Tíminn - 13.09.1977, Blaðsíða 13

Þriðjudagur 13. september 1977.
13
Blóm í mosa 29/8 1977
sigraðist á sandinum úr Kötlu-
gosinu 1755, segir i annálum.
Melurinn stóðst lika vel öskuna
og vikurinn i Vestmannaeyja-
gosinu.
Afskorin stjúpublóm og fjólur
endast vel i vatni og fara bezt i
lágu iláti. Hafið þið reynt að
stinga þeim i mosa? Hér er
mynd af mosa i undirskál og i
mosann stungið stilkstuttum
blómum af fjólu, stjúpu, smára
og sveipstjörnum — og fer þetta
prýðilega. Mosinn er auðvitaö
látinn liggja i vatni. i grunnri
skálinni, hann drekkur i sig
mikið vatn. Einna fegurstur er
dýjamosi til þessara hluta, hann
er fagurgrænn á lit, en nota má
einnig aðrar algengar mosa-
tegundir, t.d. af túni eða deig-
lendi.
Blómamyndir i þennan o.fl.
þætti hafa ljósmyndarar Tim-
ans tekiö af eintökum, sem
undirritaöur hefur fært þeim. A
hópmyndinni sýnir undirritaður
Valgeiri, Friðu og Vali, syni
hennar, mjög vöxtulegan og
blómfagran þistil, en Svanhvit
heldur á öðrum — ekki minni.
Þessir þistlar voru teknir viö
hitaveitustokkinn i Reykjavik,
en þarna vex þistill i stórum
breiðum, oft um eða yfir 1 m á
hæð. Eintökin á myndunum
voru um 150 cm. A blööum
þistils eru oddhvassir þyrnar,
svo bezt er aö koma ekki mikiö
við hann, eða a.m.k. meö gát!
En blómin eru fögur. Hann ber
sem sé fjölmargar litlar blá-
rauðar eða rauöar körfur sið-
sumars. (Sjá myndir). Ekki er
gott að fá þistil þennan i garða,
þvi að hann getur sáð sér tals-
vert, en einkanlega breiöist
hann skaðsamlega mikiö út með
rótarskotum og renglum neðan-
jarðar. Og þessar rætur og
renglur geta vaxið á 1 m dýpi
eða meir. Veröur þurrkur hon-
um þvi ekki að grandi og erfitt
er að grafa hann upp, en til eru
lyf sem eyða honum. Til er nær
þyrnalaust afbrigði i Reykjavik
og viðar, og sumar aðrar
tegundir þistils eru ræktaðar til
skrauts i görðum. Skotar hafa
þistil i merki sinu.
1 Ferðabók Eggerts og Bjarna
er getið um þistil i Nollsklif viö
Eyjafjörð — og þar vex hann
enn, fremur smávaxinn i grýttu,
ófrjóu landi.
Snemma barst og þistill til
Grindavikur. Atti hann, sam-
kvæmt þjóðsögunni, að vera þar
vaxinn upp af Tyrkjablóði!
Enn eru stórar breiöur af
mjög þyrnóttum þistli i Grind-
vik og fundinn er hann i öllum
landsfjórðungum, aðallega við
bæi og vegi. Hefur eflaust borizt
til íslands með varningi i fyrstu
og berst enn — og sömuleiðis
milli héraða.
Athuga: t þættinum 1.
september er getið ummæla J.
Barrows 1834, þar sem hann
segireinu trén i Reykjavik vera
3 eða 4 fjallaaspir um 4 feta há-
ar. En þetta orð fjallaaspir er
gömul röng þýðing á nafninu
„Mountain ash", sem i bók
Barrows stendur og er enska
nafnið á venjulegum reynivið.
Hann hefur þvi verið til i
Reykjavik 1834, kannski fenginn
sunnan úr hraunum?
Dálitið hafa blóm látið á sjá i
slagviðrum fyrir mánaöamótin
— og dálitið af laufi tætzt af
trjám áveðra. Vart hefur og
oröið næturfrosts, einkum i
lægöum, svo aö sér á kartöflu-
grösum. Margt er þó enn i
blóma i görðum i annarri viku
september. Vaftoppur (kapri-
fólia) skreytir margan vegg i
skjóli með ljósgulu blómskrúði,
' og mikið ber á fagurgulum,
löngum blómklösum útlagans
(Lysimachia).Litur sá er sterk-
ur og sést langt að. Hafið þið
tekiö eftir þvi hvaða blómalitir
sjást bezt þegar dimma tekur á
kvöldin? Þið getiö t.d. athugaö
það i marglitu stjúpblómabeöi.
Melgras I Reykjavlk 26/8 1977
Við prentun greinar Arna Bjarnarsonar á Akureyri i laugardagshlaöi
Timans um fyrstu blaöaúlgáfu lslendinga i Vesturheimi, uröu þau mis-
tök, aö liann var nefndur Bjarnason. Bjarnarson er hiö rétta.
Þá hefur einnig aðeins hluti vynda verið birt meö greininni og eru
mennirnir á myndinni séra Pétur Sigurösson á Akureyri og Grettir Leó
Eggertsson i Winnipeg, en á myndinni sem hér birtist öll eru þeir heiö-
ursinenn lcngst til hægri en aðrir á myndinni eru Vilhjálmur Hjálmars-
son, menntamálaráðherra, Arni Bjarnarson, aö flytja ræöu, séra Ólaf-
ur Skúlason og Heimir Hannesson lengst til vinstri.
Eru hlutaöeigendur beðnir velviröingar á þessum mistökum.
VIÐ SKERUM SVAMRNN alveg eins og þér óskið.
Stinnan svamp, mjúkan svamp, léttan svamþ eóa þungan.
Vió klœóum hann líka, ef þér óskið -og þéc sparið stórfé.
LYSTADONVERKSMIÐJAN DUGGUVOGI 8 SÍMI 846 55
BÍLA-
PARTA-
SALAN
auglýsir
Nýkomnir varahlutir í:
Ford Bronco
Land/Rover
Fiat 125 Special
Fiat 128
Mercury Comet
Volvo 544 B-18
Moskowits
BILAPARTASALAN
Höfðatúni 10 — Sími 1-13-97