Fréttablaðið - 24.12.2006, Blaðsíða 18

Tími fjölskyldu og fagnaðar
Þ
að er ekki jólalegt um að litast
þegar blaðamaður hittir Diddú
á kaffihúsi í Borgartúni, allur
snjór á bak og og burt og skýin
liggja yfir borginni eins og
grátt teppi. Jólabarnið Diddú
viðurkennir að jafnvel hún eigi erfitt með
að komast í jólaskapið þegar veðrið er
svona. „En til þess nota ég sönginn,“ segir
hún og brosir. „Ég er búin að syngja mikið
þessa aðventu, fyrir utan þessa hefðbundnu
tónleika ferðaðist ég líka til Ameríku og
Rússlands þannig það var í nógu að snú-
ast.“
Fyrr um daginn ætlaði hún að syngja
fyrir sjúklinga á Borgarspítalanum sem
eiga ekki heimangengt um jólin, eins og hún
gerir á hverju ári, en nú brá svo við að söng-
konan er með hálsbólgu. „Ég vona að ég geti
sungið fyrir þau á morgun, það er hætt við
að jólin komi bara alls ekki ef ég get ekki
sungið fyrir fólkið þarna.“
Diddú segir að jólin leiki stórt hlutverk í lífi
sínu og á svo margan hátt, „Þetta er tími
fagnaðar og tími fjölskyldunnar. Foreldrar
mínir sungu báðir í kirkjukór þannig að
jólin voru sterklega mótuð af því og tengd-
ust alltaf söng. Og þá var alltaf snjór. Ég
tengi jólin alltaf við fortíðina, ég held að
flestir reyni að endurupplifa stemninguna
frá æskuárunum. Það var alltaf mikið til-
stand á heimilinu.Við erum sjö systkinin og
það var erill á þessum árstíma, við föndruð-
um mikið og bökuðum, fólk hafði meiri tíma
þá en núna. Maður reynir líka að halda í
hefðirnar; ég man að ég var dálítið stressuð
þegar ég hélt fyrstu jólin með manni og
börnum, þar sem við vorum að búa til okkar
jól. Allir leitast við að halda í sínar hefðir og
þá þarf að gera málamiðlanir en þannig
ganga siðirnir í arf milli kynslóða.“
Snjór skiptir Diddú miklu máli á jólum.
„Mér finnst það alltaf vera friðarjól ef það
er dúnmjúkur, þykkur snjór yfir öllu, fólk
róast við það. Mér finnst mikilvægt að finna
frið og geta lagst í notalegheit. Kirkjan
skiptir mig líka miklu máli. Ég hef ekki
sungið á aðfangadag lengi því í mínum huga
er hann heilagur.“ Í ár ætlar hún reyndar að
bregða út af venjunni. „Ég áttaði mig að
yngsta dóttir mín níu ára, hefur aldrei heyrt
mig syngja í messu á aðfangadag þannig ég
ætla að bæta úr því í dag. Ég er trúuð og fæ
mikið úr því að fara í kirkju, ég held að eng-
inn syngi trúlaus.“
Aðventan er alltaf annasöm hjá Diddú en
hún segist þó alltaf geta slakað vel á. „Í
fyrsta lagi þá syngur maður ekki stressaður
og ég er mjög afslöppuð gagnvart jólaund-
irbúningnum, er jafnvel búin að kaupa jóla-
gjafirnar í janúar og þá er það frá. Ég er
heldur ekki að gefa út plötu í ár eins og svo
oft áður þannig ég þarf ekkert að stússast í
neinu slíku. Undanfarin tvö ár hefur reynd-
ar verið það mikið að gera að ég hef ekki
haft tök á að senda jólakort en sendi bara
jólakveðju í útvarpinu í staðinn.“
Diddú segir vissulega verða þess vör að
stressið gagnvart jólaundirbúningnum sé
mikið. „Mér fannst svolítið sorglegt að sjá
verlslanir auglýsa jólavarning í október.
Það er verið að æsa fólk upp í eitthvað á
meðan við eigum enn að vera í villibráðinni
og þvíumlíku. Mér finnst jólin og allt þeim
tengt byrja á fyrsta í aðventu. Margir fara á
span alltof snemma og hlaupa eftir ein-
hverju sem er ekki og skilur ekkert eftir.“
Hún man reyndar eftir einni jólahátíð
þar sem stressið keyrði um þverbak hjá
henni sjálfri. „Fyrir utan jólaundirbúning-
inn og alla hefðbundnu jólatónleikana var
ég að æfa fyrir Íslensku óperuna sem átti
að frumsýna annan í jólum. Á aðfangadag
var ég svo yfirbuguð af þreytu að ég hrein-
lega grét ofan í pottana. Það var óskemmti-
leg reynsla, ekki síst því ég var með tengda-
foreldrana í heimsókn. Kannski upplifa
sífellt fleiri eitthvað svipað, sem væri sorg-
legt. En mér finnst vera vakning; ungt fólk
er að átta sig á hvað það er sem skiptir máli,
sneiðir fram hjá asanum og efnishyggjunni
og leitast við að eiga notalegar stundir
saman.“
Það eru algjör forréttindi að vera söngvari,
segir Diddú, sérstaklega á jólum. „Hvort
sem það er á gleði- eða sorgarstundu er allt-
af beðið um söng því hann er líknandi, bæði
í sorg og í gleði. Mannsröddin er gædd ein-
hverri kynngi sem getur hreyft við fólki og
vakið upp tilfinningar. Þetta eru ósýnilegir
straumar sem fara til fólks, jafnvel inn í
það og hreyfa við því svo úr getur orðið
mikil upplifun. Það er yndisleg tilfinning
þegar maður finnur fyrir því gerast.
Mér finnst gaman að syngja jólalög. Við
erum svo heppin að þetta eru svo fallegir
söngvar – bæði sálmarnir og lögin sem hafa
verið samin fyrir þetta tilefni. Tónskáldin
sækja greinilega djúpt í hjartað. Að heyra
ákveðna rödd getur fært mann nær jólun-
um, á mínu heimili hlustum við alltaf á
Mahaliu Jackson syngja inn jólin. Og svo
eru sálmar eins og Hin fegursta rósin er
fundin, Heims um ból og Nóttin var sú ágæt
ein sem fá mann alltaf til að klökkna.“
Þótt söngurinn gefi Diddú mikið krefst
hann líka mikillar orku, enda kemur hún
jafnvel fram daglega þegar líða tekur á
aðventuna. Sjálf sækir hún orkuna á heimil-
ið í Mosfellsdalnum. „Við erum svo heppin
að sjá ekki til borgarinnar héðan þannig að
við losnum alveg við erilinn sem fylgir
henni. Það er mikill munaður.“
Diddú hefur haldið jól að heiman en játar
að sér þyki það ekki eftirsóknarvert. „Ég
hef búið bæði á Englandi og Ítalíu og jóla-
haldið þar er allt annars eðlis, bæði jólahá-
tíðin og undirbúningurinn því þar miðast
jólin nánast eingöngu við jóladag. Mér
finnst það svo ósanngjarnt, þrír dagar eru í
rauninni ekki nóg. Stundum eru við á Íslandi
þó heppin þegar það eru bröndujól, það eru
algjör forréttindi. En mér finnst eitthvað
vanta ef ég er að heiman á jólum; það vant-
ar þetta gat í árið sem brýtur það upp, eins
og maður hafi slegið vindhögg.“
Aðfangadagur gengur yfirleitt eins fyrir
sig hjá Diddú. „Ég reyni alltaf að vera búin
að taka aðeins til, þótt ég sé ekki í neinum
stórhreingerningnum. Það er alltaf gaman
að vera heima og dúlla við matargerðina
fram eftir degi, ég er algjör jóladúlla. Stund-
um stelst ég til að fá mér smá portvín um
daginn en sleppi því núna vegna þess að ég
er að fara að syngja. Svo kemur fólk yfir
daginn með pakka og kort og rekur kannski
nefið inn, gestagangurinn er svo notalegur.“
Þar sem Diddú ætlar að syngja í messu í
dag verður borðhaldið á heimilinu klukku-
stund seinna á ferðinni en venjulega. „En
það er allt í lagi. Þegar klukkkurnar byrja
að hringja veit ég að jólin eru komin.“
Í hugum margra er Sigrún
Hjálmtýsdóttir – Diddú
– órjúfanlegur hluti af jólun-
um enda leggja fáir jafn mikið
af mörkum til að skapa jóla-
stemningu á aðventunni og
hún með söng sínum.
Bergsteinn Sigurðsson ræddi
við Diddú um sönginn, friðinn
og fjölskylduna.
Mannsröddin er gædd einhverri kynngi sem
getur hreyft við fólki og vakið upp tilfinning-
ar. Þetta eru ósýnilegir straumar sem fara til
fólks, jafnvel inn í það og hreyfa við því svo
úr getur orðið mikil upplifun.