Tíminn - 13.12.1980, Blaðsíða 7

Laugardagur 13. desember 1980.
7
Kjördæmisþing Framsóknarmanna í Reykjaneskjördæmi:
Forsendur stjórn-
arinnar í húfi
Kjördæmisþing Framsdknar-
manna i Reykjaneskjördæmi
var haldið f Hlégaröi i Mosfells-
sveit þann 30. ndv. s.l. Þingið
var mjög fjölmcnnt — það sátu
hátt á annað hundrað fulltriia
hvaðanæva úr kjördæminu.
Meðal gesta á þinginu var
Steingrimur Hermannsson. for-
maður flokksins, sem flutti
framsöguræðu. Miklar umræð-
ur urðu á þinginu um landsmál
yfirleitt og mál sem sérstaklega
snerta Reykjaneskjördæmi.
A þessu kjördæmisþingi lét
Hákon Sigurgrimsson af störf-
um sem formaður kjördæmis-
sambandsins eftir sex ára ötult
starf, en við tók Grimur S.
Runólfsson, Kópavogi.
Enginn
árangur
Rikisstjórnin setti sér i upp-
liafi það markmið að treysta
islenskt efnahags- og atvinnulif
og kvaðst myndu berjast gegn
verðbólgu með aðhaldsaðgerð-
um, er varða verðlag, gengi,
peningamál, fjárfestingar og
rikismál. Skal á það minnt að
þetta var mjög i anda stefnu
Framsóknarflokksins i kosn-
ingabaráttunni.
Kjördæmisþingið telur, að
þótt benda megi á ýmis þörf mál
sem stjórnin kom i höfn á fyrsta
þingi sinu i vor, standi sú meg-
instaöreynd óhögguð, að bók-
staflega enginn árangur hefur
náðst i glimunni við verðbólg-
una. Niðurtalningin sem Fram-
sóknarflokkurinn vill taka fram
yfir leiftursókn og atvinnuleysi,
hefur látið á sér standa.
Ekkert
verðbótakerfi
stenst
Þingið vekur athygli á þvi að
ekkert verðbótakerfi getur við-
haldið óskertum kaupmætti við
það verðbólgustig og rýrnun
þjóðartekna sem nú er hérlend-
is. Ef svo heldur fram, halda
kjöráfram að rýrna. Nægir i þvi
sambandi að visa til nýútkom-
innar skýrslu Þjóðhagsstofnun-
ar, þar sem segir, að verði ekki
aðgert i efnahagsmálum verði
verðbólga á næsta ári um 70%
og kaupmáttur rýrni um 5-6%,
auk verulegrar gengislækkun-
ar. Sömuleiðis er ljóst að verð-
bólga er að sliga atvinnurekstur
sem og fjárhag alls þess fólks
sem stendur i byggingarfram-
kvæmdum.
Henni ber
að vinna
Kjördæmisþingið litur svo á
að forsendur stjórnarsam-
starfsins séu brostnar, fallist
samstarfsaöilar i rikisstjórn
ekki alveg á næstunni á raun-
hæfar efnahagsaögerðir, sem
feli i sér að hægja verulega á
hjóli verðbólgunnar svo að for-
sendur fjárlagafrumvarps fyrir
árið 1981 fái staðist. Ljóst er að
ekki verður hjá þvi komist að
gripa i taumana með sam-
ræmdum aðgerðum, þótt óvin-
sælt kunni að reynasti bili. Ein-
mitt sú rikisstjórn sem nú situr
á tvimælalaust meiri itök með
þjóðinni en önnur hugsanleg
stjórn gæti átt. Henni ber þvi að
vinna verkið.
Öréttlætinu
verður
ekki unað
Hinn 6. mai 1978 samþykkti
Alþingi þingsályktun um skipun
nýrrar stjórnarskrárnefndar,
og var tekið fram að nefndin
skyldi skila innan tveggja ára
álitsgerð og tillögum um endur-
skoöun stjórnarskrárinnar og
taka sérstaklega til meðferðar
kjördæmaskipan, kosninga-
ákvæði stjórnskipunarlaga,
skipulag og starfshætti Alþingis
og kosningalög. I málefnasamn-
ingi þeirrar rikisstjórnar sem
nú situr er sérstaklega tekið
fram, að stjórnarskrárnefndin
skuli ljúka störfum fyrir árslok
1980, þannig að Alþingi hafi
nægan tima til þess aö ljúka af-
greiðslu stjórnarskrár- og kjör-
dæmamálsins fyrir lok kjör-
timabilsins.
Kjördæmisþingið átelur mjög
þann drátt sem orðið hefur á
störfum stjórnarskrárnefndar,
sem m.a. kemur fram f þvi að
málið er ekki lengra á veg kom-
iðen svo að safna saman á einn
stað hugmyndum sem fram
hafa komið varðandi breytingar
á kjördæmaskipaninni. Engar
tillögurliggja fyrir. Þingið telur
aðhér sé um svo flókið og marg-
þætt mál að ræða, að nú þegar
verði að móta endanlegar tillög-
ur i þessu efni og skorar þvi á
rikisstjórnina að flýta þeim svo
sem unnt er.
Þingiö telur að ibúar i
Reykjaneskjördæmi geti ekki
lengur unað við það mikla órétt-
læti sem fram kemur i mjög
misjöfnu vægi atkvæða eftir
landshlutum, og vekur sérstaka
athygli á þvi, að einföld breyt-
íng á kosningalögum nægir eng-
an veginn til að leiðrétta þaö
misræmi.
Alvarlegur
vandi á
Suðurnesj um
Þrátt fyrir gott atvinnuástand
á landinu i heild vill kjördæmis-
þingiö benda á alvarleg vanda-
mál sem blasa viði vissumhlut-
um Reykjaneskjördæmis.
einkanlega á Suðurnesjum.
Sjávarútvegur og fiskvinnsla
hefur þar dregist nokkuð aftur
úr i tæknilegu tilliti, einkum
vegna skorts á fjárstuðningi til
jafns við aðra landshluta.
Breytingar i flugrekstri lands-
manna hafa nú einnig skapað
vandamál i atvinnulegu tiiliti.
Þingið vill færa Steingrimi
Hermannssyni, samgönguráð-
herra þakkir fyrir ötult starf
hans að Flugleiðamálinu. An
þess væru þessi vandamál geig-
vænleg.
Þingið ályktar að leggja beri
megináherslu á uppbyggingu
fjölbreytilegs iðnaðar á
Suðurnesjasvæðinu sem byggi á
hinum mikla orkuforða sem þar
leynist i’ jöröu, enda svæðið vel i
sveit sett með tilliti til markaða
innanlands og utan.
Blönduvirkjun
- landsins besti
virkjunarkostur
A næsta ári verður tekin
ákvörðun um hvar næsta stór-
virkjun landsins ris. Þrir staðir
koma þar til greina, virkjun
Blöndu, virkjun á Fljótsdal eða
virkjun við Sultartanga.
Aðrar hugsanlegar stór-
virkjanir hafa ekki verið.rann-
sakaðar það vel að þær komi til
greina sem næsta virkjun..
Smærri virkjanir koma heldur
ekki til greina þar sem orkuþörf
landsins krefst stórrar virkjun-
ar. Þessar staðreyndir verður
að hafa i' huga þegar rætt er um
næstu virkjun landsins.
Blönduvirkjun
best
Virkjun Blöndu er bestur
þessara þriggja kosta. Hér
skulu raktir nokkrir helstu kost-
irhennar: 1. Virkjun Blöndu er
hagkvæmasti virkjunarkostur-
inn þegar til allra þátta er litið.
2. Blanda er utan jarðelda-
svæða. 3. Virkjunin liggur vel
við dreifikerfi raforkunnar t.d.
liggur Vesturlina úr Hrúta-
fjarðarbotni. 4. Fyrirhuguð
Blönduvirkjun er af þeirri stærð
aðekki þarf að reisa stóriðjuver
til að nýta orkuna. 5. Miðlunar-
lón Blönduvirkjunar eykur
öryggi og afkastagetu raforku-
kerfisins. 6. Blönduvirkjun mun
stuðla að iðnþróun' á Norður-
landi og þar með jafnvægi i
byggð landsins.
Eini ókosturinn
Eini ókostur Blönduvirkjunar
er það land sem fer undir
miðlunarlón hennar. Hinsvegar
er hægt, með uppgræðslu og
fleiri aðgerðum, að tryggja
jafngóð búsetuskilyrði bænda á
þessu svæði. Um þau atriði þarf
að semja nú þegar.
Meginhluti miðlunarlóns
Blönduvirkjunar, þ.e. um 3/4
hlutar þess, verður á Auðkúlu-
heiði. Undir vatn fer 8,9% af
grónu landiheiöarinnar, þvi
mætti ætla aö vandamálið væri
að ná samningum viö eigendur
Auðkúluheiðar. Staöreyndin
virðist hinsvegar önnur.
Oddviti Svinavatnshrepps
sagði á fundi I Húnavegi nýlega
að ljóst væri að Blanda yrði
virkjuð/ aðeins' spurning um
hvenær það yröi. Þvi yrði nú
þegar aö setja á fót samninga-
nefnd og semja um bætur fyrir
landið. Annar hreppsnefndar-
maöur úr Svinavatnshreppi
hvatti til virkjunar Blöndu á
sama fundi.
Oddviti Torfalækjarhrepps
hefur hvatt mjög til virkjupar
Blöndu og hreppsnefnd Blöndu-
óshrepps hefur lýst eindregnum
stuðningi sinum við virkjun
Blöndu. Þessi þrjú sveitarfélög
Magnús Ólafsson
Sveinsstöðum
eiga rúmlega 3/4 hluta af þvi
landi sem fer undir vatn og aðr-
ir eiga ekkert i Auðkúluheiði.
1.7% af Eyvindar-
staöaheiöi
Hluti af væntanlegu
miðlunarlóni Blönduvirkjunar
verður á Eyvindarstaðaheiði.
Undir vatn fer 1,7% af flatar-
máli heiðarinnar. Af grónu
landi heiðarinnar fer 3,1% en
þar sem landið sem undir vatn
fer er talið betra en aðrir hlutar
heiðarinnar er talið aö undir
miðlunarlónið tapist 4% af
beitarþoli heiðarinnar.
A þetta land er talið unnt að
beita 550 ám með lömbum i tvo
og hálfan mánuð ár hvert. Þess-
ar upplýsingar eru byggðar á
rannsóknum Ingvars Þorsteins-
sonar magisters.
Um þetta land virðist aðal-
deilan. Uppreksturá þetta land
á Bólstaðahliðarhreppur i A-
Húnavatnssýslu, Lýtingsstaöa-
hreppur i Skagafirði, Seilu-
hreppur i' Skagafiröi og einn
byggöur bær i Akrahreppi i
Skagafirði.
Upprekstrarrétt á Eyvindar-
staðaheiöi eiga rúmlega 100 bæ-
ir. I húfi er þvi beit fyrir rúm-
lega 5 ær frá hverjum bæ i tvo
og hálfan mánuð á ári. Þennan
skaða hlýtur að vera unnt að
bæta ef vilji er fýrir hendi.
Villinganesvirkjun
Margir Skagfirðingar hafa
áhuga fyrir virkjun við Villinga-
nes i Skagafirði. Þann áhuga
skil ég mjög vel. Sá timi mun
lika koma að virkjað verður við
Villinganes þá liklega i tengsl-
um við stóra virkjun i Héraðs-
vötnum.
Virkjun við Villinganes er
hinsvegar svo lftil að hún frest-
aröðrum virkjunum aðeins um
eitt ár eins og málin standa í
dag. Húner lika rennslisvirkjun
en okkar nýsamtengda raforku-
kerfi þarfnast fyrst og fremst
virkjunar með miðlun. Það
verður að vera unnt að geyma
vatnsforöa frá sumri til vetrar.
Orkan úr Villinganesvir.kjun
verður einnig mun dýrari en
orkan frá Blönduvirkjun.
Blönduvirkjun
eini kosturinn
Af þessu er ljóst aö ef við vilj-
um að næsta virkjun risi á
Norðurlandi er aðeins um einn
kost að ræöa, Blönduvirkjun.
Um það mál veröa norölending-
ar að sameinast, ekki aðeins
norðlendingum til hagsbóta
heldur öllum Islendingum.
Guöriður B. Helgadóttir, Austurhlið:
Athugasemd vegna frétta um Blönduvirkjun
Vegna villandi frétta af kynn-
ingarfundi um Blönduvirkjun er
haldinn var i Húnaveri þ. 7. des.
sl. bið ég heiðrað blað yðar um
rúm fyrir eftirfarandi athuga-
semd:
1. Máliðsnýstaðminu mati ekki
um það hvort.heldur hvernigog
hvenær virkja stui-r'Bíöndu.
2. Af fjölmörgum ræðumönnum
sem til máls tóku á fundinum
mæltu jafnmargir á móti nú-
gildandi valkosti um virkjun
sem meö, uppistööulóni við Refs
cjarnartungu.
3. Engin atkvæðagreiðsla, i
neinu formi, fór fram á fundin-
um. Þvi er rökleysa að tala um
minni eða meiri hluta.
4.Mótmæli beinast að 56 ferkm.
miðlunarlóni sem fyrirhugað er
við Refstjarnartungu.
5. Þann valkost ber að endur-
skoða.
Guðriður B. Helgadóttir
Austurhllð, Blöndudal.