Fréttablaðið - 31.10.2006, Blaðsíða 27

Fréttablaðið - 31.10.2006, Blaðsíða 27
ÞRIÐJUDAGUR 31. október 2006 Persona.is Eyjólfur Örn jónsson sálfræðingur skrifar Nú til dags virðist það vera sífellt algengara að fólk missi trúna á sjálft sig eða hafi slæma sjálfsmynd. Þetta getur haft afskaplega mikil áhrif á getu fólks til að sinna nánast öllum sínum daglegu verkum. Þegar við missum trúna á að við getum sinnt jafnvel einföldustu hlutum gef- umst við fyrr upp og jafnvel slepp- um því að takast á við hluti sem við trúum ekki að við getum gert. Sjálfsmynd okkar er samsett úr ótal litlum hlutum sem saman mynda einhverja heild. Þetta geta verið yfirborðskenndir hlutir eins og að vera Íslendingur, karlmaður, nemi og svo framvegis en einnig einstaklingsbundnari hlutir eins og að vera klár, myndarlegur og vingjarnlegur. En allir þessir eigin- leikar geta þýtt mismunandi hluti og verið túlkaðir á mismunandi hátt. Þannig getur verið að mín skilgreining á klár, karlmaður og Íslendingur sé eitthvað allt annað en næsti maður myndi samþykkja. Það hvernig við skilgreinum þessa þætti og okkur sjálf er afar flókið og tengist reynslu okkar og uppeldi sem og, að sjálfsögðu, því umhverfi sem við lifum í og þeim gildum sem því fylgja. En hvers vegna virðist þá sem slæm sjálfsmynd sé að verða algengari með degi hverjum? Eflaust er hægt að finna fyrir því ótal ástæður, en fyrir stuttu rakst ég á mjög merkilegt orð sem að mínu mati tengist þessu óhjákvæmilega og það er: klámvæðing. Á síðustu áratugum hafa gildi þjóðfélagsins breyst ótrúlega mikið og hefur áhersla á líkamsmynd og kynlíf aldrei verið meiri. Um leið og þessar áherslur sjást allt um kring hefur neyslusamfélagið náð algjöru hámarki þannig að fólk þarf að vinna myrkranna á milli og gefst ekki tími til að sinna því sem áður þótti sjálfsagt, eins og til dæmis að elda mat eða gefa sér tíma til að setjast niður og borða í ró og næði. Vegna þessa hafa skyndilausnir sprottið upp um allt, ekki síst í mataræði, og haft í för með sér að fólksfjöldinn stækkar á þverveginn. Nú virðist það augljóst að þarna er algjör andstæðuþróun á ferðinni þar sem fólki er ætlað að passa inn í ákveðinn ramma en til þess að gera það þarf það að fórna tíma og peningum sem leiðir til að það velur skyndilausnir, fitnar og fjarlægist þannig upphaflega markmiðið. Þetta hefur í för með sér, það sem kallast, lært hjálparleysi þar sem einstaklingnum finnst hann aldrei geta náð markmiðum sínum. Í fjöl- miðlum sjáum við ýmist myndir af offitu ásamt fréttum af því að offita sé að aukast dag frá degi og myndir af fræga og „fína“ fólkinu sem er gagnrýnt hægri vinstri fyrir útlit sitt og klæðaburð. Allt saman eykur þetta bilið á milli hins æskilega sjálfs og hins raunverulega sjálfs og eykur líkurnar á vandamálum eins og þunglyndi, félagsfælni og andfélagslegri hegðun. Samhliða þessari þróun á líkams- mynd hefur átt sér stað enn ískyggi- legri þróun á kynhegðun þar sem kynlíf og allt sem því tengist hefur orðið að markaðsvöru og sjálfsögð- um hlut. Sú kynslóð ungs fólks sem nú vex úr garði hefur þannig fengið á sig stimpilinn klámkynslóðin og hægt og rólega virðast gildi hennar vera að „klámvæðast“ og frá grönnum okkar í vestri berast þær fregnir að börn niður í ellefu ára séu farin að stunda munnmök í skólabílum, á leið til og frá skóla. Hugsanlega telja einhverjir, sem þetta lesa að hér sé um bandarískt fyrirbæri að ræða en staðreyndin er sú að orðrómar um svipaða hegðan hefur verið á sveimi hér á landi í þó nokkurn tíma. Sakleysi æskunnar er því miður eitthvað sem heyrir sögunni til og því mikilvægt að foreldrar taki sér tak og byrji að læra á þann heim sem börn- in þeirra hringsnúast í. Nú til dags er klámið allsráðandi og tröllríður öllum fjölmiðlum, ekki síst netinu. Þar sem kynlíf er orðið svona algengt þarf sífellt að finna ýktari birtingar- myndir til þess að vekja viðbrögð okkar og þetta tekst framleiðendum einstaklega vel. Þannig hafa til dæmis sprottið upp samkvæmi sem ganga út á gróft kynlíf, stúlkur þurfa að greiða fyrir aðgöngu sína með líkam- anum og drengir þurfa að sanna sig. Ofan á þetta bætist svo við útlitsdýrk- unin og þær kröfur sem hún setur á okkur öll. Strákar pumpa sig fulla af lyfjum og gera allt til að stækka vöðvana á meðan sífellt yngri stúlkur rembast við að vera þvengmjóar. Allir þurfa að eiga allt og tolla í tískunni því annars passa þeir ekki inn og eiga á hættu að verða fyrir aðkasti. Um leið og heil kynslóð vex úr grasi með þessum gildum berast okkur fregnir af mikilli fjölgun nauðgana og rétt eins og erlendis, aukast nauðganir ókunnugra og raðnauðganir. Til þess að stemma stigu við þessari þróun er mikilvægt fyrir okkur að skoða okkur sjálf og hvernig við lifum lífi okkar. Því næst þurfum við að styrkja jákvæða sjálfsmynd okkar og barna okkar og kenna þeim muninn á réttu og röngu. Við getum ekki staðið yfir börnum okkar öllum stundum en við getum byggt þau upp og vonað að það nægi til að þau standist þversagnir og freistingar samfélagsins. Að sjálf- sögðu getum við ávallt bent fingrum á hinn harða heim og yppt öxlum þar sem við erum vanmáttug til að breyta samfélaginu í heild. Það eina sem við getum gert er að reyna að skilja þann heim sem við búum í og hjálpa börnum okkar að takast á við pressur samfélagsins. Gangi ykkur vel, Eyjólfur Örn Jónsson Sálfræðingur Útlitsdýrkun og klámvæðing Á Heilsustofnun NLFÍ í Hvera- gerði er dvalargestum boðið upp á stuðning til reykleysis. Á Heilsustofnun NLFÍ er boðið upp á vikulöng námskeið þar sem fólki er hjálpað að hætta reyking- um. Starfsfólk mun aðstoða þátttak- endur við að breyta hegðunar- mynstri og venjum sem reyking- um fylgja. Þátttakendur verða bæði aðstoðaðir við undirbúning fyrir námskeið og veittur stuðn- ingur að því loknu. Árangurinn af námskeiðunum er talinn hlutfallslega hár, þar sem tæplega fimmtíu prósent þátttak- enda hafa reynst reyklausir ári eftir námskeið. Þess utan er dvalargestum Heilsustofnunarinnar veitt almenn aðstoð til að hætta reykingum. Að auki stendur til að fjarlægja reykkofa af lóð Heilsustofnunar- innar um næstu áramót, sem verður þá reyklaus. - rve Reyklaus heilsustofnun Á Heilsustofnun NLFÍ gefst dvalargestum kostur á að sækja námskeið til að hætta að reykja. myNd/NLFÍ Vertu ígó ummálum! Stelpur - Konur / Staðurinn - Ræktin Ný og kraftmikil TT-námskeið! Innritun hafi n núna í síma 581 3730. Þú léttist og styrkist andlega og líkamlega! Átaksnámskeiðin sívinsælu fyrir konur á öllum aldri. TT-1 • Lokuð 9 vikna námskeið 3 x í viku • Fræðslufundir 1x í viku, vigtun og mælingar • Líkamsrækt • Glæsilegur lokafundur þar sem sérfræðingar í hári og förðun veita ráð • Persónuleg þjónusta í notalegu umhverfi þar sem alger trúnaður ríkir • Frjáls aðgangur að tímum í opna kerfi nu og tækjasal TT-2 • Lokuð 9 vikna framhaldsnámskeið eftir TT-1 Loksins! TT á besta tíma: 16:30 og 17:40 og aukið rými fyrir morgunhænurnar: 6:15 og 7:20 Barnagæsla – Leikland JSB Vertu velkomin í okkar hóp! E F L IR a lm a n n a te n g s l / H N O T S K Ó G U R g ra fí s k h ö n n u n Lágmúla 9 • 108 Reykjavík • Sími 581 3730 • Bréfasími 581 3732 • www.jsb.is
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64

x

Fréttablaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Fréttablaðið
https://timarit.is/publication/108

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.