Atuagagdliutit - 03.11.1955, Side 3
Bornholmime aulisartukune
bornholmimiut aulisariutåt talerKassoK. lpissusia pårivdluagauneralo ^alugikit.
Bornholmsk fiskerbåd i havn — læ8 mærke til hvor ren og velholdt den ser ud.
pujårivit pujdrfigssue igdlunik alianaitsunik Kulangisimassut.
Røgeriskorstene rager op over de idylliske bornholmske bindingsværkshuse.
figineKarsimanerat nåpertordlugo
Bornholmime taimågdlat majimit ok-
toberimut pujorissarput, arnardlo
pujorissartoK 1700 kr.-t migssåine
aningaussarsisinaussarpoK. inuit ang-'
magssagssuarnik salissorissane nal.
akuneranut koruninik mardlungnik
akilertariaKarpai. arnat pujorissariut
utorKaugajugput, inusugtut akisiag-
ssaK namaglnginamiko suliagssartå-
nut mingernarneranutdlo nalendut-
dlugo.
arnap angmagssagssuarnik pujori-
ssartup pujårissarnermik bornholmi-
miorpaloKalune oKalugtupåtigut, ata-
gule mana aulisartoK aulisartuler-
ssårtilaratdlartigo. Hans Peter Hå-
gensen Gudhjemime aulisartuvoK 70-
it sivnerdlugit ukiulik. aulisagaKar-
tildlugo aulisartarsimavoK aulisagai-
sagtitdlugule ungasigsumut umiar-
tcrtarsimavdlune, sungivfingmine
åssiliissanik Kalipaissardlune. sujug-
dlerpåmigdle bornholmimiuvigssu-
imånutdlo isslkivilingmik. aulisariu-
tit orråssut igalaminit issigingnårsi-
nauvai — alautsinautarissarpailo.
ungaserujugssuångitsukut tigsiutåi-
nagdlit ipugtarissatdlo Bornbolmime
aulisartut angatdlatigisimavait. pu-
jortuléraK sujugdleK 1901ime pigine-
KalerpoK, 1910-Kalinartordlo suna ta-
marme pujortuléraulerpoK. mana na-
livtine angutit mardluk-ipingasut
pujortuléraK 18—19 tons pigeKatigig-
tarpat 80,000 kr.-t migssåine akilik,
akisalo ilarpålugssue aulisartut nang-
mingneK sipågarlssariaKartarpait,
sivnere anlngausserivingine spare-
kassim ilunit taorsigagssarsiarissar-
dlugit. angnikitsumik erniagssaler-
dlugit taorsigagssarsisinaussarput
akilersutigssaitdle mikissusanatik.
pujortulérKap inuisa tamarmik ing-
mikut 12—15-inik KagssuteKartarne-
rat nalinglnauvoK. Hågensen inusug-
katdlarmat angmagssagssuarnut ltag-
Bornholm Østersøme samanerssu-
aic KeKertauvoK, bornholmimiutdlo
itsarssuarmitdle aulisarnermik inu-
ssuteKarsimåput. angmagssagssuit,
sårugdlit eualuitdlo piniagarait. auli-
sagaicåssusia avdlångorartarsima-
Kaoic. ukiorpagssuarne eKaloKangår-
mat 1800-kune kivfagssarsinerme
piumassarineKartarsimavoK sapåtip
akuneranut uvdlut tamaisa eKalug-
tortitåunginigssaK. ukiutdle nagdliu-
tarsimåputaoK nangmininardlunit
inutigssanik angmagssagssuarneic sa-
perfiussut.
månarpiaK angmagssagssuaKartit-
dluarpåt, seKernuvdlo nuinera iluti-
galugo maklkåine silagititdlugo pu-
jortuléraat kigdlingussåme Kagssuti-
nik amortut takuneK ajornartångit-
dlat, uvdloKericata tungånut autdlar-
nerane useKalutik Kasuvdlutigdlo tu-
nungmukartugssat. KCKertap kangi-
mut sangmernane Gudhjem aulisar-
tut bornholmimiut igdloKarfivigåt.
alutornartuvoK seiunarigtitdlugulo
Europap kujatånisungajak mising-
nartardlune. igdlut Kuagssugtorssue
erssinartut KaKortumik imalunit su-
ngårtumik augpalugtumigdlunit kal-
kitersimåput, Kuagssugtortailo Kali-
Pautinik erssarigsunik Kalipagsimav-
dlutik. Kaliait ujaraussianik augpa-
lugtunik Kagdligåuput igdlutdlo sila-
timikut igait naussunit tamalånit
nauvfigineKarsimavdlutik. agdlåme
orpit paornarssuarnik Kernertunik
PaornaKartartut nautsivinguine nau-
ssarput. igdlut ilarpagssue atautsi-
mik mardlungnigdlunit siligtunik pu-
jorfigssuaKarput teKerKumikut. tåssa
aulisartut igdlutoKait angmagssag-
ssuarnut pujorivigtagdlit.
1874-ime aulisartut igdlue 52-it
angmagssagssuarnut pujoriveKarput.
riiåna Gudhjemime angmagssagssuar-
nik pujorivit arfiniliuput. sujornagut
aulisartut nuliait pujorissussarput,
Uvdluvtinile sulissartut nuliait pujo-
rissugajugtardlutik. pujorivik 4000
kr.-t migssåine akeKarpoK, arnardlo
aningaussanik katerssivdlune taima
itumik pujorivigsisimassoK nangmi-
^érdlune pujorissariaKartarpoK. ang-
^tagssagssuit nutautitdlugit pisiari-
ssarpai. arnat nukagpiareatdlo error-
tuissugssane sulissuliutarpai, ang-
niagssagssuitdlo tauva mardlukutår-
tllugit nianuisigut atititardlugit Ki-
ssungnut amitsukujunut nivingåti-
^rneKartarput. nivingåtitigkat pujo-
>'ivingmut inigssineicartarput atautsi-
^utdlo 3000-it pujorneKartardlutik.
Kissugssiat kussanartumik sanileriår-
simavdlutik angmagssagssuit atåne
'kumåput, ingnerdlo imermik userar-
|ardlugo pujorissup sapingisamik pu-
lOKartiniartarpå. pujorinen akunerit
^^ngajuat Kiternutdlugo sivisussuse-
kartarpoK, arnardlo pujorissoK kc-
KartuartariaKartarpoK angmagssag-
*sUit åssigingmik kajortinigssåt nå-
kutigeridgsårdlugo. namagsigångata
‘‘‘UUneicartarput karsinutdlo olielig-
l^ttiik påpiaralingnut portorneKar-
,• .Hk. agssaup atautsip imånik Kå-
vjsigut tarajorneKartarput, karsitdlo
jlausiåkårdlugit oKimailutarneKar-
®rPut milingneKardlutigdlo, tåssalo
0rnholmimiut angmagssagssuarnik
pujugkiait niorKutigineKarnigssa-
mingnut piarérput. niorKutilfekati-
gingnit pisiarineKartarput tuner-
KingneKardlutigdlo. Københavnime
niorKutileKatigit isumaKatiglssuteKar-
vok Bornholmiungitsume inunea sa-
persoK.
umiarssualiviup saninguane Kor-
sungmik Hans Peter Hågensen igdlo-
KarpoK, sinerangmut Kutårdlussumut
ssutit atautsit 12 . kr.-Karput, mana
300 kr.-Kardlutik.
nalivtine mana Bornholmime auli-
sagaKardluarpoic, aulisartordlo eaia-
suitsoK akiligagssane tamaisa akile-
rérdlugit ukiumut 7—8000 kr.-nik
pigssarsisinaussarpoK. kisiåne tåssa
taimåisagpat sila atoruminalArtitdlu-
go aulisartuariaKarpoK. kanangnar-
ssuit nagdliiisimårtinagit imardlunit
sikutinago — sikume ilånériardlune
akornutauvdlune nagdliutåinarame
— unigfeKångisåinarput.
angmagssagssuit karse 20 kg 12—
20 kr.-Karput —. pujugagssat nutau-
titdlugitdlunit tunissagssat. ilane tai-
mailivdlugit tunineic ajornartarput,
Kajussaussiorfingmutdlo tunissaria-
Kalersarpait karse 3—4 kr.-nik aki-
lersildlugo. Kajussaussiorfik aulisar-
tut nangmincrissaråt ukiut ardlaKå-
ngitsut sujornatigut peKatigigdlune
ingerdlatagssatut pilersineKarsima-
ssok. Gudhjemime inuinait pigissa-
nik KajussaussiorfeKarpoK, akilersi-
nåungilardle. aulisartutdle nangini-
nerissartik tåuna tugdlusimårutigåt
neriugdlutigdlo ingerdlasinåusassoK
aulisagkat perdliikuinik Bornholmi-
mit tamarmit pisinaulisagunik.
aulisartoK bornhohnimio periaut-
sit mardluk atordlugit angmagssag-
ssuarniartarpoK. Kagssusertarpai pi-
ssaitdlo kingorna aissardlugit. ima-
lunit Kagssutine kaligdlugit tigsu-
kautititarpoK pissane namagilersit-
dlugit.
eKaluitaoK tungaisigut Bornholm
tusåmassauvoK. angmagssagssuarni-
arfingmingnit ungasingnerussumu-
kardlutik eKalungniartarput, born-
holmimiutdlume aulisariutåinik riisi-
nit tigussaussoKartåinarpoK. pissait
arsåringnissutigineKartarput- aulisar-
tutdlo Polenime umiarssualivit ilane
unigtincKaratdlartardlutik. sunenar-
neK ajoraluarput, isumaliutigingitsor-
tångilatdle rusit 12—15 kvartmilitut
avasigtigissumut kigdligeriuissalisi-
manerat måssa nunat avdlat 3 sømil
namaginiaråt. martsime aprilimilo
Kagssutit atordlugit eKalungniartar-
put, ukiuneranile ningitagkersortar-
pait. bornholmimiut sarugdlingnik
aulisartarpiitaoK.
aulisartut ernitik aulisartujumagå-
ngata ilagiårtalersarpait, aulisartuv-
me aulisarneK autdlarKautånit ili-
niartariaKarpå. Gudhjemime nangmi-
nerme inusugtut aulisarnermik pile-
rigissagdlit amerdlångitdlat, KeKer-
tavdle igdlouarfine avdlane aulisar-
3