Tíminn - 07.10.1975, Page 7

Þriðjudagur 7. október 1975.
TÍMINN
7
Hannes Þórðarson:
Útigangur hrossa er smón,
sem verður að hverfa úr
þjóðlífinu
SNEMMA á öldum er stóðhrossa
getið á landi hér, og þau gengu
gjöfum milli höfðingja. Það þótti
álitsauki að eiga mörg stóðhross.
Þau voru rekin á heiðar að vori og
smalað eins og sauöfé að hausti.
Þegar tið var góð, voru þau
rekin upp fyrir byggð til haust-
göngu og göngu fram yfir jól. Oft-
ast voru þau sótt i harðindum, eða
þau leituðu sjálf fram i byggð. En
þar flæktust þau um hagann og
börðu hjarnið, hungruð og hiisa-
laus. Þeim var stundum gefið á
freðann, og var það nokkur bót.
Þegar frostbyljir stóöu dögum
saman, eina viku og upp i hálfan
mánuð, þá var aldrei hægt að
hára skepnunum. Eneinn treysti
sér til að leita hestana uppi, og
hey hvarf út i veðurafsann um
leið og það var leyst úr meisum
og pokum, ef reynt var að hygla
þeim veslingum, sem stóðu
heima við hús.
Hestarnir stóðu i höm heima
við bæi, við vegi og Uti um hag-
ann. Að lokum hnigu þeir niður
örmagna af hungri og kulda. Þeir
urðu að hraunum, en svo köllúð-
ust hrossabein úti á viöavangi.
Enginn kærði annan fyrir hung-
urdauöa hestanna. Það voru of
margir sekir til þess, og oft voru
það rikustu menn héraðsins. Van-
inn gerði manninn miskunnar-
lausari gagnvart stóðhrossum en
öörum skepnum.
Lengi hefur tibkazt ab láta hross ganga áti, en þvf þarf ab linna.
Læknaritari
Starf Iæknaritara við Heilsugæzlustöðina i
Olafsvik er laust til umsóknar nú þegar.
Umsóknir, ásamt upplýsingum um
menntun og fyrri störf, sendist til Oddvita
Ólafsvikurhrepps, eða Kristófers Þor-
leifss. læknis Heilsugæzlustöðvarinnar i
Ólafsvik, sem gefa nánari upplýsingar.
Ólafsvik 1/10, 1975.
Heilsugæzlustöðin ólafsvik.
ARMÚLA 7 - SÍMI 84450
Rafsuðu
TÆKI
fyrir
SUÐUVÍR
2,5 og 3,35 mm
handhæg
nýkomin.— Innbyggt öryggi og ódýr
fyrir yfirhitun. Rafsuðu- io i
hjálmar og tangir nýkomið. pYn9a kg

Hundar gera sér snjóbæli f bylj-
um og nýtt bæli, þegar þeir eru
komnir að þvi að fenna i kaf.
Sauðfé fennir og getur lifað þar
marga daga við bærilega liðan og
bjargast siðan. En hestar geta
ekki lifað ifönn, þeir kafna, sögðu
gömlu mennirnir. Stóðhrossin
veröa aðstanda af sér veðrið, eigi
þau að lifa það af.
Húsakynni manna og dýra hafa
batnað mjög á siðustu öld, og það
má ekki viðgangast að stóðhross-
um sé hvorki ætlað hús né hey i
vetrarhörkum. Mér er sagt, að
þessi ósiður sé nú, illu heilli, að
færast i vöxt á sinni árum.
Nú er talað mikið um náttúru-
vernd og gróöurvernd, og það er
góðra gjalda vert. En hefur úti-
gönguhesturinn gleymzt? Hvorki
þjónar Utiganga hans vernd gróð-
urs né mannsæmandi hrossarækt.
Stóðið stórskemmir sauðfjárhaga
og nagar á vetrum allan gróður af
melum og hólum, og vinnur þann-
ig að gróðureyðingu og upp-
blæstri eins og hreindýrin, sem nú
fara i of stórum hópum niður um
sveitir Austurlands.
Merkur bóndi I Breiðdal i Suð-
ur-MUlasýslu sagði mér nú i sum-
ar, að skóglendið innan og ofan
bæjarins hefði tekið algerum
stakkaskiptum siðan hann hætti
allri vetrarbeit. Kjarrið var áður
aðeins i lægðum milli melanna,
en nú breiðist það óðum upp Ur
lægðunum og yfir melana, og
sumir þeirra eru að hverfa i
kjarrið. Sauðhagar að sumri eru
nU orðnir mun betri en áður var.
SU var tfðin, að útigangshestar
voru hér niður um alla borg og
rótuðu i sorptunnum og börðu upp
öskuhauga. Þessar blessaðar
skepnur mændu á vegfarendur
hálfbrostnumaugum. En borgar-
yfirvöld i Reykjavik hafa gert á
þessu bragarböt.
Það mátti meðal annars lesa
þetta i blöðum borgarinnar i sum-
ar: „Jafnframt er lagt bann við
allri lausagöngu hrossa innan
lögsagnarumdæmis Reykjavikur
frá og með hausti komanda.
Reykjavik, 21. jili 1975. Borgar-
stjórinn i Reykjavik.” Borgar-
yfirvöldin hafa áður sýnt lofs-
verðan og sjálfsagðan áhuga á
velferð hestanna. Eigendum
þeirra hafa verið úthlutaðir staðir
undir hesthús og hlöður upp með
Ellliðaánum. Þar er viða vel að
unniö og hlutaðeigendum til
sóma. Það eru mörg ár siðan
hungraðir og vegalausir hestar
hafa sézt á götum borgarinnar, og
ég held aö þeir séu lika horfnir Ur
borgarlandinu.
Ég, sem þetta rita, hef fyrir
satt, að árið 1884 hafi verið staö-
fest lög um skyldur hreppstjóra
til eftirlits með þvi, að fyrir hendi
væri hús og nægilegt fóður handa
fénaði hvers bónda.
Þessi lög hafa oft verið brotin,
og þá sérstaklega, þegar stóð-
hross áttu i hlut.
Væri nú ekki rétt, á þvi herrans
ári 1975, að gera lögin algild I
framkvæmd og fela sýslumönn-
um og öðrum valdsmönnum
landsbyggðarinnar að sjá um, að
mannúð verði sýnd dýrum og
hestar með taldir eins og yfirvöld
Reykjavikur hafa sýnt i verki?
Islenzk yfirvöld hafa nýlega
haldið landsfólkinu veglegar há-
tiöir á árinu 1974, og minnzt þá
ellefu alda byggðar i landinu. En
gleymdust húsdýrin? Hafa þau
eigi dvalið jafnlengi I landinu og
maðurinn?
Þjóðarsmánin: útigangur
hrossa, sem hvorki er ætlað hús
né fóður, verður að hverfa Ur
þjóðlifi voru. Það verður að hætta
að setja á guð og gaddinn. Stóö-
hrossin eiga að njóta þess, að
þjóðin býr við betri efnáhag nú en
áður.
Það væri verðugt verkefni
Dýraverndunarfélagi Islands að
hefja rannsókn á kjörum islenzka
hestsins og þvo Utigöngusmánina
af þjóðinni. Dýraverndunarfélag-
iö hlýtur að fá öruggan stuðning
ráða og félaga, sem vinna að
gróðurvernd og ræktun.
Fransk-íslenzka
Ijósmyndasýningin
sem opnuð var i franska bókasalnum að
Laufásvegi 12 þann 27. september 1975,
verður lokuð þriðjudaginn 7.. október
1975, en verður opnuð aftur frá 30. októ-
ber til 2. nóvember frá kl. 15-22.
öll starfsemi franska bókasafnsins
hættir þann 7. október 1975 vegna undir-
búningsvinnu við mikla audio-
visuel-sýningu á frönskum impression-
ista-málverkum, sem verður opin frá
laugardeginum 11. október 1975 til
sunnudagsins 26. október 1975 að honum
meðtöldum, frá kl. 17-22.
Til sölu
Rússajeppi (nýjasta gerð) árgerð 1974 til
sölu i sýningarskála hjá Sveini Egilssyni.
Höfurvi fyrirliggjandi hljóðkúta
og púströr í eftirtaldar brfreiðar
Bedford vörubila .........
Bronco....................
Chevrolet fólksbíla og vörubila
Citroen GS ...............
Datsun disel og
100A-1200-1 600-160-180 .
Chrysler franskur
Dodge fólksbila .
D.K.W. fólksbila
Fiat 1100-1500-124-125
Ford, ameriska fólksbila
Ford Anglia og Prefect
Ford Consul 1955-62
Ford Consul Cortina 1 300
Ford Escort
Ford Zephyr og Zodiac
127-128
— 1600
... hljóðkútar
... hljóðkútar
... hljóðkútar
... hljóðkútar
hljóðkútar
hljóðkútar
hljóðkútar
hljóðkútar
hljóðkútar
hljóðkútar
hljóðkútar
hljóðkútar
hljóðkútar
hljóðkútar
hljóðkútar
Ford Taunus 1 2M, 1 5M, 1 7M og 20M .......... hljóðkútar
Ford F100 sendiferðabila 6 og 8 cyl .......... hljóðkútar
Ford vörubíla F500 og F600 ................... hljóðkútar
Ferguson eldri gerðir ........................ hljóðkútar
Gloria ....................................... hljóðkútar
Hiilman og Commer fólksb.
og sendiferðab.................................hljóðkútar
Austin Gipsy jeppi ........................... hljóðkútar
International Scout jeppi .....................hljóðkútar
Rússajeppi Gaz 69 ............................ hljóðkútar
Willys jeppi ................................. hljóðkútar
Willys Vagoner ............................... hljóðkútar
JeepsterV6 ................................... hljóðkútar
Landrover bensin og disel .................... hljóðkútar
Mazda 1300—616 ............................... hljóðkútar
Mercedes Benz fólksbila
180-190-200-220-250-280 .................... hljóðkútar
Mercedes Benz vörubila ....................... hljóðkútar
Moskwitch 403-408-41 2 ....................... hljóðkútar
Opel Rekort og Caravan ..................... hljóðkútar
Opel Kadett ................................. hljóðkútar
Opel Kapitan.................................. hljóðkútar
Peugeot 204-404-504 ... ...................... hljóðkútar
Rambler American og Classic .................. hljóðkútar
Renault R4-R6-R8-R1 0-R1 2-R1 6............... hljóðkútar
Saab 96 og 99 ............................... hljóðkútar
Scania Vabis..........................................
Simca fólksbíla .............................. hljóðkútar
Skoda fólksbíla og station ................... hljóðkútar
Sunbeam 1250—1500 ............................ hljóðkútar
Taunus Transit bensin og disel ............... hljóðkútar
Toyota fólksbila og station................... hljóðkútar
Vauxhall fólksbíla ........................... hljóðkútar
Volga fólksbila .............................. hljóðkútar
Volkswagen 1200 Og 1300
Volvo fólksbila ...............................hljóðkútar
Volvo vörubila ..........................................
og puströr.
og púströr.
og púströr.
og púströr.
og púströr.
og púströr.
og púströr.
og púströr.
og púströr.
og púströr.
og púströr.
og púströr.
og púströr.
og púströr.
og púströr.
og púströr.
og púströr.
og púströr.
og púströr.
og púströr.
og púströr.
og púströr.
og púströr.
og púströr.
og púströr.
og púströr.
og púströr.
og púströr.
og púströr.
og púströr.
og púströr.
og púströr.
og púströr.
og púströr.
og púströr.
og púströr.
og pústriir
og púströr.
og púströr.
hljóðkútar
og pústror.
og púströr.
og púströr.
og púströr.
og púströr.
og púströr.
og púströr.
. hljóðkútar
og púströr.
hljóðkútar.
Púströraupphengjusett í flestar gerðir bifreiða.
Pústbarkar, margar gerðir.
Setjum pústkerfi undir bíla, sími 83466.
Sendum í póstkröfu um land allt.
BNavörubúðin Fjöðrin h.f.