Fréttablaðið - 27.06.2006, Blaðsíða 28
■■■■ { vélar og tæki } ■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■4
„Flugvélin er nefnd eftir Páli
Sveinssyni landgræðslustjóra, sem
sóttist ákaft eftir því að þessi til-
tekna vél yrði notuð í landgræðslu-
flug en hann féll frá skömmu eftir
að það var samþykkt,“ segir Sveinn
Runólfsson landgræðslustjóri um
nafngift vélarinnar. „Landræðslu-
flug hafði hins vegar byrjað 1958,
þannig að við höfum bráðum nýtt
okkur þessa tækni í tæpa hálfa
öld.“
Sveinn segir flugvélina, enn
vera í frábæru ástandi þrátt fyrir
66 ára aldur og allt eins líklega til
að fljúga önnur 66 ár. „Vélin kom
af færibandinu í október 1943 og
var upphaflega notuð í fraktflug í
stríðinu. Hún kom til Keflavíkur í
stríðslok og var í eigu Flugfélags
Íslands, sem notaði hana til land-
helgisgæslu í stuttan tíma og svo
farþegaflug allt til ársins 1972.“
Sveinn segir að Flugfélag
Íslands hafi látið setja dreifibún-
að í Pál vorið 1973 og afhent svo
Landgræðslunni vélina. Síðan hafi
hún verið í landgræðsluflugi, en
atvinnuflugmenn hafa flogið henni
í sjálfboðavinnu öll árin, vegna
þess hve gríðarleg þörf er fyrir upp-
græðslu landsins.
Sveinn segir landgræðslustarfið
hafa breyst í áranna rás. „Nú eiga
bændur landsins öflug tæki og hafa
í vaxandi mæli gerst verktakar og
þátttakendur í landgræðslustarf-
inu,“ útskýrir hann. „Þar með hefur
verkefnum flugvélarinnar fækk-
að, þótt alltaf verði til svæði sem
aðeins fuglinn fljúgandi og Páll
Sveinsson komast yfir.“
Páll og fuglinn fljúgandi
Páll Sveinsson, sem er í daglegu tali kallaður Þristurinn, hefur ekki misst dag úr vinnu
í 33 ár. Það er kannski ósanngjarnt að ætlast til þess að aðrir séu jafn óskeikulir, enda
er Páll ekki mennskur heldur flugvél af gerðinni Douglas Dakota 3 sem Landgræðslan
hefur notað til áburðardreifingar síðan 1973.
Flugvélin Páll Sveinson, eða Þristurinn, hefur verið notuð til áburðardreifingar hérlendis frá árinu 1973. Sveinn Runólfsson, landgræðslu-
stjóri, segir fátt benda til þess að skipt verði um vél, þar sem Páll er enn í frábæru ástandi þrátt fyrir langan starfsaldur. FRÉTTABLAÐIÐ/HEIÐA
Hrafnkell Sigurðsson listamaður tekur þátt í samsýningu fimm listamanna, Eiland, sem opnuð verður í Gróttu um miðjan næsta mánuð.
FRÉTTABLAÐIÐ/HARI
Þessi hvíti og appelsínuguli vinnugalli er hluti af íkonum Hrafnkels, þar sem
sorphirðumenn veittu honum innblástur. Ljósmyndin er án titils og er frá árinu 2006.
Hrafnkell hefur gert byggingaiðnaðinum skil í verkum sínum, en hann reyndi að fanga
persónuleika húsa í byggingu. Hann segir húsin vera í millibilsástandi, sem heilli hann
ákaft. Verkið heitir Nýbygging 11 (ljósmynd 2004).
„Verkamenn á byggingasvæðum
og í hreinsunardeild voru kveikjan
að þeirri sýningu,“ útskýrir
Hrafnkell. „Snjóhrúgur sem ég
hafði einu sinni myndað á Selfossi
og minntu mig á hálfgerð fjöll
inni í miðjum bæ, rifjuðust upp
fyrir mér þegar ég bjó í London
og fór að sjá litríka ruslapoka í
sama ljósi. Litríku gallarnir sem
sorphreinismennirnir klæðast
voru svo áberandi að þeir komu
smám saman inn í myndina.“
Hrafnkell segir grundvallarmun
vera á myndunum nú og þeim frá
því í fyrra, þar sem hann tekur
nú ljósmyndir af göllunum, en
vinnur ekki með þá beint eins og
síðast. „Ég fór að veita því eftir-
tekt snemma einn vetramorgun
að starfandi sorpmenn voru eins
og uppljómaðar verur í myrkinu,“
segir hann hugsi. „Þeir voru ann-
arsheimslegir þar sem þeir stóðu
upplýstir í bílljósum sorpbíls-
ins og minntu á heilagar verur. Í
kjölfarið réðist ég í þetta verk og
setti myndefnið fram eins og um
íkonamyndir væri að ræða.“
Hrafnkell hefur þar fyrir utan gert
byggingaiðnaðinum skil í verkum
sínum. „Ég gerði myndir þar sem
reynt var að fanga persónuleika
húsa í byggingu,“ segir hann.
„Þarna á sér ákveðin fæðing stað
og persónuleikamótun húsa er á
viðkæmu stigi á meðan á fram-
kvæmdum stendur, sem kallar
fram samúð hjá áhorfandanum.
Yfir nýbyggingum ríkir ákveðið
umkomuleysi en einnig von og
bjartsýni.“ Hrafnkell segist heillast
af þessu millibilsástandi.
Annarsheimslegir sorphirðumenn
Hrafnkell Sigurðsson listamaður vinnur að nýrri ljósmyndasýningu sem verður opnuð í Gróttu 15. júlí. Myndirnar eru framhald á verkum Hrafn-
kels frá því í fyrra þar sem hann vann með vinnugallaefni.