Tíminn - 05.10.1975, Page 40

Tíminn - 05.10.1975, Page 40
SÍMI 12234 ‘HERRA rGARÐURINN A1D ALSTftfETI 9 SIS-FOMJU SUNDAHÖFN GHÐI fyrir tjúúun mai KJÖTÍÐNAÐARSTÖÐ SAMBANDSINS AAARGIR VITA EKKI UM RÉTT SINN GAGNVART TRYGGINGASTOFNUNINNI — oft fyrnist bótarétturinn vegna vanþekkingar fólks BH-Reykjavlk — Tryggingaráö vill vekja 'athygli aimennings á þvi að kynna sér rækilega rétt sinn gagnvart tryggingastofnun rikisins. t þvi skyni hefur stofnun- in gefiö út nokkra bæklinga fyrir almenning, og liggja þeir frammi hjá Tryggingastofnuninni og um- boösinönnum hennar. Þóra Þorleifsdóttir, sem sæti á i tryggingaráöi, sagöi I viötali við Timann, aö i æriö mörgum tilfell- um vissi fólk I rauninni ósköp litið um rétt sinn gagnvart Trygginga- stofnuninni. — Það kemur iðulega fyrir, sagði Þóra Þorleifsdóttir, að fólk gerirsér ekki grein fyrir rétti sin- um fyrr en löngu eftir að hann skapast, og það kemur þó nokkuð oft fyrir, að hann fyrnist, og er þar með úr sögunni. Sem dæmi um þetta eru karl- menn, sem missa konu sina og halda heimili meö börnum sinum, en þeir eru oft á tiðum ekki nógu vakandi gagnvart feðralaunum. Okkur langar til þess að fræðast um tryggingaráð, og við spyrjum Þóru, hvert verksvið þess sé. — Eins og segir i lögum skal tryggingaráð hafa eftirlit með fjárhag, rekstri og starfsemi Tryggingastofnunar rikisins og gæta þess, að hún starfi i sam- ræmi við lög og reglugerðir á hverjum tlma. Agreiningur um bætur er lagður fyrir fundi trygg- ingaráðs, sem leggur úrskurð á málið. — Eru fundir tiöir i trygginga- ráði? — Fundir eru haldnir hálfs- mánaðarlega, og sitja þá, auk tryggingaráðsmanna, forstjóri Tryggingastofnunarinnar, tryggingayfirlæknir, skrifstofu- stjóri Tryggingastofnunarinnar, tryggingafræðingur Trygginga- stofnunarinnar og deildarstjórar þeirra deilda, sem leggja þarf málin fyrir. — Koma ekki mörg mál til kasta tryggingaráðs? — Jú, fjölmörg mál eru jafnan lögð fyrir hvern fund, og má til dæmis nefna alls konar umsóknir um styrki til fatlaðra, sem þarfn- ast hjálpartækja. Hjólastólar, gervilimir og þess háttar er að sjálfsögðu afgreitt án umræðna, en hins vegar berast fjölmargar umsóknir um styrki vegna smá- vægilegra tækja, sem alltaf fjölg- ar á markaðnum, og margir eiga að geta veitt sér án þess að fá til þess styrk, og er það þá mats- atriði, hvort og hversu mikiö skal greiða I styrk. Það er sorglegt að sjá umsóknir frá efnuðu fólki, sem getur veitt sér hvað sem er, og þó aö lögin nái jafnt yfir alla, eru svo margir hjálparþurfi, aö það er nauðsynlegt að gera mannamun i þessum efnum. — Hvaö viltu segja okkur um lánaaðstoð á vegum trygginga- ráðs, Þóra? — Fram til þessa hefur barn- mörgum fjölskyldum verið veitt lán frá Tryggingastofnun rikisins til þess að fullgera ibúöir sinar, og þá gengu fjölskyldubæturnar upp I afborgarnir þessara lána, en nú hafa fjölskyldubæturnar tekið á sig aðra mynd, og þvi eru þessi lán úr sögunni. — En hvað um stuöning við öryrkja? — Það kemur til kasta tryggingaráðs að kveða á um lán til öryrkja vegna bifreiðakaupa, og einnig um aöstoð við þá vegna breytinga á bifreiðum, sem er mikið um, þar sem tækjabúnað og öryggiskerfi þarf að miða við sér- þarfir viðkomandi öryrkja. — Og að lokum, lifeyrisgreiðsl- ur? — Já, við höfum meö höndum fjölmörg mál varðandi lifeyris- greiðslur, og eru þær I sambandi við barnalifeyri og mæðra- og feðralaun. Og þá erum við aftur komin að þvi, sem við ræddum um I upphafi þessa máls, þ.e.a.s. bæklingana, sem Trygginga- stofnunin hefur gefið út til þess að vekja athygli almennings á rétti fólks gagnvart Tryggingastofn- uninni. — Hverjir eiga sæti i tryggingaráði? — Tryggingaráð er kosið af Alþingi, og það skipa: Gunnar Möller, Ragnhildur Helgadóttir, Geir Gunnarsson, Ingi Tryggvason og Þóra Þor- leifsdóttir. Gunnar Möller er for- maður tryggingaráðs. Bæklingar, sem ieiðbeiningar. Tryggingastotnun ríkisins hefur gefið út fólki tii Lögreglufréttir: Sporhundurinn fann týndan mann BH—Reykjavík. — Mikil leit var gerð á föstudaginn og að- faranótt laugardagsina að öldruðum manni, sem farið hafði að heiman frá sér og var saknað. Um sjöleytið á föstudagskvöldið var lög- reglunni i Reykjavik gert viðvart um hvarf mannsins, og var umsvifalaust hafizt handa um leit, sem stóð fram á nótt. Um tvöleytið fann sporhundur Hjálparsveitar skáta iHafnarfirði manninn, þar sem hann hafði lagzt fyrir, og bjargaði að likind- um lifi hans, þvi að frost var á. Eins og sagt var frá i Timanum i gær var föstu- dagurinn mikill árekstra- dagur og er það nokkurt undrunarefni, þar eð akstursskilyrði vocu góð. Auk þess sem frá var sagt i blaöinu i' gær, varð-litil telpa fyrir bifreið á Holtavegi og lærbrotnaði. Óvenju mikillar ölvunar við akstur gætti i fyrrinótt, en þá voru 16 ökumenn tekn- ir fyrir meinta ölvun. ölvun var raunar mikil i fyrrinótt i borginni og annir miklar hjá lögreglunni af hennar völd- um. 20-30% HUSA YNGRI EN 5 ÁRA Á SUMUM ÞÉTTBÝLIS- STÖÐUM Á NORÐURLANDI hlutfallstala gamalla húsa þó mjög hó sums staðar 4 einbýlis VIÐ RANNSÖKN sem Fjórðungs samband Norölendinga hefur látiögera á aldrihúsa i Norölcn/.k um kauptúnum og kaupstööum, kemur fram, aö rúm 27% húsanna eru eldri en fjörutlu og fimm ára. Rúm 13% hafa aftur á móti veriö byggö á árunum 1970-1974. Langmest var tekiö I notkun af nýjum Ibúðum áriö 1972 og 1974 — alls 228 fyrrgreinda áriö, en 244 hiö siðara. Á viöreisnarárunum svonefndu komst þessi tala allt niöur I 116 ibúðir áriö 1968. Hvergi i kauptúnum Norður- lands eru hlutfallslega jafnmörg hús og á Hofsósi sem annað tveggja eru svo til aldurs komin, að ekki verður tilgreint nákvæm- lega, hvenær þau voru byggö, eða reist fyrir 1930. Nam þessi tala tæpum 80% á viðmiðunarári skýrslunnar, 1974. Hliðstæöar tölur voru á Hvammstanga 26,4%, Blönduósi 22,7% I Höfðakaupstaö 16,9% (Varmahliö 2 hús án aldurs- greiningar) Sauöárkróki 25,3%, Siglufirði 45,3%, Grimsey 40%, Ólafsfirði 30,3%, Dalvik 16,3%, Hrísey 35%, Hauganesi 21%, Hjalteyri 33,4%, Akureyri 25%, Svalbarðseyri 41,7%, Grenivik 22,9%, Reykjahlið 10%, Húsavik 23%, Kópaskeri 8,3%, Raufarhöfn 24,7%, og Þórshöfn 16,1%. Þessi skýrsla ber glöggt með sér, hvar byggingar hafa verið örastar siðustu ár. Má ráða það af þvi, hversu hár hundraöshluti allra húsa hefur verið tekin i notkun á árunum 1970-1974. Þessar tölur eru sem hér segir: Hvammstangi 19,8%, Blönduós 29,3%, Höfðakaupstaður, 5,7% Varmahlið 33,3%, Sauðárkrókur 16,1%, Hofsós 2,6%, Siglufjörður 2,4%, Grlmsey 10%, Ólafsfjöröur 13,2%, Dalvik 16,4%, Hrlsey 7,9%, Hauganes 7,9%, Hjalteyri ekkert hús byggt slöan 1960, Akureyri 12,7%, Svalbarðsyeri 16,7% Grenivik 27%, Reykjahlið 30%, Húsavik 17,3%, Kópasker 25%, Raufarhöfn, 4,3%, Þórshöfn 12,7%. Loks er svo tilgreint, hversu mörg hús eru I smiðum I ár og hversu margar lóöir hefur verið sótt um framan af árinu. Þar kemur fram, að á Laugarbakka I Miðfirði er eitt einbýlishús, en sótt hefur verið um lóðir undir tiu einbýlishús, á Hvammstanga 14 einbýlishús I smiðum og 6 Ibúðir I fjölbýlishúsum, loðaumsóknir tiu einbýlishúsa og fjórar fjöl- býlisibúðir, Blönduós 19 einbýlishús . I smiðum, lóðaum- sóknir ekki tilgreindar, Höföa- kaupstaður 17 einbýlishús i smlöum, umsóknir 9 einbýlishús og 4 raðhúsaibúðir, Varmahllö 6 einbýiishús I smiöum og um- sóknir 2 einbýlishús, Sauöár- krókur 23 einbýlishús, 14 raðhúsaibúðir og 14 fjölbýlishúsa- Ibúðir í Smlöum, lóðaumsóknir 13 einbýlishús og 20 raðhúsaibúðir, Hofsós 10 einbýlishús og 2 raðhúsaibúöir I smiöum og lóða- umsóknir 8 einbýlishús, Siglu- fjörður 5 einbýlishús og 2 raðhúsaibúðir I smiðum og umsóknir 8 einbýlishús, Ólafsfjörður 28 einbýlishús, 10 raðhúsaibúðir og 2 fjölbýlishúsa- ibuðir I smíðum og umsóknir 7 einbýlishús og 6 raðhúsaibúðir, Grimsey 4 einbýlishús I smiöum, umsóknir 2 einbýlishús, Dalvik 12 einbýlishús og 26 raðhúsaibúöir I smiðum og umsóknir 13 einbýlis- hús og 5 raðhúsaibúðir, Arskógs- sandur og Hauganes, hús I smiðum og 2 raðhúsa- umsóknir, Akureyri 111 einbýlis- hús, 163 raðhúsaibúðir og 161 fjölbýlishúsaibúð I smlðum og umsóknir 33 einbýlishús, 75 raðhúsalbúðir og 30 fjölbýlishúsa- Ibúðir, Svalbarðseyri 2 einbýlis- hús i smiðum og umsóknir 3 einbýlishús og 2 raðhúsaibúðir, Grenivík 7 einbýlishús I smlöum og umsóknir 5 einbýlishús, Reykjahliö 2 einbýlishús og umsóknir 5 einbýlishús, Húsavik 30 einbýlishús, 9 raðhúsalbúðir og 35 fjölbýlishúsaibúðir I smiðum og umsóknir 12 einbýlishús, Kópasker 3 einbýlishús I smiðum og umsóknir 3 einbýlishús, Raufarhöfn 12 einbýiishús i smiðum og umsóknir 2 einbýlis- hús og Þórshöfn 6 einbýlishús I smíöum og lóðaumsóknir 3 einbýlishús og sex raðhúsaíbúðir. Þessar tölur sýna að ákaflega mikið af Ibúöarhúsnæði er I smlðum allvlða, til dæmis á Hvammstanga, Blönduósi, I Höfðakaupstað, á Sauðárkróki, Ólafsfirði, Dalvík og Húsavik, og þær bera lika með sér, að nokkrir staðir,þarsem mjög litið var byggt um skeið, svo sem Hofsós og Raufarhöfn hafa verið að sækja sig. Loks má lesa út úr þessum tölum öran vöxt staða eins og Grenivikur og Varmahliðar. Ekkert lífsmark á Hjalteyri Skýrsla Fjórðungs- sambands Norðlendinga um aldur ibúðarhúsnæðis og nýbyggingar i lands- fjórðungnum leiðir i ljós, að á einum þétt- býlisstað innan hans hefur verið slikur dofi og dauði, að þar hefur ekkert hús verið reist um eða upp undir tvo áratugi. Þetta er Hjalt- eyri i Arnarneshreppi. Orsökin liggur i augum uppi: Jafnskjótt og rekstri sildar- verksmiðjunnar þar lauk, var fótum kippt undan atvinnuvon- um þar, og hefur ekki verið ráðin þar á bót enn þann dag I dag. Aðeins örfáir staðir á landinu, þar sem þorp geta heitiö, tóku ekki neinn fjörkipp á vinstristjórnarárunum. Hjalt- eyri er meðal þessára örfáu staða, og hinn eini á öllu Norðurlandi.

x

Tíminn

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Tíminn
https://timarit.is/publication/50

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.