Atuagagdliutit - 23.04.1959, Blaðsíða 7

præsidente kungilo
nåpigpata
Amerika nutåmik sineriaKaUsaoK ingnatdlagissiorfigdlo
2,5 miil. hestekræftilik pigil'havdlugo
canadamiut amerikamiutdlo sulena-
tigigdlutik sanåvat — St. Lawrencep
kua avKusårdlugo nunap timåne sine-
rissamit 3700 km-inik tivfasigtigissu-
mut Amerikap Kericanc „taserssuar-
nut“ avKutip sananeuarnera — ininga-
jalerpoK. præsident Eisenhower tuluit-
dlo kungiat Elisabeth junip 26-åne sa-
pusiarssuarme USAp Canadavdlo kig-
dleKarfiåne nåpigpata Amerika pinga-
suinarnik sineriauarungnåisaoK — At-
lantikup sineriå, Maneragssup sineriå
Golfivdlo sineriå — åmåtaordle „St.
Lawrencep sineriå" ilaulersimåsavdlu-
ne sineriavit tåuko ilånit tangneru-
ssok!
imåkut avKutitågssap tåussuma
Montrealimit Eriep taserssuanut sana-
viminigssalerujugssussoK påsineKar-
mat amerikamiut aitsåt iluamik eitér-
put.
1,5 milliard dollarsif akiussut ukiul 50
Kångiuf magit uierfineKarsimåsassut
suliaK KanorpiaK akeKarumårnersoK
erKoriarneK ajornaKaoK, ilimagineKar-
pordle 1,5 milliard dollarsinik akeita-
rumårtoK. akiussugssat pingasungor-
dlugit avgoråine avgornere mardluk
Canadap akiligagssarisavai.
taimaikaluartoK ikerasaliaK ima isu-
mavdluarfigineKartigaoK ilimagine-
Kardluinardlune aningaussat atorne-
Kartut ukiut 50 Kångiutinagit uterti-
neKarérsimåsassut.
ingnåtdlagialiorfigssat 32-ussut ilait mardluk. sapusiat angnerssåt si-
larssuarme angnerpåp tugdlerå, Grand Couleep saputå nalagauv-
fingme WashingtonimltOK kisime angneruvou. ingnåtdlagialiorfit
32-t atautsimut katitdlutik 2,5 miil. hestekræfteKartugssduput.
Et par af de 32 turbinedæksler, der er anlagt langs hele søvejen. Ho-
veddæmningen er verdens næststørste, overgås kun af Grand Coulee-
dæmningen i staten Washington. Ialt vil de 32 turbiner kunne ud-
vikle 2,5 million hestekræfter ..
neKarneratigut umiarssuarssuit imar-
pikortautit angnerpånut agdlåt ajor-
nartorsiuteKaratik Amerikap avang-
nardliup nungutagssåungiussartunik
pigissaKarfé tikisinaulisavait; matu-
malo kingorna tamékorpagssuit ajor-
nånginerussumik akikinerussumigdlo
imarpingnut ingerdlåneKarsinaulisav-
dlutik, manatume Kimugtuitsunit At-
lantikup sineriånukåuneKarKårtarnere
akitsorsautaussaKingmata.
„St. Lawrence Seaway" — sanaor-
tugaK taima tulugtut taineKartarame
— avKutigalugo sulivfigssualigssuit
sordlo Toronto, Detroit Chicagulo Eu-
ropap avangnånut KanigdlisineKåså-
putdlusoK — agdlåt Amerikap Atlanti-
kumut sineriåta angnerssånit Europap
avangnå Kaningnerulisavdlugo. ilima-
narsinauvordlo sineriagtåK tåuna ukiu-
ne tugdliussune USAp Canadavdlo si-
neriaisa pingåruteKarnerpårtarilisa-
gåt.
canadamiut suliniarnerisigut amerika-
miut kajumigsisineicarput
St. Lawrencep kuata akuanit imåkut
avKutip timut ingerdlateridngneKar-
nigssånik erKarsaut nutåjungeicaoK,
uvdlumikutdle angussarineKarsima-
ssut anguniarnerat ajornaitsuinausi-
manane. 1832-me Niagarap Kordlortor-
ssua saniorKutinardlugo ikerasaliorput
ingerdlavigineKarsinaussumik Onta-
riop tasianit Eriep tasianut atassumik
Wellandip ikerasånik taineKartartu-
mik. ikerasaliat atausiåkåt ukiune tug-
dliussune pilersineKarput. aitsåtdle
1951-ime pilerssårutitorKat piviussu-
ngortiniarneKalerput Canada aulaja-
ngermat nangmineK akiligkaminik
ikerasaliorniardlune. taimaileriarmat
amerikamiut ukiorpagssuit ingerdla-
nerine isumaKatigingniartarnerne piu-
måssuseKånginerpausimassut issait ui-
sitåuput. ukiut mardlugsuit Kångiuti-
nartut præsident Eisenhowerip Wiley-
Donderop inatsisånik taineKartartoK
pilersipå. tåuna maligdlugo amerika-
miut suleKataussugssångorput.
suliarujugssuaK autdlarnerneKar-
poK. Labradorime Ungava Bayime sa-
suliarujugssuaK
Montrealimit Ontariop tasianut ike-
rasaliornikut anguniagkap angnersså
umiarssuit 8 meter tikitdlugo itsiner-
tussusigdlit 210 km-inik isorartussusi-
likut avKutigssaKartinéKalernigssåt.
Ontariovdlo tasia imap Kånit 73 mete-
rinik KatsingnerussumipoK. taimaing-
mat mardlungnik sapusiortariaicarsi-
mavoK. tauva ikerasaliaorérsoK mar-
dlungnigtaoK saputilik 27 km-inik iso-
rartussusilik itisilerdlugulo agdlilerta-
riaKarsimavoK. ikerasaliaK tåuna ko-
Karfikut avKutigiuminaenissukut ing-
atuartartut tamarmik nalugunånge-
Kåt Felbo A/G-me årKigssuissungor-
mat kalåleK årKigssuissoK tunuarti-
taungmat, imalunit åsimiå kalåliuga-
me ikiortauginartOK tunuartitaungmat
KanoK KavsiliomeKartigissoK. agdla-
me tupigusutigingitsugagssåungilaK
iliniartunguit mérKat pingitsailissatut
KavdlunåK årKigssuissoK pivdlugo at-
siortitausinaungmata; sumilunime ili-
niartunguit nukagpiarKat niviarsiar-
Katdlo inertinatik mérKatut nautsor-
ssussaussarmata.
Hans Lyngep taigdlångordlugo ag-
dlagå uvanga isumaga maligdlugo
Kavdlunånik kalåtdlinigdlo pimatig-
dlinerungilaK. isumaKartordliuna ka-
låtdlit nangmingneK nunamingne Dan-
markimile iliniagaKarsimanertik piv-
dlugo nunatoKarssuavtine Kanga aki-
lernerdlugaunerssuarmik sujuaissavta
pingorfiåne perdlerarnermik kingune-
Kartartume månåkutdle Danmarkip
nålagauvfianut ilaussume akissugssåu-
ssusermik kalåtdlit tigusinaussånguå-
nik tigusisinaunermik kåmagtuissoK.
tamåna Kanormitauva anguneKåsava?
kisiåne årKigssuissumut atuartug-
ssanutdlo sianigerKUvara måna:
Kanga A/G-me kavåjaralåinagdlit
erKartorneKartarmata årKigssuissup
landshøvdingikut taimaeKatailo pima-
tigalugit åssersusiungmagit uvanga
tåuko atarKivdlugit ingmikortipåka,
sule uvagut tamåko angunaviånginav-
tigik. aitsåtdlimiåsit Kalåtdlit-nunåta
nåtdlagialiorf eruj ugssup Kulånltukut
sananeKarsimavoK. tatsitaoK mardluk
St. Louisip St. Francisivdlo akornåne
itisumik ikerasaliortariaKarsimavoK.
suliagssat tåuko inermata aj ornersså
kiserngorusimavoK. tamåna taineKar-
tarpoK International Rapids Section.
tamåne præsident Eisenhower tuluit-
dlo kungiat Elisabeth junip 26-éne nå-
piséput. tamåne Kaersup Kårtiterne-
Karneratigut kup Kordlortua kuvdlo
sarfartorujugssup Kipiornerssue avKu-
sårdlugit pissukut kuk mardlugtigut
avisérånguine årKigssuissuinåunging-
mata.
unale isumaKatigåra avisinguaK
Danmarkimut nalerKiutdlugo taimak
mikitigissoK mardlungnik årKigssui-
ssoKartariaKångitsoK.
avisimik issigingnigtarnerput najor-
Kutaralugo Danmarkime avise Kavdlu-
nåtuinaK naKineKartartoK atautsimik
årKigssuissoKartartoK nalungilarput.
kisiåne A/G oKautsinut mardlungnut
naKitigaussarpoK.
aitsåtdliuna misilitagssaK imailiv-
dlugo.
kalåtdlisut årKigssuissukoK naKite-
rivingmit anisitdluåinardlugo årKig-
ssuissoK J. Felbo kiserngoruteriardlu-
go. tauva A/G-mut ilångutagssiat nag-
siussorneKarput. ilait kalåtdlisungu-
gagssåuput, ilait Kavdlunåtungugag-
ssauvdlutik. tauva KanoK iliortoKåsa-
galuarpa?
imaKa KavdlunåK naKiteriviup ilua-
ne arpaKåtåsagaluarpoK nivdliautiga-
lune: „ikiortigssavnik, ikiortigssav-
nik!“
taimaisinerane kalåleK Danmarkime
avisiliortutut iliniarsimassoK isisaga-
luarpoK tåunalo påtsivérutoK tuvia-
tigut tigoriardlugo sagdlaitsunguamik
OKarfigencajaKå: „nivdlianak, uvanga
OKautsit tåuko mardluk tamaisa OKau-
seråka imalunit sapingilåka." — tå-
ssa suliagssamut tuniusimaneK, imalu-
nit OKarta piarérsimaneK.
aitsåtdliuna misilitagssaK.
Johs Olsen, Holsteinsborg.
aitsåtdliuna misilitagssaK
napivdlugo mardlorujugssuarnik sapu-
siorniartoKarpoK. sapusiarujugssuit
kup ervnga ikerasaliatigortitagssaråt;
ikerasaliåkut nutakut iteKissukut, å-
malo ingnåtdlagialiorferujugssuaK av-
KusårtineKåsavdlune. ikerasaliarme
inerpat ilimagineKarpoK ingnåtdlagia-
liorferujugssuit 32-ussut katitdlutik 2,5
millioninik hestekræftigdlit atulersi-
neKarsinauj umårtut.
International Rapids Sectionip sulia-
rineKarnerata sujorna inerneKarnera-
tigut imåkut avKutitågssap 3/4-ia iner-
neKarpoK. ukiup kingugdliup ingerdla-
nerane sulissartut tusintilikutåt uv-
dloK unuardlo tamåkiussardlugit suli-
simåput sineriagtågssaK inerfigssariti-
tamut inersimatiniardlugo. måna inår-
sainigssaK kisime amiåkuvoK. atornår-
titsinerme OKalugiautit OKalugiautigi-
neKarérpata Amerikame avangnar-
dlerme niorKutigssiat ukiumut 1 mil-
liard tonsingajait imåkut avKutitåkut
ingerdlåneKarsinaulersimåsåput.
—ps.
asassara årKigssui-
ssoK J. Felbo!
Kujanarssuau „Atuagagdliu-
tit“igut ingmikutdlo agdlagkd-
kut taima agtigissumik nersua-
lårneKarnera agsut utoruatsissu-
tigåra, taimame neriungikalua-
ram a, åipåtigutdlo agdlagkatit
agsorssuau usorssisimåssutigåka
Kimagsautigalugitdlo. akigssar-
siavnutdlo agsut utoruatserpu-
nga taima angitigingmat, imåg-
dlame nugkama uvangalo ing-
mikut sparekassivtinit solarisiu-
tigssavtinik tigusinanga, tdukua
ilåinik solarisivdluarpunga auli-
sardlungalo atordluauissavnik
gummisivdlunga, dmame ilånik
agdlunaussamik ningitagagssar-
sigssamårpunga.
taima nåikaluartunik agdla-
gauardlunga nugkamalo Kuja-
ssuteicarfigåvtigit atamingni-
ngårdlutalo inuvdluarKussivu-
gut.
tåssauvunga aulisartoK
Elias Jakobsen.
7