Fréttablaðið - 27.04.2006, Blaðsíða 67

Fréttablaðið - 27.04.2006, Blaðsíða 67
FIMMTUDAGUR 27. apríl 2006 31 SENDIÐ OKKUR LÍNU Við hvetjum lesendur til að senda okk- ur línu og leggja orð í belg um málefni líðandi stundar. Greinar og bréf skulu vera stutt og gagnorð. Eingöngu er tekið á móti efni sem sent er frá Skoð- anasíðunni á visir.is. Þar eru nánari leiðbeiningar. Ritstjórn ákveður hvort efni birtist í Fréttablaðinu eða Vísi eða í báðum miðlunum að hluta eða í heild. Áskilinn er réttur til leiðréttinga og til að stytta efni. Í orðræðu um umhverfismál hér- lendis undanfarin ár hefur lítið verið vísað í hugmyndina um hring- rás í náttúrunni. Það er merkilegt í ljósi þess að umhverfisvandamál okkar samtíma, hvar sem er í heim- inum, helgast mörg hver af því að hringrásarferlar hafa rofnað eða verið ögrað á annan hátt. Ósjálfbær þróun Við iðnbyltinguna missti samfélagið sjónar á nokkrum grunnþáttum í samspili manns og náttúru og tapaði á örfáum kynslóðum skilningi á mikilvægi efnahringrása fyrir mannlega velferð. Þess í stað hefur efnabúskapur hins iðnvædda hag- kerfis einkennst af línulegu ferli með augljósu upphafi og endi. Þessa aðferð má með réttu kenna við rán- yrkju og mengun. Hin ýmsu efnis- legu gæði eru unnin úr ríki náttúr- unnar, þeirra er neytt af áfergju í samfélaginu og loks losuð út í nátt- úruna sem úrgangur. Þetta gat geng- ið á fyrri stigum iðnaðarsamfélags- ins en á seinni hluta 20. aldar, þegar drjúgur hluti heimsbyggðarinnar hafði iðnvæðst eða bjóst til iðnvæð- ingar, var ljóst að eitthvað var veru- lega bogið við þróunina. Sjálfbær þróun Þetta gat ekki gengið til lengdar, þróunin augljóslega ekki haldbær. Það eyðist sem af er tekið og brunn- urinn spillist ef æ fleiri míga í hann. Undir þessum formerkjum kom til sögunnar hugtakið Sjálfbær þróun sem allir þekkja nú orðið. Endur- vinnsla og endurnýting hafa komið til á síðustu áratugum í síauknum mæli sem verkleg úrræði til sjálf- bærrar þróunar. Elst er sú endur- vinnsla sem arðbærust er, þ.e. þar sem markaðskraftarnir hafa náð að virka af sjálfsdáðum. Endurvinnsla á ýmsum góðmálmum sem seljast á háu verði er löngu orðin hefðbund- in. Ljóst er að ef takast á að gera efnabúskap okkar sjálfbæran og „hringlaga“ þarf að koma til laga- og reglugerðarumhverfi sem gerir endurvinnslu lífræns úrgangs og annarra lágvirðisefna sæmilega arðbæra. Evrópusambandið (ESB) hefur að mörgu leyti gengið fram fyrir skjöldu í umhverfismálum og með EES-samningnum hafa íslensk stjórnvöld góðu heilli orðið ESB samferða á þeim sviðum. Þannig hafa Íslendingar t.a.m. gengist undir urðunartilskipunina svokölluðu, 1999 / 31 / EB. Hún kveður fast á um nýja hætti í umgengni okkar við náttúruna. Helstu nýmælin eru að föstum úrgangi af lífrænum toga skal nú beint í aðra farvegi en til urðunar. Lífrænum úrgangi skal ekki lengur sópað undir teppið held- ur ráðstafað inn í góðkynja ferli, náttúruleg eða manngerð. Markmið tilskipunarinnar eru tölusett þannig að á 15 árum frá gildistöku hennar skulu aðildarríkin draga úr magni lífræns úrgangs til urðunar niður í 35% af því sem það var árið 1995. Tvíbent áhrif Góðar ástæður eru til þess að taka lífrænan úrgang sérstaklega fyrir. Lífræn úrgangsefni eru óstöðug og eru ævinlega á barmi líffræðilegs niðurbrotsferlis. Eiginleikar þeirra geta orðið til gagns jafnt sem skaða, það fer eftir því hvaða ákvarðanir eru teknar (eða ekki teknar) um stjórn og skipulagningu við úrgangs- hirðu og hvernig tekst að framfylgja ákvörðununum. Spilliáhrif af niðurbroti lífræns úrgangs felast m.a. í losun metans úr urðunarhaugum. Gastegundin metan er í andrúmslofti jarðar býsna öflugur upphitari og tefur útsteðjandi varmageisla frá jörð- inni tuttugu til fimmtíufalt miðað við algengustu gróðurhúsaloftteg- undina, koldíoxíð (fer eftir því hversu langan tíma er miðað við). Önnur spilliáhrif felast í því að sig- vatn frá urðunarhaugum mengast af nánast öllu því sem í haugnum kann að vera, sem útheimtir dýrar „end of pipe“-aðgerðir við að ganga frá haugnum. Loks má nefna almennan óþrifnað sem sjá má m.a. af fuglageri við hefðbundna urðun- arstaði. Á hinn bóginn geta þessir sömu eiginleikar lífrænna efna virk- að sem ótvíræð gæði á formi áburð- ar og orku ef úrgangshirðu og niður- brotsferlinu er þannig stýrt. Rusl eða gull? Málþing í Ráðhúsinu Á málþingi sem samtökin Gróður fyrir fólk í Landnámi Ingólfs (GFF) standa fyrir í dag kl. 16 í Tjarnarsal Ráðhúss Reykjavíkur verður fjallað um hvað menn hafa fyrir stafni á þessu sviði hérlendis. Framsögu- menn koma nokkrir af landsbyggð- inni þar sem menn standa frammi fyrir bæði almennum og sértækum vandamálum varðandi lífrænan úrgang. Við hér á höfuðborgarsvæð- inu getum örugglega lært eitthvað af reynslu þeirra og áformum. Gerð verður grein fyrir einkaframtaki á þessu sviði, framtaki sem gengur lengra en opinber stefnumótun gefur tilefni til. Að loknum fram- söguerindum munu frambjóðendur til borgarstjórnar Reykjavíkur sitja við pallborð og gera grein fyrir sinni sýn á þessi mál. Úrgangur og með- ferð hans er jú á ábyrgð sveitarfé- laga samkvæmt lögum. ■ Lífrænn úrgangur – rusl eða gull UMRÆÐAN LÍFRÆNN ÚRGANGUR BJÖRN GUÐBRANDUR JÓNSSON FRAMKVÆMDASTJÓRI GFF. ��������� ��������������� ��������� ������������������������������� ����������������� ����������� ������������������������������������������������������������������������������ ������������������������������������������������������������������������������������������������������� �������������������� ������������������������������������������������������������������� ���������������� ����� �������� ������������������������������� ���� ���������������������������� ����� ���������������������� ������� �� ����������������� �� ������������������� �� ������������������������������������� �� ������ ��� ����������������������������� ������������������������ ������� �� ����������������� �� ������������������� �� ������������������������������������� �� ������ ��� ������������ ��������������������� ����������������������� ������������ �������������������������������������� ������������������������� ���������������������� ����������������������� � ������� ����������������������� ���������������������������������� ������� ������� ����������������� �� ��������������������������������������� �� ���������� �������������������������������� �� ������������������������������������ ��� ������������������������������������� ����������� ���������������������������������������������� ��� ������������������������������������������������������� ���������������������������������������������������������� ��� ���������������������������������������� ������� ��� �������������������������� �� ������������������������ ����� ��������� ������������������ �� ������ ��� Þann 13. febrúar síðastliðinn birt- ist grein í Fréttablaðinu um inn- flutning blaðbera frá Póllandi til að vinna við blaðaútburð fyrir Pósthúsið sem sér um dreifingu Fréttablaðsins. Í henni kom fram í viðtali við Einar Þorsteinsson framkvæmdastjóra að „erfiðlega hafi gengið að fá Íslendinga til að sinna dreifingu og því hafi þeir auglýst eftir fólki á meginlandi Evrópu“. Einar getur þess ekki að Frétta- blaðið hefur ekki viljað gera kjara- samning við VR sem fulltrúa blað- bera. Því síður getur hann þess að kjör blaðbera Fréttablaðsins eru lakari en hjá Morgunblaðinu. „Kjarasamningurinn“ við blað- burðarbörn er settur einhliða af Fréttablaðinu. Fréttablaðið getur ekki mannað stöður í öllum hverf- um vegna lélegra launa blaðbera og á erfitt með að koma blaðinu í öll hús. Blaðburðarbörnin hafa reynt hvað þau geta að skipta um vinnuveitanda og hafa sótt um allar stöður hjá Morgunblaðinu. Á meðan eru tugir hverfa Frétta- blaðsins án blaðbera. Staðan er að íslenskur vinnu- veitandi vill ekki gera sanngjarn- an kjarasamning og fær af þeim sökum ekki innlent starfsfólk. Starfsfólkið greiðir atkvæði um kjörin með fótunum og flýr þenn- an vinnuveitanda. Í staðinn ætlar þessi ósvífni vinnuveitandi að flytja inn erlent starfsfólk. Hver eru kjör þess fólks? Þrátt fyrir komu Pólverjana gengur dreifing Fréttablaðsins ekki sem skyldi og má telja langlundargeð auglýs- enda furðulegt. Skýringanna er kannski að leita í því að megnið af auglýsingunum koma frá öðrum fyrirtækjum í eigu auðhringsins sem á Fréttablaðið. Ég er faðir blaðburðarbarns og geri þá sanngjörnu kröfu til Fréttablaðsins að það geri alvöru kjarasamning við fulltrúa blað- bera. Ef hann er á sömu nótum og kjarasamingur Moggans við VR mun Fréttablaðið ekki eiga í nein- um vandræðum með að ráða inn- lent starfsfólk sem blaðbera í öll hverfi. Kjör blaðbera ÁRNI DAVÍÐSSON LÍFFRÆÐINGUR SKRIFAR UM DREIFINGU FRÉTTABLAÐSINS
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96

x

Fréttablaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Fréttablaðið
https://timarit.is/publication/108

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.