Fréttablaðið - 31.10.2006, Blaðsíða 18

31. október 2006 ÞRIÐJUDAGUR18
fréttir og fróðleikur
58
%
25
%
33
%
89
%
Á VINNUSTAÐ
Í SKÓLA
ANNAÐ
Samtökin Framtíðarlandið greindu frá því eftir haustþing sitt
síðastliðinn sunnudag að þau íhuguðu framboð til Alþingis í vor.
Samkvæmt Maríu Ellingsen, stjórnarmanni í Framtíðarlandinu, er
starfandi vinnuhópur innan samtakanna sem undirbýr hugsanlegt
framboð. Enn liggur þó ekki fyrir hvort samtökin munu bjóða fram
eða hvaða meðlimir samtakanna verða á framboðslistanum.
Ef Framtíðarlandið ákveður að bjóða fram þurfa
samtökin að fara eftir ferli sem kveðið er á um í
lögum um kosningar til Alþingis.
Hvernig býður maður sig fram til þings?
Ef Framtíðarlandið, eða einhver önnur
samtök eða hópur, ákveður að bjóða fram
til Alþingis þurfa þau að tilkynna yfirstjórn
það skriflega, fyrir hádegi, 15 dögum fyrir
kosningar.
Á framboðslista samtakanna, eða
hópsins, eiga að vera nöfn tvöfalt fleiri
frambjóðenda en nemur þingsætum í
kjördæminu og þarf að fylgja skrifleg yfirlýsing hvers frambjóðanda
að hann samþykki að nafn hans sé á listanum. Hver frambjóðandi
þarf að vera kjörgengur.
Með framboðslistanum á að fylgja skrifleg yfirlýsing frá meðmæl-
endum, kjósendum í hlutaðeigandi kjördæmi. Fjöldi meðmælenda
á að vera margfeldi þingsæta í kjördæminu og tölunnar 30 í
minnsta lagi, og 40 í mesta lagi.
Er flókið að bjóða sig fram til Alþingis?
,,Það er ekki flókið og á ekki að vera það.
Einn hluti þessa ferlis getur reynst erfiður fyrir ein-
hvern sem vill stofna stjórnmálaflokk á landsvísu.
Það er að safna nægilegum meðmælendafjölda í
hverju kjördæmi landsins. Samtök eins og Fram-
tíðarlandið virðast vera nægilega sterk til þess
því þau eru nokkuð stór, með 2.400 meðlimi
og skipulag þeirra virðist nokkuð gott,“ segir
Gunnar Helgi Kristinsson, prófessor í stjórn-
málafræði við Háskóla Íslands.
FBL GReInInG: KoSNINGAr TIL ALÞINGIS
Á ekki að vera flókið að bjóða fram lista
> Staðsetning internetnotkunar einstaklinga 2006
Svona erum við
Forsetakosningarnar í
Kongó á sunnudaginn þykja
marka viss tímamót í sögu
Afríku. Þær fóru að mestu
friðsamlega fram, þrátt
fyrir fréttir af manndráp-
um og átökum í norðaustur-
hluta landsins. Úrslit verða
ekki endanlega ljós fyrr en
í fyrsta lagi eftir viku, en
hvernig svo sem þau verða
virðast landsmenn binda
miklar vonir við að kosning-
arnar tryggi frið í landinu.
Kosið var á milli tveggja manna,
sem urðu efstir í fyrri umferð for-
setakosninganna, sem haldin var
30. júlí í sumar. Annar þeirra er
Joseph Kabila, núverandi forseti
sem fékk embættið í arf eftir
föður sinn, Laurent Kabila, en sá
var myrtur árið 2001. Hinn fram-
bjóðandinn er Jean-Pierre Bemba,
sem áður var uppreisnarleiðtogi
en er nú einn af fjórum varafor-
setum landsins í bráðabirgða-
stjórn, sem tók við völdum þegar
samið var um frið árið 2002.
Lofa öllu fögru
Báðir hafa þeir Kabila og Bemba
heitið því að virða úrslit kosning-
anna, hvernig svo sem þau verða.
Margir óttast þó að stríð brjótist
út að nýju þegar úrslitin verða
ljós, þar sem báðir ráða þeir
Kabila og Bemba yfir einkaher-
sveitum sem myndu varla hika að
berjast ef kallið kæmi frá leið-
togunum. Til átaka kom milli
þeirra eftir að úrslit fyrri umferð-
arinnar voru birt, og stóðu þau í
þrjá daga og urðu að minnsta kosti
23 manns að bana.
Í fyrri umferð forsetakosning-
anna hlaut Kabila 45 prósent
atkvæðanna en Bemba 20 prósent.
Fyrir seinni umferðina hafði
Kabila síðan tryggt sér stuðning
þeirra frambjóðenda sem lentu í
þriðja og fjórða sæti, og þykir því
óneitanlega sigurstranglegri en
Bemba.
Kosningarnar um helgina hafa
verið sagðar þær mikilvægustu í
Afríku frá því Nelson Mandela
var kosinn forseti Suður-Afríku
árið 1994. Þetta eru fyrstu frjálsu
kosningarnar sem haldnar eru í
Kongó frá 1960, en undanfarinn
áratug hafa stríðsátök sett svip
sinn á allt þjóðlífið í Kongó.
Mannskæð styrjöld
Talið er að fjórar milljónir manna
hafi látist þegar harðvítugt stríð
geisaði í Kongó á árunum 1996 til
2002. Flestir þeirra dóu reyndar af
völdum hungurs og sjúkdóma sem
fylgdu átökunum.
Kongó, sem var belgísk nýlenda
frá 1908 til 1960, er gríðarlega
stórt land, rúmlega 2,3 milljón fer-
kílómetrar og því tólfta stærsta
ríki heims, álíka stórt og öll Vestur-
Evrópa.
Laurent Kabila, faðir Josephs,
komst til valda árið 1997 í byltingu
gegn fyrrverandi forseta, Mobutu
Sese Seko, sem hafði þá ríkt í þrjá-
tíu ár og þótti bæði spilltur og
grimmur stjórnandi. Stríðsátökin
snerust að stórum hluta um mikl-
ar auðlindir í jörðu og yfirráðin
yfir þeim. Í Kongó er meðal ann-
ars mikið af demöntum, kopar,
gulli og koltan, sem er notað í far-
síma.
Stríðið hófst hins vegar í beinu
framhaldi af því að gífurlegur
fjöldi hútúa streymdi inn í landið
frá nágrannaríkinu Rúanda í kjöl-
far þjóðarmorðsins þar árið 1994,
þegar hútúar myrtu landa sína,
tútsa, í stórum stíl. Stríðið í Kongó
hafði mikil áhrif á önnur lönd í
Mið-Afríku. Sex af nágrannaríkj-
unum sendu herlið til Kongó til
þess að taka þátt í hernaðinum,
þar á meðal Rúanda, Úganda, Ang-
óla og Simbabve. Rúandamenn
réðust meðal annars inn í Kongó
tvisvar sinnum, fyrst 1996 og
síðan aftur 1998, til þess að elta
þar uppi hútúa.
Áhrif á nágrannaríkin
„Ef hér ríkir friður og stöðugleiki,
þá getur orðið friður og stöðug-
leiki á öllu Vatnasvæðinu,“ segir
Mluleki George, aðstoðar varnar-
málaráðherra Suður-Afríku og
yfirmaður kosningaeftirlitsnefnd-
ar frá Suður-Afríku, sem fylgdist
með framkvæmd konsinganna í
Kongó. Með „Vatnasvæðinu“ á
hann við landsvæðið í kringum
vötnin miklu austanvert við
Kongó.
„Þetta er eitt af stærstu ríkjum
Afríku. Það getur orðið forðabúr
allrar Mið-Afríku,“ segir George í
viðtali við AP-fréttastofuna.
Árið 2002 var loks samið um
frið með því að leiðtogar helstu
uppreisnarhópanna fengu sæti í
stjórn landsins með Kabila forseta
og hefur það stjórnskipulag geng-
ið að mestu áfallalaus. Fjölmennt
friðargæslulið hefur engu að síður
þurft að vera til staðar í Kongó
undanfarin ár, alls um það bil 17
þúsund manns.
Þótt miklar vonir séu bundnar
við forsetakosningarnar hafa
hvorki Kabila né Bemba þótt sér-
lega friðsamlegir menn til þessa.
Stuðningur við þá skiptist eftir
landshlutum, því Kabila nýtur
einkum stuðnings í austurhluta
landsins en Bemba í mið- og
vesturhlutanum. Standi þeir við
loforð sín um að virða niðurstöður
kosninganna gætu bæði Kongó og
nágrannaríki þess átt bjarta fram-
tíð fyrir höndum, en á hinn bóginn
gæti lítið þurft til þess að hleypa
öllu í bál og brand á ný.
TALning ATkvæðA HAfin Strax að loknum kosningunum á sunnudaginn voru pokar með atkvæðaseðlum sóttir frá kjörstöðum í
flutningabílum á vegum Sameinuðu þjóðanna. FréTTAbLAÐIÐ/Ap
Kosningar sem gætu skipt sköpum
Coast/2
© GRAPHIC NEWS
CurrentAffairs
POL,OVR :Politics
CONGO: First democratic elections
Duncan Mil, Phil Bainbridge, Jordi Bou, Mario Lendvai, Mike Tyler, Julie Mullins (research)
GRAPHIC NEWS
Adobe Illustrator version 8.01
2 columns by 127mm deep
27/10/2006
Wire agencies
20274
CATEGORY:
IPTC CODE:
SUBJECT:
ARTISTS:
ORIGIN:
TYPE:
SIZE:
DATE:
SOURCES:
GRAPHIC #:
STANDARD MEASURES (SAU)
Picas
12p5
25p7
38p9
52p
65p1
78.p3
millimetres
52.3
107.7
163.2
219.0
274.4
329.7
© Copyright 2006 Graphic News. Reprint by permission only.
The credit “GRAPHIC NEWS” must appear with all uses of this graphic image.
8 Ely Place, London EC1N 6RY, United Kingdom.
Tel: +44 (0)20 7404 4270. Fax: +44 (0)20 7404 4290
Width
1 col
2 col
3 col
4 col
5 col
6 col
EDS -- DATA CORRECT AS AT OCTOBER 27, 2006
Heima 89%
Á vinnustað 58%
Í skóla 25%
Annars staðar 33%
Heimild: Hagstofa Íslands
HEIMA
Hingað til hefur offita verið talin
aðalorsakavaldur fullorðinssykursýki
en algengt afbrigði af ákveðnu
geni er talið jafn líklegt til að valda
sjúkdómnum að því er kemur
fram í nýrri breskri rannsókn.
Hollir lífshættir, hreyfing og
mataræði eru mikilvægir þættir
við meðhöndlun sykursýki að
sögn Matthíasar Halldórssonar
aðstoðarlandlæknis.
Hvað veldur sykursýki ?
Hormónið insúlín er nauðsynlegt
fyrir flutning sykurs úr blóði inn í
frumur. Sykursýki stafar af vöntun
insúlíns (sykursýki af gerð I)
eða að það hefur ekki nægileg
áhrif á frumurnar (gerð II eða
fullorðinssykursýki). Þetta veldur
hækkun á blóðssykri og skorti á
sykri í frumum, sem brjóta niður
fitu í staðinn. Líkaminn fer að skilja
sykur út í þvagi. Sykurinn tekur
með sér vökva og sjúklingurinn
verður þyrstur. Önnur einkenni eru
þreyta, þokusýn, þyngdartap og
svengdartilfinning.
Illa meðhöndluð sykursýki leiðir
til alvarlegri skemmda á æðum í
nýrum, augum, útlimum og víðar
og hætta eykst á kransæðastíflu
og heilablóðföllum þegar fram líða
stundir.
Hvernig er sykursýki
meðhöndluð?
Sjúklingar með gerð I af sykursýki
þurfa að nota insúlin alla ævi. Þeir
sem hafa sykursýki af gerð II geta
stundum haldið henni í skefjum
með heilbrigðu líferni, en þurfa
oft jafnframt að nota lyf. Sjúklingar
verða að vera undir góðu eftirliti
og gæta þarf að blóðþrýstingi og
blóðfitu. Góð meðferð dregur mjög
úr fylgikvillum sykursýki.
spURt & svARAÐ
SykurSýki
Hreyfing og
mataræði
MATTHíAS HALLdórSSon
AðSToðArLAndLæknir
FréTTASKýrING
guðsteinn bjarnason
gudsteinn@frettabladid.is
AUGL†SINGASÍMI
550 5000
FYLGIR FRÉTTABLA‹INU ALLA MI‹VIKUDAGA
Sögurnar, tölurnar, fólki›.