Fréttablaðið - 27.04.2006, Síða 67

Fréttablaðið - 27.04.2006, Síða 67
FIMMTUDAGUR 27. apríl 2006 31 SENDIÐ OKKUR LÍNU Við hvetjum lesendur til að senda okk- ur línu og leggja orð í belg um málefni líðandi stundar. Greinar og bréf skulu vera stutt og gagnorð. Eingöngu er tekið á móti efni sem sent er frá Skoð- anasíðunni á visir.is. Þar eru nánari leiðbeiningar. Ritstjórn ákveður hvort efni birtist í Fréttablaðinu eða Vísi eða í báðum miðlunum að hluta eða í heild. Áskilinn er réttur til leiðréttinga og til að stytta efni. Í orðræðu um umhverfismál hér- lendis undanfarin ár hefur lítið verið vísað í hugmyndina um hring- rás í náttúrunni. Það er merkilegt í ljósi þess að umhverfisvandamál okkar samtíma, hvar sem er í heim- inum, helgast mörg hver af því að hringrásarferlar hafa rofnað eða verið ögrað á annan hátt. Ósjálfbær þróun Við iðnbyltinguna missti samfélagið sjónar á nokkrum grunnþáttum í samspili manns og náttúru og tapaði á örfáum kynslóðum skilningi á mikilvægi efnahringrása fyrir mannlega velferð. Þess í stað hefur efnabúskapur hins iðnvædda hag- kerfis einkennst af línulegu ferli með augljósu upphafi og endi. Þessa aðferð má með réttu kenna við rán- yrkju og mengun. Hin ýmsu efnis- legu gæði eru unnin úr ríki náttúr- unnar, þeirra er neytt af áfergju í samfélaginu og loks losuð út í nátt- úruna sem úrgangur. Þetta gat geng- ið á fyrri stigum iðnaðarsamfélags- ins en á seinni hluta 20. aldar, þegar drjúgur hluti heimsbyggðarinnar hafði iðnvæðst eða bjóst til iðnvæð- ingar, var ljóst að eitthvað var veru- lega bogið við þróunina. Sjálfbær þróun Þetta gat ekki gengið til lengdar, þróunin augljóslega ekki haldbær. Það eyðist sem af er tekið og brunn- urinn spillist ef æ fleiri míga í hann. Undir þessum formerkjum kom til sögunnar hugtakið Sjálfbær þróun sem allir þekkja nú orðið. Endur- vinnsla og endurnýting hafa komið til á síðustu áratugum í síauknum mæli sem verkleg úrræði til sjálf- bærrar þróunar. Elst er sú endur- vinnsla sem arðbærust er, þ.e. þar sem markaðskraftarnir hafa náð að virka af sjálfsdáðum. Endurvinnsla á ýmsum góðmálmum sem seljast á háu verði er löngu orðin hefðbund- in. Ljóst er að ef takast á að gera efnabúskap okkar sjálfbæran og „hringlaga“ þarf að koma til laga- og reglugerðarumhverfi sem gerir endurvinnslu lífræns úrgangs og annarra lágvirðisefna sæmilega arðbæra. Evrópusambandið (ESB) hefur að mörgu leyti gengið fram fyrir skjöldu í umhverfismálum og með EES-samningnum hafa íslensk stjórnvöld góðu heilli orðið ESB samferða á þeim sviðum. Þannig hafa Íslendingar t.a.m. gengist undir urðunartilskipunina svokölluðu, 1999 / 31 / EB. Hún kveður fast á um nýja hætti í umgengni okkar við náttúruna. Helstu nýmælin eru að föstum úrgangi af lífrænum toga skal nú beint í aðra farvegi en til urðunar. Lífrænum úrgangi skal ekki lengur sópað undir teppið held- ur ráðstafað inn í góðkynja ferli, náttúruleg eða manngerð. Markmið tilskipunarinnar eru tölusett þannig að á 15 árum frá gildistöku hennar skulu aðildarríkin draga úr magni lífræns úrgangs til urðunar niður í 35% af því sem það var árið 1995. Tvíbent áhrif Góðar ástæður eru til þess að taka lífrænan úrgang sérstaklega fyrir. Lífræn úrgangsefni eru óstöðug og eru ævinlega á barmi líffræðilegs niðurbrotsferlis. Eiginleikar þeirra geta orðið til gagns jafnt sem skaða, það fer eftir því hvaða ákvarðanir eru teknar (eða ekki teknar) um stjórn og skipulagningu við úrgangs- hirðu og hvernig tekst að framfylgja ákvörðununum. Spilliáhrif af niðurbroti lífræns úrgangs felast m.a. í losun metans úr urðunarhaugum. Gastegundin metan er í andrúmslofti jarðar býsna öflugur upphitari og tefur útsteðjandi varmageisla frá jörð- inni tuttugu til fimmtíufalt miðað við algengustu gróðurhúsaloftteg- undina, koldíoxíð (fer eftir því hversu langan tíma er miðað við). Önnur spilliáhrif felast í því að sig- vatn frá urðunarhaugum mengast af nánast öllu því sem í haugnum kann að vera, sem útheimtir dýrar „end of pipe“-aðgerðir við að ganga frá haugnum. Loks má nefna almennan óþrifnað sem sjá má m.a. af fuglageri við hefðbundna urðun- arstaði. Á hinn bóginn geta þessir sömu eiginleikar lífrænna efna virk- að sem ótvíræð gæði á formi áburð- ar og orku ef úrgangshirðu og niður- brotsferlinu er þannig stýrt. Rusl eða gull? Málþing í Ráðhúsinu Á málþingi sem samtökin Gróður fyrir fólk í Landnámi Ingólfs (GFF) standa fyrir í dag kl. 16 í Tjarnarsal Ráðhúss Reykjavíkur verður fjallað um hvað menn hafa fyrir stafni á þessu sviði hérlendis. Framsögu- menn koma nokkrir af landsbyggð- inni þar sem menn standa frammi fyrir bæði almennum og sértækum vandamálum varðandi lífrænan úrgang. Við hér á höfuðborgarsvæð- inu getum örugglega lært eitthvað af reynslu þeirra og áformum. Gerð verður grein fyrir einkaframtaki á þessu sviði, framtaki sem gengur lengra en opinber stefnumótun gefur tilefni til. Að loknum fram- söguerindum munu frambjóðendur til borgarstjórnar Reykjavíkur sitja við pallborð og gera grein fyrir sinni sýn á þessi mál. Úrgangur og með- ferð hans er jú á ábyrgð sveitarfé- laga samkvæmt lögum. ■ Lífrænn úrgangur – rusl eða gull UMRÆÐAN LÍFRÆNN ÚRGANGUR BJÖRN GUÐBRANDUR JÓNSSON FRAMKVÆMDASTJÓRI GFF. ��������� ��������������� ��������� ������������������������������� ����������������� ����������� ������������������������������������������������������������������������������ ������������������������������������������������������������������������������������������������������� �������������������� ������������������������������������������������������������������� ���������������� ����� �������� ������������������������������� ���� ���������������������������� ����� ���������������������� ������� �� ����������������� �� ������������������� �� ������������������������������������� �� ������ ��� ����������������������������� ������������������������ ������� �� ����������������� �� ������������������� �� ������������������������������������� �� ������ ��� ������������ ��������������������� ����������������������� ������������ �������������������������������������� ������������������������� ���������������������� ����������������������� � ������� ����������������������� ���������������������������������� ������� ������� ����������������� �� ��������������������������������������� �� ���������� �������������������������������� �� ������������������������������������ ��� ������������������������������������� ����������� ���������������������������������������������� ��� ������������������������������������������������������� ���������������������������������������������������������� ��� ���������������������������������������� ������� ��� �������������������������� �� ������������������������ ����� ��������� ������������������ �� ������ ��� Þann 13. febrúar síðastliðinn birt- ist grein í Fréttablaðinu um inn- flutning blaðbera frá Póllandi til að vinna við blaðaútburð fyrir Pósthúsið sem sér um dreifingu Fréttablaðsins. Í henni kom fram í viðtali við Einar Þorsteinsson framkvæmdastjóra að „erfiðlega hafi gengið að fá Íslendinga til að sinna dreifingu og því hafi þeir auglýst eftir fólki á meginlandi Evrópu“. Einar getur þess ekki að Frétta- blaðið hefur ekki viljað gera kjara- samning við VR sem fulltrúa blað- bera. Því síður getur hann þess að kjör blaðbera Fréttablaðsins eru lakari en hjá Morgunblaðinu. „Kjarasamningurinn“ við blað- burðarbörn er settur einhliða af Fréttablaðinu. Fréttablaðið getur ekki mannað stöður í öllum hverf- um vegna lélegra launa blaðbera og á erfitt með að koma blaðinu í öll hús. Blaðburðarbörnin hafa reynt hvað þau geta að skipta um vinnuveitanda og hafa sótt um allar stöður hjá Morgunblaðinu. Á meðan eru tugir hverfa Frétta- blaðsins án blaðbera. Staðan er að íslenskur vinnu- veitandi vill ekki gera sanngjarn- an kjarasamning og fær af þeim sökum ekki innlent starfsfólk. Starfsfólkið greiðir atkvæði um kjörin með fótunum og flýr þenn- an vinnuveitanda. Í staðinn ætlar þessi ósvífni vinnuveitandi að flytja inn erlent starfsfólk. Hver eru kjör þess fólks? Þrátt fyrir komu Pólverjana gengur dreifing Fréttablaðsins ekki sem skyldi og má telja langlundargeð auglýs- enda furðulegt. Skýringanna er kannski að leita í því að megnið af auglýsingunum koma frá öðrum fyrirtækjum í eigu auðhringsins sem á Fréttablaðið. Ég er faðir blaðburðarbarns og geri þá sanngjörnu kröfu til Fréttablaðsins að það geri alvöru kjarasamning við fulltrúa blað- bera. Ef hann er á sömu nótum og kjarasamingur Moggans við VR mun Fréttablaðið ekki eiga í nein- um vandræðum með að ráða inn- lent starfsfólk sem blaðbera í öll hverfi. Kjör blaðbera ÁRNI DAVÍÐSSON LÍFFRÆÐINGUR SKRIFAR UM DREIFINGU FRÉTTABLAÐSINS
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96

x

Fréttablaðið

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Fréttablaðið
https://timarit.is/publication/108

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.