Tíminn - 21.02.1982, Blaðsíða 19
Sunnudagur 21. febrúar 1982
19
aöi meö fingrunum á læri sér,
strauk sérlátlaust um magann og
lagaöi skyrtukragann þegar hann
stóö upp. En hann tefldi óaö-
finnanlega aö séö varö og jók
stööugt þrýsting sinn.
A öörum boröum fóru skærur
vaxandieftir þvi sem timinn leiö.
Noröurlandameistarinn Knut
Jöran Helmers, snaggaralegur
ungur maöur meö sitt hár, komst
ekki áleiöis gegn Sævari Bjarna-
syni, og á boröinu viö hliöina á
sötti Jöhann Hjartarson var-
færnislega gegn De Firmian. De
Firmian leggur i vana sinn aö
ganga i mjög opnum skyrtum,
honum varö kalt þegar leiö á
skákina, snaraöi sér fram og náöi
i úlpu. Sat úlpuklæddur þaö sem
eftir var og fór fljótlega aö ganga
skár.
Þar viö hliöina á sátu Mednis og
þýski drengurinn Kindermann og
tefldu lengst af jafna skák sem
fáir tóku eftir — hins vegar söfn-
uðust menn fljótlega að næsta
boröi þar viö þar sem JUgdslav-
inn Bajovití og Sviinn Kaiszauri
leiddu saman hesta sina. Þar
geröust undarlegir atburðir, allt I
einu var Kaiszauri búinn aö eyöa
tveimur klukkutimum lengri
tima en Bajovié og kominn f bull-
andi timahrak þegar varla sá á
klukku hins. Kaiszauri, sem er
Pólverjiaö ippruna en hefurbúiö
iSviþjóö i aö giska tiu ár,sat jafn
rólegur eftir sem áöur en ansi
blikkaöihann augunum oft. Bajo-
vié fór aö leika leifturhratt edns
og Kaiszauri, til aö gefa honum
ekki færi á aö hugsa meðan
klukkan gekk á hann sjálfan, en
■ Abramovié — hló með sjálfum sér
skák var þaö fyrst og fremst
öryggiö sem vakti fyrir honum.
Friörik sóttist á hinn bóginn eftir
vinningi, og honum langþráöum
þvf stórmeistarinn haföi tapaö
þremur skákum i fjórum undan-
gengnum umferöum. Friörik
haföi ekki teflt alvöru skák i rúmt
ár áöur en Reykjavikurmótiö
hófst og þvi ekki nema eðlilegt aö
hann sé ekki i sem bestri æfingu.
tslendingar heimta hins vegar
alltaf toppárangur af sinum
mönnum og ekki sist Friöriki
Olafssyni. Og Friörik reyndi en
tilraunir hans tóku mjög langan
tima og Grunberg gaf ekki högg-
staö á sér. Er Friörik fór aö nálg-
ast tfmamörkin átti Þjóöverjinn
nægan tima eftir en þá blöstu viö
honum erfiö vandamál. Aö venju
lék Friörik vel I timahrakinu og
smátt og smátt fór aö saxast á
forskot Grúnberg. Stór og þungur
skro kk ur hans ók sér I sætinu en
Friörik tefldi mjög hnitmiöað og
aö lokum var jafntefli niöurstaö-
an.
A boröunum i kring færöist bar-
áttan enn i aukana. Shamkovich
haföi þjarmaö illilega aö sænska
alþjóöamástaranum Tom Wed-
berg og veittist ekki sérlega erfitt
að innbyrða vinning. Adorjan.
varö ekkert ágengtá mótiKógan,
sem er sovéskur Bandarikjamaö-
ur og alþjóölegur meistari, og þd
át Ungverjinn hverja mandarin-
una áfætur annarri tilaö hleypa I
sig orku, var i vandræðum með
börkinn. Jafntefli. Landi Adorj-
ans, Forintos, geröi sömuleiöis
jafntefli viö Robert Byrne eftir
skiptamun yfir, Jón batt allar sin-
ar vonir viö eitt peö sem hann
haföi umfram stórmeistarann. í
timahrakinu sáust loks svipbrigði
á Jóni, augu hans þutu um skák-
boröiö, hann leit hvaö eftir annaö
á klukkuna sem sýndi aö hann átti
aöeins örfáar minútur eftir. Svo
lék hann á ofsahraöa, klóraöi sér I
kollinum áhyggjufullur á svip.
Albúrt var ekki siður á nálum og
lék næstum jafn hratt til aö not-
færa sér timahrakiö hjá and-
stæöingnum. Aö lokum náöi Jón
tfmamörkunum en þá var staöan
töpuö og hann gafst upp. Loks
leyfði Albúrt sér aö brosa. Þeir
fóru yfir skákina i mesta bróö-
erni, hvar haföi Jón gert mistök?
Og nú var heldur betur fariö aö
færast fjör i skák Jóhanns
Hjartarsonar og De Firmian. Jó-
hann haföi unniö mann en þurft
aö láta fyrirþaöþrjú peöog peöa-
keöja Bandarikjamannsins var
ógnvekjandi. Þar aö auki voru
báöir komnir i svo skuggalegt
timahrak aö þeir voru hættir aö
skrá niður leiki sina, þaö var um
lif eöa dauöa aö tefla. Jóhann
bauö upp á jafntefli meö þvi aö
þráleika en De Firmian vildi þaö
ekki, ætlaöi sýnilega aö koma c-
peöi si'nu upp. Einhvern veginn
komust báðir klakklaust i gegn-
um timahrakið.DeFirmian stökk
á fætur og hristi sig eftir þessa
vitleysu. En Jóhann tapaði skák-
inni.
Sænski alþjóöameistarinn Lars
Ake Schneider hefur staðið sig
mjög vel á þessu móti og er I einu
GERA?
■ Forintos og Byrne, Gurevich gengur hjá
MENN AÐ
■ Shamkovich — lltili hnellinn
kall
Búrger og Schneider
pólski Sviinn reyndist seigur i
timahrakinu. Bajovití haföi varla
leikið þegar hann svaraöi og af-
leikirsem svo oft sjá dagsins ljós
I timahraki höfðu aö þessu sinni
hægt um sig. Guðmundur Am-
laugsson, dómari mótsins, mætti
á staöinn meö plögg sem þarf aö
útfylla aö bkinni skák, Kaiszauri
gaf honum illt auga: Strax búinn
að ákveöa ég falli á tima, eða
hvaö? En Kaiszauri féll ekki á
tíma, hann náöi timamörkunum
viö fertugasta leik, en var þá öll-
um lokið, spratt á fætur og hljóp
sem fætur toguðu út — væntan-
lega á salerniö! Nokkrir Júgó-
slavar sem sátu i fremstu röð
spuröu Bajovié hvernig stæði,
hann brosti öruggur. En þegar
Kaiszauri kom um siöir til baka
og hóf taflmennsku aö nýju kom i
ljós aö honum haföi ekki orðið á
neinskyssa, Bajovié haföi þvert á
móti einfaldaö tafliö svo mikið að
dckert nema jafntefli blasti við.
Og þaö varð úr.
Svo viðhöldum áfram að rekja
okkur eftir salnum — á næsta
boröi tefldu júgóslavneski stór-
meistarinn Ivanovié og alþjóöa-
meistarinn Horvath úr Ungverja-
landi. Ivanovié er stór og gildur,
hrokkinhærður vel, og á aö sögn
bróöur búsettan hér á landi, hann
náði góöri stööu gegn Horvath og
allt i einu skaut hvitt peð Júgó-
slavans upp kollinum i miðjum
herbúöum svarts. Horvath staröi
undrandi á þetta peö, en þó
raskaöist ekki virðulegur svipur
magyarsks aöalsmanns á andlit-
inu á honum, hann bjóst til varn-
ar. Þá var það orðiö of seint og
Horvath auk þess orðinn naumur
á tima. Hvitur hrókur og biskup
fóru upp i borö, drottningin lét
ófriðlega. Og þá var ekki annað
fyrir Horvath aö gera en gefast
upp. Ivanovití kunni þvi bara vel,
eins og aö likum lætur.
Aö baki honum þrjóskaðist
Stefán Briem við gegn Westerin-
en. Finnanum haföi gengið illa
fram að þessu en nú var þvi ekki
að heilsa — „The Finn again
wakes”! Hann hirti mann af
Stefáni eftir stórsókn upp kóngs-
væng en Stefán neitaöi að gefast
upp fyrr en i fulla hnefana. Svipur
barnakennarans á Westerinen
varösifelltstrangariog strangari
— af hverju neitar þessi óþægi
nemandi aö hlýöa? Aö lokum
hlaut Stefán þó ab lúta i lægra
haldi.
Núvarf jandinn allt ieinu laus i
skák þeirra Helga Ólafssonar og
Sahovití. Júgóslavinn haföi hrók-
aö langt og Helgi lagöi allt i
sölurnarfyrir sókn á drottningar-
væng,hann skildi kóngsvæng sinn
eftir f rústum og kónginn á ver-
gangi. Það voru skiptar skoðanir
meöal áhorfenda sem nú voruall-
ir margumtalaöir „sérfræöing-
ar”. Sumum þótti Helgi eiga góö
sóknarfæri, aðrir hristu bara
hausinn yfir taflmennskunni. Já,
þaö var vist alveg öruggt að hann
var ekki hrætidur. Frammi i
hliöarsal var Jón Þorsteinsson að
skýra skákina og honum leist ekki
á blikuna: „Ef ég vissi ekki hver
heföi svörtumennina þá myndi ég
ekki trúa þvi aö hann væri alþjóð-
legur meistari!”
Sahovié sótti að kóngnum hjá
svörtum og Helgi lét afskipta-
laust þó hann hirti eins og einn
hrók ileiöinni. Júgóslavinn hugs-
aði sig reyndar mjög lengi um áö-
ur en hann tók hrókinn, hvað bjó
eiginlega undir? Siöan fórnaði
Helgi hinum hróknum sinum fyrir
léttan mann og nú fór aö þyngjast
brúnin á áhorfendum. Sumir
sögðu aö hann heföi fórnaö þrem-
ur, ef ekki fjórum, hrókum!
Aö lokum stóö ekki steinn yfir
steini hjá Helga. Sóknarfæri hans
reyndust ekki eins afgerandi og
hann haföi sýnilega vonað, hann
gafst upp eftir 29. leik hvits. Helgi
Ólafsson er maður sem ætti aö
haröbanna að tapa skák, hann
virðist alltaf hafa jafn vontaf þvi.
Sovéski stórmeistarinn Alexei
Súetin, sem var hér á ferðinni i
sumar, sagði aö ef unnt væri aö
sameina hugmyndaauögi Helga
og skapstyrk Margeirs Péturs-
sonar þá væri þar kominn sterkur
stórmeistari. I þessari skák sýndi
Helgi vissulega hugmyndaaubgi
en þvi' miður alltof mikla! Eftir
að hafa hlotið 4.5 vinning úr
fyrstu fimm skákunum haföi
hann nú tapað þremur skákum I
röð. Og það er litil huggun
harmi gegn aö skapstyrkur Mar-
geirsPéturssonar hefurekki dug-
aö honum sérlega vel á þessu
móti. t þessari umferö, hinni átt-
undu, gerði hann jafntefli meö
svörtu gegn Júlíusi Friöjónssyni.
Eftir aö Helgi gafst upp beind-
ist athygli flestra áhorfenda að
skák Friöriks Ólafssonar við
Grúnberg frá Vestur-Þýskalandi.
Grunberg er titilslaus skákmaður
og ekki hár að stigum, i þessari
mikla liösflutninga fram og til
baka sem ekkert kom út úr. As-
geir Þór Amason náöi óvæntri
sókn gegn enska unglingnum
Goodman og vann fallegan sigur.
Þeir Jóhannar, örn og Þórir,
tefldu mikla baráttuskák, hvor-
ugum haföi gengið vel fram aö
þessu og voru þvi varla I jafnteflis
hugleiöingum. A endanum fór Jó-
hann Þórir fram af hengifluginu
og tapaði. Skák Hauks Angantýs-
sonar og Bandarikjamannsins
Zaltsmans virtist lengstaf vera i
jafnvægi en i hróksendatafli stób
Haukur skyndilega uppi meö
pálmann íhöndunum, peði meira
og hættulegt fripeö. Zaltman varö
áhyggjufullur, kveikti sér í siga-
rettu og ég sá ekki betur en
reykurinnfæri eitthvaö itaugam-
ar á Hauki. Hann greip til gagn-
ráðstafana, teygöi sig sjálfur i
pakka og svo púuöu þeir af mikl-
um móö. Að lokum sá Zaltsman
að peö Hauks varö ekki stöðvað
nema meö þvi aö hann fórnaöi
hinum peðum sinum og gafst upp.
Guömundur Sigurjónsson og Car-
sten Höi frá Danmörku tefldu
flókna skák þar sem Guömundur,
meö svörtu.haföi ætiö undirtökin,
að lyktum haföi hann komið
mönnum sinum svo fyrir að Höi
sá sina sæng uppreidda og gafst
upp. Hinum megin i salnum
sömdu Helmers og Sævar
Bjarnason um jafntefli.
Undir lok setunnar beindust
allra augu aöskák þeirra Albúrts
og Jóns L. Arnasonar, sem kom-
inn var i uggvænlegt timahrak.
Albúrt haföi hægt og örugglega
aukiö yfirburöi sina og var nú
af efstu sætunum, i þessari um-
ferð tefldi hann viö Bandarikja-
manninn Burger, sem aular segja
aö hafi étið of mikið af ham-
borgurum. Burger er sérkenni-
legur mabur og þaö var mikiö fát
á honum i timahraki gegn
Schneider, hann reri fram og aft-
ur, fálmaöi meb höndunum i
penna, blöö og annab nálægt, lag-
aöi á sér rauðleitt bindiö. Hann
var lika I rauöum sokkum, sem
komu ekki ab gagni þvi Svíinn
vann fallegan sigur.
Og þá er komið aftur aö skák
efstu manna, Gurevich og
Abramovié. Gurevich varö æ
áhyggjufyllri en Abramovití aö
sama skapi ánægöur, stundum
hlóhann með sjálfum sér aö stöö-
unni. Skákin fór i biö en er tekiö
var til viö hana aftur seinna um
kvifldið kom á daginn aö Gure-
vich stóöstekki sókn Júgóslavans
hárprúöa. Abramovié hafði þvi
skotist i'efsta sætiö, hvemig sem
færi I þeim þremur umferðum
sem eftir voru. Stórmeistaratitill-
inn er innan seilingar fyrir hann,
og reyndar lika fyrir Gurevich og
Schneider. Visast veröa lokaum-
feröirnar feikn spennandi.
Frammi i' anddyri var Kais-
zauri og talaöi i simann, ensku:
„Ég gerði jafntefli, svo það gat
veriö verra. Hvaö ertu aö fara að
gera? Nei, ég þarf aö hjálpa vini
mlnum aö rannsaka biöstöðu, svo
ég veit ekki hvenær ég losna.
Jújú, kannski ég komi á Ódal...”
Svo þaö er ekki einvörðungu
skákin sem þeir hugsa um.
—ij-