Atuagagdliutit

Árgangur

Atuagagdliutit - 25.06.1959, Blaðsíða 5

Atuagagdliutit - 25.06.1959, Blaðsíða 5
niuvertup Severinip nålagauvfiup taimaitinagai tigugamigit K’asigianguit tungavilerpai umiarssualivigigdlunilo igdluliorfigssamngmat — hollandimiut umiarssuåinuf agdlåf tiguartarsimavait kungimif akuerineKarnermikuf såkuaisinaufifaugamik uvdlume ukiut 225 Kångiuttsåput K’asigiånguit tungavilerneKarnerinit. niuvertOKarfiup tungavilerneKarnera- nut pissuvoK niuvertoK danskiussoK Jacob Severin 1733-me aussaunerane K’eKertarssup tunuane umiarssuarmik misig ssuisitaminik niuv erniartitami- nigdlo angalatitserérame aulajanger- tOK Kalåtdlit-nunåta ilånik nålagauv- fiup nunasiamisut ingerdlåkumajung- naigånik tigussiumavdlune. åipåguane Severinip umiarssuit pi- ngasut niuverniartitdlugit autdlarti- pai, umiarssuitdlo K’eKertarssup tu- nuane nåpingmata junip 14-ane umi- arssup nålagå niuvertujutigissoK nu- namut ikårpou „umiarssualivigssar- kigsumik igdluliorfigssaricigsumigdlo" ujardlerniardlune. anaguane umiar- ssualivigssarKigsoK navssårtik niuv- figåt; junivdlo 25-rinalerå niuverto- Karfigtåu tungavilerneKarpoK ajouer- suiartortitap Poul Egedip nålagiartit- sineratigut. niuvertoKarfik tåuna A- vangnåne niuvertOKarfit sujugdlersa- råt taimanikut danskit kungiat, Chris- tiåt arfernat, atsiuneuardlune, niuver- toKarfigtån Christianshåbemik atser- neKarame. taimailivdlune Severinip Kalåtdlit- nunåne niuvernera autdlarnerpoK, Hans Egedivdlo ajoKersuiartortitatut sulinera autdlarnersimassoK agdliler- neKardlune. Severinile niuvernermik ingerdlataKarnermine hollandimiunit akornusersorneKartorujugssuvoK. Se- verinip autdlartinera tikitdlugo hol- landimiut kisimitdlutik K’eKertarssup tunuane pingitsailivdlutik niuversimå- put, kalåtdlit niorKutigssiait pingitsai- linikut pisiarissardlugit atorfigssaKå- ngitsunik taorsertardlugit. tamåna Se- verinip danskit nålagkersuissuinut målårutigå; målåruteKarneralo pissu- tigalugo nunat avdlat nunamit milinik sisamanik tunusingnerussume piniar- tarnerat inerterKutaulerpoK K’asigiå- nguanitdlo milinik 15-init Kaningne- russume kalåtdlinut niuverniartarne- rat inerterKutaulerdlune. takornartat umiarssuainik tiguaisinautitauvoK taima pentussuteKarneK hollandi- miunit nålangneKångilaK. tamåna piv- dlugo ardlalingnik isumaKatigineKar- tarpoK; Severinilo akuerineKarpoK niuvernine igdlersordluarsinauneru- jumavdlugo umiarssuane såkulerssor- sinaugai. umiarssuit tåuko kungip fe- bruårip 21-ane 1738 aulajangineragut niuvertOKarfiup kigdleKarfiata iluane avdlanertat umiarssuainik pigissåi- nigdlo tiguaisinautineKalerput. taima- iliorsinautitauneK ukioK tamåna ator- neKarpoK niuvertup Fersleffip umiar- ssuarme inugtai sékulersorsimassut ikiortigalugit hollandimiut umiarssu- åt niuvertOKarfiup erKånut kisarsima- ssok tigussaringmago åipåguane hollandimiut umiarssuait tatdlimat Makelijk Oudimut, niuver- tOKarfiup pigissåta KerKanitumut, Se- verinip umiarssuaisa pingasut kisar- simavfiånut kisarput. umiarssup nåla- gåta Niels Fynboep danskit umiar- ssuaisa ardlåne nålagaussup hollandi- miut nalunaerfigai danskit nålagker- suissuisa niuvertOKarfiup kigdleKar- fiata iluaninigssamik inerterKuteKar- nerinik kisarsimavfiatdlo KimarKuv- dlugo. hollandimiut autdlarumångi- vigput. tauva danskit umiarssuåi- nit hollandimiut umiarssuait er- KåuneKalerput, aseruanertigdlo nåma- gilersimagamiko hollandimiut erfa- lassutik ancarpait ingmingnutdlo tu- niutinardlutik. hollandimiut umiatsi- årKanut ardlalingnut issorartineKar- put taKUSserneKariardlutigdlo aut- dlartineKardlutik. kingorna hollandi- mioKatimingnik nåpitsisimåput, anger- dlamutdlo aputdluardlutik. umiarssu- ait danskinit tigussarineKarput. umiarssualivigigkaluarpoK inigssakitdiioKalunile niuvertoKarfik umiarssualivigigka- luarpoK nunartåle iluarissagssaunane. igdlut akornisigut koKarpoK igdlunut Kanigtumik tamåna pivdlugo inigssa- kitdliortitsissumik. augtulernerane kup sinine Karssutarpai igdloKarfik ang- nertungeKissoK tamåt imagtertitar- dlugo. ajornerpårdle tåssa KåKap por- tusup KutårdloKissuvdlo atåninine pi- ssutigalugo niggersume anoråsualior- tarnera igdlunut ulorianardluinartar- toK. tamåna 1739-mile niuvertoicar- fingmik nungutsingajarérsimavoK. u- kiortåme nigerssuarneratigut igdlut a- merdlanerit aseruaneitarsimåput; uv- dlutdle tugdliussut Kulit ingerdlane- rine iluarsarneKapalåratdlarsimavdlu- tik. ukiume tugdliussume igdlut iluar- såuneKarput atortoralugit hollandimi- ut umiarssuaisa tigussarineKartut mar- dluk Kissugtait. umiarssuit tåuko i- nguvterneKarsimåput Danmarkimut a- valåuniardlugit ernumanauteKarmata — pisoKaunermit. tamatumunga peKa- tigitingajagdlugo niuvertup Niels Ege- dip niuvertoKarfik angisorssungika- luanik KamutileKalersipå erfalassuler- figtårtitdlugulo. anersåkui sulivfit pingårnerssarilerpat niuvertoKarfik tungavilerneKarKåra- me kalåleKångilaK; sivitsoriångitsor- dle ardlagdlit nugkatdlarnigssaming- nik akuerineKarput kuisinigssaming- nut atuartineKarniåsagamik. tama- tuma kingorna tåuko ilait igdloKar- fingmut univiput, Kavdlunåtdlo kalåt- dlinik nuliatdlagtåralugtuinarmata i- laKUtaussut nugtertalerdlutik. 1740- kune K’asigiånguit anersåkut sulivfit pingårnerssarilerpat — ugperissator- icap ugperissavdlo nutåp nåpivfigalu- go akiorivfigilerdlugo. Niels Egedip ingerdlatitsivdluarne- ratigut niuverneK ingerdlavdlualer- Pok. sila KanoK ikaluarpatdlunit au- ssaK ukiordlo niuverfigissane angner- torujugssuaK angalaorfigå, tamatigut iluagtitsiuardlune. taimanikut niuver- tOKarfiup niorKutigssat pigssarsiari- ssartagai amerdlissorujugssuput. ta- matuma saniatigut inuit niuvertoicar- fingmut tunissagssamingnik åtsissa- lersipai. OKalugtuarineKarpoK mart- sime 1743 uvdlut tamaisa Kimugsimik prssuerniat amerdlangåramik Køben- havnime silåinarme niorkuteKartartut niorKuteKarnerisa nalånisut angatdlå- toKartigissoK. ukiut 1800-gssåta Kiter- Kunerata nalåne niuvertOKarfiup ig- dlutai ukuput: igdlo inungnit inigine- KartoK, imiorfik, igfiorfik, Kue, nåpar- tagssausivik orssivigdlo. inugtarai niu- vertoK, niuvertugssaK, nåpaj a, sana- ssok, igassoK angatdlatimilo kivfat arfineK-mardluk. niuvertOKarfiup su- mivfia kalåtdlit piniarnerånut inutig- ssarsiornerånutdlo piukunauteKångi- vingmat ukiut tamangajagdluinaisa kalåtdlit kågtarsimåput. kuisimassut angatdlatine kivfaussunit pitsåungeKi- ssunit sunerneKapilugtarmata ajortu- ngortineKartardlutigdlo ajoKersuisso- Karfik 1752-ime Ilimanamut nune- KarsimavoK. tamatuma nalåne Severinip Kalåt- dlit-nunåne ingerdlatane soraerutaria- Karsimavai, 1750-imilo nunap umiar- torfigineKarnera ajoKersuiartortita- Karneruvdlo isumagineKarnera niuve- Katigingnut ukiut pingasut tamatuma sujorna autdlarnersimassut „Alminde- ligt Handelskompagni“-mut isumagi- ssagssångortineKarpoK. Ilulissane niuvertugssaunerusimassoK Jonas Lillienskiold de Svanenhielm niuvertungordlune K’asigiånguanut nupoK. tåuna ukiune 30-ne tåssane niuvertuvoK. tamåna pivdlugo tu- pingnartoKångilaK sivisupilorujug- ssuarmik atassumik suniuteKarfiging- mago. tåussuma taima sivisutigissu- mik niuvertusimanera K’asigiånguit iluaKutigisimassoruj ugssuvå. Svanenhielm pikorigsorujugssuvdlu- ne ingerdlatsisimavoK. nipaitsuvoK ikingutinersoK. taimåikame kalåt- dlinit nuånarineKarsimavoK. tatigine- Karneralo sule angnerulerpoK 1758-ime kalåtdlimik nuliarame, tåssa Birgithe Frederikshåbimio katikamiuk, piv- dluardlune inoKatigissane. tåuko éipa- ringnermingne arfineK-mardlungnik mérartårput. ugperdluartuvoK ilumor- tuvdlunilo. taimaingmat ajoKersuisso- KarneK ingerdlavdluarpoK, K’asigiå- nguanititdlunime ajOKersuiartortita- KarneK ikiuvfigisinaussamigut ikiuvfi- givdluarpå. nåkariarneK niuveKatigit tåuko 1750-ime nunali- sipåt niuvertuneK N. C. Geelmuyden. Severinip niuvertuisa tåssunga niuver- tOKarfit pingasut niuverfiussordlo Ilu- lissat tuniupait. tåussuma agdlautigi- ssai maligdlugit igdlut pårinerdlugau- simangåramik igalåKaratigdlo mato- Kångitsutdlunit. niuveKatigit niuver- nermik ingerdlatsinigssamingnut nåla- gauvfingmit akuerineKarnerine isuma- Katigissutaussut maligdlugit angatdla- tinit akilerdlugit tigussagssåinit u- miatsiarssuaK tingerdlautilik atausi- naK nåpartanik orssunik imalingnik 24 migssiliordlugit usisinaussoK K’asigiå- nguanipoK. tåunale imagtartuvoK ku- jåvalo aserKukuvdlune. umiatsiait mingnerussut mardluk K’asigiångua- nitut Frederikshåbimitutdlo pisoritat atorsinåungingaj agput. K’asigiånguane inuit igdlugissåt ase- ruasimangårame iluarsåunigssålunit akilersinausimångilaK. errorsissarfiup igfiorfiuvdlo pujorfia igfiorfigtålo a- serKukuput. nerissagssausivik kuser- tarpoK. nålagiartarfiuvdlunilo atuarfik nateKaranilo pujorfeKaranilo kiagsai- veirångilaK, nutåmigdlo sanassaria- Kardlune. niuveKatigitdle 1750-ime u- kiumilo tugdliane atortugssat nunali- sipait, niuvertoKarfiuvdlo igdlutai iluarsåuneKarput. Geelmuydenip agdlautigissai tug- dlussutigsséungikaluaKissut niuveKa- tigit Severinip Kalåtdlit-nunåne pigi- ssainik tigusiput. K’asigiånguit Iluli- ssatdlo sumivfé ardlaleriardlutik må- lårutigineKartarsimagaluartut nune- Karnigssaitdlo ardlaleriardlutik OKat- dlisigineKartarsimagaluartut Geel- muydenip isumå maligdlugo niuver- nermut tungassunik igdluliorfigine- Karnigssait erKåmiumingnitdlo niu- verfigineKarnigssait isumavdluarnar- tOKarput. tamarmigdle kinguartoru- jugssuarnikuput. K’asigiånguit Iluli- ssatdlo niuvertunit niuvertugssanitdlo KimangneKarsimåput ajoKersuiartorti- taK ajoKitdlo mardluk kisimik kiser- ngorusimavdlutik. sivitsoriångitsordle pissutsit pitsaunerulerput. 1753-ime ukioK tamåna tikitdlugo kungikormiunut ilagsing- nigtineKarsimåput sujuline pikorigsusimagaluartoK Svanenhielmip pikoringnerunermigut niuvertOKarfiup niorKutigssanik pisia- rissartagai angnertujårssuarmik amer- dlisipai. 1774-ime niuverneK nålagauv- fingmit tiguneKarKingmat Køben- havnimut avalagtineKarpoK sujuner- suissartungortineKardlune. taimanikut piumagaluarune K’asigiånguit Kima- vigsimåsagaluarpai avalagsimanermi- ne Kuerssuarne agdlagtitut atorfinig- kusugsoralugo aperineKarsimagalua- rame. Kalåtdlit-nunåtdle tunuinaru- månginamiuk uterfigiumanerusimavå. Københavnimititdlugit nulia kungiku- nit ilagsineKarsimavoK, kungiugaluv- dlo nulianit pinersåumik Kungaser- miugssaminik tunineKarsimavdlune. a- joraluartumigdle nulia Kalåtdlit-nu- nånut utertitdlutik kuperdlune toKU- vok, Svanenhielmilo kisimitdlune K’a- sigiånguanut pivdlune. tamatuma nalåne niuvertOKarfiup inigssisimanera nåmagigtaitdliutigine- Kariar'tuinarpoK. anordlipilugtarner- ssuanut ilagititdlugo inuit igdlugissåta tungavia igdluarsimavoK, igdlulo sila- mit ima avdlångortineKartigisimav- dlune 1763-ime igdlo nutåK nunalisi- neKarmat umiarssualiviup kangerdliu- marnata igdluatungånut nåpartaria- Kardlune. ukiut ingerdlanerine igdlu- liaussartut avdlat åma tåssuna nåpar- neKartarput. avdlångornernut tamåkununga ilå- ngutdlutik 1782-ime inspektøreKaler- mat, nutånik maligtarissagssaKaler- dlune, niorKutigssat aké aulajanger- saivigineKardlutik nautsorssueriauser- dlo avdlångortineKardlune niuvertu- torKamut Svanenhielmimut ingassag- patdlålerput. soraerpoK augustivdlo arKaneK-åipåne 1783 kingorårtiminut niuvertoKarfik tigutitdlugo. K’exertarssup tunua angerdlarserfigiuarpå ardlalingnit akiligagssaKarfigineKa- rame niuvertoKarfingmiginarnigssa- minut akuerineKarpoK pissagssame (Kup. 19-me nanglsaoK) Sisimiut erxåne aulisarnfkut OKåtårineK soKutiginartOK aulisariut angisoK SkagenimdrsoK Sisimiut erKanit Kangåmiu- nitdlo aulisagartanik nutånik Manitsume nerpiliorfingmut ag- ssartuisineKalersoK. aussaro Sisimiune ernånilo aulisar- nermut tungassumik soKUtiginartumik ingerdlataKartugssauvoK. tamatumu- nåkut påsineiiartugssaK. tåssa taima ingerdlatsineK matuma kingorna ator- neuarsinaunersoK. handelip niorKutigssiomerup pior- saivigineKamigssånut tungatitdlugo kigsautigisimavå sårugdlit saniatigut distriktip aulisartunit KanoK aulisag- kat amerdlatigissut tunineKarsinau- nersut iluamik påsissaKarfiumavdlu- git. tamåna pivdlugo Sisimiune Itiv- dlimilo Kårnat nutåt niaKuigkat, er- dlavigkat errortugkatdlo amigdlit a- muneKarnermingne KaKerdluigkat tu- nissaulerput. åmåtaoK Kaleragdlit na- tårnatdlo niaKuigkat erdlavigkatdlo tunineKarput. erKarsautigineKarpoK aulisagkat nu- tåtitdlugit pisiat ManitsuliåuneKartå- sassut, nerpé tåssane KeritineKartå- savdlutik. tamåna pivdlugo aulisagar- taussut perKigsårdluinartumik pine- Karnigssait piumassarineKarpoK. Sisimiut erKanit Kangåmiunitdlo aulisagkat pissarineKarKåmersut, si- kulersugkat Manitsumut ingex-dlåtar- sinaujumavdlugit, handelip umiarssu- åraK aulisariut sisaussoK „Anna Bruun" SkagenimérsoK åtartorsimavå. umiarssuåraK 70 tonsinik usisinau- vok — aulisagkat portorsimångikå- ngata — igdlerfiussanutdlo portorsi- magångata ikingnerulårtut. „Anna Bruun“ip lastimine aulisagkat igdler- fiussat 650 migssigissait tamarmik 40- (Kup. 17-me nangisaoK) S

x

Atuagagdliutit

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Atuagagdliutit
https://timarit.is/publication/314

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.