Fréttablaðið - 25.02.2007, Side 24

-
Sjón, bragð-, lyktar- og
snertiskyn mannsins eru
öflugustu mælitækin
þegar matvörur eru metn-
ar að gæðum. Kolbrún
Sveinsdóttir, matvæla-
fræðingur hjá Matís, er
í sérþjálfuðum hópi sem
fæst við slíkar prófanir.
Þær kallast skynmat.
„Skynmat er kerfisbundið
mat á lykt, bragði, útliti og
áferð matvæla. Það er notað
víða í gæðaeftirliti og Matís
heldur meðal annars nám-
skeið í því fyrir önnur fyrir-
tæki. Einnig er algengt að
við fáum vörur til skoðunar.
Það getur verið fiskur, kjöt,
kex, popp eða hvað sem er,“
segir Kolbrún þegar hún er
spurð út í starf sitt við skyn-
matið. Hún er líka tilbúin að
útskýra það nánar. „Ef við
hugsum okkur matvöru sem
á að setja á markað þá getum
við til dæmis metið geymslu-
þolið samhliða öðrum mæl-
ingum. Matvælafyrirtæki
leita til okkar ef vandamál
koma upp til dæmis í bragði
eða lykt og ef verið er að
breyta einhverju í fram-
leiðsluferli matvöru er mik-
ilvægt að vita hvort breyt-
ingin hefur einhver áhrif.
Því prófum við vöruna fyrir
og eftir breytingu.“
Fyrirtækið Matís tók til
starfa um síðustu áramót er
Rannsóknastofnun fiskiðn-
aðarins, Matvælarannsóknir
Keldnaholti, rannsóknastofa
Umhverfisstofnunar og líf-
tæknifyrirtækin Prokaria og
Iceprotein sameinuðust. Kol-
brún kveðst hafa verið hjá
fyrstnefndu stofnuninni. „Ég
kom hingað fyrst 1999. Þá
var ég að vinna að masters-
verkefni sem fjallaði um
þróun gæðastuðulsaðferðar
til að meta ferskleika á heil-
um laxi. Sú aðferð hefur
verið löguð að fleiri fiskteg-
undum og við gáfum meðal
annars út bók á nokkrum
tungumálum um hana í sam-
vinnu við nokkrar sambæri-
legar stofnanir í Evrópu,“
lýsir hún.
Sérútbúin aðstaða með
aðskildum básum er fyrir
skynmatið í Matís. Þangað
koma dómarar og meta mat-
vælin. „Þeir mega ekki hafa
neinar upplýsingar sem gætu
haft áhrif á skynmatið því
það eru eiginleikar vörunnar
sem skipta máli. Svörunum
er safnað í tölvu og niður-
stöðurnar unnar tölfræðilega
og túlkaðar af skynmats-
stjóra,“ lýsir Kolbrún.
Í skynmatshópnum hjá
Matís eru 16-18 manns sem
hafa farið í gegnum nokkurs
konar grunnþjálfun. Kol-
brún segir algeng orð úr
mæltu máli notuð við skyn-
matið og tiltekur nokkur
sem gætu komið fyrir við
mat á eldisþorski: Sæt lykt,
skelfisklykt, kjötlykt, soðin
mjólk, kartöflur, frysti-
geymslulykt, harðfisklykt,
súr lykt og brennisteinslykt.
Um útlitið orð eins og ljós,
dökkur, einsleitur og mislit-
ur. Bragðið getur verið
málmkennt, sætt, rammt,
frystibragð, sigið bragð og
við skoðun áferðar orðin
mýkt, safi, meyrni og fleira.
Bakgrunnur þeirra sem
stunda skynmat skiptir ekki
máli að sögn Kolbúnar.
„Aðalatriðið er að fólk sé
samviskusamt og hafi áhuga
og eðlilegt næmi,“ segir hún.
„Það er líka þægilegt að hafa
fólk í hópnum sem á auðvelt
með að mæta því hingað
koma oft óvænt verkefni
sem þarf að meta strax.“
Skynfæri mannsins
bestu mælitækin
Impra, nýsköpunarmið-
stöð Iðntæknistofnunar,
er að hefja nýtt námskeið
í þjónustugæðum þar sem
kennd er aðferðafræðin
sem liggur að baki framúr-
skarandi þjónustu.
Markmiðið með námskeiðinu
er að þátttakendur tileinki
sér aðferðafræðina sem ligg-
ur að baki framúrskarandi
þjónustu. Meðal annars að
læra að líta á sérhverja kvört-
un sem gjöf og ókeypis ráð-
gjöf sem hægt er að nýta til
að bæta þjónustuna í stað
þess að taka reiði viðskipta-
vina persónulega.
Markvissar umbætur í
þjónustu eru lykilatriði til að
efla góða þjónustu og skapa
forskot í samkeppni.
Námskeiðið er ætlað fyrir
stjórnendur og starfsmenn
fyrirtækja. Námskeiðið fer
fram í fjögur skipti og kostar
15.000 krónur. Allar nánari
upplýsingar er að finna á vef
IMPRU. www.impra.is
Kvartanir skapa forskot