Fréttablaðið - 27.04.2006, Blaðsíða 48
8 ■■■■ { landbúnaður } ■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■
Umræða er hafin á ný meðal kúa-
bænda um innflutning á erfðaefni
til kynbóta á íslenska kúastofnin-
um. Á aðalfundi Landssambands
kúabænda í byrjun mánaðarins var
því beint til stjórnar að nú þegar
yrði hafin vinna við að meta hag-
rænan ávinning af slíkum innflutn-
ingi sem yrði lokið fyrir haustfundi
sambandsins. Meðal annars verði
leitað eftir samstarfi við SAM um
að áætla það magn mjólkur sem
markaðurinn muni þarfnast á kom-
andi árum og möguleikar núver-
andi kúastofns til að uppfylla þarfir
hans metnir. Einnig verði hugsan-
leg áhrif innflutnings erfðaefnis á
viðhorf neytenda metin í samstarfi
við SAM. Að auki vilja kúabændur
skoða hvort mögulegt sé að sækja
erfðaefni út frá heilbrigðissjónar-
miði, hvaða kúakyn komi til greina
og hvort til greina komi að flytja
inn erfðaefni á annan hátt en sem
fósturvísa.
Kúabændur eiga von á því að
mjólkurframleiðslan muni búa við
versnandi framleiðsluumhverfi á
næstu árum, meðal annars vegna
væntanlegra WTO-samninga sem
muni væntanlega hafa í för með
sér minnkandi tollvernd og breyt-
ingar á ríkisstuðningi. Segja þeir
smæð íslenska kúastofnsins úti-
loka að í honum náist jafn hraðar
erfðaframfarir og í stærri stofnum.
Neytendur kalli af vaxandi þunga
eftir ódýrari matvörum og vonir
hafi verið bundnar við útflutn-
ing mjólkurafurða. Af honum geti
ekki orðið í einhverjum mæli nema
framleiðslukostnaður lækki. Til
þess að mæta þessum fyrirsjáan-
legu breytingum í framleiðsluum-
hverfi þurfi að skoða alla hagræð-
ingarmöguleika og nauðsynlegt
að hraða slíkri skoðun í ljósi þess
hversu tímafrekur innflutningur
erfðaefnis er.
Guðni Ágústsson landbúnaðar-
ráðherra segir fátt að segja enn sem
komið er um umræðu sem farin er
af stað á ný meðal kúabænda um
kynbætur eða innflutning á nýju
kúakyni. „Bændur hafa á síðustu
fimm til tíu árum náð miklum
árangri með íslensku kúna. Stór
hluti búanna skilar mikilli nyt og í
þessari eftirspurnaröldu eftir mjólk-
urvörum sem nú er, leysir ekk-
ert annað kúakyn það vandamál.
Hjá bændum er stærsta atriðið að
vernda það búfé sem þeir hafa,“
segir Guðni, en telur bændum engu
að síður frjálst að hugsa um rækt-
unarmöguleika. „Það er umfjöll-
unarefni og hefur kannski verið í
þúsund ár hér á Íslandi. Hvað í því
gerist skal ég ekki segja, en held
samt sem áður að við Íslendingar
munum halda fast utan um okkar
bústofna, hvort sem það er nú kýrin
eða sauðkindin, að maður tali nú
ekki um hestinn. Þetta er því ekkert
auðvelt, en hins vegar hefur auðvit-
að alveg komið til greina að sækja
eiginleika úr einhverju öðru kyni
sem kannski geta bætt júgurgerð
í íslensku kúnni. Þetta er eitthvað
sem menn hafa hugsað um áður og
hugsa um enn. Ég kalla þetta að
sækja hár úr hala annars kyns, til
að sækja ákveðna eiginleika,“ segir
hann en áréttar um leið að slíka
hluti þurfi að fara yfir með fær-
ustu vísindamönnum. „Þess vegna
þurfa kúabændurnir okkar að vera
í samstarfi við Landbúnaðarháskól-
ann og vísindamenn hér heima og
erlendis sem reynslu hafa af þessu.
Þetta er ekkert einfalt og ekkert sem
er að fara að gerast á morgun eða
hinn daginn.“
Kúabændur eiga von á því að mjólkurframleiðslan muni búa við versnandi framleiðsluumhverfi á næstu árum. Þeir segja smæð íslenska
kúastofnsins útiloka að í honum náist jafnhraðar erfðaframfarir og í stærri stofnum.
Vilja hár úr hala erlendra kúa
Landssamband kúabænda hyggst hefja af krafti á ný mat á ávinningi þess að flytja
inn erfðaefni til kynbóta á íslenska kúastofninum. Guðni Ágústsson landbúnaðar-
ráðherra segir að Íslendingar muni halda fast um sína bústofna þó til greina komi að
sækja eiginleika úr öðru kyni, til dæmis til að bæta júgurgerð íslensku kýrinnar.
��������������������������������
����������������������������������
������������������
�
�������������
����������������������
���������������������������
Katrín Júlíusdóttir alþingiskona
hefur verið grænmetisæta síðan í
fyrrasumar en hún hætti að borða
rautt kjöt fyrir nokkrum árum. Hún
borðar þó enn fisk og stefnir ekki
á að hætta því enda þyki henni
fiskur góður og léttur í maga. Hún
segist þó fyrst og fremst vera mikil
grænmetiskona og hafi sérstakt
dálæti á íslenskum tómötum. Henni
þykir lífrænt grænmeti ræktað hér
á landi mjög gott og betra en það
innflutta og ekki skemmi fyrir að
styðja við íslenska ræktun.
Af öðrum landbúnaðarafurðum
sem Katrín kann vel að meta nefn-
ir hún bankabygg frá Móður jörð
sem hún noti mjög mikið í elda-
mennsku. Hún segir það vissulega
geta verið dýrt að vera grænmet-
isæta, sérstaklega þar sem hún sé
hætt að geta borðað klassískan
ódýran dósamat þar sem hún reyni
að elda allt frá grunni og noti hrein
og oft fersk krydd. Hún sé þó með
tímanum að verða lunkin í að frysta
og gerir þá jafnvel meira í einu eða
frystir fersk krydd og annað græn-
meti sem hún notar svo seinna.
„Maður lærir inn á þetta smám
saman. Það tekur auðvitað meiri
tíma að elda allt frá grunni en á
móti kemur að matseldin verður
mjög skemmtileg.“ Katrín sleppir
ekki bara kjöti heldur líka mjólkur-
vörum og reynir jafnvel að sleppa
hveiti, sykri og geri. „Ég tek samt
einstaka nammidaga inni á milli
– en kjötið er alveg úti.“
Íslenskir tómatar æðislega góðir
Katrín Júlíusdóttir alþingiskona er grænmetisæta og segir íslenskt lífrænt grænmeti sérstak-
lega gott.
kr. 7.799
viðbótareining kr. 5885