Atuagagdliutit - 08.10.1998, Page 15

GRØNLANDSPOSTEN
SISAMANNGORNEQ 17. OKTOBER 1998 • 15
Kristian Lauritsen 1957-imi palasit Nuummi ataatsimeersuameranni palaseqatinilu. Kristian Lauritsen og hans kolleger ved et præstekonvent i 1957 i Nuuk.
laat allanut naleqqiullugit sal-
liutitserusunngitsoq, Avaner-
suarli immikkut attuumassu-
teqarfigaa.
Avanersuaq
ilungersornartullu
- Atorfimma annersaa qaa-
suitsup avannaani ingerlap-
para, taamaattumik Kalaallit
Nunaannik asanninnera su-
miiffinnut minnerusunut im-
mikkut attuumatippara. Inut-
sialappassuit tamaani naapit-
tarpakka.
- Kaperlaap nalaani Ava-
nersuarmi qimussimik anga-
laneq tupinnarluinnarpoq. O-
qaatsilli piginnaasaqarfiusari-
aqarput. Qallunaatut oqalus-
sinnaasoqanngilaq, oqaloqati-
giissutissarpassuaqarporli. Pi-
ngaartumik naalagiareemerup
kingoma pujortaat ikeriarlugu
kaffisorusaarluni, Kristian
Lauritsen oqaluttuarpoq, al-
larpassuartullu Kalaallit Nu-
naanni pinngortitarsuarmik
tupigusuutiginnittoq.
- Taamaallunga Thule-mit
Tunup Avannaarsuanut Stati-
on Nord-imut timmisartorpu-
nga. Sakkutuut timmisartua-
nut ilaavunga, iluarisamillu i-
galaanit igalaanut itsuanisaa-
riartoqarsinnaavoq. Qaamma-
tigissorsuuvoq, qaamanerullu
immikkuullarissup nuna ka-
ngerluillu kusanarluinnartu-
mik qinngorsimavai, Kristian
Lauritsen oqaluttuarpoq, inilu
qimallatsiarpaa. Kingunin-
ngua uterpoq ajaappiaq aar-
rup tuugaavanik sanaaq nas-
sarlugu.
- Angalanerma ilaanni
fiisterluta Avanersuarmiunit
tunisutisiara. Malugisimavaat
ujaraaqqani quaaqqisaartar-
tunga, Kristian Lauritsen oqa-
luttuarpoq, Kalaallit Nunaan-
niinnermini pisunik ilunger-
sornartunik naapitaqanngit-
soorsimanngitsoq, apersui-
nermik matumannga piviu-
sunngortitseriaannaasimasunik.
- Provstip angallataanik,
Poul Egede, taamaallunga
Kangerlussuup paavani ikkar-
lippunga. 20-nik issippoq, a-
ngallallu uivilluni uerpoq. U-
miatsiaaraq annanniut aqqar-
sinnaanngilarput, taamaali-
gutta angallat pusittussaam-
mat. Arlaataluunniit sianigin-
ngilaa qanoq iliussanersugut.
Qujanartumilli tininngavoq.
Nalunaaquttap akunnialui
qaangiuttut ulikkiartulermat
angallat kaanngarpoq, inger-
laqqissinnaalerlutalu, Kristian
Lauritsen oqaluttuarpoq.
Hans Hedtoft-ip umiunera,
aappaagu ukiut 40-t qaangiu-
tissapput, annattoqamani u-
miummat, palasimut aamma
attuumassuteqarpoq.
- Ullut marlussuit tamatu-
ma sioma aallartussaasoq
Hans Hedtoft-imi ilassinne-
qatigiinnermut ilaavugut. I-
kinngutigut marluk umiarsu-
armut ilaasussaapput, uagut-
sinnilu kaffisorluta oqarfi-
gaatigut umiarsuarmut inortu-
inissartik isumakuluutigalu-
gu. Eqqarsaatigalugu eqqu-
miippoq, Kristian Lauritsen
oqaluttuarpoq, kiinaalu eq-
qarsarpal u lerpoq.
- Danmarkimi palasiulluni
ukiut imminnut ilarutiinnar-
tarput. Immikkoortinnissaat
eqqaamajuminaattarpoq.
Paarlattuanik Kalaallit Nu-
naanni uku ukulu pisut eqqaa-
manarput. Ukiut tamarmik al-
laassuteqartarput, Kristian
Lauritsen oqaluttuarpoq.
Kalaallit ilinniarfigisigik
Kalaallit Nunaanni palasitut
sulineq Kristian Lauritsen-
imut sunniuteqarsimaqaaq.
Arlalitsigut kalaallit kulturiat
pigiliussimavaa. Isumaqar-
porlu qallunaat amerlanerit
aamma taamaaliortariaqartut.
- Takomarissat qallunaat
uumitsattarput, soorlu angal-
lat pileraarutit malillugit ti-
kinngippat. Kalaallit eqqissi-
villutik pisarput. Aqagu tikis-
sajunnarsivoq. Immaqaluun-
niit aqaguagu. Taama isum-
mertameq qallunaat ilinniarfi-
gisinnaavaat. Inuunerup i-
ngerlaneratut akueralugu.
- Aammattaq kalaallit qal-
lunaallu inuunermut toqumul-
lu pissusilersortarput. Qallu-
naat toqu toqqortarpaat. Ka-
laallinut pissusissamisoome-
ruvoq. Ullumi inuuneq apeq-
qutaavoq. Taamaattumik ka-
laallit eqqortumik taasarpaa-
tigut siumut isumakuluute-
qartartunik.
- Storm P.-tulluunniit oqar-
toqarsinnaavoq, titartakkami
ilaanni qallunaat inuunermut
isummertamerat eqqorluara-
miuk. Titartakkami angut ta-
kuneqarsinnaavoq issiasoq,
ilivermut assaatamut nissuni
tamaasa erfatsillugit. Saneq-
quttup omeriarlugu aperaa:
Ullumi qaqisimalaamissamut
akuerineqaravit?
Qanganit pitsaaneruvoq
Danmarkimi Kristian Laurit-
senip kalaallit assigiinngitsor-
passuit attaveqarfigai, takusa-
nilu nuannaralugillu isumal-
luamarai.
- Ukiorpassuami imaakka-
luarpoq kalaallit Danmarkimi
pitsaanngitsunik atugaqartar-
lutik. Taamaakkunnaarpoq.
Ullumikkut inuussutissarsior-
fmni allaffissorfmnilu amer-
laqisut atorfigissaarput. Ka-
laallit peqatigiiffiini akimane-
rusuinnangajaat naapinneqar-
tarput. Kalaallit qallunaanit
ajomerusunik atugaqameraa-
neq asuli oqalunneruvoq.
Kristian Lauritsenip Ka-
laallit Nunaat 1973-imi qi-
mappaa. 1994 tikillugu Hille-
rød-imi Frederiksborg Slots-
kirke-mi palasiuvoq. Soraam-
inngomissaali uatsiugallas-
saaq. 1995-imi juullikkunni
Karl Peter Andersen paarlal-
lugu kalaallinut palasinngor-
poq, atorfillu taanna suli uki-
ualunni ingerlakkusuppaa.
Peqqikkuni.
- Paarlatsissaqanngikkallar-
punga. Qeqertarsuarmi, Illoq-
qortoormiuni aammalu unga-
sinngitsukkut Paamiuni ator-
fiit inuttalemissaat pingaar-
neruvoq. Taamaattumik nap-
parsimaleqqussaanngilanga,
Kristian Lauritsen illarpoq,
Nuummi palasinngomianik
ilinniartitsisalemermik nuan-
naarutiginnittoq.
- Kalaallit Nunaanni pigin-
naasaqarluartunik aqutsisoqar-
poq, qularutissaanngilarlu pa-
lasi kalaaleq qallunaamit ilua-
qutaanerusoq. Oqaatsit kisi-
mik assigiinngissutaanngillat.
Aammattaaq kulturi. Qaanger-
niagassat eqqarsartaaserlu.
- Oqaluussissut qallunaa-
tooq imaalitsiaannaq kalaal-
lisuunngorlugu nutserneqar-
sinnaanngilaq, Kristian Lau-
ritsen oqarpoq, eqqaamasalik-
kersaarlunilu atuakkiomissa-
ni taamaalluni piviusunngor-
tissinnaanera ilimagisinnaal-
lugu.
- Ukiusimapput nuannerlu-
innartut. Jyllandimiiginnarsi-
magaluaruma taama pissa-
nganarlunilu soqutiginarsi-
manaviarunanngikkaluarpoq,
Kristian Lauritsen illarpoq.
All.: Christian Schultz-Lorentzen
1973-imi juullimi Kristian Lauritsen Alluitsup Paani Emilie
aamma Otto-mit asseq una nassiussarsiaraa. Saamerliupput
biskop Westergaar Madsen aamma Kristian Lauritsen
Alluitsup Paaniillutik.
Til julen 1973 fik Kristian Lauritsen tilsendt dette billede
af Emilie og Otto fra Sydprøven. På billedet ses til venstre
biskop Westergaard Madsen og Kristian Lauritsen i
Sydprøven.
NAMMINEO PIGISAQ/PRIVATFOTO NAMMINEQ PIGISAQ/PRIVATFOTO