Eintak - 19.05.1994, Blaðsíða 6

í
Gengi hlutabréfa í hugbúnaðarfyrirtækinu Softis hefur fallið úr 32 í 3 á einu ári. Fyrirheit for-
svarsmanna fyrirtækisins um risasamninga við erlend stórfyrirtæki hafa ekki staðist. Fjárfestar
tapa stórum upphæðum.
rfpstar,
með
Nú erSoftis hf. á lokasprettinum
aö semja vib fvtis erletul stárfyrir-
tæki. 711 pess að selja meiri kraft
i fjnrtækiö hefurstjómin ákveðið
að selja pau hlutabréfsem etm eru
eigu Softis hf., (1,2 milljónir).
tta erptt Uvkifari fjrir pá sem
Ija ávaxta fiármagn sitt sem best.
eitum
Hlutabréf í hugbúnaðarfyrirtæk-
inu Softis hafa hrunið í verði á
opna tilboðsmarkaðnum. I dag er
nánast engin hreyfing á bréfunum
en fyrr í þessum mánuði seldust
bréf á þreföldu nafnverði. í apríl á
síðasta ári náði gengið hins vegar
hæst í 32. Þeir sem keyptu hlutabréf
í fyrirtækinu þá hafa því nánast
tapað allri sinni fjárfestingu, eins og
staðan er í dag.
EINTAK ræddi þetta mikla hrun
við nokkra starfsmenn verðbréfa-
fyrirtækja og einn þeirra sagðist
ekki muna annað eins. Fullyrtu þeir
að þetta endurspeglaði það að fjár-
festar hefðu ekki lengur sömu tiltrú
á fyrirtækinu.
Fyrirheit um
stórsamninga sem
aldrei voru gerðir
Softis hf. var stofnað í kringum
hugbúnaðinn Louis sem ungur
piltur, Mímir Reynisson, átti
hugmyndina að. Forsvarsmenn
Softis töldu Louis geta valdið
tæknibyltingu í tölvuheiminum.
Bundu þeir miklar vonir við að
risasamningar næðust við erlend
stórfyrirtæki þegar búið væri að
þróa hugbúnaðinn til fulls og gera
hann markaðshæfan. Þau fyrirheit
hafa látið á sér standa.
í auglýsingu frá Softis og Kaup-
þingi, sem birtist í Morgunblaðinu
30. apríl á síðasta ári er Louis
kynntur á eftirfarandi hátt:
„Softis var stofnað 1990 um bylt-
ingarkennda hugmynd sem gerir
kleift að aðskilja vinnslu frá við-
móti, þannig að hægt sé að tengja
saman ólíkar tölvur, ólík stýrikerfi
og ólík forritunarmál. Þetta gerir
kleift að hafa viðmót á einurn stað
og vinnsiu á öðrum. Tengingin á
mili vinnslu og viðmóts er mjög
einföld, þar sem aðeins eru notuð 6
köll í stað hundruða til þúsunda.
Með Louis opnast margir mögu-
leikar sem voru ómögulegir áður. 1
viðræðum við tölvurisana hefur
komið í ljós að Louis er tæknibylt-
ing sem á mikla ffamtíð fyrir Sér.“
Af fréttum mátti skilja að Softis
væri nánast eitt um hitunina í
heiminum og stórfyrirtæki biðu í
röðum eftir að fá að gera samnings-
tilboð. Fyrirtækið fékk alþjóðlega
athygli út á Louis, ekki síst í fram-
haldi af því að sjónvarpsstöðin
CNN fjallaði um þróun hugbúnað-
arins í maí 1992. Þá hófst einnig
mikil fjölmiðlaumfjöllun á Islandi
og forsvarsmenn Softis létu hafa
eftir sér að stórir samningar væru í
burðarliðnum og ef þeir tækjust
myndi framleiðsla á Louis skapa
fjölda manns atvinnu og þjóðinni
miklar gjaldeyristekjur. Gjarnan
var bent á fyrirtækið sem skólabók-
ardæmi um hvað nýsköpun gæti
þýtt fyrir þjóðina. Að mati verð-
bréfasala leikur ekki nokkur vafi á
því að öll þessi umfjöllun og fuil-
yrðingar Softismanna hafi kynt
undir þá trú fjárfesta að hlutabréf í
fyrirtækinu væru vænlegur fjárfest-
ingarkostur.
Fjárfestar missa
tiitrúna á Softis
Fyrstu viðskiptin með hlutabréf í
Softis voru skráð á opna tilboðs-
markaðnum á gamlársdag 1992. Þá
voru seld hlutabréf að nafnvirði
12.000 krónur á genginu 8 þannig
að söluverðið nam 96.000 króna.
Salan fór hægt af stað, enda lítið af
bréfum í boði, en í mars 1993 ruku
hlutabréfin upp í verði. Þann 12.
þess mánaðar er gengið skráð 29 en
náði hámarki í lok apríl, eða 32.
Fyrrgreind auglýsing birtist á
sama tíma. Þar er fullyrt að Softis sé
á lokasprettinum að semja við ýmis
erlend stórfyrirtæki. Til þess að
setja meiri kraft í fyrirtækið hafi því
verið ákveðið að selja þau hlutabréf
sem enn væru í eigu þess. „Þetta er
gott tækifæri fyrir þá sem vilja
ávaxta fjármagn sitt sem best,“ seg-
ir orðrétt og síðar: „Hlutabréfin í
Softis hafa verið að hækka jafnt og
þétt. Reikna má með því að fjárfest-
ing í hlutabréfum Softis skili betri
arði en gengur og gerist. Það er því
einstakt tækifæri sem þér býðst
núna.“
.Loks er gefið dæmi um velgengni
hluthafa: „Vitað er um mann sem
seldi bifreið sína til að kaupa sér
hlutabréf í félaginu og daginn eftir
átti hann andvirði tveggja bifreiða."
Sami maður á þá ekki nema í mesta
lagi einn fimmta hluta af sama bíl í
dag.
Forsvarsmönnum Softis var bent
á að þetta dæmi samræmdist ekki
lögum um samkeppni og ólögmæta
viðskiptahætti og birtist hún ekki
Softii \ m síolmS #9VU 1.1» tjpiiitigtukcrtnd.1
hupnytut vrn xrrír ileift a;> tifc.kílj.t vinmlu
fr.i lifimóu. lunrtix uS h.rx! V' tfrtíÍJ
.uithnl iiltk.tr tnhvr. ÓW. st>ríJUT/i t'X tihX fot-
nim1unn.1l. xerir klri/l «i> Ikifit riðmót
.1 finum \t*tð <>x tmn.lu J ttðmtti lenxirt.im
ú rnilti vtnnóu “X ti&mútt et nt' X einfitlil,
þur nii itddrit cru nutiiti 6 tolí 1 thið ImnJ-
rm\i trl t’unnoit-
Skð WUIS ‘>pnu\t rn.rt£ir rtyit mnxutcikm
vtn \wu iimnxiilcxir <idut. i \íi>nedum \ið
líi/curÍMirui htiur kmmð i l/rii uð I.OUIS er
t.Hinlnllmx vin ú rtHt.hr fmmtið fmr vr.
(itnx't hlutaltrijfaitiui hukkur url
HítíUtbrtfm t 'Sofih futát verUt nð hrkku
fjftn pcii. Krtktut mú mct pvi fjJt-
fntíni 1 hluuibtcfutn Softis skilt betri ur&t cn
X<nxur o$$crist. /ii<> rt fni rimttiU t<vU/*ri
5rrn pei in-flsi núnj.
OUfi# tnffiX f&**t*.K*t, fcfanfi t' tlrwtfr tjtJji.
snerrt Sí X
Ihvmi utn velgvn$ni hiullutfu;
Vltfii) et um niítrm vsm \c!Jí liifrríð smi iil ig kaufht
«•( hluutbtef 1 fehixinu .n; duximt rftir útti hutm
iimlritiu t\V£<nr hifrei\i.
Xthu$id ’
tukmurkod brífít tr til solu
P’horto r XUímjuí't, \*v*rt ótixfw St&jfiur ÍWn
SAítÍa.V»t■{ eitjfturváxwrt
Ktiu/i ii ItlutúhrCfuiii t Sufth hI. iritir \kuttiif\hUt!
KAUPMNC HK
ieKXlnerðtrrtjafentwlh
Kn*p»**t f Hrtt^f.
aftur.
Síðasta sumar fóru j
að renna tvær grímur á
fjárfesta eftir að fréttir i
fóru að berast af því að
erlend fyrirtæki væru
með sams konar hug-
búnað í smíðum og
væru sennilega komnir
lengra en Softis. Fremst j
þar í flokki er banda-
ríska fyrirtækið Sy-
mantec og hefur það
þegar sett á markað
hugbúnað sem er fært
um flest það sem Louis
á að geta gert, að sögn
heimildarmanns EIN-
TAKS sem þekkir vel til AUGLÝSING SOFTIS OG KAUPÞINGS
í hugbúnaðargeiran- sem birtist í Morgunbiaðinu 30. apríl á síðasta ári. Þar er meðal artrtars gefið
um. Jóhann Malm- dæmi um mann sem seldi bílinn sirtrt og keypti hlutabréf í fyrirtækinu og átti
quist, hjá Softis, segir jafrtvirði tveggja bíla dagirtrt eftir. Sá sem hins vegar keypti hlutabréf í Softis fyrir
hins vegar ekki um andvirði bíls daginn sem auglýsingin birtist á núna að jafnvirði fimmtungs íhon-
sambærilegan hugbún-
að að ræða.
Þá varð líka bið á að áþreifanleg-
ir samningar næðust og trú manna
á því að Softis næði miiljónasamn-
ingum fór því þverrandi. Þetta
leiddi til þess að æ færri fjárfestar
sáu ástæðu til að leggja egg sín í
körfu fyrirtækisins. Hinn 7. maí var
gengið í 30 en næstu mánuði eru
ekki skráð nein viðskipti á opna til-
boðsmarkaðnum. Það er ekki fyrr
en 28. október að næst eru skráð
viðskipti og þá á genginu 6,50. Síð-
an hefur verið lítil hreyfing með
bréfin. Tvær sölur hafa farið fram
nú í maí og báðar á genginu 3.
Softis lækkar gengið í
hiutafjárútboði
Stjórnendur Softis áttuðu
sig
um.
greinilega á þessari breyttu stöðu.
Þeir höfðu sjálfir selt einhver hluta-
bréf á genginu 30 en í hlutafjárút-
boði sem stóð yfir frá því í lok ágúst
fram undir lok nóvember á síðasta
ári voru boðin bréf að nafnvirði
6.000.000 á genginu 6 til hluthafa
með forkaupsrétt og genginu 9 til
annarra. I þessu útboði seldist 28
prósent af því sem í boði var. Eftir
það hefur fyrirtækið selt bréf að
nafnvirði 1,1 milljón á genginu 6.
Óseld bréf félagsins telja nú 9,5 pró-
sent af heildarhlutafénu sem nemur
nú 39.000.000.
Þótt aðeins hluti hlutabréfa í
Softis hafi gengið kaupum og söl-
um á opna tilboðsmarkaðnum er
ljóst að sveiflur þar endurspegla að
verulegu leyti markaðsverðið á
hverjum tíma. Fram að þessu hafa
selst þar hlutabréf í fyrirtækinu að
nafnverði 1.168.227 krónur en sölu-
verðið er 14.385.633. Þetta þýðir að
meðalgengið á bréfunum hefur
verið 12,3. Frávikin eru hins vegar
meiri en venja er til þar sem gengið
hefur hrunið en ekki sigið og þess
vegna eru fleiri sem keypt hafa
bréfin á hærra gengi en meðalgeng-
ið segir til um og eins lægra.
Lang stærsti hlutahafinn í Softis
er Radíóbúðin hf. með 30,6% hlut
og aðrir stórir hluthafar eru Björn
Rúriksson með 5,5%, Jóhann
Pétur Malmquist með 4,0%, Víðir
Finnbogason 3,8% og Snorri
Agnarsson með 3,3%. I dag eiga
256 aðilar hlut í fyrirtækinu.O
Jóhann R Malmquist hjá Softis ráðleggur hluthöfum að geyma bréfin
Framtíðarhorfumar bjartar
JÓHANN P. MaLMQUIST STJÓRNARMAÐUR ( SOFTIS HF.
„Það er ekki mitt að skilgreina hvernig opni tilboðsmarkaðurinn
hagar sér. Ég á erfitt með skýra hvers vegna gengið fór svona upp
og eins hvers vegna það fór niður. “
Stendur og fellur Softis með
Louis-hugbúnaðinum?
„Já, við gerum það.“
Eru einhverjir samningar um
sölu á Louis-hugbúnaðinum í bí-
gerð við erlend fyrirtæki?
„Já, en stefnan hjá okkur er að
skýra ekki frá neinu fyrr en samn-
ingar eru undirritaðir.“
Telurðu framtíðarhorfurnar
jafn bjartar og áður?
„Já, framtíðarhorfurnar eru
mjög bjartar. Ástæðan fyrir því að
samningar hafa dregist er að það
tók lengri tíma hjá okkur að ljúka
við vöruna.“
Er hugbúnaðurinn nú fullþró-
aður og markaðshæfur?
„Já, nú er varan að verða tilbúin.
Handbækurnar eru í prentsmiðju
og kassarnir utan um hana að verða
tilbúnir.“
Symantec hefur sett á markað
svipaðan hugbúnað. Eruð þið eldci
búnir að missa forskotið á keppi-
nauta ykkar?
„Nei, okkar vara er íyrir annan
markað. Okkar markhópur eru
þeir sem vilja setja myndræn við-
mót á eldri hugbúnað. Við vitum
ekki um neina aðra sem geta boðið
jafn góða lausn og við. Það liggur
gríðarleg fjárfesting í gömlum for-
ritum í heiminum. Sú fjárfesting fer
að úreldast þar sem það vantar nú-
tíma notendaviðmót. Við getum
bætt við myndrænu notendavið-
móti sem endurnýjar þessar gömlu
fjárfestingar."
Verðbréfafyrirtækin segja að
hrap á hlutabréfum í Softis á opna
tilboðsmarkaðnum sé nánast
einsdæmi. Hvernig skýrir þú þetta
hrap?
„Það er ekki mitt að skilgreina
hvernig opni tilboðsmarkaðurinn
hagar sér. Ég á erfitt með skýra
hvers vegna gengið fór svona upp
og eins hvers vegna það fór niður.
En ég bendi á að bak við það sem
þú kallar hrap eru örfáar sölur og
ég held að það séu bara tveir aðilar
af tvöhundruð fimmtíu og sex sem
hafa selt.“
Má ekki rekja hækkun hluta-
bréfanna til yfirlýsinga ykkar for-
ráðamanna Softis um að risa-
samningar væru í burðarliðnum?
„Ég held ekki, heldur hafi ástæð-
an verið orðrómur sem var í gangi.
Það var ýmislegt í þessum orðrómi
sem hafði við rök að styðjast en
ekkert sem var fast í hendi.“
Þannig að þú telur að yfirlýsing-
ar ykkar hafi elcki haft nein áhrif?
„Ég tel að ég hafi ekki gefið nein-
ar slíkar yfirlýsingar."
Á hvaða gengi hafið þið sjálfir
selt hæst?
,M>tli það hafi ekki verið í kring-
um þrjátíu.“
En á hvaða gengi hafið þið selt
bréf undanfarið?
„Á genginu sex.“
Þetta er svipaður munur og á
opna tilboðsmarkaðnum. Sýnir
þetta hrap elcki tvímælalaust fram
á minni tiltrú fjárfesta?
„Ég bendi bara aftur á að það yar
aðeins um tvo fjárfesta að ræða sem
seldu.“
Hvað ráðleggurðu hluthöfum
sem keyptu bréf á þrítugföldu
nafnvirði?
„Að halda bréfunum.“
Koma þeir til með að sjá arð af
bréfum sínum?
„Ég vona að þeir sjái arð af
þeim.“
Hvenær heldurðu að það verði?
„Ég vil ekki tjá mig um það.“Q
FIMMTUDAGUR 19. MAÍ1994