Tíminn - 01.04.1979, Blaðsíða 2

2
Sunnudagur 1. aprll 1979
Nessý, nýr matsölustaður
GP— Fyrir skömmu opn-
aði fyrirtækið Óðal s.f.
nýjan matsölustað í Inn-
stræti sem er innstræti úr
Austurstræti/ á milli
Hressingarskálans og
verslunarinnar Karnabæjar.
Matsölustaðurinn sem ber
nafnið Nessý er innréttaður i
skoskum stil. Þar sem á boðstól-
um — auk ýmissa rétta — sér-
staklega matbúinn kjúklingur
svokallaður „western” sem er
mjög vinsæll erlendis. Nessý not-
ast eingöngu við eingangs matar-
Ilát, sem leiðir af sér mun aukið
hreinlæti. Viö opnum staðarins
var fenginn skoskur sekkjapipu-
leikari til þess að skemmta gest-
um eins og sést á myndinni.
A þessari mynd sjást innréttingarnar I Nessý, en þær eru I skoskum
stil. (Tfmamynd Tryggvi)
Réttlátari listamannalaun
Framhaldsaðalfundur i Félagi
islenskra myndiistarmanna hald-
inn 5. mars 1979 beinir þeirri
áskoruntil menntamálaráðherra,
Ragnars Arnalds, að hann gang-
ist fyrir þvi, aö lögin um lista-
mannalaun verði tekin til gagn-
gerðrar endurskoðunar með það
fyrir augum aö koma raunhæfari
og réttlátari skipun á.
Fundurinn er þeirra skoðunar,
að fyrirkomulag það sem nú er
búið við, sélöngu orðið úrelt. Hins
vegar sýnist fundarmönnum, að
starfslaunakerfið, sem komið
hefur verið á, hafi gefið mun betri
raun og hvetja til, aö það verði
tekið upp alfarið.
13. Alþjóðlegu ferðamálasýningu
lokið góður góður árangur af sýningunni
GP — A árinu 1978 komu samtals
86.167 erlendir ferðamenn til
landsins, en það er aukning um
4.318 feröamenn frá árinu áður
eða 5.3%. Þessar upplýsingar
koma úr frétt frá Ferðamálaráði
lslands. Þá erþess einnig getið að
nú er nýlokið 13. alþjóðlegu
Feröamálasýningunni i Beriin og
voru i ár 842 útstillingaraöilar
auk 89 aukaþátttakenda.
81% af þátttakendum töldu sig
ánægða með árangur sýningar-
innar og göldu sig hafa náð tilætl-
uðu markmiði og hafa bætt viö
viðskiptasambönd sin. Næstum
allir þátttakendur tilkynntu
væntanlega þátttöku I sýningunni
1980 og er búist við töluverðri
aukningu þá. Forstjóri Ferða-
málaráðs er Ludvig Hjálmtýsson.
' 1
stigvel
sem standa sig
þegar þu aetlar aðkaupa þér stfgvél þá velurþú audvitad
KONTIO~stígvél fra NOKIA
NOKIA hefur sett heióursinní að
framleióa stigvél sem eru falleg í
útliti, níósterk og þægileg áfæti.
NOKIA hefurennfremur hugaóaó
vellíóan þeirra sem stigvélin nota.
Meó sérstakri meóferó á fóóri
náóst verulegur árangur. Þetta
sérstaka fóóur er þakteriudrep-
andi og hindrar óeólilegamikinn
fótraka.
Já,þú ættir aó varast allar eftirlik-
ingar og kaupa KONTIO-stigvél,
þaó þorgarsig.
Th- Benjamínsson & Co- Laugarásvegí 24 - Slmi 81377
____ , ■ ' .... . ■

Þegar börnin i Ameríku voru óþekk sögðu for-
eldrarnir: //Rauða-Emma kemur og tekur þig ef þú
ert óþekkur".
Þetta var um aldamótin síðustu.
Rauða-Emma var Emma Goldman, kona, sem
kvenréttindabaráttukonur nútímans hafa gleymt.
Samt var hún áróðursmeistari og öðrum fremri i
baráttunni fyrir réttindum kvenna, kona á borð við
Alexöndru Kollontaj og Rósu Lúxemburg.
Emma skrifaði mikið og frá 1970 hafa banda-
rískir útgefendur sent á markað margar af ritgerð-
um hennar. Þar eru kaflar eins og þessi: „Hvergi
er kona metin eftir starfi sínu/ heldur einungis
eftir kyni sínu. Rétt sinn til að vera til greiðir hún
með því að gefa sig karlmönnum. Það er því bara
stigsmunur hvort hún selur sig einum karlmanni í
eða utan hjónabands/ eða mörgum."
Þetta skrifaði Emma Goldman
fyrir sjötiu árum, og hljómar eins
og kvenréttindabaráttukona á
áttunda áratugnum. Þó voru slik-
ar skoðanir svo róttækar og
óþægilegar að allt var gert til að
þagga þær niður.
Nýtt fangelsi
Emma Goldman flúöi ung að
árum frá heimalandi sinu, Rúss-
landi, til Bandarikjanna. Hún
flúði harðstjórn föður sins og
kúgun keisarans. Hún kom til
Bandarikjanna árið 1886, — þá
var hún 17 ára. Tveimur árum
eftir komuna til Bandarikjanna
fannst henni sem hún hefði aðeins
skipt um fangelsi. Hún flutti frá
fjölskyldu sinni, hætti störfum i
verksmiðju i Rochester, skildi við
eiginmann sinn eftir stutt hjóna-
band, hætti að vera þögull, lög-
hlýðinn borgari, og fór með fimm
dollara i vasanum og saumavél til
New York og hóf að starfa með
stjórnleysingjum. Þessi unga
rússneska stúlka af Gyðingaætt-
um vakti brátt athygli fyrir ræðu-
mennsku á fundum með verka-
mönnum af rússneskum og þýsk-
um og Gyðingaættum, og eftir
skamma hrið var hún orðin þekkt
fyrir baráttu sina fyrir rétindum
kvenna.
Frjálsar ástir
Emma ferðaðist um Bandarik-
in og prédikaði frelsun konunnar,
fræddi um getnaðarvarnir (sem
voru bannaðar, og lá við fangelsi
ef út var brugðiö) réðst á hræsni
borgaralegs siðgæöis og boðaði
rétmæti frjálsra ásta og þess, að
konur ákvæðu sjálfar hvort þær
ælu börn eða ekki. Hún talaði líka
um hinn nýja skóla. Hún sagði:
„Skyldunámsskólinn er ekkert
annað en herbúðir,þar sem börn-
um er kennt að hlýða félagslegum
og siðferðilegum afturgöngum,
svo að þau falli inn I þjóðféiags-
kerfi, sem byggist á arðráni og
kúgun”.
Hún fræddi um nútima leikrita-
höfunda, t.d. Ibsen og Strind-
berg, og kynnti Nietzsche. Hún
talaði lika um hvernig rikið og
stjórnmálaflokkarnir þrælkuðu
einstaklinginn, og hver hætta
stafaði af þjóðrembingsstefnu og
hernaðaranda. Hún talaði um
hvernig kristindómnum hefði
mistekist hlutverk sitt, um heim-
speki guðleysingja, sálfræði
stjórnmálalegs ofbeldis, verka-
lýðshreyfinguna, stjórnleysingja,
hvernig keisarinn kúgaði rúss-
nesku þjóðina, og eftir að hún
hafði dvalist i Sovétrikjunum
sagði hún frá þvi hvernig bolsé-
vikkar kúguðú rússnesku þjóðina.
Hundelt
Ekki fékk Emma haldið svo á-
fram. Henni varð að refsa. Aftur-
haldsöfl ofsóttu hana, sósialistar,
kommúnistar, frjálslyndir og
þegar hún mintist á að kynvill-
ingar ættu lika sinn rétt, snerust
samherjar hennar I hreyfingu
stjórnleysingja gegn heni.
En enginn ofsótti hana þó af
slikri ákefð sem bandariska rikis-
valdiö. Hún var svo oft handtekin
eftir að hafa talaö á fundum, að
hún hafði alltaf skemmtilega bók
i veskinu sinu til að hafa eitthvað
að lesa i fangelsinu. En stundum
var hún lengur en eina nótt i varð-
haldi. Arið 1893 sat hún árlangt i
fangelsi fyrir að hafa sagt á fundi
með atvinnulausum saumakon-
um: „Biðjið um vinnu. Ef þið fáið
ekki vinnu, skuluð þið biðja um
brauð. Og sé ykkur ekki gefið
brauð, takið þá brauðið”.
Emma Goldman