe-
ftfettí U lttl ftvrtftttM > fcttHMSferf l',tft«Vl*fe«v» t fefetttttttt t f'tttfcfe
5;«vfei- V«s Ssvssm tsftfeSrrftjtfeftt ttf J«feí fe.tvf»«ftft»*jltt fyrtr ftttfttt
fcrtít# feftmf*rft»mttttt ««' fe*«Mfe fe*Mfe*f*Mt«* l«vr>
fettrttfttntfer fe.ftfttmicft.
SttftW ft»tt»u Vfeftfe* Of fem, tt» w fetfeff ***** Hrrtífe* « feítt
«t«t» K*«»tts ♦ fftttfettrfejjt, fettft tt«Ottfe *9 (rU*t ttm «* Ytttfttttvfef-
fett fettMM fetsttW. <~ fcfttt ttfe Jfouo:»*+» ttM ttrtífc
'ftiift fet.ttt vvrffe felts, »««* feftír þftfeir fettftM'fttt, «tt* fettfeffc ***»«»
*fs«i» tttr>«dS»iftí, UWtt ítftUtttt ttfe tsjftú vnfetfc rfeftlttfett tttfOf*-
ífcttfeft, «‘ fettr tns fefcttfewfettlr.
Uftíf vm tfesfeÁfcV ft*t Sttftft ftttftl #»*»«*•*» ttttt* ítvttftfe »4 »* af-
v. - . * •** **'**** * *rt' Mv '**í8# fettftfc Uf ftttítttMtt.. fewtt ttjtttwtMvw Wífcttr few *fc*í «fc*
* * v*> .rrtttfc ttt>ft. >.«,>« > SttMwttttv fcvw* VftHttt •* fcvVMí <>.*.«» t/Wttfctttfefcr** “Wfe'M
fiMH >fe fcftv, « ... m>u fc 4MU Mtt, fettfefcr ttSttttfct frtttlhrt » fetttfcvttfcft, fesf« fh.nfe«ttt»it*fcfefc» ttkfct
i'* «**«*W' >*'(’»» «» t ctrtfct tt Vtttttt* *<«*« A *»« fefttttt* tSS #•«*#». ttt fefetMfcta- ítttfetto nfefefo ftfc fcffestt ttfetfe' .
t»M« fc»« s« fetfe rtfctfct < Ö* ft>* ttttfcw .< w»«.rfc<*»» U- áfttífe 1 *sjtvni tSttfcfJ.Mfett rwtvítt tfct UHfe, ti feffcfei fe.rttta (
****** fcottjtt «»«*! M,tfe« fjtwttttfe** fe*rv(Mrtt*r)mt»r «un •>«*«• M4-
; ■ " " »ftt**< «<»««< »>,»«* ttTVT»»ttt»tt líttVSi*r»*ftftft»í i
U'feUt# OPslt íí»tt'Vv»«ttt«'.s. * UrfeÖ íyw «' * <Wf ** ******** *«*•»«*) #*<*«*.
(^.USfeUíttftfc^ !:;<*! *^**«*« «* ttM* 0Mfc« fcfcfcttMfer,., ttrrtav <• Mtt , fe-tt. fef ►*** ‘ *>*•"**»■ «*»Utt4S tt« Nfcrfew-fcf «fe»U*4(
S >^»!<r,Af»Sku C* "** *“*** ,**#art* «**•*'*** ly' •* *** frnaUv****». KtUUfcM k«»«(J**x tttrtUfcfei KUfcfc tfct»iW“ •**■'
ssr.srKr r * *““* “ *>*> •—*—«»«,««* ->» >*»
* »« <tr,*U *« fesafc fe*rtttítt«<* 'fe<t«l«t». tfi vtí Uudttfcuawrfee; . * ,W;Vr ,, Z*7..T!.L. .fMx u mmh ******
<% f<fc«sa»Wfettfe awttteæ ÍZ, ZX, <~vZ Vr.,<.r .j!... ..-■' »«#»r nffetBMitMt w*«* »**» * *» «r KWs..
iSKft ixs'fe* ttttt vtfet »fcMr «t ttftfc' ** vtoat rrtínv aw <«*»** t« *■ ♦**»*«» trá «s»sfca KfetRkWrM i rfctUnfe, «sr fetw »Wfe#f ♦*<«<*#»-
}\fci>SAS»>S*s«a«ftf . s« Iriu #»» ’ >•»*** »et « M«í*fc fc-fc MtWtfcta ** m«4 fc« fcttftts trttt «»*><* fsrtfc* mamt Á >**»»» SötU feafa M»*r aatt* feétMt*«**f feffe* f»f*fe»»
tíT&ttS tototiU*1"* ****** .4 w*0ftfefcfctfc« M **&» fcMMttfct UfcttJ >*t«fcfc WUfc, fett feWÓit Krt#*lJt». fe*«#tíafs*a*» vttfett* *v* UfefuS *f tttíktou UM'
m !*»<«*#«» **** "*'**'*' **J‘ Ut«Mí««a» *•«** •«»» **•« MW, fc»* ►* <fc*«»a «*.««, m*. «* faftafcl «mfe> *i fe«*tt ttnfcl «4 Mlfe
Tö t«H»«ttí ffctSfcit tttifrtu v-«, *r«ft*s*H *« »*ra»íf<fcít» «* taUtisittSft frWS ftí*»nUfettrí»stt
4W ínwmfwt, »í i*»r *# **«* •
« fttssw ttSfesiftla ifrASUrvfeí*:* ft
v*y«MiS»s«. feirfe laás Jftfftiats;
YS* *ÍSt. **;»> ftftifeí *t tmi Vftti ;■
asrft Srrfitt feft íftfKrtSM. *>*tt«W?
í-.-f «.«»*» ttftft fcfMfct <ift rtftV'w
- Mtt tfesttí MMt sfi ** ttttftUÍSfcWtift Ufe fefe'tsftrtSS S W»JCM«»UÍ
ftfctfevtí Utt« ferfeftt *U*f tttíWfef
•• Viv: es « taftrsí, «*•«*«« >
*mm* asfíioasw «ws#a»tt«*-
Sttf.Srt « rswt* asrtft ai'SrrSSfcktí ,
óyfeíumUss toiÆtír «t -
Háltðaholdm
í
ftttífet w«i »• fettwmt
W**fe. «« ftfcrtfcttfettUfefe “

mfeM fttíw# U* M í* * fevfttíttfeft
«'»';.<<ytivaftfc' *#**»■■* Sfett* fefe
rftto *y ftan* ft»4 *f "f
mm íom tó iwt** ** «t^
fe frnmr * a*ftta
. , „ wPi *« |»tt KwrÓ m** **&*
ttfctttm t» feimtífe, *>* feft » * ******* tm«* «*
fettftttfeft «* ktífeftMt . wtsRStt <*&«#*. tt»
lifeft (J>»0 Harfefettrftfettr ivttft- ^ tfeaafew
i\-1 sotttt ***** RftftW ttttftftt tttftStttftafe »í ftfetftw* *tfe».
Svikin á samkomulagi
sexmaananelndarinnar | Sýniog írá baráitu Daoa
Stjó«« Mjólkw»*tttö*ö!tt«ttttr fevatfeur
]aad búwd ð arri dherr a
fevsus*fea» twwttfeS ttftkS k«;
,**«»> SWfeífcWt Ktttft* «rt;
Ssífefts# t.JttKltNtttóSSÍUtttftVitt.JftrtSl f
ffetfe 4 sotðkrt f*tt*» « fe**t »$|HBHPIPiiiPipilliiiBiiPPppP|iiPli>ippip
fsttssfeittMftfe «Ufe »*«k*v> &■<*&■ i feffttttt KfeMMftMHMK ftrffet' ttft fetítta* nfeywK tatt*5M|tt*«*»tt*».
ftrfeUtat »S r««ö«tt9ttW«;fe«wt*m«tttt«*#»*<ft««»***Kfe»f«tí*tíÍ*^«)tt«»»*fe»m«M
Ss,vw^ftWK*_ ,ÍK ^>«r« fc*r*srtttt*ttttí*tífeJtt*»«S ftrtt ttvúiftOt* fe tífefetík. fe*t fifeftft*
fe fmS ttfe rt«fex*fe ”,,7 *«*» tfjtVttrrfctwitt’tBiM)na»ri««»i u * «)Oft
Ittfeví* tmn feottfcfeti tívftttt «» sösivaftk ttarti Sfwwrttft *i»tr
kUftafeMUfUMt e-rtttfeft fsfe.Ofekvtírtv' fiW'SfikJVfetrtKíí iayaa
ftatwfert «f (títtjtk **•* ttftKtt* ífeMfe* ttófef- W ÖS** Híá
1 »Æ**ttw:tt«*»feftftMS' vtrtifeSft P* m> mmtt fef ftfe*
fcMtrsttw fefeftsKfWfc,
fcfc*SS*ss, ftfel fttW t»»«tti«4fear
ftfess ***» teftfefes « iffetí
fefttí fiftfMfe,

** 1 KfcyftifcVife ttti»rO«tta«' tíftíítU* *,>.« tíjvívrtu '»»*»*«
tít* *.. ws*i. »tt* «ftt *attt« ksí.vKa > ftfeJjftSntx,®! m, AitttijS*-
Stótt* a* f *»«ySfet«» 4 Rftfefert- Uk?4, i*t ;t* t-r }<*.t'*
'ttStt »**ik #*«***»» fiift #U-;sttÖ» MKrtttttsíttsörttt vi# U«;-
t*í*a*i Utttfci $ rf«**t«"4 ®« fr*&v «<
. VfWtt*ÍU*ík #*# *&*»*» •* ft» fS'ftSJSíKK* rti RfettfeínMa IMtlft
*«* SttW ftttSatís vfirtsrtffettttM ,#tt*t#v. **»U* Ji.n k». * tsttft»fe ;esn* $**»» «íssj»í<< ft*ft » »S»Ö. ittfft-rt fef Stíí( «t K«S fefrttftk «
fcaswsirt í 4#w8t fffe ta «* «*##. 'Sfc «•<<» iv*S ttttítt ttMWfcW ws feí JrtS **» atóö «4* ftfft- «*«» StíWttt, ftftJJ «# tt*#ttSkfeft
" * * tKtrtSft. fcfttK á*. ít ísftttfctwrtííiSv mftisr t.fettft' «•*!» «r #«S4* ,jfettfefesu t$*$* ttftsTv «t#*s fefewr- - trt fe«r
- jft «Utíwí*t « (sö'ik M Mfrfcf ' tvJfewufettift fe*«;j*r' t tft ftfr * ***«« «r U*->w* *»»«, «# M*.-
fmtftt'fei ttwtírttfttt rtt *ft|Mlftfftft#
*ð fatófefc
Vrt«S*«t»t<fYjJU Mfef v ftSttfert'ö ttatrrx rvft,<fctíf*Stt*«»4ftí fe tftWt fov«r.s SSrt*t»ft«rtU' «'* >0; #■»«<*»
ftr. }.?* sw.. *«rt»«tíssa «s Mt' !RStt.kttSS-r>XttS íS»í!J ttftftt r««# .ÍMrt#ats»ttrr * MmfeSfeíMarx- «#r»4 - fef'ftrSs «# fttttHtt :
ft#S«» 4ft «t*4« ffet#. aft rt#« MttfttíjfffeWS # Sttfcttfc ' Vtt; s># StttfeOa rtttfevftífe r*»«4a- twttív ítíftf' ttS i>msiittft«t»att
UttStt fe»f«r «® » ar. m m* \**m$f*mm#**f rtftw Wf SÖfe|««* ^ í»#MU»#rtS#* 'ftft
fcft* #» stíMSU fcfeStttó tttíft ft a>~ .tíSfttW fcfektt ftrtw, á 4#»>»v#j#Jrt> »»*»* m »#«#• Swttft,
<«m l» fttt swrtaa.. feftumso mmmMt *** jmisr. «s #*#• fcSöM í »4*r. s * S «»»fefe*>ft ww#'*t w*. tt* #. *»:
AÍ mm *ft #» :««. ssm;««».;fc# aöt'vfe#í«*«ft‘ rt«fe»« «•*»*!» RíNmR é*#ít«w»' «. sms ?» ». Si M !« »;;»■
. tmmmm fcstte mrn. *»y*s was #> «# #***#** mt > #«<s#t **, «r **$* $*
##»&•>**feö-fSs#ftWfe.fStíftttí'ftrtfcwwtíus******t*$*m*m
• - i feftwu -'fHfcMt ♦ * fctív- iittfrfetftSttttfc fcrtt. KMkt rtttvrft' W* M"«k M #*»»#»• rtftfem
■' |||
' ‘v*
Forsiöa Tímans á friðardaginn 8. mal 1945. — Tlmamynd Róbert.
Fyrir 30 árum
Á friðardaginn 8. maf, 1945. Fylking skáta á göngu Norræna félagsins á Hverfisgötunni I Reykjavlk.
sliks samstarfs vilja Islending-
ar leggja allan þann skerf, sem
þeir megna.”
Enn er á þessari sömu forsiðu
Timans, 8. mai 1945, frétt, þar
sem segir frá þvi, að bráöum
muni verða opnuð sýning i
Listamannaskálanum i Reykja-
vik. Sagt er, að þar muni verða
sýndar ljósmyndir frá lifi
dönsku þjóðarinnar á hernáms-
timanum, og á sýningin að heita
Barátta Dana. Þá segir og, að
félög Dana og Færeyinga á Is-
landi gangist fyrir sýningunni.
Þessi litla frétt, svo yfirlætis-
laus sem hún er, segir sina sögu
og fyllir upp myndina af hinum
eftirminnilegu vordögum 1945.
Enn skulum við fletta blöðum
frá þessum sögulegu dögum.
Hinn 11. mai segir Timinn i
stórri fyrirsögn:
„Reykvikingar fögnuðu
stríöslokunum með óvenju fjöl-
sóttum hátiöahöldum.
Fjölmenn skrúðganga heim-
sótti sendiherra Dana og Norð-
manna.”
Siðan er frá þvi skýrt, að
vinna hafi alls staðar fallið nið-
ur á hádegi, og að litlu siðar hafi
fólk safnazt saman I miðbænum
úr öllum áttum. Og skip, sem
stödd voru i Reykjavíkurhöfn,
þeyttu flautur sinar i fulla
klukkustund.
Á þessari hátiðarstundu flutti
þáverandi forseti Islands,
Sveinn heitinn Björnsson, ræðu,
og hóf mál sitt á þessa leið:
„Friöur. Friður. Friður i
Evrópu. Þetta er það, sem
gagntekur hug okkar allra nú, á
þessari stundu.” Og enn frem-
ur:
„Danmörk frjáls. Holland
frjálst. Þessar fréttir bárust
sem eldur i sinu fyrir rúmum
þrem dögum.”
Þá vék forsetinn sérstaklega
að Danmörku og sagði, að end-
urheimt drelsis Dana hefði hrif-
ið okkur, næstum eins og upp
hefði runniö okkar eigin frelsis-
stund. En niðurlag ræðu forseta
var á þessa lund:
„Er við nú vottum frændþjóð-
um og vinaþjóðum okkar, öllum
sameinuðu þjóðunum, innileg-
ustu samfagnaðaróskir okkar,
þá koma þær frá dýpstu hjarta-
rótum okkar allra. Þær fela um
leið I sér þakkarhug fyrir það,
sem þær hafa stritt og þjáðst i
baráttunni fyrir þær hugsjónir,
sem viö íslendingar teljum okk-
ur eiga sameiginlegt með þeim.
En samnefnari þeirra hugsjóna
er það, sem mest er i heimi:
KÆRLEIKURINN.
Þvi fögnum við öll sigrinum
og friðinum.”
Hér hefur aðeins verið drepið
á örfá atriöi af ótalmörgum,
sem ...minna okkur á friðardag-
inn 8. mai 1945. Vist var fögnuð-
urinn mikill og mörgum manni
fannst sem þungum steini væri
af sér létt, en þó var hér eins og
oftast vill verða, að gleðin var
ekki óblandin. Morðsveitum
Hitlers hafði að visu verið eytt,
martröðin var um garð gengin,
en fórnirnar höfðu lika verið ó-
heyrilegar. Þjóðir Evrópu voru
flakandi i sárum. Fjölskyldur
og heimili sundur tætt. Þar sem
áður höfðu staðið glæsilegar
borgir eða grónir akrar, voru nú
rjúkandi rústir. Og þó héldu sig-
urvegararnir hátið, — hver láir
þeim það? Með þeirri ódrepandi
seiglu og lifsþrá, sem mann-
kindinni er gefin, skyidi „aftur
haldið af stað”, hvað sem fram-
tiðin kynni að bera i skauti sinu.
Það er ekki si'zt þessi endur-
minning, — þessi hugblær —
sem verður áleitinn, þegar við
litum um öxl nú og skyggnumst
þrjátiu ár aftur i timann.