Tíminn - 11.06.1977, Blaðsíða 32

32
Laugardagur 11 júní 1977
85 ára
Steinunn
Þorgilsdóttir
Breiðabólsstað Fellsströnd
Steinunn Þorgilsdóttir fæddist
a6 Knarrarhöfn f Hvammssveit
12. júni 1892, dóttir Þorgils
Friörikssonar kennara og konu
hans Halldóru Ingibjargar Sig-
mundsdóttur. Hún var næstelzt 14
systkina. Móöur sfna missti hún
16 ára gömul og tók hún þá aö sér
stjórn heimilisins viö hinar
erfiöustu aöstæöur. Þrátt fyrir
kröpp kjör tókst henni aö stunda
nám f Kvennaskólanum I
Reykjavik einn vetur en um frek-
ari skólagöngu gat ekki oröiö aö
ræöa, þótt hana skorti ekki hæfi-
leika.
Ariö 1918 giftist Steinunn Þóröi
Kristjánssyni, sem um áratugi
var hreppstjóri 1 Fellsstrandar-
hreppi, og eignuöust þau 6 börn.
Þóröur lézt áriö 1967. Elztu dóttur
sina Ingibjörgu Halldóru, misstu
þau áriö 1936, 17 ára gamla. Hin
börnin eru Guöbjörg Helga, gift
AstvaldiMagnússyni bókhaldara,
Friöjón alþingismaöur, kvæntur
Kristfnu Siguröardóttur, Sigur-
björg Jóhanna kennari, gift Gfsla
Kristjánssyni skrifstofustjóra,
Sturla bifreiöarstjóri I Búöardal,
kvæntur Þrúöi Kristjánsdóttur
kennara, og Halldór Þorgils
hreppstjóri i Fellsstrandar-
hreppi, kvæntur Ólafiu B. Ólafs-
dóttur frá Króksfjaröarnesi.
Steinunn stundaöi barna-
kennslu um áratuga skeiö og tók
virkan þátt I félagsmálum sveit-
arinnar, en eitt mesta áhugamál
hennar var velferö húsmæöra-
skólans aö Staöarfelli og átti hún
sæti I skólanefnd hans frá stofnun
áriö 1927 og var prófdómari til
1976.
A skólaárum mlnum átti ég þvi
láni aö fagna aö kynnast heimil-
inu aö Breiöabólsstaö og minnist
margra ánægjulegra stunda þar.
Ég vil meö þessum fáu linum
þakka Steinunni og fjölskyldu
hennar ógleymanleg kynni og
trygga vináttu um nærri 40 ára
skeiö.
Siguröur Baldursson
Den nordisk-europæiskefolkellge höjskole i Grænselandet
Nov.-April. Námskrá ersend. Námstyrkur veröur veittur
frá danska rikinu.
Uge folkehöjskole
6360Tinglev. Tlf. p.t.(05)67 88 60
Myrna og Karl Vilbæk
BÍLA-
PARTA-
SALAN
auglýsir
Nýkomnir varahlutir í:
Peugeot 404 '66
Fíat 125 '71
Fiat 124 '67
AAoskvitch 72
Ford Falcon '63
Taunus 17 m '66
Landrover '66 disel
BÍLAPARTASALAN
Höfðatúni 10 — Sími 1-13-97
Bændur — Athugið
STEWART FÓÐURSALT
Trygging gegn steinefnaskorti. Fyrirliggjandi hjá:
K<IUP§élÓ£ltl C Samband isl- samvinnufelaga j
UM ALLTXAND INNFLUTNINGSDEILD
lesendur segja
Gjafir eru yður
gefnar
Sauöburöur stendur yfir.
Bændur og búaliö leggja nótt viö
dag aö sinna honum. Litiö er
sofiö, þykir gott ef svefntiminn
er 2-3 timar, og stundum er
hann enginn, þvi aö mörgu þarf
aö hyggja aö, ef ekki á aö bera
út af. Vinnulaun bóndans velta á
þvi hvernig til tekst þessa daga.
Enginn fárast yfir þvi, þótt
vinnudagurinn sé langur, eöa
talar um yfirþyrmandi vinnu-
þrælkun. Gleöin yfir nýju lifi
hvers lambs sem fæöist kemur I
veg fyrir þaö. Yfirvinnubann
heyrist eki nefnt sem bjargráö
til aö efla þjóöarhag.
Meöan þessu fer fram hefur
ritstjóri Dagblaösins, Jónas
Kristjánsson setiö viö aö reikna
útaöbændurlandsins séu mestu
og verstu ómagar þjóöarbúsins.
1 leiöara sinum I dag, 27. mai,
er hann kampakátur og segist
hafa, aö undanförnu, birt út-
reikninga I blaöi sinu, sem sýni
meö óhrekjandi tölum hver
hagur Isl. þjóöinni væri aö þvi,
aö landbúnaöur væri lagöur
niöur á Islandi. 1 staöinn fyrir
Islenzkar landbúnaöarafuröir
yröu fluttar inn ódýrar land-
búnaöarvörur frá Danmörku.
Telur hann sig hafa sannaö, aö
meö þeirri ráöstöfun spöruöust
landsmönnum milljaröar króna
árlega. Þá væri hægt aö leysa
islenzka bændur frá búum
sinum og óþjóöhollum störfum
og greiöa þeim riflega
mánaöarlaun fyrir aö gera ekki
neitt.
Já! -Margt er hægt aö sanna
meö tölum, ef þeim er hagan-
lega beitt og af nógri ósvifni.
Hugsjón þessa vesalings rit-
stjóra viröist vera þessi:
Minnkiö innlenda framleiöslu.
-Aukiö innflutning frá út-
löndum. Þetta er kveöja þessa
gáfulega ritstjóra til Islenzkra
bænda mitt I áöurgreindum
ijnnum þeirra. Þessar eru
þakkirnar færöar þeirri at-
vinnustétt sem minnstar kröfur
gerir til annarra, en mestar til
sin sjálfrar og leggur höfuöá-
herzlu á aö framleiöa þá holl-
ustufæöu sem landsmenn geta á
borö sitt lagt, og um leiö skapaö
verömæti sem skiptir milljörö-
um króna I útflutningsiönaöi og
þjónustu. — „Gjafir eru yöur
gefnar”, bændur góöir.
Hér veröur ekki reynt aö
hrekja þessa falskenningu rit-
stjórans meö tölulegum staö-
reyndum. Þess þarf ekki. Bæöi
er aö þaö hefur veriö gert áöur,
og til þess er dæmiö of augljós
blekking, aöeins sett upp af
illum og annarlegum hvötum til
þess aö slá ryki I augu þeirra,
sem lltiö skilja og lltiö hugsa, og
ala á rógi milli þeirra, sem
samleiö eiga.
A nákvæmlega sama hátt gæti
ritstjórinn tekiö sér fyrir hendur
aö sanna, aö aörar atvinnu-
greinar væru þungur baggi á
þóöinni og þyrftu aö leggjast
niöur svo aö henni vegni vel.
Þannig væri hægt aö sanna, aö
ekki borgaöi sig fyrir þjóöina aö
baslast viö aö gera út á fisk-
veiöar. Þær væru alltof
kostnaöarsamar og mann-
frekar. Of miklum skipastól og
annars konar tækjum og verk-
smiöjum væri variö til þess.
Augljóst væri aö betra heföi
veriö aö semja viö Breta og/eöa
aörar þjóöir, aö þeir fiskuöu aö
vild innan ísl. landhelginnar
meö þvl skilyröi aö þeir seldu
okkur fisk I soöiö. Þá gætu sjó-
menn haft þaö rólegt I landi.
lausir viö vökur og sjóvolk. Þeir
gætu fengiö sln mánaöarlaun,
llkt og blaölö og ritstjórinn
leggur til I sambandi viö
bændur, og spókaö sig á
strætum og torgum höfuö-
borgarinnar, eöa annars staöar,
aö vild sinni. Þá væri öldin
önnur!
Sömu reikningslist væri hægt
aö setja upp i sambandi viö isl.
iönaö. Stórum ódýrara væri aö
njóta þróunar og tækni erlendra
iönaöarþjóöa, I staö þess aö
vera aö basla viö þetta sjálfir
meö miklum tilkostnaöi. Þá
yröu blómatimar hjá heild-
sölum og kaupsýslumönnum
landsins viö innflutning hins
ódýra varnings.
Þegar Jónas Kristjánsson
væri búinn aö sanna þetta allt
meö óhrekjandi tölum og koma
þessari þjóöfélagshugmynd
sinni I kring, gæti hann litiö
hróöugur yfir verk sfn -og þótt
þau harla góö!!!
Aöeins eitt kynni aö vanta I
þessa þjóöfélagsmynd. Jónas
Kristjánsson hefur ekki enn, svo
ég viti, reiknaö þaö út hvar
þjóöin á aö taka þann gjald-
eyri, sem þarf til þess aö kaupa
frá útlöndum allt þaö sem þarf
aö kaupa á allsnægtaborö al-
mennings meö tilheyrandi lysti-
semdum og feröareisum til út-
landa og dvalar á sólar-
ströndum. Þá útreikninga þyrfti
hann aö gefa sér tima til aö
reikna og birta á sama hátt og
hina. Varla er hægt aö ætla
honum þá hugsun, aö ís-
lendingar -upp til hópa- eigi aö
stefna aö þvl, aö veröa sníkju-
dýr á erlendum þjóöum, sem
hafi glataö manndómi slnum og
sjálfsbjargarviöleitni gjörsam-
lega. Tæplega gerir hann sér
vonir um aö ómerkilegt kjaftæöi
hans og rógur um aöalatvinnu-
vegi þjóöarinnar veröi tekiö
sem gild gjaldeyrisvara til
greiöslu á llfsþörfum þjóöar-
innar.
Útfærsla þessarar hugsjónar
ritstjórans væri sú, aö þær
Framhald á bls. 35
„Vér mótmælum allir”
Nýlega fengum viö aö sjá I
sjónvarpinu „Blóörautt sólar-
lag”, Islenzka kvikmynd, sem
tekin var á vegum sjónvarpsins
sumariö 1976. Llklega nýtur
myndin sin ekki i „svarthvitu”,
a.m.k. viröist hún ekki hafa
vakið hrifningu hér nyröra!!
E.t.v. erum viö hér „norðan viö
menninguna” og höfum ekki vit
til aö meta listina I verki þessu,
en viö áttum von á einhverju
falleguog skemmtileguá hvita-
sunnuhátíöinni og áttum rétt á
þvi, en þaö brást algerlega.
Viö sundlaugina okkar og I
„potti” hvar margir voru
saman komnir aö venju daginn
eftir, var þetta aöalumræðu-
efniö. Siöan fór ég „i bæinn” og
átti tal viö tugi manna og
kvenna á ýmsum aldri: ung-
linga við götuhreinsun, fiskiðju-
fólk, prentara, leikara, búöar-
lokur, bankastjóra, lögreglu-
vörð o.fl., og aöeins eiijn af
þessum skara hrósaöi
sýningunni — og þaö af móöur-
sýkiákafa! Allir hinir voru
ýmist leiðir, sárreiöir eða
hneykslaðir. Almennt var
verkiö taliö vitlaust, leiðinlegt,
andstyggilegt eða öllum
viökomandi til skammar!
„Hvaö eigum við aö gera við þá
(útvarpsráö), sem bjóöa okkur,
islenzkri þjóö, annað eins og
þetta á hátiðinni?”, sagöi
einhver. „Svona mann (þ.e.
höfund og leikstjóra) ætti að
hafa „undir lás og slá” sagöi
annar.,,Þaö er alltof dýrt, þjóðin
þarf bara aö eiga gálga og nota
hann i svona tilfelli” bætti einn
um, en þess skal getiö, aö hann
kom beint úr „pottinum” og þar
verða margir „heitir”!
Svo er okkur sagt, aö þetta
eigi að flytja út og selja, sýna
það erlendis, til þess aö kynna
islenzkt þóðlif á 20. öldinni!
Hvaö ætli Dagblaöiö hafi aö
segja um þann útflutning? Ekki
eru bændur þar aö verki. Sumir
tala um að „selja Fjallkonuna”
i ööru sambandi. Er þetta
nokkru betra?
„Hvaö sjáiö þiö jákvætt viö
þetta?” spuröi ég suma. Einir
tveir bentu á, aö myndin gæti
verið til aðvörunar fyrir ung-
linga. En skyldi svo vera? Mun
ekki hitt sterkara, aö þarna eru
að verki þjóöfrægir menn, oft
mikilsmetnir leikarar? Þaö er
ekki skömm að þvi aö likjast
þeim: reykja, drekka, bölva,
klæmast, brjóta, skemma,
skjóta og drepa! Góöur skóli
það!!
Og hvað kostar svo „lista-
verkiö”? Auk höfundar og aðal-
leikara eru I dagskrá tilnefndir
15 „hjálparkokkar”, aöstoöar-
fólk, — og fleiri enn koma viö
sögu. Það er nokkurs vert aö fá
að sjá nafnið sitt á skjánum,
þótt launin séu þá ekki há!
Aumingja höfundur Njálu, og
aörirslikir, sem ekki komu slnu
eigin nafni á framfæri meö
verki sinu, hvaö þá þeirra, sem
slátruðu kálfinum, hræröu i
blóöinu eöa skáru fjööurstafinn
fyrir þá!!
Og hverjireiga svo aö „borga
brúsann”? Þú og ég, hvort sem
laun okkar eru 75 þús. á mánuöi,
eöa ein milljón. Þetta á aö vera
fyrir okkur gert.
Fróðlegt væri — og reyndar
nauösynlegt — aö geta hleraö
viöhorf alþjóöar til þessa
hátiöarréttar sjónvarpsins
okkar. Mitt úrtak nær skammt,
en mun þó sýna nokkuð rétta
mynd héöan og úr grennd.
Margir yröu hér til aö skrifa
undir: „Vér mótmælum allir”
— aö fé okkar — og alþjóðar —
sé varið til sliks, og alveg frá-
leittaö senda annað eins hrat úr
landi og kynna út um „hinn
menntaða heim”, aö selja þar
logna skripamynd af Fjall-
konunni og börnum hennar I
ömurlegu, hrollvekjandi
umhverfi. Júdas fékk 30 silfur-
peninga, hvaö eigum við aö
setja upp?
Þótt hér séu til höfundar og
leiklistarmenn, sem geta fengiö
sig til að eiga hlut að svona lygi-
liku og fáránlegu athæfi og ölæöi
— Delerium tremens — þaö er
annað mál, þeirra mál. En
stundumer jafnvel betraaö láta
satt kyrrt liggja.
„Brekknakoti”, Ak. 31. mai ’77.
Jónas Jónsson